Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Проблема дегуманизации в виртуальном тексте новейшей русскоязычной драматургии

100%

Pieczyński M.

Przegląd Rusycystyczny

|

2023

|

nr 2 (182)

99-123

PL

Postsowiecka dramaturgia rosyjska jest tekstocentryczna oraz literaturocentryczna. Najważniejszym punktem odniesienia dla jej twórców jest szeroko rozumiany tekst. Zarówno literacki, jak i tekst kultury. Dramatopisarze w swoich utworach performatywne przedstawianie zastępują retrospektywnym opowiadaniem. Centrum zainteresowania stanowi zaś nie tyle otaczająca rzeczywistość, co jej kulturowy obraz. W ostatnich latach coraz częściej obraz ten ma charakter wirtualny. Dramaturgia chętnie wykorzystuje technologie informacyjne. Dialogi przypominają internetowe czaty, zaś relacje bohaterów wywołują skojarzenia z kontaktem utrzymywanym za pośrednictwem portali społecznościowych. Redukcja świata przedstawionego do poziomu przestrzeni wirtualnej skutkuje degradacją człowieczeństwa. Bohater dramatu współczesnego wiele ma wspólnego z postaciami gier komputerowych. Zanurzony w przestrzeni Internetu, traci kontakt z otaczającym go światem. To zaś prowadzi albo do pełnej demoralizacji, albo wręcz do całkowitej dehumanizacji. Człowiek w omawianych tekstach staje się swoim własnym, cyfrowym symulakrem. Dehumanizacja ma charakter dosłowny lub metaforyczny. W pierwszym przypadku bohater albo traci swoją ludzką naturę, albo w ogóle nie jest człowiekiem. Trafia do świata wirtualnego, zamieniając się w postać z gry komputerowej, jak w sztuce „Net” Walerija Pieczejkina. Ewentualnie sam jest częścią tego świata – wideoblogerką z kamerą zamiast ręki lub inteligentnym asystentem osobistym o imieniu Siri. Metaforycznej dehumanizacji ulegają bohaterowie, uzależnieni od Internetu, pogrążeni w przestrzeni wirtualnej. Postaci sztuk „Dziennik Alony Cziżuk” Julii Woronowej oraz „Grisza” Ingi Wosk komunikują się ze sobą wyłącznie za pośrednictwem czatów i portali społecznościowych. Człowiek, o którym piszą autorzy nowego-nowego dramatu, często zamiast imienia posługuje się internetowym nickiem, a seks, z reguły wirtualny, traktuje jak ucieczkę od rzeczywistości, tracąc zdolność nie tylko do miłości, ale nawet do odczuwania fizycznej przyjemności. Intertekstualny, tekstocentryczny „nowy dramat” powoli ustępuje miejsca nowemu zjawisku, które można określić mianem internetowego „nowego-nowego dramatu”. Jest on również tekstocentryczny, jednak w jego centrum znajduje się tekst wirtualny.

RU

Постсоветская русская драматургия имеет текстоцентричный и литературоцентричный характер. Для ее авторов важнейшей точкой отсчета является широко понимаемый текст. Как литературный, так и текст культуры. Драматурги в своих произведениях перформативное представление заменяют ретроспективным рассказом. В центре внимания находится не окружающая действительность, только ее культурный образ. В последние годы все чаще этот образ имеет виртуальный характер. Драматурги часто пользуются информационными технологиями. Диалоги напоминают онлайн-чаты, зато отношения между героями вызывают ассоциации с коммуникацией в социальных сетях. Реальный мир вытесняется виртуальным, что ведет к деградации человечности. Герой современной пьесы имеет много общего с героями компьютерных ирг. Он, погружаясь в пространстве Интернета, теряет связь с окружающим миром. Это ведет к полной деморализации или даже к окончательной дегуманизации. Человек в анализируемых пьесах становится своим собственным, цифровым симулякром. Дегуманизация имеет дословный или метафоричный характер. В первом случае персонаж либо теряет свою человеческую сущность, либо вообще не является человеком. Он попадает в виртуальный мир, превращаясь с героя компьютерной игры, как в пьесе Net Валерия Печейкина. Или он сам является частью этого мира – как в случае видеоблогерши с камерой вместо руки или виртуальным помощником Сири. Метафоричной дегуманизации подвергаются те, кто страдает от Интернет-зависимости. Персонажи пьес Юлии Вороновой и Инги Воск общаются друг с другом исключительно посредством чатов и соцсетей. Человек, о котором пишут авторы новой-новой драмы, часто вместо имени пользуется никнеймом, а секс, часто виртуальный, это для него бегство от реальности, из-за чего он теряет умение не только любить, но даже чувствовать физическое удовольствие от половых контактов. Интернеткстуальная, текстоцентричная новая драма уступает место новому явлению, которое можно назвать Интернетной «новой-новой драмой». Она тоже текстоцентрична, но в ее центре – виртуальный текст.

EN

Post-Soviet Russian-language dramaturgy is text-centric and literature-centric. The most important point of reference for its creators is the widely understood text. Both literary and cultural text. In their works, playwrights replace performative representation with retrospective storytelling. The center of interest is not so much the surrounding reality as its cultural image. In recent years, this image has become more and more virtual. Dramaturgy willingly uses information technology. Dialogues resemble online chats, and the characters' relationships evoke associations with contact maintained via social networking sites. The reduction of the presented world to the level of virtual space results in the degradation of humanity. The protagonist of a contemporary drama, immersed in the space of the Internet, loses contact with the world around him. This in turn leads either to a complete demoralization, or even to a complete dehumanization. In the discussed texts, man becomes his own digital simulacrum. Dehumanization is either literal or metaphorical. In the first case, the hero either loses his human nature or is not human at all. He ends up in the virtual world, turning into a character from a computer game, as in the play "Net" by Valery Pecheykin. Or maybe he's part of that world himself - a video blogger with a camera instead of a hand, or an intelligent personal assistant named Siri. The protagonists, addicted to the Internet, immersed in virtual space, are metaphorically dehumanized. The characters of the plays "Journal of Alona Cziżuk" by Julia Woronowa and "Grisza" by Inga Wosk communicate with each other only through chats and social networking sites. The man described by contemporary Russian-language playwrights often uses an online nickname instead of his name, and treats sex, usually virtual, as an escape from reality, losing the ability not only to love, but even to feel physical pleasure. The intertextual, text-centric "new drama" is slowly giving way to a new phenomenon that can be described as the Internet "new-new drama". It is also text-centric, but at its center is virtual text.

2

Nowatorstwo i eksperyment w poezji późnego baroku

100%

Pieczyński M.

Śląskie Studia Polonistyczne

|

2019

|

tom 14

|

nr 2

67-81

EN

Religious poetry of the Saxon times has often in the past prompted quite radical, and at the same time emotional, valuations coming from scholars. Its distinctness from the literature of the preceding periods was also frequently underscored. The present article attempts to expand upon the issue of novelty and unique features of the works by late Baroque religious poets (Stanisław Brzeżański, Franciszek Gniewisz, Karol Mikołaj Juniewicz, Hieronin Falęcki, and Józef Baka). What is assumed to have been characteristic of the said literature is the endeavour at maximal persuasive efficacy and presence of deep internal tensions between christianitas and humanitas.

3

Poetyka jako instruktaż interpretacyjny. Perspektywy wykorzystania aparatury pojęciowej nowożytnej wiedzy o literaturze w badaniach historycznoliterackich

100%

Pieczyński M.

Tematy i Konteksty

|

2013

|

tom 8

|

nr 3

119-134

EN

The purpose of the article is to discuss the methodological legitimacy of applying the terminology used by the modern poetry studies as a tool assisting in interpretation of the contemporary literary works. The rejection of extreme pragmatism allows the author to conclude that the accurate interpretation of the literary work – understood as a certain being which is independent of its intentional perspectives – requires a reconstruction of certain literary and rhetorical conventions. In the modern age, the majority of these conventions have been codified in treatises on rhetoric and poetics. In the literary studies of the former ages one needs to take into consideration the state of knowledge of poetry in those times, as this would minimise the interpretative distortions, the most obvious examples of which are extreme and contradictory opinions on the literature of the Saxon times.

PL

Celem niniejszego artykułu było przedyskutowanie metodologicznej zasadności użycia aparatury pojęciowej nowożytnej wiedzy o poezji jako narzędzia służącego interpretacji współczesnych im utworów literackich. Odrzucenie skrajnego pragmatyzmu pozwala sformułować wniosek, że adekwatne odczytanie tekstu – rozumianego jako pewien byt niezależny od swoich intencjonalnych ujęć – wymaga odtworzenia literackich i retorycznych konwencji, w obrębie których został on zrealizowany. Epoka nowożytna miała zaś to do siebie, że znaczna część owych konwencji została skodyfikowana w traktatach z zakresu retoryki i poetyki. Uwzględnienie w badaniach nad literaturą epok dawnych kontekstu ówczesnej wiedzy o poezji pozwala zmniejszyć zniekształcenia interpretacyjne, których najbardziej ewidentny przykład stanowią skrajne, a zarazem wzajemnie ze sobą sprzeczne opinie badaczy na temat literatury czasów saskich.

4

Rewolucja białoruska 2020–2021 w zwierciadle publicystyki rosyjskiej (ze szczególnym uwzględnieniem tygodnika „Zawtra”)

100%

Pieczyński M.

Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze

|

2021

|

tom 31

1-23

RU

В августе 2020 года в Беларуси начались массовые протесты против фальсификации президентских выборов, на которых, по официальным данным, в очередной раз победил Александр Лукашенко. Оппозиция вышла на улицу под традиционным бело-красно-белым знаменем. В глазах многих российских публицистов это сочетание стало цветами новой «цветной революции». По их мнению, «домохозяйка» Светлана Тихановская - это современный Лжедмитрий, который с помощью польских спецслужб пытался осуществить государственный переворот, чтобы вырвать Беларусь из «русского мира» и подчинить современному аналогу имперского проекта Речи Посполитой. Образ «бело-красно-белой революции» в зеркале российской публицистики описан с помощью имагологической терминологии, разработанной Валерием Земсковым.

EN

In August 2020, mass protests in Belarus against the rigging of the presidential elections, which, according to the official resources, were once again won by Alexander Lukashenko, began. The opposition took to the streets under the traditional white-red-white flag. In many Russian publicists’ opinion, this combination has become the colors of the next “color revolution”. According to them, the “housewife” Svetlana Tikhanovskaya is a modern False Dmitry, who, with the help of the Polish special services, tried to carry out a coup d’etat in order to wrest Belarus from the “Russian world” and subordinate it to the modern analogue of the imperial project of the Polish-Lithuanian Commonwealth. The image of the “white- red-white revolution” in the mirror of Russian journalism is described using imagological terminology developed by Valery Zemskov.

PL

W sierpniu 2020 roku na Białorusi wybuchły masowe protesty przeciwko sfałszowaniu wyborów prezydenckich, w których, według oficjalnej wersji, po raz kolejny zwyciężył Alaksandr Łukaszenka. Opozycja wyszła na ulice pod tradycyjnym biało-czerwono-białym sztandarem. W oczach wielu publicystów rosyjskich barwy te stały się barwami nowej „kolorowej rewolucji”. Ich zdaniem, „gospodyni domowa” Swiatłana Cichanouska jest współczesnym Dymitrem Samozwańcem, który z pomocą polskich służb specjalnych próbował dokonać zamachu stanu, żeby wyrwać Białoruś z „ruskiego świata” i podporządkować współczesnej wersji projektu imperialnego Rzeczpospolitej. Obraz „biało-czerwono-białej rewolucji” w zwierciadle publicystyki rosyjskiej został przedstawiony za pomocą terminologii imagologicznej, opracowanej przez Walerija Ziemskowa.

5

Na marginesie edycji Baldego

100%

Pieczyński M.

Tematy i Konteksty

|

2014

|

nr 4(9)

EN

Two early modern Polish translations of “Poema de vanitate mundi” by Jakob Balde edited by Maria Kozłowska is an important publication from the perspective of research into Baroque religious poetry, especially the Saxon times. The popularity of Balde’s poem in late Baroque can be seen not only in its subsequent editions, but also in the references to it in the works of the contemporary religious poets, including Dominik Rudnicki and Karol Mikołaj Juniewicz. In the introduction to this edition the author presents Balde as a Jesuit poet, who subordinates his writing to didactic and moralistic objectives, but at the same time strives to engage the reader’s senses, following the principles of Ignatian meditation.

6

Виртуальный мир новейшей русскоязычной драматургии

100%

Pieczyński M.

Acta Neophilologica

|

2022

|

tom 2

|

nr XXIV

215-232

RU

Contemporary Russian-language dramatic texts are both textual and intertextual. In recent years, virtual space has increasingly become the subject of works. The texts begin to resemble Internet creativity, describing not so much real interpersonal relationships as the activity of social networks users. Dramatic texts cease to be a representation of the real, extra-linguistic world, as well as an image of the culture associated with this world, but increasingly create a simulation of reality in virtual space. These processes are described based on the example of plays by young Russian-speaking authors: Valery Pieczejkin, tester 1998, Alexander Seredin, and Alexei Bytiucki. The works in question were presented to a wide audience during subsequent editions of the Festival of Young Drama “Lubimowka”.

7

Исчезновение Бога и преодоление метафизики. Танец Заратустры в „Кислороде” Ивана Вырыпаева

100%

Pieczyński M.

Kultury Wschodniosłowiańskie - Oblicza i Dialog

|

2012

|

nr 2

122-127

EN

.

8

Od „dna” ku „denku”. Postmodernistyczna aktualizacja dramatu M. Gorkiego

100%

Pieczyński M.

Kultury Wschodniosłowiańskie - Oblicza i Dialog

|

2014

|

nr 4

151-158

EN

Contemporary Russian drama is situated in a dialogue with literary and more precisely dramatic tradition. For example, this thesis clearly confirms a comedy by Igor Shpric On the bottom. The text at the level of its title refers to Maxim Gorky's play The Lower Depths. Shpric’s comedy parodies this work by presentingGorky's characters in the social and cultural context of contemporary reality. The main purpose of the paper is the intertextual analysis and interpretation of ironic Shpric’s comedy as the transcontextualization of language, poetics, themes, plot and characters ofGorky's text.

RU

Contemporary Russian drama is situated in a dialogue with literary and more precisely dramatic tradition. For example, this thesis clearly confirms a comedy by Igor Shpric On the bottom. The text at the level of its title refers to Maxim Gorky's play The Lower Depths. Shpric’s comedy parodies this work by presentingGorky's characters in the social and cultural context of contemporary reality. The main purpose of the paper is the intertextual analysis and interpretation of ironic Shpric’s comedy as the transcontextualization of language, poetics, themes, plot and characters ofGorky's text.

9

Танец в художественной структуре пьес русских, белорусских и польских драматургов 1990-х – 2010-х годов

63%

Лепишева Е. , Pieczyński M.

Studia Wschodniosłowiańskie

|

2020

|

tom 20

43-62

EN

In this paper, dance is considered as an element of the artistic structure of dramatic works of Russian, Belarusian and Polish authors of the 1990s–2010s. It was revealed that this element represents the level of the chronotope: it becomes one of its expressive modes (creating an atmosphere due to emotional «charge»), manifests itself as a «non-everyday form of behavior» of a character (J. Faryno), as a «spatial motive» (O. Bagdasaryan) as a sense-forming centre of the artistic universe. A comparative analysis of the plays written by Russian, Belarusian and Polish playwrights of the indicated period showed that in Russian drama the transition occured from the dance – a «spatial motive» to the dance – a semantic center representing author’s model of the world and a Nietzschean man in the terms of a spontaneous, unstable world order. That was caused by the strengthening of the performative and receptive potential of modern drama. At the same time, in the Belarusian drama, due to more strong genetic ties with folklore, the dance for a long time has been manifesting itself as a game form of non-everyday behavior, however, since the mid-1990s it is often introduced as a «spatial motive» representing the extremely deformed consciousness of characters. If it comes to Polish drama, despite the actualization of the dance in the significant for its development works, in the latest plays it rarely functions as a semantic center, because of political and social themes predomination. The authors of this paper made an attempt to clarify the reasons for differents of the dance in the Russian, Belarusian, Polish drama of the 1990s–2010s, based on sociocultural factors, as well as on the logic of the development of the literary proces.