Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

„Oby mój język potrafił opiewać Twoje słowa” (Ps 119 [118],172) – z badań nad leksykalną wariantywnością psałterzowych redakcji cerkiewnosłowiańskich. O przekładzie gr. συνάγω, ἐπισυνάγω i συλλέγω

100%

Szulc A.

|

tom 57

PL

Artykuł jest kolejną relacją z sukcesywnie prowadzonych analiz porównawczych słownictwa zawartego w rękopisach reprezentujących poszczególne cerkiewnosłowiańskie redakcje psałterzowe. Koncentruje się na ilościowej i jakościowej charakterystyce (s)cs. ekwiwalentów greckich czasowników συνάγω, ἐπισυνάγω i συλλέγω obecnych w porównywanych psałterzach. Podaje interpretację zaobserwowanych podobieństw i różnic między nimi w doborze rozpatrywanego słownictwa. Uwagę zwraca również na hebrajskie odpowiedniki analizowanych ekwiwalentów (staro-)cerkiewnosłowiańsko-greckich. Komentarze artykułu dopełnia odpowiedni materiał ilustracyjny.

EN

This article is another report from the ongoing comparative lexical analyses of manuscripts representing separate Church Slavonic Psalter redactions. It is focused on quantitative and qualitative characterisation of the (Old) Church Slavonic equivalents of the Greek verbs συνάγω, ἐπισυνάγω and συλλέγω which occur in the Psalters under comparison. The study offers an interpretation of the observed similarities and differences among the Psalters regarding the choice of vocabulary in focus. It also considers the Hebrew verbs corresponding to the analysed (O)CS and Greek equivalents. Observations made in the article include illustrative examples.

2

O tłumaczeniach greckich σκήνωμα, σκηνή i innych odzwierciedlonych w cerkiewnosłowiańskich redakcjach Księgi Psalmów

100%

Szulc A.

|

2018

|

tom 18

EN

On translations of the Greek σκήνωμα, σκηνή etc. Reflected in CS redactions of the Book of Psalms The paper discusses the Slavonic equivalents of the Greek words skēnōma, skēnē and also katoikētērion, katoikia and paroikia in selected (O)CS versions of the Psalter. A comparative semantic (contextual) and quantitative analysis of the use of the considered vocabulary is carried out. Resemblances and differences in the choice of words among the confronted texts are pointed out. Explanation of the observed differences is given. The analysis is illustrated with appropriate exemplification. O tłumaczeniach greckich σκήνωμα, σκηνή i innych odzwierciedlonych w cerkiewnosłowiańskich redakcjach Księgi PsalmówW artykule rozważa się słowiańskie odpowiedniki greckich leksemów skēnōma, skēnē, a także katoikētērion, katoikia i paroikia w wybranych (staro-)cerkiewnosłowiańskich wersjach Psałterza. Dokonuje się porównawczej analizy semantycznej (kontekstualnej) i ilościowej użyć rozważanego słownictwa. Wskazuje się na podobieństwa i różnice w jego doborze w porównywanych tekstach. Podaje się objaśnienia zaobserwowanych różnic. Analizę ilustruje się odpowiednim materiałem egzemplifikacyjnym.

3

„Obym się rozradował w rozradowaniu ludów Twoich”. Rzecz o konstrukcjach pleonastycznych w cerkiewnosłowiańskich redakcjach Księgi Psalmów

100%

Szulc A.

|

tom 55

PL

Artykuł koncentruje się na pleonazmach wyekscerpowanych ze staro-cerkiewno-słowiańskiego Psałterza synajskiego. Ma na celu zbadanie ich zachowawczości w młodszych reprezentantach kolejnych cerkiewnosłowiańskich redakcji psałterzowych. Teksty (s)cs. psałterzy porównano między sobą oraz z greckimi i hebrajskimi wzorcami przekładowymi pod kątem użycia rozpatrywanych konstrukcji pleonastycznych. Szerzej opisano leksykalny wybór w odniesieniu do pleonazmów obecnych w wybranych kontekstach Psałterza. Uwagę poświęcono także analogicznym strukturom omówionym w literaturze przedmiotu. Podkreślono specyficzny emfatyczny charakter (s)cs. pleonazmów psałterzowych, podobny do ich grecko-hebrajskich ekwiwalentów. Wskazano na wyraźną zgodność co do użyć konstrukcji pleonastycznych w porównywanych (s)cs. psałterzach, z reguły uzasadnioną greckim/hebrajskim wzorcem (wzorcami). Przypadki mogące świadczyć o usamodzielnieniu się na gruncie słowiańskim analizowanych biblijnych struktur stylistycznych odnotowuje się jako wyjątki.

EN

This article focuses on pleonasms extracted from the OCS Psalterium Sinaiticum and investigates their preservation in later representatives of successive CS Psalter redactions. In order to examine the use of the constructions under scrutiny, the (O)CS Psalters have been compared with one another and with the Greek and the Hebrew patterns of translation. The study provides a detailed description of lexical choices with respect to pleonasms present in selected contexts of the Psalter. It also considers analogical structures discussed in the literature on the subject, stressing a specifically emphatic character of (O)CS Psalter pleonasms, similar to that of their Greek and Hebrew equivalents. As observed, the use of pleonasms in the compared (O)CS Psalters is distinctly consistent and generally based on the Greek/Hebrew sources. Cases that could testify to these Biblical stylistic structures having already become independent on the Slavic ground are noted as exceptions.

4

O leksykalnej wariantywności cerkiewnosłowiańskich redakcji psałterzowych ciąg dalszy. Tłumaczenia gr. ἡ συναγωγή, τό συνέδριον i ἡ συστροφή

100%

Szulc A.

|

tom 56

PL

W artykule przeprowadza się analizę porównawczą użyć (staro‑)cerkiewnosłowiańskich ekwiwalentów greckich ἡ συναγωγή (w nawiązaniu do semantycznie zbieżnego ἡ ἐκκλησία), τό συνέδριον i ἡ συστροφή w reprezentantach sukcesywnych cerkiewnosłowiańskich redakcji Księgi Psalmów. Zestawień dokonuje się pod kątem ilościowym i jakościowym (z uwzględnieniem zarówno różnic, jak i podobieństw). Zwraca się uwagę na ich źródłowy kontekst hebrajsko-grecki. Rozważania uzupełnia się materiałem ilustracyjnym.

EN

This article offers a comparative analysis of (Old) Church Slavonic equivalents of the Greek ἡ συναγωγή (with reference to the semantically concurrent ἡ ἐκκλησία), τό συνέδριον and ἡ συστροφή in successive redactions of the Book of Psalms. The study presents a comparison of the use of these equivalents in quantitative and qualitative terms, taking into account the similarities as well as differences in their uses. It also examines their Hebrew-Greek context in the source texts. The analysis includes illustrative examples of the issues in focus.

5

„W udręce wołałem do Pana, a On mnie wysłuchał […]. Pan moim wspomożycielem” (Ps 118[117]:5–6). O leksykalnej wariantywności psałterzowych redakcji cerkiewnosłowiańskich. Na przykładzie tłumaczeń gr. ὁ ἀντιλή(μ)πτωρ, ἡ ἀντίλη(μ)ψις, ἡ βοήθεια, ὁ βοηθός, ἡ λύτρωσις, ὁ λυτρωτής, ῥυόμενος, ὁ ῥυστής, ὁ ὑπερασπισμóς i ὁ ὑπερασπιστής. Ujęcie ilościowe

100%

Szulc A.

|

tom 58

PL

To kolejny artykuł w cyklu opracowań traktujących o leksykalnej wariantywności psałterzowych redakcji cs. Tym razem uwagę skupia się na grupie słownictwa, którym człowiek zwraca się do Boga jako swego protektora, pomocnika, wybawiciela etc. Analizie poddaje się użycia (s)cs. ekwiwalentów takich gr. leksemów, jak: ἀντιλή(μ)πτωρ, ἀντίλη(μ)ψις, βοήθεια, βοηθός, λύτρωσις, λυτρωτής, ῥυόμενος, ῥυστής, ὑπερασπισμóς i ὑπερασπιστής. Dodatkowo wskazuje się na odpowiedniki hebrajskie badanych słów greckich i (s)cs. W rozważaniach nacisk kładzie się na aspekt ilościowy użyć badanego słownictwa, kwestie jakościowe (semantykę / uwarunkowania kontekstu) przesuwając na plan dalszy.

EN

This article is another one in a series of studies dealing with the lexical variation of Church Slavonic Psalter redactions. The paper focuses on the vocabulary used by man to address God as his protector, helper, saviour etc., and analyses the (Old) Church Slavonic equivalents of such Greek lexemes as ἀντιλή(μ)πτωρ, ἀντίλη(μ)ψις, βοήθεια, βοηθός, λύτρωσις, λυτρωτής, ῥυόμενος, ῥυστής, ὑπερασπισμóς and ὑπερασπιστής. It also points out the Hebrew equivalents of the investigated Greek and (O)CS words. The study concentrates on the quantitative aspect of the use of the vocabulary under discussion, with qualitative issues (semantics / contextual conditions) remaining in the background.