Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 13

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
PL
W prezentowanej pracy przedstawiono próbę konstrukcji modelu 3D rozkładu oporności wykonaną dla obszaru Lachowice - Zawoja w polskich Karpatach Zachodnich. Rejon ten przecinają odcinki czterech regionalnych profili magnetotellurycznych. Znaczne zagęszczenie sondowań w tym obszarze pozwala na podjęcie przestrzennej analizy rozkładu oporności. Wyniki inwersji 1D, według algorytmu Occama, posłużyły do opracowania map oporności w cięciach poziomych, ilustrujących przestrzenne zróżnicowanie tego parametru. Do konstrukcji wstępnego modelu 3D wykorzystano wyniki interpretacji 1D i 2D. Wstępny model trójwymiarowy weryfikowany był i poprawiany poprzez wielokrotnie powtarzane modelowanie proste 3D. Podkreślić należy, że jest to pierwsza w Polsce próba wykorzystania modelowania 3D do analizy wyników sondowań magnetotellurycznych.
EN
An attempt of construction of 3D model of resistivity distribution made for Lachowice-Zawoja area in western part of Polish Carpathians is presented in the paper. The study area is cut by sections of four regional magnetotelluric profiles. Significant density of MT soundings in the area allows to undertake of the spatial analysis of resistivity distribution. Results of 1D Occam inversion were used to elaborate resistivity maps on selected depth levels that illustrates spatial resistivity differentiation. The entrance 3D resistivity model was made based on results of 1D and 2D sounding interpretation. The starting spatial model was verified and corrected by repeatedly recurred forward 3D modelling. It should be stated that this is the first attempt of use of 3D modelling for analysis of magnetotelluric soundings in Poland.
PL
W pracy opisano podstawy metody procesów przejściowych (metoda elektromagnetyczna w domenie czasu - TDEM), w tym metodykę prac polowych, przetwarzania danych i prac interpretacyjnych. Przedstawiono także zagadnienia zasięgu głębokościowego i rozdzielczości metody procesów przejściowych. Obliczono i przeanalizowano krzywe sondowań dla modeli odpowiadających trójwarstwowym przekrojom geoelektrycznym z wysokooporową warstwą środkową i niskooporową warstwą górną i dolną. Przeanalizowano obliczone krzywe sondowań pod względem możliwości kartowania struktur wysokooporowych, które mogą być związane z występowaniem złóż węglowodorów. Przedstawiono możliwości zastosowania metody sondowań TDEM w wykrywaniu złóż węglowodorów.
EN
This paper describes the principles of the transient electromagnetic method (time- domain electromagnetic method, TDEM) as well as TDEM measurement systems, data processing and 1D data interpretation techniques. The paper discusses also some problems of resolution and penetration depth of the method. We calculated and discussed TDEM sounding curves for three-layer geoelectric models, which consisted of a high-resistivity middle layer and low-resistivity upper and lower layers. The calculated curves were analysed from a viewpoint of a possible mapping of high-resistivity structures that could be hydrocarbon-prospective areas. The application of TDEM sounding to oil and gas exploration was evaluated.
PL
W pracy przedstawiono charakterystykę geologiczną i geoelektryczną ośrodka geologicznego w rejonie Grabownica Starzeńska - Humniska - Brzozów w Karpatach Wschodnich na podstawie danych elektrometrii otworowej i danych geologicznych z otworów. Dla wybranych czterech otworów wiertniczych wykorzystano dane elektrometrii otworowej i obliczono krzywe syntetyczne sondowań TDEM (Time Domain ElectroMagnetic Method). Obliczone krzywe sondowań przeanalizowano pod względem możliwości kartowania struktur wysokooporowych, interesujących ze względu na złoża węglowodorów. Wykonano interpretację 1D krzywych sondowań TDEM zlokalizowanych wzdłuż profili przebiegających przez otwór złożowy Humniska Brzozów-7 z wykorzystaniem algorytmu Occama. Wykonano interpretację kompleksową na tych profilach pod kątem możliwości kartowania złóż ropy naftowej i gazu ziemnego metodą TDEM.
EN
The paper presents the geologic and geoelectric characteristics of the Grabownica Starzeńska - Humniska - Brzozów area (Polish Eastern Carpathians) based on electric logs and downhole geologic data. Synthetic TDEM sounding curves were calculated based on electric log data from four boreholes from the study area. The synthetic sounding curves were analysed from the point of view of possible interpretation of high-resistivity layers that could be prospective for oil and gas exploration. The 1D Occam interpretation of chosen TDEM soundings from profiles that ran across the Humniska Brzozów-7 borehole, was performed. The integrated data interpretation was made to estimate the capability of TDEM method to map hydrocarbon deposits at the study area.
EN
Magnetotelluric (MT) field data are usually presented as plots of amplitude and phase MT sounding data vs frequency. Visualization of resistivity changes of geoelectric complexes with the use of apparent resistivity and phase curves give qualitative results only. Quantitative interpretation of MT sounding curves is needed to get geoelectric parameters. For a 1D horizontally layered earth, amplitude curves (apparent resistivity curves) and phase curves can be transformed into apparent velocity curves versus depth of EM field penetration into the conducting earth. Apparent velocity curves can be approximated by straight-line segments corresponding to homogeneous geoelectric layer complexes. Each segment of the apparent velocity curve (with a given angle of inclination) is related with the resistivity and thickness of individual geoelectric complexes. For heterogeneous earth (2D or 3D) vertical component of the magnetic field is directly connected with boundary of geo-electric complexes. It can be used to express components of vectors of apparent velocity. For a 1D horizontally layered earth, a vector of apparent velocity has only the vertical component. For heterogeneous earth horizontal components of apparent velocity also are inducted. The angle of inclination of the total vector of velocity and its value depend on the geometry of studied structure.
PL
Podstawową wielkością prezentującą zmiany przewodnictwa elektrycznego górotworu z głębokością jest oporność pozorna jako funkcja częstotliwości pola magnetotellurycznego. Wizualizacja tych zmian, jak również granic struktur geologicznych, przez oporność pozorną ma charakter jedynie jakościowy, dalece przybliżony. Parametry przekroju geoelektrycznego uzyskujemy jedynie przez interpretację ilościową danych pomiarowych. W przypadku przekrojów geoelektrycznych 1D krzywe sondowań magnetotellurycznych możemy przetransformować w krzywe prędkości pozornej jako funkcje głębokości wnikania pola elektromagnetycznego w głąb badanego ośrodka. Krzywe te możemy aproksymować odcinkami linii prostych, a kąty nachylenia poszczególnych odcinków względem osi głębokości i ich punkty przecięcia są ściśle związane z opornościami i miąższościami poszczególnych warstw geoelektrycznych. W przypadku ośrodków niejednorodnych 2D i 3D wielkością bezpośrednio związaną z granicami kompleksów geoelektrycznych jest pionowa składowa pola magnetycznego. Przez tę wielkość możemy wyrazić składowe wektora prędkości pozornej. W obszarach 1D wektor prędkości redukuje się do składowej pionowej, natomiast w obszarach niejednorodnych generują się również składowe poziome. Kąt nachylenia całkowitego wektora prędkości do poziomu i jego długość są ściśle związane z geometrią badanej struktury.
5
Content available remote Kartowanie podłoża wysokooporowego metodą procesów przejściowych
100%
PL
W pracy przedstawiono podstawy matematyczno-fizyczne metody procesów przejściowych i jej właściwości metodyczne i interpretacyjne w odniesieniu do określenia głębokości zalegania i kartowania morfologii stropu horyzontu wysoko-oporowego. Zmiany czasowe amplitudy pola indukcji magnetycznej w późnym stadium procesu stabilizacji nie zaletą od wielkości rozstawu: nadajnik-odbiornik. Umożliwia to realizację pomiarów terenowych przy rozstawach znacznie mniejszych nit planowana głębokość badań elektromagnetycznych (tzw. strefa bliska). Ta właściwość metodyczna wyróżnia metodę procesów przejściowych spośród innych metod elektromagnetycznych z kontrolowanym źródłem. Kształt krzywych sondowań metodą procesów przejściowych jest zasadniczo podobny do krzywych sondowań częstotliwościowych i magnetotellurycznych. Interpretacja ich pozwala na odtworzenie geometrii rozkładu przewodnictwa elektrycznego modelu fizycznego, którym aproksymujemy badany ośrodek geologiczny. W zakładzie Geofizyki Akademii Górniczo-Hutniczej znajduje się aparatura pomiarowa systemu PROTEM, firmy kanadyjskiej Geonics Ld, umożliwiająca rejestracje przebiegów czasowych pola indukcji magnetycznej w przedziale czasowym od 6 žs do 80 ms. Zgodnie z przedstawionymi założeniami fizycznymi metody procesów przejściowych, przy utyciu tej aparatury możemy kartować ośrodek geologiczny do głębokości k. 1000 m. Ponadto zarejestrowane przebiegi pola indukcji magnetycznej, przeliczone na wykresy oporności pozornej, mogą stanowić uzupełnienia wysokoczęstotliwościowych gałęzi krzywych sondowań magnetotellurycznych, których zarejestrowanie wymaga stosunkowo długiego czasu obserwacji.
EN
The paper presents mathematical and physical background for the transient electromagnetic method as well as a possibility of using the method to map the roof of the high-resistivity basement. Time variations of a magnetic induction amplitude in the later stage of field stabilisation do not depend on a transmitter-receiver spacing. Therefore, field measurements may be made using spacings that are much smaller than assumed depth of electromagnetic penetration (a so-called near zone). This feature distinguishes the transient electromagnetic method from the other controlled-source EM methods. The shape of transient EM sounding curves is generally similar to that of frequency sounding curves and magnetotelluric sounding curves. Their interpretation enables the geometry of electric conductivity of a model used to approximate a geological medium to be reproduced. The Institute of Geophysics of the University of Mining and Metallurgy possesses the PROTEM measurement system produced by the Geonics Ltd. (Canada). The system enables time series of the magnetic induction field to be recorded in a time interval of 6 (s to 80 ms. Using the system it is possible to map a geological medium down to a depth of 1000 m. Time series of the magnetic induction field recorded and transformed into apparent resistivity curves may be complementary to high-resistivity branches of magnetotelluric sounding curves that need a long recording time.
EN
In 2011, a geophysical survey was carried out in the surroundings of the Jagiellonian University in Cracow, using a Very Low Frequency method. The measurements were designed to determine the reason of frequent flooding of the lowest level of the building. The main objective of the study was to find out from where and in which way the rainwater seeps into the building and how this problem can be solved in the least invasive manner. The aim of geophysical methods was also to provide necessary information that will enable the construction of a hydrogeological model of the local environment. The interpretation revealed the presence of a sandy gutter surrounded by impermeable clay. There is a big resistivity contrast between those layers. Their location and approximate dimensions were determined.
PL
Przedmiotem artykułu są wyniki reinterpretacji trzech regionalnych profili magnetotellurycznych zlokalizowanych w polskich Karpatach Zachodnich. Badania magnetotelluryczne w tym obszarze wykonało Przedsiębiorstwo Badań Geofizycznych w Warszawie w latach 1997-2002, Prace reinterpretacyjne poprzedzone zostały przez analizę danych pomiarowych i ich reprocessing dla wybranych sondowań. W reinterpretacji wykorzystano głównie automatyczną inwersję 2D oraz inwersję 1D przy użyciu algorytmów Occama i LSQ. Dwuwymiarowe przekroje oporności opracowane na podstawie wyników automatycznej inwersji 2D oraz interpretacji 1D wykorzystano do konstrukcji modeli geoelektryczno-geologicznych. W interpretacji geologicznej wykorzystano także informacje geologiczne i wiertnicze oraz dane sejsmiki refleksyjnej.
EN
The subject of the paper includes results of reinterpretation of three regional magnetotelluric profiles located in the western part of the Polish Carpathians. Magnetotelluric survey in the area was made by the Geophysical Exploration Company, Warsaw, in the years 1997-2002. Reinterpretation works were proceeded by analysis of measurement data and reprocessing for some soundings. Automatic 2D inversion and 1D inversion with the use of Occam and LSQ algorithms were employed in reinterpretation process. 2D resistivity sections obtained based on results of automatic 2D and 1D data interpretation were used to construct geoelectric and geologic models. Geological and borehole data, and reflection seismic data were also applied in geological interpretation.
PL
W artykule przedstawione zostały szczegółowe badania magnetotelluryczne z wykorzystaniem metody profilowań ciągłych, wykonane w rejonie Raciechowice - Stadniki, położonym na SE od Krakowa w polskich Karpatach zachodnich. Pomiary wykonano wzdłuż kilku profili sejsmicznych za pomocą systemu MT-1, w zakresie częstotliwości 500-0.01 Hz. W celu redukcji wpływu sztucznych zakłóceń elektromagnetycznych wykorzystano zdalne odniesienie składowych magnetycznych. Wyniki przetwarzania danych, m.in. amplitudowe i fazowe krzywe sondowań, wykorzystane zostały i interpretacji ilościowej i jakościowej. Przekroje opornościowe zostały obliczone przy pomocy algorytmu Bosticka dla profilowań ciągłych. Modele geologiczne wzdłuż profili magnetotellurycznych skonstruowane zostały na podstawie wyników automatycznej inwersji 1D i 2D oraz geologicznych danych powierzchniowych i otworowych. Wyniki badań pozwoliły na rozpoznanie struktury podłoża podmioceńskiego i wydzielenie zróżnicowanych opornościowo kompleksów litologiczno-stratygraficznych oraz opracowanie modelu litologiczno-strukturalnego pokrywy fliszowej.
EN
The paper presents results of detailed magnetotelluric survey employing the continuous profiling conducted SE of Kraków in Raciechowice - Stadniki area in the Polish western Carpathians. Measurements were made along several seismic lines with the use of MT-1 system over a frequency range 500-0.01 Hz. A magnetic remote reference was applied to reduce the effect of artificial electromagnetic noise. Results of data processing including amplitude and phase MT sounding curves were used in the qualitative and quantitative data interpretation. Resistivity cross-sections were computed with the use of Bostick algorithm for continuous profiling. Geological models were constructed along magnetotelluric lines based on 1D and 2D automatic inversion results and surface and borehole geological data. As a result of investigations, the structure of the sub-Miocene basement was identified, lithological-and-stratigraphic complexes with different resistivity were distinguished, and a lithological-and-structural model of the flysch cover was obtained.
9
Content available remote Regionalne badania magnetotelluryczne w polskich Karpatach zachodnich
80%
PL
W latach 1997-2002 Przedsiębiorstwo Badań Geofizycznych w Warszawie wykonało regionalne badania magnetotelluryczne w polskich Karpatach. Prace pomiarowe skoncentrowane zostały w dwóch wyodrębnionych regionach - zachodnim i wschodnim. W części zachodniej sondowania magnetotelluryczne wykonano wzdłuż sześciu profili poprzecznych do głównej osi orogenu i dwóch równoległych do niej. Prace pomiarowe prowadzono za pomocą systemu MT-1 w zakresie częstotliwości 300-0.0005 Hz. W interpretacji ilościowej sondowań wykorzystano automatyczną inwersję 1D przy użyciu algorytmów Bosticka, Occama i LSQ. Dwuwymiarowe przekroje oporności opracowano na podstawie wyników automatycznej inwersji metodą LSQ. Do ich konstrukcji wykorzystano również wyniki automatycznej inwersji 2D metodą RRI, informacje geologiczne i wiertnicze oraz dane sejsmiki refleksyjnej. Najważniejszymi wynikami interpretacji są przekroje opornościowe i mapy strukturalne horyzontów wysokooporowych, związanych ze stropami podłoża mezopaleozoicznego i prekambryjskiego.
EN
The Geophysical Exploration Company, Warsaw, conducted regional magnetotelluric survey in the Polish Carpathians in the years 1997-2002. The measurements were concentrated in the western and eastern part of the investigation area. In the western part, magnetotelluric soundings were conducted on six lines perpendicular to the major orogen axis and two parallel to it. The measurements were made with the MT-1 system over a frequency range 300-0.0005 Hz. 1D automatic inversion with the use of Bostick, Occam and LSQ algorithms was employed in the quantitative interpretation. 2D resistivity sections were obtained based on results of automatic LSQ inversion. Results of 2D RRI inversion, geological and borehole data, and reflection seismic data were also applied. As a result of interpretation, resistivity sections and maps of high-resistivity horizons related with the top of the Meso-Paleozoic and Precambrian basement were obtained.
EN
Electrical conductivity is used in the study of fresh-water and/or mineralized water outflow zones. Conductivity of water is relatively low. It strongly depends on its salinity and mineralization. Increased salinity and mineralization of water give rise to conductivity growth of hydrogeological medium. Finding water leak zones is an important problem during planning any building works. The influence of water on the building can be disadvantageous (elution, destruction of the foundations and sulfate aggressiveness). Because of high conductivity of water, watered zones can be recognized with the use of electromagnetic methods. The paper presents results of examination of mineralized water leak zones on the building site of the new CYFRONET building in the Ruczaj quarter, Cracow, Poland. The examinations were conducted with the use of ground conductivity meters. The main goal of the research was to find mineralized water leakage under the foundations of the new-built building.
EN
The paper presents the application of Vertical Electrical Sounding (VES) and Ground Penetrating Radar (GPR) into recognition of the geometry and vertical differentiation of a deposit of color sandstones that are commonly used as elevation stones in building industry. The investigations covered sandstones of Lower Cretaceous age (Albian) that occur at the foothills of the Che³mo Mt. near Kolonia Grabowie (Radomsko district, £ódŸ province). The former quarry of Grabowie is situated in the forest area of the landscape park and this blocked further exploitation from the documented deposit. On a limited scale sandstone is still quarried form the southern edge of the old quarry. However, poor recognition of the deposit hampers the effective exploitation. The objective of the geological investigations was to examine a new part of the deposit including identification of the roof and the bottom of sandstone complex, the thickness of overlying rocks, location of faults and weathered zones, as well as recognition of the lithology down to a depth of 8 m below ground surface. Resistivity distribution in the study area was assessed with the use of VES. Much higher resistivity of sandstones as compared to surrounding rocks was advantageous. Owing to high resolution GPR, the deposit boundaries could be delineated and the stratification within the sandstone complex could be represented. The investigations resulted in construction of 2D models of the deposit and surrounding rocks and gave information on the lithology.
13
Content available remote Badania magnetotelluryczne w Karpatach
71%
PL
W ostatnich kilkunastu latach w metodzie magnetotellurycznej dokonany został na świecie ogromny postęp w dziedzinie technik pomiarowych, jak również w przetwarzaniu i interpretacji danych. W pracy tej przedstawiono wyniki badań magnetotellurycznych w Karpatach polskich, zwracając uwagę na postęp, jaki dokonał się w latach współczesnych, związany zarówno z rozszerzeniem zakresu pomiarowego w stronę wysokich częstotliwości, stosowaniem nowej metodyki pomiarowej, jak i zastosowaniem nowego oprogramowania służącego do wykonywania pomiarów, przetwarzania danych i ich interpretacji. Przedstawiono przykładowe wyniki interpretacji danych magnetotellurycznych na dwóch profilach w polskich Karpatach zachodnich, która została wykonana w Przedsiębiorstwie Badań Geofizycznych w Warszawie przy użyciu najnowszych technik interpretacyjnych
EN
A great development of the magnetotelluric method, including both measurement techniques and data processing and interpretation methods, has been observed worldwide for the last several years. The paper presents a brief history of the magnetotelluric surveys in the Polish Carpathians with regard to recent progress. The latest achievements in the magnetotelluric investigation include the extension of the high-frequency measurement range, and application of a new software for magnetotelluric data measurement, processing, and interpretation. Results of magnetotelluric data interpretation for two profiles from the West Carpathians are given. The interpretation was made by the Geophysical Exploration Company, Warsaw, using state-of-art interpretation techniques
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.