Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Unfinished “verbization” process: the development of predicative constructions with an adjective of the feminine gender in the 17th and 18th centuries in the light of corpus data

100%

Bronikowska R.

|

tom 41

97-110

PL

Artykuł jest poświęcony zmianom średniopolskiej konstrukcji składniowej, w której forma M lp. r.ż. przymiotnika występowała w funkcji predykatywnej. Badania przeprowadzone na danych korpusowych miały na celu prześledzenie procesu, który prowadził do przekształcenia form przymiotników w czasowniki niewłaściwe (werbizacja). Analizą zostało objętych sześć najbardziej popularnych w XVII i XVIII wieku predykatywnych form przymiotnikowych: MOŻNA, NIEMOŻNA, NIEPODOBNA, WIELKA, PEWNA i SŁUSZNA. Podczas gdy pierwsze trzy z nich zmieniły swój gramatyczny status, w wypadku pozostałych proces werbizacji został zahamowany. Rozstrzygający pod tym względem był okres drugiej połowy XVIII i pierwszej połowy XIX wieku.

EN

The article is devoted to the changes in the Middle Polish syntactic construction in which the predicative function was performed by the nominative, singular, feminine form of the adjective. The research carried out on the corpus data was aimed at tracing the process that led to the transformation of those adjectival forms into defective verbs (verbization). The analysis covers six predicative adjectival forms most popular in the 17th and 18th centuries: MOŻNA ‛it is possible’, NIEMOŻNA ‛it is impossible’, NIEPODOBNA ‛it is impossible’, WIELKA ‛it is great’, PEWNA ‛it is certain’ and SŁUSZNA ‛it is right’. The first three of them changed their grammatical status, whereas for the rest the verbization process stopped. The 2nd half of the 18th century and the 1st half of the 19th century were decisive in this respect.

2

Predykatywy odprzymiotnikowe i odprzysłówkowe („można”, „niepodobna”, „wiadomo”, „wolno”) w Słowniku języka polskiego XVII i 1. połowy XVIII wieku

100%

Bronikowska R.

|

2013

|

nr 2

95-104

PL

Autorka porównuje cechy i funkcje wymienionych w tytule wyrazów w polszczyźnie współczesnej i XVII–wiecznej. Według autorki w XVII wieku leksemy te, zaliczane obecnie do czasowników niewłaściwych, miały status pośredni pomiędzy klasą czasowników a przymiotników lub przysłówków. Odmienności między współczesnymi a XVII–wiecznymi użyciami opisywanych wyrazów widoczne są na różnych poziomach systemu językowego. W drugiej części artykułu autorka przedstawia rozwiązania dotyczące opisu tych słów przyjęte w Słowniku języka polskiego XVII i 1. poł. XVIII w.

EN

The author compares features and functions of words listed in the title in the contemporary and 17th century Polish language. According to the author, the status of these lexemes (today treated as impersonal verbs) was in the 17th century intermediate between verbs and adjectives or adverbs. Differences between contemporary and 17th century uses of the words can be seen at several levels of the linguistic system. The author also shows a way of describing these words in the Dictionary of Polish language of the 17th and the 1st half of the18th century.

3

Łacina w KorBie. Użyteczność Elektronicznego Korpusu Tekstów Polskich XVII i XVIII wieku dla filologa neolatynisty

63%

Bronikowska R. , Kryńska K.

|

tom 40

EN

The article presents the Electronic Corpus of 17th- and 18th- century Polish Texts (informally called KorBa) in terms of its usefulness for neo-Latinist research. The corpus contains approximately 0.5 million tokens annotated as Latin words, which makes them easy to find by means of the corpus search engine. The article describes examples of research that can be carried out on the material collected in the corpus, both on individual Latin phrases and on the mutual relations between the Polish language and Latin in Middle Polish texts. Some data taken from the frequency list of Latin word forms in the corpus were also presented.

PL

Artykuł przedstawia Elektroniczny Korpus Tekstów Polskich z XVII i XVIII wieku (nieformalnie zwany KorBa) pod kątem jego użyteczności dla badań neolatynistycznych. Korpus zawiera ok. 0,5 mln segmentów oznakowanych jako słowa łacińskie, co pozwala na ich łatwe wyszukanie za pomocą wyszukiwarki korpusowej. W artykule opisano przykładowe badania, jakie można prowadzić na zgromadzonym w korpusie materiale, zarówno nad poszczególnymi zwrotami łacińskimi, jak i nad wzajemnymi relacjami między językiem polskim a łaciną w tekstach średniopolskich. Zostały także zaprezentowane niektóre dane zaczerpnięte z listy frekwencyjnej łacińskich form wyrazowych znajdujących się w korpusie.