Braki wody są odczuwalne nie tylko w kosmosie, ale w wielu krajach na wszystkich kontynentach świata. Woda jest nieodzowną dla życia człowieka, ale jest potrzebna przy realizowaniu wielu technologicznych procesów. Podano przykładowo ile tej wody jest potrzebne dla kilku technologii. W artykule przedstawiono miejsca, gdzie autor spotkał się z dużym niedoborem wody, jak też nadmiarem i jakie tego były konsekwencje. Ocieplenie naszej planety, wywołuje np. szybsze topienie się śniegów w górach niż to było dawniej. W artykule podano także, jakie są konsekwencje zanieczyszczenia wód w wyniku przedostawania się do rzek różnych związków chemicznych tak ze środków myjących jak też tych, które są wysiewane dla użyźnienia gleb. Podano jakie są niedobory wody w Europie i jaki jest stan zanieczyszczenia polskich rzek.
EN
The water absence is perceptible not only in the universe, but also on every continent in the world. As it is written in the article, water is necessary for human life as well as for the achieving most of the technological processes. It has been written, how much is water for some of the technologies needed. In the article some places have been presented, where did the author meet the water deficit or the water oodles and the consequences, for instance the global warming that causes the quicker snow melting in the mountains. It has been also written, what are the consequences of the water pollution caused by the chemical compound and the water deficit in Europe.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The article contains an analysis of tribological problems of a particular technical importance, which should be solved in the nearest future. The following ones were recognised as the most important: research on wear of composites and coats in high temperatures, elaboration of new lubricants, able to work at bigger loads and ecological, elaboration of testing methods for diagnosing the state of lubricants in maintenance, modelling and simulation of tribological processes, standarisation of tribological research, elaboration of new materials for medicine and new non-metallic materials for special applications as well as new cooling - lubricating liquids used in technological processes and creating coats on the treated elements.
W artykule rozważono parametry, które bezpośrednio wpływają na zużycie koła pojazdu szynowego, współpracującego z szyną. Zidentyfikowano podstawowe czynniki (obciążenie, prędkość jazdy i temperaturę) wpływające na wartość współczynnika tarcia (sprzężenia) koła napędowego z szyną w czasie ruchu. Na podstawie wyników uzyskanych podczas testów przeprowadzonych za pomocą aparatu Amslera opisano deformacje i uszkodzenia powstające w warstwach wierzchnich koła i szyny w zależności od poślizgów. Zwrócono także uwagę na znaczenie makro- i mikropoślizgów, wynikających z deformacji warstwy wierzchniej koła i szyny, jak też występowanie anizotropii tarcia tocznego w styku koła i szyny. Kolejnym poruszonym problemem jest budowa łożysk, stosowanych w nowoczesnych wagonach. Ze względów bezpieczeństwa łożyska te są wyposażane w kontrolę temperatury w czasie ruchu pociągu.
EN
The paper discusses the factors directly influencing the wear of the wheel-rail couple and on the draw of the locomotives. The authors discussed what factors, including the load, speed, temperature, have an influence on the coefficients of the friction of the wheel of the locomotives by traction. Tribological tests at an Amsler stand have been investigated to show what kind of layers deformation are and what influences it including two types of rail steel, i.e. with or without thermal treatment on the wear (pitting). The authors investigate anisotropic friction wheel rail and micro sleeps on the deformations of layers. The paper also includes a discussion the bearings in the carriages with temperature control, which has great influence on the security of the truck of the trains.
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The tribological problems, which have to be taken into consideration in micromachines, micromechanisms, Micro Electro Mechanical Systems (MEMS) devices and components such as silicon micromotors, toothed gears, gas turbines, and others are discussed. In such systems entirely different problems appear as compared with tribological problems in macroscale machines. The research proved that the values of friction parameters in the devices where the contact area is some millimeters square cannot be applied to the situation when the realistic contact area is only some micro- or nanometers square as well when the geometrical dimensions are changed.
PL
Problemy tribologiczne spotykane w mikrourządzeniach, takich jak np. MEMS i w mikrosilnikach krzemowych, a także w przekładniach zębatych, turbinach gazowych, prasach itp. różnią się znacznie między sobą. Różnice te wynikają z różnych skali wymiarowych. Stwierdzono, że zidentyfikowane tarciowe opory ruchu, gdy powierzchnia kontaktu jest w skali milimetrowej, nie mogą być wykorzystywane do prognozowania takich oporów ruchu, gdy powierzchnia kontaktu jest w skali mikro- lub nanometrowej, a także wtedy, gdy wymiary elementów trących znacznie się różnią.
5
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Poślizg materiałów metalicznych po lodzie i śniegu oraz wzajemne oddziaływanie pary tribologicznej twardy materiał–lód są zjawiskami istotnymi dla eksploatatorów środków transportu pracujących w zimowych warunkach klimatycznych oraz ich producentów, a w szczególności dla klubów i sportowców korzystających z zimowego sprzętu sportowego. Bazując na wynikach doświadczeń przeprowadzonych na stanowiskach badawczych i praktycznych, w pracy wyjaśnione zostaną: zjawisko poślizgu płozy po lodzie i śniegu, wzajemne oddziaływanie pary tribologicznej twardy materiał–lód, optymalizacja poślizgu, wpływ zastosowania i kryteria doboru nowych materiałów. Artykuł opracowano w oparciu o badania przeprowadzone w innych krajach i według wiedzy autorów jest to pierwszy artykuł tribologiczny w Polsce na ten temat.
EN
The slide of the metallic materials on ice and snow, as well as the interplay of the tribological couple (hard material – ice) are the essential phenomena for the exploiters of conveyances, working in the winter climate conditions, and their producers, but especially for the clubs and sportsmen using winter sport equipment. Based on the results of experiments carried out on research and practice stands, this work will clarify the following: the skid-slide phenomenon on ice and snow, the interplay of the tribological couple: hard material – ice, slide optimisation, the influence of the application and the criteria for the selection the new materials. The article is based on the research conducted in other countries and, according to the author’s knowledge, this is the first such tribological one in Poland.
6
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule przedstawiono konstrukcję wkładki do stawu biologicznego lub endoprotezy, której zadaniem ma być przedłużenie funkcjonowania stawów biologicznych, w niektórych przypadkach zniszczonych procesem chorobowym lub zmniejszenie zużycia endoprotezy. Wkładka do stawu ma amortyzować obciążenia udarowe i wyrównywać naciski jednostkowe na współpracujących powierzchniach, a przy ograniczonymzakresie względnego ruchu w stawie, wkładka ma też umożliwiać ruch bez poślizgu pomiędzy współpracującymi powierzchniami elementów stawu. Na zaprojektowanym stanowisku doświadczalnym wyznaczono zastępczy współczynnik tarcia przy ruchu kuli stalowej w czaszy wykonanej z poliamidu w warunkach podobnych do pracy endoprotezy. Badania przeprowadzono dla przypadków typowej pracy endoprotezy z różnymi czynnikami smarnymi i dla przypadku zastosowania opatentowanej wg naszego pomysłu, przykładowej konstrukcji wkładki.
EN
In the paper is presented the construction of the insert (fig. 2) for biological human joints (fig. 1) or implants, whos task is to prolong work of biological joints worn after illness or for decrease of existing implants wear. Insert have amortise loads and equalise pressure on cooperating surfaces (fig. 3) and for limited respect could facilitate motion due to making possible motion without sliding beetwen cooperating surfaces (fig. 4). In the designed test stand (fig. 5), the apparent friction coefficient has been determined in the condition similar to artificial joint operation i.e. steel ball on the spherical polyamid bush. Tests were performed with different lubricants with use of our patent pended insert.
7
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The formation of the upper contact layer of copper wire in the multistage drawing process is similar to the phenomenon of copper drawing in the presence of a liquid, surface active agent. It may be hypothesised that the Rebinder's process in copper drawing can also exist in the copper wire drawing process in an industrial setting. The process takes place in several stages. The plastic deformation of the upper layer is changing in a diversified way. The phenomenon occurs in the upper layer of drawn material and are the reason for the strength and plastic deformation feature changes and the show dissimilarity of the feature of surface layers and the layer situated deeper.
PL
Powstawanie technologicznej warstwy wierzchniej drutu miedzianego w procesie ciągnienia wielostopniowego wykazuje duże podobieństwo do zjawisk występujących przy rozciąganiu miedzi w środowisku cieczy powierzchniowo aktywnej. Można postawić hipotezę, że zjawisko Rebindera zachodzące przy rozciąganiu miedzi może również zaistnieć w warunkach technologicznych przy ciągnieniu drutu miedzianego. Zjawiska zachodzące w warstwie wierzchniej ciągnionego materiału są przyczyną zmiany własności wytrzymałościowych i własności plastycznych w warstwach materiału, leżących blisko powierzchni w stosunku do warstw wewnętrznych.
8
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
On the basis of the characteristics of the strained condition of technological surroundings, the different mechanisms of chip formation and the forming of superficial layer in the machine part and tool during the cutting process were examined.
PL
Na podstawie charakterystyki warunków obciążenia i technologicznego otoczenia przeprowadzono badania nad różnymi mechanizmami tworzenia wióra oraz warstwy powierzchniowej na elementach maszyn i narzędziach podczas skrawania.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.