Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Składowanie lub magazynowanie gazów w górotworze oraz podziemnych wyrobiskach górniczych

100%

Jendruś R.

|

2002

|

tom z. 255

465-472

PL

Przeobrażenia - restrukturyzacja górnictwa i energetyki oraz rosnące wymagania związane z ideą zrównoważonego rozwoju - ekorozwoju są powodem poważnych problemów związanych z ochroną środowiska naturalnego (przede wszystkim ze zmniejszeniem zjawiska globalnego ocieplenia klimatu ziemskiego - tzw. efektem cieplarnianym) oraz zagospodarowaniem - wykorzystaniem górotworu oraz podziemnych wyrobisk górniczych w celu magazynowania bądź składowania gazów.W artykule tym przedstawiono pokrótce przykłady rozwiązań wymienionych problemów, rozpatrując je w aspektach: ekologicznym i gospodarczo-ekonomicznym.

EN

Transformation - mining and energetic restructuring and also increasing requirements associated with the idea of balanced eco-development are the reason for considerable problems as far as preservation of the natural environment (warning up the climate - greenhouse) and cultivation of the rock masses and underground mining excavation are concerned in the aim of the warehousing or storage of gases.In this article, there were given examples of solutions of the mentioned problems (considered in ecological and economic aspects).

2

Chemical and physical aspects of fires on coal waste dumps

100%

Jendruś R.

|

2016

|

tom nr 8

131--149

EN

Process of formation of endogenic fire is very complex mechanism that is not yet fully understood. Doubts were dispelled in the matter of main spontaneous combustion reason, which is oxidation process of coal, which is the main burning by-product material of mining operation. However, reason for activation process of self-heating and leading coal substance to critical temperature (60-80°C) is not fully understood. With that in mind, authors reviewed knowledge about experiences with spontaneous combustions of coal dumps. Learning individual stages of development of thermal anomalies on coal dump allows introduction of more effective fire prevention and fighting methods. General characteristic of fire hazard on coal dumps has also been included. Focus has been put on causes of combustion, theories and studies on spontaneous combustion and on processes that lead to formation of endogenic fire and to stimulating its growth.

PL

Proces powstawania pożarów endogenicznych jest mechanizmem bardzo złożonym i jeszcze nie do końca zrozumianym. Wątpliwości zostały „zburzone” jedynie w kwestii głównego powodu samozapłonu jakim jest proces utleniania węgla, który stanowi podstawowy materiał palny ubocznego produktu procesu wydobywczego. Niezrozumiana do końca jest przyczyna aktywacji procesu samozagrzewania oraz doprowadzenie substancji węglistej do temperatury krytycznej (60-80°C). Wobec tego w niniejszym artykule autor, dokonał przeglądu dotychczasowej podstawowej wiedzy związanej z doświadczeniami nad samoistnymi zapłonami zwałowisk powęglowych. Poznawanie poszczególnych etapów rozwoju anomalii cieplnych występujących na hałdach pozwala na wprowadzenie skuteczniejszych metod prewencyjnych, profilaktycznych, a także zwalczania ognisk pożarowych. Przedstawiono również, ogólną charakterystykę zagrożenia pożarami na zwałowiskach odpadów powęglowych. Skupiono się na przyczynach zapłonu, teoriach i badaniach nad samozapalnością odpadów oraz na procesie powstawania pożaru endogenicznego i czynnikach stymulujących jego rozwój.

3

Opinia geologiczno-górnicza dokumentem potrzebnym w ramach realizacji przedsięwzięć budowlanych

63%

Jendruś R. , Manowska A.

|

2014

|

tom nr 6

55-64

PL

W obszarach gdzie nie ma eksploatacji górniczej zwykle warunki geotechniczne, w tym hydrogeologiczne są wystarczające do oceny przydatności terenu do zabudowy. Charakter badań geotechnicznych do oceny stanu podłoża dla planowanej inwestycji, tzn. rodzaj badań oraz ich ilość, zależy od porozumienia pomiędzy inwestorem, konstruktorem a geotechnikiem. Wszędzie natomiast tam, gdzie istnieje bądź istniała intensywna eksploatacja górnicza, dla potrzeb projektowania nowych i ochrony istniejących obiektów budowlanych, muszą zostać sprecyzowane warunki geologiczno-górnicze. Warunki te powinny zawierać opis najbardziej niekorzystnych sytuacji i oddziaływań, jakim może podlegać obiekt z uwagi na dokonaną bądź projektowaną eksploatację górniczą oraz panujące warunki gruntowo – wodne. Powyższe zagadnienie, zostało omówione przez autorów, na przykładzie rozpoznania geologicznego oraz górniczego dla nowo powstającej inwestycji budowlanej przy ulicy 11 Listopada w Katowicach.

EN

In areas where there is no mining operation usually geotechnical conditions, including hydrogeological are insufficient to assess the suitability of land for development. The nature of geotechnical investigations to assess the state of the ground for the planned investment. The type of research, and their number depends on the agreement between the investor, constructor and geotechnics. Wherever there is or there was intensive mining operations , for the design of new and preservation of existing buildings must be specified geological – mining conditions. These conditions should include a description of the most adverse situations and interactions , which may be due to the object made or proposed mining exploitation and the prevailing conditions of soil - water. This issue has been discussed by the authors , for example, recognition of geotechnical and mining the emerging construction project on the 11 Listopada street in Katowice.

4

Wybrane aspekty geotechniczne posadawiania obiektów powierzchniowych na terenach objętych eksploatacją złóż węgla kamiennego

63%

Popczyk M. , Jendruś R.

Polityka Energetyczna

|

2014

|

tom T. 17, z. 4

405--417

PL

Na obszarach, gdzie nie ma eksploatacji górniczej zwykle warunki geotechniczne, w tym hydrogeologiczne, są wystarczające do oceny przydatności terenu do zabudowy. Wszędzie natomiast tam, gdzie istnieje bądź istniała intensywna eksploatacja górnicza, jak w przypadku pokładów węgla kamiennego, dla potrzeb projektowania nowych i ochrony istniejących obiektów budowlanych, muszą zostać sprecyzowane warunki geotechniczno-górnicze. Warunki te powinny zawierać opis najbardziej niekorzystnych sytuacji i oddzialywań, jakim może podlegać obiekt z uwagi na dokonaną bądź projektowaną eksploatację górniczą oraz panujące warunki gruntowo- wodne z uwzględnieniem analiz geotechnicznych.W referacie zagadnienie to omówione zostało na przykładzie rozpoznania geotechnicznego oraz górniczego dla nowo powstającej inwestycji budowlanej przy ulicy Ligockiej w Katowicach. W referacie wykazano również, że pomimo prowadzenia na terenie rozpatrywanej inwestycji intensywnej działalności górniczej, bezpośrednią przyczyną determinującą ostateczny charakter inwestycji budowalnej może być związana z obecnością słabonośnych i ściśliwych gruntów.

EN

In areas where there is no mining operation, the understanding of geotechnical conditions – including hydrogeological – is usually insufficient to assess the suitability of land for development. Geotechnical analyses could be conducted to assess the state of the ground for a planned investment. The type of research, and its extent, depends on the agreement among the investor, constructor, and geotechnics. Wherever there is, or was, intensive mining operations, in order to design new and preserve existing buildings, geological (geotechnical) and mining conditions must be specified. These conditions should include a description of the most adverse situations and interactions, which may be due to the object made or proposedmining exploitation and the prevailing conditions of soil and water. This issue is considered in the article using the example of geotechnical and mining factors affecting a construction project on Ligocka Street in Katowice. It has been shown, among other things, that in spite of the present investment’s intensive mining activity, the direct cause of any adverse changes in the subsurface, determining the final shape and nature of the investments’ construction, may be connected to the presence of compressible and anthropogenic soils.

5

Lokalizacja i likwidacja pustek podziemnych w masywie skał triasowych narażonych na oddziaływanie deformacyjne ze strony podbierającej eksploatacji złoża karbońskiego

63%

Strozik G. , Jendruś R.

|

tom Vol. 65, nr 10/2

840--847

EN

The paper presents analysis of geophysical tests conducted in Triassic strata and the roof of the carboniferous formation, course of fill operations, and assessment of their results, for purposes of an investment located in Czeladź, on the post-mining area of mine "Saturn”. Electrical resistance survey (ERS) demonstrated presence of numerous low - and high resistive anomalies located both in Triassic and carboniferous strata. ERS data, analysis of geological profiles, fill operations, post-completion ERS, and other observations, allowed evaluation of the ground surface safety in terms of mine subsidence appearance and formulation of recommendations for building designers. Conducted fill operations showed presence of voids, mainly in the eastern part of the investment, which have been filled up in the range of individual bore holes. Post-completion ERS demonstrated increase of electrical resistivity particularly at places, where it was before filling of voids. This observation indicates reduction of precipitation waters migration, hence slowing or even elimination of erosion and suffusion phenomena, supporting the development of voids, followed by their filling with loose material from the soft overburden rocks. Conducted works should provide sufficient stability of the investment area as well as ensure appropriate conditions for foundation of the building, especially in the context of compactness of the ground.

6

Wybrane geotechniczno-górnicze problemy budownictwa na terenach dokonanej oraz bieżącej ekplotacji górniczej

63%

Manowska A. , Jendruś R.

Przegląd Górniczy

|

2014

|

tom T. 70, nr 12

91--97

PL

Wszędzie tam, gdzie istnieje lub istniała intensywna eksploatacja górnicza, dla potrzeb projektowania nowych i ochrony istniejących obiektów budowlanych, muszą zostać sprecyzowane warunki geotechniczno-górnicze. Warunki te powinny zawierać opis najbardziej niekorzystnych sytuacji i oddziaływań, jakim może podlegać obiekt z uwagi na dokonaną lub projektowana eksploatacje górniczą oraz panujące warunki gruntowo-wodne w odniesieniu do analiz geotechnicznych. Zagadnienie to zostało omówione przez autorów, na przykładzie rozpoznania geotechnicznego oraz górniczego dla nowo powstającej inwestycji budowlanej przy ulicy Ligockiej w Katowicach. Wykazano między innymi, że pomimo prowadzenia na terenie rozpatrywanej inwestycji intensywnej działalności górniczej, bezpośrednią przyczyną wystąpienia ewentualnych niekorzystnych zmian w górotworze, determinujących ostateczny kształt oraz charakter inwestycji budowalnej, może być związana z obecnością w rozpatrywanym obszarze słabonośnych i ściśliwych gruntów, w postaci m.in. nasypów niebudowalnych.

EN

Wherever intensive mining operations are, it is necessary to specify geotechnical and mining conditions for the design of new and preservation of the existing buildings. These conditions should include a description of the most adverse situations and interactions in which an object could be subjected to, considering the finished or running exploitation and the ground-water conditions as regards the geotechnical analyses. This issue has been discussed by the authors and illustrated with the example of geotechnical and mining recognition for the new building investment at Ligocka Street in Katowice.For instance, it has been shown that in spite of conducting intensive mining operations in the area of the considered investment, the direct cause of any adverse changes in the rock mass, determining the final shape and character of the investment, may be associated with the presence of compressible and anthropogenic soils e.g. in the form of non-building embankments.

7

Problemy bezpieczeństwa budowli na terenach zdegradowanych działalnością górniczą na przykładzie stacji elektroenergetycznej 110/20/6KV zlokalizowanej na terenie ZG „Piekary”

63%

Plewa F. , Jendruś R.

|

2013

|

tom T. 69, nr 8

163--169

PL

W niniejszym artykule wykazano, że pomimo prowadzenia w pobliżu obiektów budowlanych intensywnej działalności górniczej związanej zarówno z górnictwem węgla kamiennego jak i rud Zn-Pb, bezpośrednią przyczyną wystąpienia zjawisk deformacyjnych w podłożu, jak i samego obiektu, jest jego posadowienie na antropogenicznie przekształconych niebudowlanych gruntach nasypowych – zwałach odpadów z historycznej działalności przemysłowej. Powyższe zagadnienie zostało omówione na przykładzie badań i analiz przeprowadzonych podczas wykonywania ekspertyzy górniczo-geotechnicznej dla stacji elektro-energetycznej „Julian” w Piekarach Śląskich.

EN

This paper proves that in spite of intensive mining operations performed in the surroundings of buildings both in coal beds and Zn-Pb ore bodies, the direct reason for the deformation-related phenomena occurrence in the foundation and the building itself is its specific location on the anthropogenically transformed non-building made grounds – spoil heaps from the historical industrial activity. This subject has been illustrated with examples of field tests and analyses conducted during the preparation of a mining-geotechnical expertise for the electro-energetic station ‘Julian’ in Piekary Slaskie.

8

Metody likwidacji wyrobisk górniczych z zastosowaniem mieszanin popiołowo-wodnych w kopalni "Sośnica-Makoszowy"

63%

Jendruś R. , Ulfik J.

Wiadomości Górnicze

|

2009

|

tom Vol. 60, nr 10

595-599

PL

Problem wykorzystania odpadów w górnictwie podziemnym nie jest zagadnieniem nowym, wymaga jednak tworzenia nowych technologii ich wykorzystania. Zagospodarowanie odpadów górniczych i energetycznych . jako forma ich odzysku, poprzez lokowanie ich w podziemnych wyrobiskach górniczych - realizowane jest głównie za pomocą tzw.: podziemnych technologii górniczych. Do najważniejszych należy zaliczyć doszczelnienie zrobów zawałowych, likwidację zbędnych pustek i wyrobisk poeksploatacyjnych, czy wykonywanie pasów i korków podsadzkowych. W niniejszym artykule przedstawiono niektóre podziemne technologie górnicze stosowane w kopalni "Sośnica-Makoszowy".

EN

The problem of the use of wastes in underground mining is not a new issue, however, it requires the creation of new technologies for their use. Management of mining and energy generation wastes -as a form of their recovery by their place.ment in underground mine workings is carried out mainly through the so-called.: underground mining technology. The most important of them include extra-sealing of graves, eliminating of unnecessary excavation voids and post-exploitation workings or execution of backfilling strips or plugs. This article provides some of the underground mining technologies used in "Sośnica Makoszowy" mine.

9

Influence of Concentrating Table Deck Inclination Angles on Energy Reclamation Potential from Fine Coal Particles Based on Laboratory and Statistical Studies

51%

Jendruś R. , Manowska A. , Mazurek M.

Inżynieria Mineralna

|

2016

|

tom R. 17, nr 2

191--200

EN

The article presents the results of research on enrichment of fine, raw coal grains using concentrating table. The reference point was a change of inclination of a table on actual value of separated products. Laboratory research that had been conducted, shown that with proper choice of technological parameter of a table, which was its inclination, produced coal concentrates having ash content of a few to a dozen percent, as well as waste with ash content of over an 80%. Second part of the article is the static analysis of conducted laboratory research, which has proved the correctness of the process performed and also a relation between technological parameters of concentrating table and obtained enrichment products.

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań wzbogacania drobnych ziaren węgla surowego na stole koncentracyjnym. Jako punkt odniesienia obrano wpływ zmiany kąta nachylenia płyty roboczej stołu na wartość użytkową otrzymanych produktów rozdziału. Badania przeprowadzone w skali laboratoryjnej pokazały, iż przy odpowiednim doborze parametru technologicznego stołu jakim był kąt nachylenia można uzyskać koncentraty węglowe o zawartości popiołu rzędu kilku do kilkunastu procent jak i odpady przekraczające 80% popiołu. Drugim etapem artykułu była analiza statyczna przeprowadzonych badań laboratoryjnych, która udowodniła prawidłowość przeprowadzonego procesu jak i zależności pomiędzy parametrami technologicznymi stołu a uzyskanymi produktami wzbogacania.

10

Assessement of cavings fill efficiency as a function of theological parameters of fine-grained slurry

51%

Jendruś R. , Lutyński M. , Pierzyna P. , Strozik G.

|

2008

|

tom z. 286

575-588

EN

Abandoned mining areas where extraction of minerals took place without backfilling (longwall with caving, room & pillar, etc.) represent, from one side, areas of intensified surface subsidence risk, and from the other side, a large volume of underground space, which can be filled up with waste or other redundant substances. Also a significant problem in numerous coal mines is utilization of saline waters from their drainage systems. The paper presents results of laboratory experiments on flow and distribution in cavings of slurries containing saline waters and selected types of coal combustion by-products. Authors wanted to expose the role of type of fly ash and concentration of solids on flow properties of grouts in transport pipelines and migration properties after discharge in cavings area. 16 compositions of slurries made with four types of fly ash have been taken under consideration in hydraulic transport analyze. Additionally a flow of selected slurries in a single rectangular cavity of given aperture has been analyzed using an equation of flow of Bingham fluids between two parallel plates.

PL

Obszary zrobów poeksploatacyjnych pozostawione bez wypełnienia podsadzką (np. systemy ścianowe zawałowe, filarowo-komorowe itp.) stanowią z jednej strony strefy zagrożone intensywnymi deformacjami powierzchni, a z drugiej obszary występowania pustek podziemnych o znacznej objętości, które mogą zostać wypełnione odpadami lub innymi zbędnymi substancjami. Do takich należą między innymi zasolone wody z odwadniania kopalń. W artykule przedstawiono wyniki badań laboratoryjnych parametrów przepływu w rurociągach i rozpływu w gruzowisku zawałowym mieszanin sporządzonych z wybranych ubocznych produktów spalania węgla kamiennego i słonych wód kopalnianych. Celem autorów było między innymi przedstawienie wpływu rodzaju zastosowanego popiołu lotnego i koncentracji części stałych na parametry przepływu mieszanin do doszczelniania zrobów w rurociągach i rozpływu w gruzowisku zawałowym. Przeanalizowano 16 rodzajów mieszanin sporządzonych z 4 rodzajów popiołów lotnych. W drugiej części pracy przedstawiono próbę analizy przepływu mieszanin drobnofrakcyjnych.

11

Zastosowanie nowoczesnych geosyntetyków do rekultywacji składowiska odpadów komunalnych oraz możliwości ich wykorzystania w górnictwie podziemnym

51%

Borówka B. , Jendruś R. , Bawiec S.

|

2008

|

tom z. 286

555-562

PL

W artykule przedstawiono informacje dotyczące charakterystyki oraz zastosowania w przemyśle nowoczesnych rodzajów geosyntetyków. Zaprezentowano ponadto, oparte na własnych projektach, praktyczne przykłady zastosowania tego tworzywa do rekultywacji składowiska odpadów komunalnych oraz przedstawiono możliwości jego zastosowania w górnictwie.

EN

The paper presents information regarding of characteristic and apply of geosyntetic materials in industry. Moreover have presented practice simples of use of this material in mining and reclamation of waste damp.

12

Zagospodarowanie odpadów podziemnych kopalnianych w świetle obowiązujących uwarunkowań formalno-prawnych

51%

Plewa F. , Popczyk M. , Jendruś R.

|

2005

|

tom z. 270

463-476

PL

W górnictwie podziemnych węgla kamiennego istnieją znaczne możliwości wykorzystania - zagospodarowania odpadów w ramach różnych technologii górniczych, bądź składowania ich w zrobach i pustkach poeksploatacyjnych. Do najczęściej stosowanych technologii górniczych wykorzystujących hydromieszaniny sporządzone na bazie odpadów drobnofrakcyjnych, głównie popiołów lotnych oraz odpadów flotacji, zaliczyć można doszczelnianie zrobów zawałowych oraz likwidację zbędnych pustek oraz wyrobisk. Oprócz tego, podziemne wyrobiska górnicze mogą być wykorzystywane również do składowania pewnych rodzajów odpadów. W artykule scharakteryzowano, w sposób ogólny, podstawowe technologie wykorzystania odpadów w podziemiach oraz omówiono podstawowe aspekty prawne takiego postępowania z odpadami w świetle obowiązującyh aktów prawnych.

EN

With the underground coal mining industry exist large, for application or deposition of waste. A long backfilling and widely applied technology of filling of caving zones with fine-grained slurries of fly ashes or tailing mining voids and useless working can be successfully used as a repository for selected kinds of waste. Teh paper decribes the basics of main technologies (for example grounting of gob area) that can be useful by utilization of waste as well as general legal aspects of such activities resulted from related obligatory acts.

13

Laboratoryjno-statystyczna analiza wpływu wybranych parametrów technologicznych stołu koncentracyjnego na proces wzbogacania mułu węglowego

51%

Mazurek M. , Manowska A. , Jendruś R.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2016

|

tom T. 32, z. 3

173--194

PL

Stoły koncentracyjne należą do grupy najstarszych i najdokładniejszych wzbogacalników grawitacyjnych o bardzo szerokim spektrum zastosowania. W krajowym przemyśle węgla kamiennego stosowane były głównie do wzbogacania antracytu. Przeprowadzone badania dowodzą, że można je również wykorzystać do wzbogacania drobno uziarnionych węgli kamiennych. W artykule przedstawiono rezultaty wzbogacania mułów węglowych na stole koncentracyjnym typu WILFLEY; uzyskane wyniki pokazują, że wzbogacanie mułów przy wykorzystaniu stołów koncentracyjnych umożliwia wytworzenie koncentratów i półproduktów węglowych o zadawalających parametrach jakościowych, w których zawartość popiołu waha się w granicach od kilku do kilkunastu procent. Wzajemne powiązanie między składem rzeczywistym a procesem wzbogacania określono na podstawie analizy zależności. Analiza korelacyjna pozwoliła określić istotność statystyczną pomiędzy parametrami technologicznymi procesu wzbogacania a otrzymanymi parametrami jakościowo-ilościowymi produktów, co pozwala prawidłowo prowadzić proces technologiczny wzbogacania wybranej kopaliny. Proces wzbogacania badanego mułu przeprowadzono, przyjmując najbardziej niekorzystne parametry konstrukcyjne, tzn. wykorzystując płytę rowkowaną; kąt nachylenia płyty wynosił 6º, ponadto analizowany materiał nie został odmulony.

EN

Concentrating tables are a group of one of the oldest and most precise gravitational concentrators with a broad spectrum of application. They were used mainly for the anthracite enrichment process in the domestic coal industry. Conducted research prove that they can be also used for the enrichment of fine grained coals types. The article discusses the results of coal sludge enrichment using WILFLEY concentration tables, as the results obtained show that coal sludge enrichment using these concentration tables allows for the production of coal concentrates and half-products of satisfying quality parameters, the ash content of which varies between several and a dozen or so percent. The reciprocal connection between the actual contents and enrichment process has been determined based on a dependency analysis between the changing characteristics. The correlation analysis allowed for an evaluation of the dependencies between the technological parameters of the enrichment process and the obtained qualitative-quantitative parameters results, which allows the given mineral enrichment process to perform correctly. The enrichment process of the studied sludge has been performed using the most unfavorable construction parameters i.e. using sulcate plate, its inclination angle remained at 6°, furthermore studied material has not been hyphenated.

14

Właściwości wytrzymałościowe wybranych polimerowych nici chirurgicznych

51%

Zurek M. , Kajzer A. , Basiaga M. , Jendruś R.

|

tom T. 61, nr 5

334--338

PL

Zbadano wytrzymałość na zerwanie (przy statycznym rozciąganiu) nici chirurgicznych, wchłanialnych i niewchłanialnych, po 7 i 14 dniach ekspozycji w roztworze Ringera. Stwierdzono, że nici wchłanialne zrywają się pod wpływem większego obciążenia niż nici niewchłanialne oraz że ekspozycja na działanie roztworu symulującego płyny ustrojowe ma istotny wpływ na wartość siły powodującej zerwanie.

EN

The breaking strength of the absorbable and non-absorbable sutures after 7 or 14 days exposure to Ringer's solution was evaluated using astatic tensile test. It was found that the absorbable sutures broke at ahigher load than the non-absorbable ones. The exposure to body fluid has asignificant influence on the values of breaking force.

15

Monitoring procesu pękania skał węglowych poprzez pomiar emisji fal elektromagnetycznych (EME)

51%

Linming D. , Xueqiu H. , Kołodziejczyk P. , Jendruś R.

|

tom z. 258

149-155

PL

Emisja fal elektromagnetycznych (EME) towarzyszy procesowi tworzenia się pęknięć i niszczenia skał węglowych. Sygnały EME mają różną intensywność w otoczeniu ściany wydobywczej. Im gwałtowniejsze pęknięcia skały węglowej, tym zarejestrowany sygnał EME jest ostrzejszy i wyraźniejszy. Wywołana emisja fal elektromagnetycznych (EME) przedstawiona została jako liniowe zmiany wartości amplitudy, a proces obserwacji -zapis, prowadzony był przed i po zjawisku pękania - niszczenia materiału węglowego. Pomiarem objęto - czas trwania pęknięcia - niszczenia skały węglowej, oraz sam moment jej zniszczenia. Technika pomiaru emisji fal elektromagnetycznych może stanowić jeden z elementów prognozowania i przewidywania miejsc zniszczenia materiału węglowego w postaci tąpnięcia typu naprężeniowego lub zawału w wyrobisku górniczym.

EN

The electromagnetic emission (EME) takes places with the deformation and failure of coal. The on-the-spot observation shows that EME signals vary in different positions around the workface the higher the coal stress gets, the more vehement the deformation and failure is, and the sharper the EME signal. Induced from the observation is the EME variation rule before and after rock burst, standing shot, or explosion-induced rock burst. Therefore, the monitoring technique of rock burst by electromagnetic emission is established.

16

Wpływ deformacji górotworu na warunki ochrony powierzchni oraz zasoby użytkowe wód podziemnych przy podziemnym zgazowaniu węgla

51%

Palarski J. , Jendruś R. , Strozik G.

|

2013

|

tom T. 69, nr 8

149--155

PL

W artykule przedstawiono wybrane zagadnienia związane z wpływem deformacji górotworu wywołanej przez podziemne zgazowanie węgla na warunki ochrony powierzchni oraz środowisko wód podziemnych. Omówiono dotychczasowe doświadczenia światowe w zakresie podziemnego zgazowania węgla oraz aktualnie prowadzone krajowe badania naukowe w tym obszarze. Dokonano oceny korzyści i zagrożeń wynikających z ewentualnego zastosowania podziemnego zgazowania do zagospodarowania dotąd nie udostępnionych górniczo złóż węgla kamiennego, części złóż pozostawionych w kopalniach likwidowanych oraz prowadzenia prób podziemnego zgazowania w kopalniach czynnych. Przeanalizowano wpływ strefy zawału oraz strefy spękań na wzrost mobilności wód podziemnych oraz przedstawiono rozważania dotyczące doboru rozmiarów kawern reakcyjnych pod kątem eliminacji zagrożenia występowania deformacji nieciągłych. Omówiono wybrane zależności opracowane dla górniczej eksploatacji podziemnej do szacowania wysokości strefy zawału i strefy spękań oraz określania warunków dla uniknięcia wystąpienia deformacji nieciągłych na powierzchni terenu przy stosowaniu podziemnego zgazowania węgla.

EN

This paper presents selected issues on the impact of rock mass deformation which occurred as the result of the underground coal gasification process, on the conditions of surface and ground waters’ environment protection. Current global experience in the field of underground coal gasification as well as currently performed scientific research projects in Poland have been described. An assessment of advantages and potential hazards, resulting from the application of underground gasification for the management of yet unmined parts of beds, rest of beds available in already closed mines as well as underground gasification tests conducted in active coal mines was performed. The impact of caving and fractured zones on the increase of ground water mobility has been analyzed. Furthermore, considerations regarding the selection of gasification cavern dimensions in terms of elimination of the discrete deformation hazard have been presented. In the end, selected equations devised for the underground mining exploitation to estimate caving zone and fractured zone heights as well as the determination of conditions for elimination of the hazard of discrete deformation occurrence on the ground surface in the process of underground coal gasification were presented.

17

Wypełnianie starych wyrobisk górniczych oraz monitoring gazowy jako metody redukcji zagrożenia gazowego na powierzchni po zlikwidowanej kopalni "Kleofas"

51%

Sułkowski J. , Wrona P. , Jendruś R.

Wiadomości Górnicze

|

2009

|

tom Vol. 60, nr 10

585-593

PL

Obecność metanu i dwutlenku węgla na powierzchni likwidowanych kopalń jest zjawiskiem udokumentowanym w większości zagłębi górniczych Europy. Proces ten stwarza znaczące, choć tymczasowe, zagrożenie dla ludzi oraz środowiska. Na Górnym Śląsku także odnotowano przykłady migracji gazów kopalnianych na powierzchnię. Zastosowanie wypełniania/doszczelnienia, pustek/zrobów zawałowych, wentylacji zagrożonych pomieszczeń i monitoringu gazowego może całkowicie zredukować rozpatrywany problem. W artykule przedstawiono przykład zastosowania wymienionych metod w dzielnicy Katowice-Dąb.

EN

The presence of methane and carbon dioxide on the surface of the liquidated mines is a documented phenomenon in most coalfields of Europe. This process creates a significant, albeit temporary, hazard for humans and the environment. In the Upper Silesia the examples of mine gases migration to surface have been noted. Application of filling/sealing of voids/caveins, ventilation and monitoring of endangered space and gas monitoring may completely reduce the problem under consideration. The article presents an example of application of this method in Katowice-Dąb housing district.

18

Influence of Surface Modification on Properties of Stainless Steel Used for Implants

38%

Basiaga M. , Jendruś R. , Walke W. , Paszenda Z. , Kaczmarek M. , Popczyk M.

|

tom Vol. 60, iss. 4

2965--2970

EN

The aim of the study was assessment of the influence of stainless steel 316 LVM surface modification on its functional properties. The analyzed steel undergone a surface treatment consisting of the following processes: mechanical polishing, chemical passivation and deposition of Al2O3 layers by Atomic Layer Deposition method. The proposed variant of surface treatment will undoubtedly contribute to improving the functional properties of stainless steel intended for implants. In order to assess functional properties of the steel, electrochemical studies, adhesion (scratch test), wetting angle tests and topography of surface (AFM method) were performed. The obtained results of the study showed clearly that the proposed by the authors way of surface treatment including: mechanical polishing, chemical passivation and deposition of Al2O3 layer by means of the ALD method effectively improves the corrosion resistance of stainless steel.

PL

Celem pracy była ocena wpływu modyfikacji powierzchni stali nierdzewnej 316 LVM na jej właściwości funkcjonalne. Obróbka powierzchni składała się z następujących procesów: polerowanie mechaniczne, chemiczna pasywacja i naniesienie warstw Al2O3 metodą ALD (Atomic Layer Deposition). Zaroponowany wariant obróbki powierzchni niewątpliwie przyczyni się do poprawy właściwości funkcjonalnych stali przeznaczonej na implanty. W celu oceny właściwości funkcjonalnych stali przeprowadzono badania elektrochemiczne, badania adhezji warstw (scratch test), oraz badania zwilżalności (kąt zwilżania i badania topografii powierzchni metodą AFM). Uzyskane wyniki badań wykazały wyraźnie, że zaproponowany przez autorów sposób obróbki powierzchni, w tym: polerowanie mechaniczne, pasywacja chemiczna i naniesienie warstw Al2O3 metodą ALD skutecznie poprawia odporność na korozję stali nierdzewnej.