Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl

Ograniczanie wyników

1 Muzyka

1 2019

1 Kukla A. T.

Znaleziono wyników: 1

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Kwestia autorstwa muzyki do baletu na przykładzie „Wesela w Ojcowie”

100%

Kukla A. T.

nr 4

37-64

Despite broad research potential, the number of academic publications concerning Polish 19th-century ballet is still small. Nor has any researcher to date studied the topic of how ballet music came to be composed, and the related question of its authorship. This has persuaded me to illustrate this research problem with the example of the then most popular ballet, A Wedding in Ojców, whose world premiere took place on 14 March 1823 at Warsaw’s Narodowy [National] Theatre, and which still continues to be staged. The present paper has been divided into two parts, the first of which examines the manner in which music for ballets was composed. The author refers here to press articles, the most important of which was printed in 1820 in Tygodnik Muzyczny [Music Weekly] and entitled O muzyce do baletów pantomicznych [On music for pantomime ballets]. Its author, Karol Kurpiński, co-creator of A Wedding in Ojców, describes two ways in which ballet music can come into being. It can be a new, independent piece of music, or a compilation of previously existing fragments of music by this or some other artist(s). For the ballet composers, that latter method is well justified in that it allows them to transfer contexts already known to the audience from other works into the ballet, and thus makes it easier for the spectators to follow the action. From this article it transpires that in the field of ballet, the word ‘composer’ may refer to the author of the music and/or to the person who compiled the numbers and programmed the piece. In the second part of my paper, I have illustrated Kurpiński’s music-theoretical thought on the example of A Wedding in Ojców. Music sources have been examined in order to attribute the various musical numbers to specific composers. The sources mention such names as: Jan Stefani, Karol Kurpiński, Józef Damse, Józef Elsner, Józef Stefani, J. Borzysławski, and Leopold Lewandowski. In this section of my article I have continued to make use of 19th-century press notes, which mostly focus on the persons of the programmers. The names of Kurpiński and Damse, less frequently – that of Stefani the Elder are mentioned. Despite such media attributions, it is difficult to establish who in fact programmed this ballet. My paper ends with a catalogue of musical numbers included in A Wedding in Ojców in the first c.50 years after its premiere.

Pomimo obszernych możliwości badawczych liczba publikacji naukowych na temat dziewiętnastowiecznego polskiego baletu jest dziś skąpa. Do tej pory żaden naukowiec również nie przeprowadził badań nad sposobem komponowania tego typu utworów i kwestii autorstwa, która jest z tym związana. Skłoniło to autora niniejszego artykułu do ukazania tego problemu na przykładzie najpopularniejszego we wspomnianym okresie baletu pt. Wesele w Ojcowie. Utwór miał prapremierę 14 III 1823 r. w warszawskim Teatrze Narodowym i obecny jest na teatrum do dziś. Niniejszy artykuł został podzielony na dwie części. Pierwsza odpowiada na pytanie, w jaki sposób komponowano muzykę do baletów. Autor przedstawia kwestię odwołując się do tekstów prasowych. Najważniejszym z nich jest opublikowany w 1820 r. na łamach Tygodnika Muzycznego artykuł Karola Kurpińskiego „O muzyce do baletów pantomicznych”. Od współautora Wesela w Ojcowie dowiadujemy się, że istnieją dwie drogi do powstania muzyki: samodzielne napisanie kompozycji lub ułożenie jej z skomponowanych wcześniej fragmentów własnej lub cudzej muzyki. Dla kompozytora druga metoda wydaje się mieć słuszne uzasadnienie, ponieważ pozwala na przeniesienie znanych widzowi kontekstów z innych dzieł do baletu. Zabieg ten umożliwia odbiorcy na łatwiejsze zrozumienie akcji sztuki. Z artykułu artysty wynika, że słowo „kompozytor” na gruncie baletu można rozumieć dwojako, jako autora muzyki lub/i autora koncepcji przebiegu utworu. W drugiej część artykułu myśl teoretyczna Kurpińskiego została ukazana na przykładzie utworu zawartego w tytule. Aby ujawnić autorstwo poszczególnych fragmentów baletu posłużono się źródłami muzycznymi. Na nich wzmiankowani są tacy kompozytorzy, jak Jan Stefani, Karol Kurpiński, Józef Damse, Józef Elsner, Józef Stefani, J. Borzysławski i Leopold Lewandowski. W tej części artykułu wykorzystano również dziewiętnastowieczną prasę. Teksty w niej zawarte koncentrują się głównie na autorze koncepcji przebiegu muzyki. Najczęściej pojawiają się nazwiska Kurpińskiego i Damsego, rzadziej Stefaniego ojca. Mimo to trudno jest jednoznacznie rozstrzygnąć, kto jest autorem koncepcji utworu. Całość niniejszego artykułu zamyka katalog numerów muzycznych, które w ciągu około pięćdziesięciu lat od prapremiery były wykonywane podczas Wesela w Ojcowie.