Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Zwierzęta w miastach „niedostosowanych” (część I)

100%

Kleszcz J.

|

2018

|

tom nr 3

55--57

PL

Coraz więcej działań projektowych, podejmowanych na obszarach zurbanizowanych, dowodzi rosnącej świadomości roli zwierząt w kształtowaniu przestrzeni życiowej człowieka.

2

Zwierzę w mieście − rola zwierząt domowych w kształtowaniu przestrzeni miejskich oraz w świadomości społecznej ich mieszkańców

100%

Kleszcz J.

Zeszyty Naukowe. Architektura / Politechnika Śląska

|

2014

|

tom z. 54

91--99

PL

Wraz z powstaniem przestrzeni zurbanizowanych człowiek sprowadził do nich zwierzęta. Ich obecność przez wieki zaznaczała się w silny sposób przez różne formy zabudowy i organizacji miasta, z nadejściem XX wieku zaś ich rola zaczęła systematycznie maleć. Dlatego właśnie jednym z nurtów zainteresowań powinno stać się zdiagnozowanie i określenie potencjalnych kierunków rozwoju zorganizowanych form obecności zwierząt w środowisku miejskim w chwili obecnej oraz wpływu aktualnej sytuacji na rozwój miast w przyszłości. Niezbędne stało się określenie społecznego i socjologicznego aspektu tejże obecności. Wraz z analizą stanu istniejącego będzie możliwe, również w warunkach polskich, stworzenie mapy lokalizacyjnej, a w konsekwencji określenie mapy miejsc docelowych, na której zostanie określone rozlokowanie punktów ,,interakcyjnych", m.in. proponowane dogęszczenie sieci ośrodków zooterapii, lokalizacja miejsc przeznaczonych do wspólnej rekreacji zwierząt i ich właścicieli oraz miejsc, gdzie niezbędna jest interwencja człowieka w celu podtrzymania siedlisk wielu dzikich gatunków, które giną wraz z rosnącą ekspansją człowieka na terenach zurbanizowanych.

EN

With the appearance of urban spaces, human brought there also animals as a companionship. They were present throughout the centuries in city life and forms of organising space. And with the beginning of the XXth century their role systematically decreased. That is why one of the fields of interest should now be diagnosing and showing basic elements of future organized development of animal presence in urban environment as their actual influence on future urban development. Analysis of actual state will enable to create the plan of future development in polish local conditions and the plan of interaction points showing suggested places with increased number of zoo therapy centres or human – animal recreation parks, where human intervention is needed to protect natural or seminatural wild life settlements which vanish because of our increasing expansion in urban areas.

3

Wykorzystanie nieużytków miejskich jako przestrzeni międzygatunkowych – analiza efektów wprowadzenia

100%

Kleszcz J.

|

2017

|

tom Vol. 16, nr 2

39--52

PL

Tereny nieużytków miejskich powstają najczęściej w dwojaki sposób. Mogą one stanowić tereny użytkowane ekstensywnie o różnorakiej etymologii lub, co istotniejsze, rodzaj artefaktów pozostałych po wymarłej w danym miejscu funkcji. Tereny te, jako powstające na granicy pomiędzy przestrzeniami o różnorakim przeznaczeniu, stanowią w głównej mierze o jakości lub bylejakości linii przejścia pomiędzy tym, co w mieście planowane, a pozostałymi terenami rozwijającymi się niejako obok, bez wyraźnego planu. Dodatkowo brak aranżacji tych miejsc powoduje podział miasta na szereg niespójnych fragmentów – zarówno pod względem funkcjonalnym, kompozycyjnym jak i estetycznym. Z tego powodu celem podjętych badań była analiza lokalizacyjna terenów mogących w przyszłości służyć uspójnieniu miejskich terenów pozostających bez wyraźnego zagospodarowania i ich czasowej adaptacji na cele rekreacyjne, integracyjne czy edukacyjne, służące docelowo mieszkańcom miast zarówno ludzkim, jak i zwierzęcym. Wprowadzenie przestrzeni międzygatunkowych jako konkretnego rozwiązania, sposobu przekształcania problematycznych przestrzeni miejskich, ma wpływ na zmianę sposobu funkcjonowania miasta zarówno jako organizmu, ekosystemu, jak i struktury urbanistycznej. Takie kształtowanie powoduje kumulowanie pozytywnych cech przekształceń miasta – wzrostu jakości zielonych przestrzeni rekreacyjnych, terenów sportowych, poprawę bezpieczeństwa, odtwarzanie flory i fauny miejskiej i wiele innych.

EN

Urban wasteland areas are being formed in two ways. They can be a part of extensively used areas basing on different etymology or, what is more important, a form of artefacts remaining after extinct function. This nascent land, between space of different use, represents the quality or mediocrity of the bordering lines between things planned in the city and those areas left and developing beside without specified plan. Additionally, lack of wasteland’s arrangement causes functional, compositional and aesthetical division. With this reason the main purpose of the research is to analyze potential locations of land, which could, in the future, be used to make urban space left without any formal management more coherent and its temporary adaptation for recreational, integrative or educational purposes to be used by inhabitants – both human and animal. Moreover the implementation of idea of polyspecies areas as a form of actual solution, a method of transforming problematic urban areas, will have an influence on changing the way of city functioning as a living body, ecosystem and urban structure. This way of forming space cumulates positive features of urban transformations – building quality of green recreation areas, sports grounds, the increase of safety, recreating urban flora and fauna and much more.

4

Miejskie kompostowanie

100%

Kleszcz J.

Energia i Recykling : gospodarka obiegu zamkniętego

|

2018

|

tom nr 4

49--51

PL

Dotychczas recykling kojarzył się głównie z odzyskiwaniem surowców wtórnych. Zwłaszcza po wprowadzeniu w Polsce selektywnej zbiórki odpadów większość osób jest świadoma konieczności rozdzielenia szkła, plastiku, papieru i metalu od odpadów bytowych. Czy jednak możliwe jest osiągnięcie stanu „zero waste” nie tylko przez jednostki, lecz również w skali – przez osiedla czy miasta? Jedną z metod osiągnięcia tego stanu jest wyeliminowanie części odpadów organicznych, które zazwyczaj lądują we wspólnym kontenerze razem z odpadami nienadającymi się do odzysku. Odzyskiwanie maksymalnej ilości surowców w każdej ze skali dotychczas nie było kojarzone z odpadami organicznymi. Najczęściej stanowiły one najbardziej uciążliwy fragment produkowanych przez nas odpadów – brudzą, gniją i trzeba je jak najczęściej usuwać. Jednak ostatnimi czasy podejście do odpadów organicznych, głównie roślinnych, bardzo się zmienia. Przecież odpady te to też surowiec – w sytuacji, gdy w miejskich ogrodach jest deficyt gleby. Łatwe do przetworzenia, mogą szybko stać się składnikiem użyźniającym ziemię – najszybciej i najprościej biodegradowalnym.

5

A transgressive approach towards agritectural space - the idea of agricultural-urban use settlements

100%

Kleszcz J.

Urban Development Issues

|

2017

|

tom 54

6

Farma miejska jako nowy sposób kształtowania kameralnych przestrzeni mieszkaniowych. Analiza sposobów i barier wdrożenia

100%

Kleszcz J.

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture

|

2016

|

tom z. 63, nr 3

159--167

PL

Miejskie rolnictwo pojawiło się w Europie jako odpowiedź na potrzebę bliższego kontaktu z naturą wśród mieszkańców miast, nie tylko w sposób bierny, poprzez wykorzystywanie już istniejących zasobów, lecz również w sposób czynny - jako sposób na kreowanie najbliższego środowiska między innymi dzięki własnoręcznej produkcji żywności. Farmy miejskie stanowią w tym przypadku element łączący miasto z jego "produktywną" alternatywą, tworząc możliwość budowy przestrzeni mieszkalnych o nowej jakości. Wraz z rozwojem rolnictwa miejskiego pojawiły się również nowe formy kształtowania niewielkich osiedli mieszkaniowych opartych na zasadach współużytkowania przestrzeni przez wybraną grupę ludzi lub jako atrakcyjny "dodatek" do ekskluzywnych osiedli w ścisłych centrach miast. Tego typu rozwiązania stwarzają szerokie pole do rozwoju nowych form urbanistycznych, łączących w sobie przestrzenie mieszkaniowe i rekreacyjne miast, jako miejsca integracji międzygatunkowej. Przykład holenderskiego miasta Almere ukazuje sposób kształtowania przestrzeni mieszkalnej człowieka na zasadach współistnienia z naturą w skali makro - poprzez tworzenia całych dzielnic - farm, jak w wypadku nowopowstającej Almere Oosterword. Na tym tle sytuacja Polski nie wygląda dobrze. Analiza samych uwarunkowań prawnych wykazała istnienie barier, które praktycznie uniemożliwiają rozwój krajowych farm miejskich na skalę, jaką znamy z realizacji europejskich.

EN

Urban agriculture came to Europe as an answer to the need of closer contact with natural environment for people living in modern cites and urban areas, not only in the passive form, but also active - as a way of creating their own housing environment through producing their own food. Urban farms become, it this specific event, the element connecting city and its "productive" alternative, enabling the possibility to build a residential space of a new quality. Simultaneously with development of city farming, new forms of intimate housing are being created. It bases on rules of sharing space by chosen group or as attractive "extras" to exclusive residential sites in city centres. This type of urban solutions creates an opportunity to develop new urban forms, joining residential space with recreational function of the city, as a place for cross - species integration. An example of Almere shows the way of forming intimate residential environment basing on coexistence with nature in macro scale - through building whole district farms, as in the example of Almere Oosterword. In comparison to these examples Poland falls flat. Analysis of the same legal conditions revealed the existence of barriers which make the development of national urban farms sized as we know from the European examples practically impossible.

7

Agrihood

100%

Kleszcz J.

Zieleń Miejska

|

2017

|

tom Nr 9

44--46

PL

Miasto na wsi, wieś w mieście – nowa urbanistyka czy entropia idei miasta?

8

Idea Cittaslow przepisem na miasto

100%

Kleszcz J.

Zieleń Miejska

|

2017

|

tom Nr 2

50--52

PL

Obecne trendy w kształtowaniu miast dążą z jednej strony do tworzenia inteligentnych osiedli, reagujących na dynamicznie zmieniające się potrzeby mieszkańców, z drugiej zaś na powrót do życia spokojnego, powolnego, skupionego na wewnętrznej strukturze małych społeczności, w których jednak każdy odnajdzie swoistą radość życia. Czy jednak afirmacja małych miasteczek jest najlepszą drogą do tego, by ludziom żyło się lepiej?

9

Farma w mieście – wizja rolnictwa XXI wieku

100%

Kleszcz J.

Architecturae et Artibus

|

2016

|

tom Vol. 8, no. 3

61--72

PL

Miejskie rolnictwo pojawiło się w Europie jako odpowiedź na potrzebę bliższego kontaktu z naturą wśród mieszkańców miast nie tylko w sposób bierny, poprzez wykorzystywanie już istniejących zasobów, lecz również w sposób czynny – jako sposób na kreowanie najbliższego środowiska między innymi dzięki własnoręcznej produkcji żywności. Celem niniejszego artykułu jest ukazanie procesu przekształceń wizji i kierunków rozwoju farm miejskich i proponowanego wyrazu miejskiego rolnictwa w utopijnych propozycjach, których początki sięgają XIX wieku i idei howardowskiego miasta-ogrodu poprzedzonego wizją Nowej Atlantydy Francisa Bacona, jako wizji miasta ściśle zespolonego ze strukturami agrarnymi. Przykład holenderskiego Almere i jego nowej dzielnicy – Agromere ukazuje, w jaki sposób możliwe jest urzeczywistnienie utopijnej wizji samożywiącego się miasta. Farmy miejskie stanowią w tym przypadku element łączący miasto z jego „produktywną” alternatywą. Farma miejska jako wizja totalna rozwoju miast cywilizacji zachodniej stanowi również rodzaj odpowiedzi na potrzebę stworzenia nowych, zrównoważonych form zamieszkania w mieście. Taka forma zagospodarowania stawia sobie za cel przekształcanie struktur urbanistycznych w różnej skali. Stanowi również propozycję rewitalizacji miast poprzez tworzenie w nich stref użytkowanych rolniczo. W pracy przyjęto metodę analizy porównawczej w celu prześledzenia zmian i ogólnych tendencji warunkujących przekształcenia projektów utopijnych, wizji projektowych, które w wyniku zmian historycznych zyskują znamiona realności. Dla potwierdzenia wstępnych założeń wizje te, przedstawione w porządku chronologicznym, zestawiono z przykładami realizacji farm miejskich, które powielają w okrojonej formie teoretyczne założenia przedstawione w wizjach utopijnych. W rezultacie podjętej analizy opisano zespół tendencji, które decydowały o kształcie teoretycznych wizji miejskiego rolnictwa przez ostatnie 150 lat. Przyjęta analiza ukazała relację pomiędzy szeregiem zagrożeń związanych z dehumanizacją produkcji poprzez jej pozorną humanizację pod szyldem dbania o jakość upraw i hodowli. Przykłady projektów teoretycznych, takich jak Farmadelphia, Pig City, 3-C CITY czy założenie typu poly-species park, ukazują ogromny potencjał tego typu projektów dla rozwoju miast w duchu rozwoju zrównoważonego, jednak jednocześnie uwypuklają możliwe niebezpieczeństwa w przestrzeni – gettoizację, chaos przestrzenny czy zbytnie rozluźnienie tkanki urbanistycznej. Jakkolwiek kontrowersyjne, tego typu rozwiązania stwarzają szerokie pole do rozwoju nowych form urbanistycznych, łączących w sobie przestrzenie mieszkaniowe i rekreacyjne miast jako miejsca integracji międzygatunkowej.

EN

Urban agriculture came to Europe as an answer to the need of closer contact with the natural environment of people living in modern cites and it urban areas, not only in the passive form, but also active - as a way of creating their own housing environment through producing their own food. The purpose of the article is to show the process of transformation of vision and directions of urban farm development and the proposed expression of urban agriculture in utopian visions, whose origins date back to the nineteenth century and the idea of Howard’s garden-city preceded by the vision of Francis Bacon’s New Atlantis, as a vision of the city closely combined with its agrarian structures. An example of Almere and its new district – Agromere shows the possibility of realization of an utopian vision of self-feeding city. In this case urban farms represent connection between city and its “productive” alternative. City farm as a vision of total urban development of Western civilization is also a kind of response to the need of creation of new, sustainable forms of living in the city. It aims to transform urban structures at different scales. It is also a proposal of urban renewal by creating areas used for agricultural purposes. The method of comparative analysis was used to track changes and overall trends determining transformation utopian projects, as a result of historical changes are gaining signs of reality. To confirm the initial assumptions of visions, which are presented in chronological order, compared with realizations of urban farms that duplicate in a minimalised form, the theoretical assumptions presented in utopian visions. The main result of given analysis is a description of trends that determined the shape of a theoretical vision of urban agriculture for the past 150 years. The analysis showed the association between a risk of dehumanization of production by its apparent humanizing under the banner of caring about the quality of crops and livestock. Examples of theoretical projects, such as Farmadelphia, Pig City, 3-C CITY or poly - species park show the great potential of such ideas for urban development in the spirit of sustainable development, but also highlight the possible dangers in space – ghettoization, spatial chaos, or excessive relaxation of urban tissue. Although controversial, these solutions enable a wide scope of development of new forms of urban planning, combining residential and recreational areas of cities as places of interspecific integration.

10

Punkty selektywnej zbiórki elementem małej architektury

100%

Kleszcz J.

Recykling

|

2017

|

tom nr 3

24--26

PL

W jaki sposób narzucone przez ustawodawcę przepisy Prawa budowlanego oraz jego aktów wykonawczych wpływają na proces planowania i projektowania miejskich punktów zbiórki odpadów? Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nakłada na władze lokalne obowiązek selektywnej zbiórki odpadów komunalnych. Ze względu na swoje gabaryty kontenery stają się istotnym elementem małej architektury, mającym coraz większy wpływ na estetykę danego miejsca. Określenie, jakie minimalne frakcje odpadów powinny być odbierane w gminach, powoduje, że w naszym otoczeniu zaczynają pojawiać się coraz większe zespoły kontenerów na odpady, wiaty śmietnikowe lub zespoły stałych podziemnych śmietników, powtarzalnych w skali miasta. Jednocześnie ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach narzuca obowiązek tworzenia

11

Ewolucja zwierząt w miastach

100%

Kleszcz J.

|

tom nr 4

55--57

PL

Wzrost świadomości społecznej oraz znaczenia interdyscyplinarności jako sposobu działania dającego najbardziej efektywne rezultaty w procesie przekształceń przestrzennych zapoczątkowały zjawisko „animalizacji”.

12

Zwierzę jako obiekt zainteresowań architektury krajobrazu

100%

Kleszcz J.

Zieleń Miejska

|

2016

|

tom Nr 6

40--42

PL

Nieodłącznym elementem środowiska przyrodniczego oprócz roślinności są zwierzęta. Dlatego, kształtując antropogeniczne krajobrazy, nie można pomijać faktu stałej, chcianej bądź niechcianej obecności fauny w otoczeniu ludzkich siedzib.

13

Projektowanie psich placów zabaw

100%

Kleszcz J.

Zieleń Miejska

|

2016

|

tom Nr 5

18--19

PL

Dog-parki są coraz częściej opracowywane przez projektantów zieleni i wzbudzają zainteresowanie mieszkańców miast. Z uwagi na fakt, że zwierzęta towarzyszą nam na co dzień, powinny mieć możliwość zaspokojenia potrzeby aktywności w mieście.

14

Edukacja przez naturę - natura zabawy. Nowoczesne podejście w projektowaniu ekologicznych placów zabaw dla dzieci

100%

Kleszcz J.

|

tom Vol. 9, nr 7

150-156

EN

According to the assumptions of Agenda 21 humanitarian education became a part of canon of actions, with the purpose of spreading the sustainable development principles. Simultaneously in the early 1990's, the current of active education towards "pro" attitudes (e.g., pro-social, proecological, prosumptional) came into being. With these two pre-conditions playgrounds for children begun to be created, both in highly urbanized and recreational areas. The two had, and have nowadays, the task of education, including ecological education using the knowledge about sustainable development for even very young children. On the other hand, creating such places in the spirit of sustainable development allowed us to perceive the needs not only of preschoolers, but also some more specific groups of non-adolescents, like school kids or animals with their owners. Such places became determinants of space quality, and what is more, designing them became a form of ennoblement. This induced the most ranked designers to cope with the problem and to design functional and special equipment for children to play with. Some of them just entered the world's design history, like organically formed bench by Zaha Hadid or earlier Playground Sculpture by Herb Goldman or even wicker houses by Patrick Dougherty. In this way, small masterpieces of architecture for children were created, which not only bring joy buy also teach. At the same time a new trend for designing "from nothing" was set. This is "organic" architecture, not only by its form, but also by using stone, wood, branches or straw, which are accessible and becomes part of natural landscape. The review of some specific realizations enabled us to estimate whether this attitude is justified or is only an extravagance in the aspiration for being "ecological" and "sustainable" in all parts of human life. The question is whether the willingness of creating unique architecture for the youngest recipients is only a way to achieve popularity or is the real need for creating and improving the work of human mind.

15

Urban farm as a system of productive urban green - challenges and risks

100%

Kleszcz J.

Architecture Civil Engineering Environment

|

2018

|

tom Vol. 11, no. 1

23--36

EN

The main topic of the paper is an analysis of the urban farm system phenomenon as the action taken in cities in order to develop a new form of productive green areas. The main goal of the work is to compare solutions implemented in European cities such as Paris, Barcelona or Vienna, with solutions developed in non-European cities like New York, Brasilia or Hong Kong. These solutions differentiate between each other, according to the formulated taxonomy due to the scale, purpose and the role of urban agriculture in each of these examples. System analysis undertaken for the purpose of this study has given a number of common characteristics that determine the growing popularity of new forms of urban agriculture as the most modern city functions. Comparing causes of the emergence, the implementation of different solutions and modifications resulting from functional analysis of the existing facilities is an important element for developing guidelines for the further development of urban agriculture systems, also in Poland.

PL

Tematem artykułu jest analiza fenomenu farmy miejskiej jako systemowego działania podejmowanego w miastach dla rozwoju nowej formy zieleni produktywnej. Praca ma na celu porównanie rozwiązań wprowadzanych w miastach europejskich takich, jak Paryż, Barcelona czy Wiedeń, z rozwiązaniami rozwijanymi w metropoliach pozaeuropejskich, np. Nowy Jork, Brasilia, Hong Kong. Rozwiązania te różnią się od siebie, w myśl opracowanej systematyki, ze względu na skalę, cel oraz rolę, jaką pełni miejska agrokultura w każdym z omawianych przykładów. Analiza systemowa przeprowadzona na potrzeby niniejszych badań pozwoliła określić szereg cech wspólnych, które decydują o rosnącej popularności nowych miejskich form rolnictwa jako najnowocześniejszej miejskiej funkcji. Porównanie przyczyn powstania, sposobu wdrażania poszczególnych rozwiązań oraz ich modyfikacji wynikających z analizy sposobu funkcjonowania obiektów już istniejących stanowi istotny element dla opracowania wytycznych dla dalszego rozwoju systemów miejskiego rolnictwa, również w Polsce.

16

Zasady kształtowania farm miejskich i ich rozwój

100%

Kleszcz J.

Przegląd Komunalny

|

2017

|

tom nr 3

69--72

PL

Farma miejska to nowy sposób zagospodarowania miasta i wprowadzenie do niego funkcji, jakie do tej pory pełniła wieś. Ma ona na celu m.in. uniezależnienie ekonomiczne terenów zurbanizowanych od kurczących się zasobów żywności. Jaka forma farm miejskich najlepiej nadaje się do wprowadzenia w polskich warunkach?

17

Edukacja przez naturę. Ekologiczne place zabaw dla dzieci – geneza

100%

Kleszcz J.

Architectus

|

2016

|

tom Nr 2 (46)

125--140

PL

Ekologiczne place zabaw dla dzieci powstały jako kolejny etap rozwoju formy zorganizowanej rekreacji dzieci, dostępnych dla ogółu społeczeństwa. Ich geneza wiąże się z jednej strony z pojawieniem się i rozwojem pojęcia rozwoju zrównoważonego, rozpropagowania pojęcia ekologii i wszelkich idei, w tym związanych z edukacją, bazujących na nim. Stwierdzenie jednak, że ekologiczne place zabaw wywodzą się tylko i wyłącznie z nurtu architektury „eko”, projektowania świadomego społecznie, byłoby znacznym spłycaniem problemu. Na powstanie nowej formy placów ekologicznych miały wpływ doświadczenia znacznie wcześniejsze niż samo ogłoszenie konwencji w Rio de Janeiro. Należą do nich doświadczenia II wojny światowej i architektura czasów wojennych, lecz również rozwój psychologii poznawczej i świadomość procesu psychologicznego rozwoju człowieka w ciągu jego życia. W artykule przedstawiono analizę aktualnego stanu badań nad kształtowaniem formalnym i treściowym placów zabaw dla dzieci na świecie i w Polsce. Ich rozwój doprowadził współcześnie do wytworzenia formy ekologicznych placów zabaw. Praca ukazuje również wiele zjawisk, które przyczyniły się do stworzenia pewnych ogólnoświatowych tendencji w formalnym kształtowaniu przestrzeni dla dzieci powiązanych z nurtem projektowania proekologicznego.

EN

Ecological playgrounds for children were being erected as another stage of development of organized form of children recreation, playground, playfields or city gardens accessible to common society. Its genesis is bound with creating and evolving the term of sustainable development, ecology and all the other ideas, considering education and basing on the original term. However the statement that ecological playgrounds take their origin from no more than the “eco” design concept, social-conscious design would be indisputably shallowing the problem to its basic conditions. There were a few more elements which influenced the process of creating a new form of sustainable, the so called – ecological playgrounds, older than the WHO agenda from Rio de Janeiro conference itself. Among them, there was the experience of World War II and the so called “architecture of war time”, but also development of cognitive psychology and consciousness of human development as a psychological process. The article presents an analysis of the current state of research on the evolution of formal and essential formation of playgrounds for children in the global and Polish scale, which has resulted in developing nowadays a form of ecological playgrounds. It also shows a series of events that contributed to the creation of some global trends in the formal formation of space for children associated with the pro-ecological design.

18

The route of wooden churches in Olesno County – a sketch

100%

Kleszcz J.

Architectus

|

2012

|

tom Nr 1(31)

63--74

EN

A complex of wooden churches in Olesno district constitutes a rich collection of various types of wooden Silesian architecture. Due to its specific location on the border of several districts and geographical regions, it is a rich source of knowledge about transformations and influences of various building techniques and traditions. The study deals with historical and geographical conditions underlying the process of erecting a group of Opole churches. Further considerations are based upon an analysis of the thematic literature comprising origins of an interest in the tradition of wooden Silesian architecture dating back to the mid-19th century on the German territories. In its further parts, the article tackles issues of history and architecture as well as the interior decor of the structures situated in the area of the district. The study also includes these buildings which were destroyed during the last twenty years due to destructive activity of man. Their history illustrates the validity of all the restoring and protective measures which were taken in the recent years in order to save the still existing monuments. There is an annex to the study in the form of a list of monuments which exemplify the changes that occurred in the post war period illustrating territorial changes of Olesno district along with a slow process of destroying the wooden architecture of this region. Additional information is an extract from the Opole district monument register showing what sort of actions were taken just after the war aimed at protecting the heritage of the regained territories.

PL

Zespół drewnianych kościołów znajdujących się w powiecie oleskim stanowi bogaty przegląd typów drewnianej architektury Śląska. Ze względu na swoje specyficzne położenie na granicy kilku województw i krain geograficznych jest on obszernym źródłem wiedzy o transformacjach i wpływach różnych technik i tradycji budowlanych. W pracy omówione zostały uwarunkowania historyczno-geograficzne, jakie przyczyniły się do powstania grupy kościołów opolskich. Podstawą dalszych rozważań stała się analiza literatury tematu, obejmująca genezę zainteresowania tradycją śląskiego budownictwa drewnianego, sięgającą połowy XIX w. na terenie Niemiec. Dalszą część pracy stanowi omówienie historii i architektury oraz wystroju wnętrzarskiego obiektów znajdujących się na terenie powiatu. W opracowaniu zostały również uwzględnione obiekty, które w ciągu ostatnich dwudziestu lat uległy zniszczeniu wskutek destrukcyjnej działalności człowieka. Ich historia dowodzi słuszności wszystkich działań konserwatorskich i zabezpieczających, które zostały podjęte w ostatnich latach dla ratowania zabytków jeszcze istniejących. Aneksem do opracowania są listy zabytków będące świadectwem zmian, jakie zachodziły w okresie powojennym, obrazujące zarówno zmiany terytorialne powiatu oleskiego, jak i powolny proces niszczenia drewnianej architektury tego regionu. Dodatkową informację stanowi wypis z rejestru zabytków województwa opolskiego, świadczący o podejmowanych zaraz po wojnie działaniach mających na celu ochronę dziedzictwa ziem odzyskanych.

19

Przestrzenie międzygatunkowe w mieście

100%

Kleszcz J.

Zieleń Miejska

|

2016

|

tom Nr 1

38--40

PL

Człowiek stworzył miasta. To truizm. Jednak co będzie, jeśli to zdanie rozwiniemy: człowiek stworzył miasta... i osiedlił w nich zwierzęta? Ta myśl nadal przypomina bardziej trawestację biblijnego cytatu niż twórczą wypowiedź dotyczącą wyglądu współczesnych przestrzeni miejskich. Lecz jeśli dodamy, że: człowiek stworzył miasta, a zwierzęta obecnie te miasta przekształcają, to przedstawimy nową koncepcję współczesnej urbanistyki, i to nie tylko zhumanizowanej, lecz również „zezwierzęconej” w najlepszym możliwym tego słowa znaczeniu.

20

Atrakcyjna wiata śmietnikowa

100%

Kleszcz J.

Recykling

|

2017

|

tom nr 2

34--35

PL

Zamiast pojedynczych kontenerów na odpady pojawiły się całe ich zespoły, przeznaczone do selektywnego zbierania poszczególnych frakcji odpadów. W efekcie potrzebna jest o wiele większa przestrzeń na wdrożenie w praktyce tego rozwiązania. Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nakłada na władze gminne obowiązek selektywnej zbiórki odpadów komunalnych. Jednocześnie obywateli zobligowano do selekcji odpadów, które produkują. Zdecydowanie ułatwia to fakt, że obecnie zamiast pojedynczych kontenerów na odpady pojawiły się całe ich zespoły, służące do zbiórki m.in. takich frakcji jak papier, metal, tworzywa sztuczne, szkło i opakowania wielomateriałowe oraz odpady ulegające biodegradacji. Niemniej takie zespoły wymagają odpowiednio dużej przestrzeni. W codziennym użytkowaniu dochodzi do tego problem miejsc na składowanie odpadów wielkogabarytowych, sprzętu elektronicznego itp. W związku z tym od jakiegoś czasu, zwłaszcza w centrach miast, zaczęto borykać się z kwestią wygospodarowania terenów, na których odpady te mogłyby być zbierane. Estetyka plastikowych lub stalowych kontenerów, najczęściej jaskrawo kolorowych w celu ułatwienia zadania wyrzucającym śmieci, nie sprzyja poprawie jakości przestrzeni, w której żyjemy. Oczywiście, na listach priorytetów troska o środowisko znajduje się wyżej niż estetyka. Ale czy jednak faktycznie grupy kontenerów muszą stać w kącie najbliższego parkingu albo zajmować centralny punkt podwórka?