Artykuł dotyczy szerokiego spektrum zastosowania bezzałogowych statków powietrznych (BSP) w kwestii utrzymania pożądanego poziomu bezpieczeństwa portów lotniczych. W związku z gwałtownym rozwojem BSP, który nastąpił w XXI wieku, mają one obecnie istotny wpływ na bezpieczeństwo lotnictwa poprzez m.in. monitorowanie stanu technicznego elementów infrastruktury oraz zabezpieczeń lotnisk, nadzorowanie przestrzegania obowiązujących procedur, a także przeciwdziałanie aktom bezprawnej ingerencji. BSP niosą ryzyko zagrożeń w lotnictwie. W odniesieniu do bezpieczeństwa portów lotniczych, realnym zagrożeniem są wypadki w ruchu powietrznym spowodowane przez kolizję drona z samolotem lub użycie uzbrojonego drona przez terrorystów. Ponadto, wzrasta ryzyko wystąpienia incydentów związanych z dronami pozostającymi w użyciu prywatnym. Zaostrzanie procedur postępowania oraz rozwój odpowiednich technologii lotniskowych jest niezbędnym narzędziem stabilizacji sytuacji bezpiecznej kooperacji dronów z pozostałymi statkami powietrznymi.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Celem artykułu jest przedstawienie korzyści i zagrożeń wykorzystania bezzałogowych statków powietrznych (BSP) zarówno w lotnictwie cywilnym, jak i Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Na podstawie aktualnie obowiązujących przepisów dotyczących BSP przytoczono zakres odpowiedzialności operatorów dronów. Zwrócono uwagę na istotne zmiany legislacyjne, wprowadzone w ostatnim czasie. Problem główny określono następująco: jakie są benefity i zagrożenia BSP zarówno w lotnictwie cywilnym, jak i SZ RP? W artykule wyszczególniono wiele sytuacji użycia BSP w korelacji korzyści i zagrożeń. W odniesieniu do analizy zysków i strat zastosowania omawianych statków powietrznych, dokonano klasyfikacji środków zaradczych wraz z możliwościami ich racjonalnego wykorzystania. Mając na uwadze priorytet wykorzystania dronów w sposób odpowiedzialny i zgodny z prawem, uwzględniający absolutne zachowanie bezpieczeństwa wydzielonych stref przestrzeni powietrznej, wskazano możliwe ścieżki rozwoju systemów wykrywania i restrykcji prywatnego sektora BSP.
EN
The paper presents the use of unmanned aerial vehicles as an implementation benefits and threats in the civil world and the Polish Armed Forces both. The responsibilities of drone operators were mentioned in accordance to the currently valid UAV’s regulations. The attention was focused on significant legislative changes, which were introduced recently. A number of situations linked to using UAVs in the correlation of benefits and threats were specified. The remedial measures classification involving possibilities of rational UAV’s usage was proceeded with regard to the profits and losses analysis in general airspace functioning. Taking into consideration the priority of responsible and lawful usage manners, absolute safety of the designated airspace zones, the possible development of detection systems and expected UAV’s private sector restrictions were indicated.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Celem artykułu jest omówienie problematyki bezpieczeństwa lotów z uwzględnieniem analizy wypadków ciężkich. Na podstawie obowiązujących przepisów zaprezentowano rolę, aktualne zadania oraz kompetencje Służby Bezpieczeństwa Lotów (SBL) w lotnictwie Sił Zbrojnych RP. Problem badawczy określono następująco: jak wypadki ciężkie wpływają na bezpieczeństwo lotnictwa? Poruszono kwestię wypadków lotniczych noszących oficjalnie miano wypadków ciężkich – zaprezentowano model przeliczeniowy wskaźnika wypadków ciężkich, dokonano analizy czynników wpływających na powstawanie ww. zdarzeń. Metody: Zastosowano analogię, analizę systemową, metodę obserwacji, analityczną i porównawczą. Wyniki: Na podstawie realnych przykładów szacowano przyczyny zdarzeń-katastrof. Wyszczególniono rodzaje sytuacji szczególnych w locie, stanowiących nieodzowny faktor wysokiego ryzyka w powietrzu. Omówiona problematyka została skorelowana z narzędziami stosowanymi na etapie badania wypadku lotniczego. Wyniki dokonanej analizy, połączonej z syntezą wyselekcjonowanych faktów oraz danych pochodzących z raportów Służb Bezpieczeństwa Lotów dowodzą, że podstawowym faktorem zachowania należytego poziomu bezpieczeństwa w powietrzu jest utrzymanie zarówno odpowiednich terminów obsług, staranności przeglądów przedlotowych, jak również konieczność wzmożonej ostrożności w ocenie warunków psychofizycznych pilotów podczas doboru personelu do zadania lotniczego. W lotnictwie wojskowym czynnik presji, nacisk na ukończenie zadania lotniczego/ćwiczenia/misji bojowej, zdaje się być istotnym czynnikiem wpływającym na wypadkowość. Wnioski: Szacowanie ryzyka na każdym etapie przygotowania zadania lotniczego w kwestii czynnika ludzkiego i sprzętu, to kluczowa kwestia utrzymania odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa lotu. Analiza możliwości i zagrożeń powinna być poprzedzona odpowiednią oceną ekspercką. W powietrzu, dążeniem powinno być niezmiennie zachowanie bezpieczeństwa w powietrzu, nie zaś samo powodzenie misji lotniczej. Kardynalnym błędem popełnianym w procesie planowania zadań bojowych bywa nastawienie na cel w kategorii ukończenia ćwiczenia. „Zadaniowe” podejście w powietrzu, w odniesieniu do czynnika ludzkiego, może spowodować wprost odwrotny, tragiczny w skutkach finał.
EN
The paper discusses the issues of flight’s security planning in accordance to factors linked with the matters of air safety. Current role and tasks of the Air Control Service (short form in polish - SBL) in the Polish Armed Forces aviation was presented in accordance to established air-rules in use. The mathematical model of serious accidents’ assessment and the analysis of crash causes process was described in consideration to officially named in aviation nomenclature ‘serious accidents’. Methods: The theoretical methods were used in the work: analogy, system analysis, analytical and comparative method. Moreover, the emipric observation method was used. Results: Based on real examples, the causes of catastrophic events were estimated. The types of special situations in flight, constituting an indispensable factor of high risk in the air, have been specified. The discussed issues have been correlated with the tools used at the stage of investigating an air accident. The results of the analysis performed, combined with the synthesis of selected facts and data from the reports of the Flight Safety Services, prove that the basic factor of maintaining an appropriate level of safety in the air is maintaining both appropriate service dates and pre-flight inspections, as well as the need for increased caution in assessing psycho-physical pilot’s conditions during selecting personnel for an aviation task. In military aviation, the pressure factor, the emphasis on completing an aviation task / exercise / combat mission, seems to be an important factor influencing the accident rate. Conclusions: Risk estimation at every stage of the preparation of an aviation task in terms of the human factor and equipment is the key to maintaining an adequate level of flight safety. Possibilities and threats analysis should be preceded by an appropriate expert assessment. In the air, the aim should be to definitely preserve and maintain the safe, not to be successful in the air mission itself. A cardinal mistake made in the process of planning combat missions is sometimes goal-oriented in the category of completing an exercise. A „task-oriented” style in the air, in relation to the human factor, may result in a simply opposite, tragic ending.
The research problem of the article is formulated as follows: How do unmanned aerial vehicles (UAV) influence on aviation safety? New trends in the use of unmanned aerial vehicle technology have been correlated. The attention was paid to the most modern solutions of the battlefield. In each case of the implementation of drones in selected areas, an analysis of the risk for aviation was made. Bearing in mind the priority of using drones in a responsible and legal manner, taking into account the absolute safety of airspace zones, the hypothetical risk of the development of a given UAV branch should be assessed each time. In the paper the theoretical methods were used: analogy, system analysis, statistical, analytical and comparative method. Moreover, diagnostic survey carried out by aviation institutions was used. Analysis of the potential of unmanned aerial vehicles with an indication of development directions that are safe for aviation, bringing clear benefits from implementation in relation to standard, commonly used solutions. The results of the analysis performed, combined with the synthesis of selected facts and data from statistics, are to prove the necessity to apply remedial measures in the process of dynamic development of UAVs. The multidirectional opportunities created by the dynamics of UAV development is undeniably a challenge for companies producing specific unmanned utility devices. Risk assessment at every stage of the development of a new technology - in this case unmanned aerial vehicles is a key issue of implementation success.
PL
W niniejszym artykule skorelowano nowe trendy wykorzystania technologii bezzałogowych statków powietrznych. Główny problem badawczy (pytanie badawcze) brzmi następująco: W jaki sposób bezzałogowe statki powietrzne wpływają na bezpieczeństwo lotnicze? Przedstawiono możliwości BSP, skupiając głównie uwagę na najnowocześniejszych rozwiązaniach taktycznego pola walki oraz wykorzystaniu dronów w technologii kosmicznej. W każdym przypadku wdrożenia omawianych urządzeń dokonano analizy ryzyka dla lotnictwa. Mając bowiem na uwadze priorytet wykorzystania dronów w sposób odpowiedzialny i zgodny z prawem, z uwzględnieniem bezwzględnego bezpieczeństwa stref przestrzeni powietrznej, należy każdorazowo ocenić hipotetyczne ryzyko rozwoju danej gałęzi BSP. W artykule zastosowano metody teoretyczne: analogię, analizę systemową, metodę statystyczną, analityczną i porównawczą. Ponadto wykorzystano sondaż diagnostyczny realizowany przez kluczowe instytucje lotnicze. Dokonano analizy potencjału bezzałogowych statków powietrznych ze wskazaniem bezpiecznych dla lotnictwa kierunków rozwoju, przynoszących wyraźne korzyści z wdrożenia w stosunku do standardowych, powszechnie stosowanych rozwiązań. Wyniki przeprowadzonej analizy, połączone z syntezą wybranych faktów i danych ze statystyk, mają na celu wskazanie konieczności zastosowania środków zaradczych w procesie dynamicznego rozwoju UAV. Wielokierunkowość możliwości stwarzanych przez dynamikę rozwoju UAV to niezaprzeczalnie wyzwanie dla firm produkujących specjalistyczne urządzenia bezzałogowe. Ocena ryzyka na każdym etapie rozwoju nowej technologii - w tym przypadku bezzałogowe statki powietrzne, jest niezaprzeczalnie kluczową kwestią sukcesu wdrożeniowego.
5
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The article presents the potential uses of drones in road safety systems, as predicted based on the ongoing evolution of the unmanned technologies. Requirements pertaining to users (operators) of Unmanned Aerial Vehicles (UAV) in the context of road safety are presented. The research problem was formulated based on experience and research on UAVs operating above roads, intersection and in traffic collision/accident areas. An analysis of opportunities and threats of usage of UAVs in road safety was performed. An attempt was made to identify the means of shaping legal and criminal awareness of users, along with an analysis of remedial measures that had been introduced. A concept of safe flow of UAVs in the airspace was described. An attempt was made to evaluate the potential for support of the road safety system by using specialized UAVs. The performed research indicates that usage of drones in road safety systems will enable real-time identification of traffic with very high precision (high-resolution cameras), including identification of vehicles, pedestrians and cyclists, verification of vehicle speed, determination of queue lengths at intersections, determination of traffic volume, detection of traffic violations, identification of high-risk locations and warning drivers about potential threats.
PL
W artykule przedstawiono potencjalne możliwości zastosowania dronów w systemie bezpieczeństwa ruchu drogowego (BRD), przewidywane na podstawie ewolucji technologii bezzałogowej. Zaprezentowano wymagania stawiane użytkownikom (operatorom) technologii bezzałogowych statków powietrznych (BSP) w odniesieniu do BRD. Problem badawczy sformułowano na podstawie doświadczeń oraz badań nad BSP operującymi nad drogami, skrzyżowaniami oraz w środowisku kolizji i wypadków w ruchu drogowym. Dokonano bilansu szans i zagrożeń w odniesieniu do użycia BSP w BRD. Zbadano nastroje społeczne w odniesieniu do kwestii świadomości prawnej operatów dronów. Podjęto próbę wskazania możliwości kształtowania świadomości prawnej oraz odpowiedzialności karnej wraz z analizą zaimplementowanych dotychczas środków zaradczych. Wskazano koncepcję bezpiecznego przepływu ruchu statków bezzałogowych w przestrzeni powietrznej. Podjęto próbę oceny potencjału wsparcia systemu bezpieczeństwa ruchu drogowego przez użycie wyspecjalizowanych BSP. Z przeprowadzonych badań wynika, że zastosowanie dronów w BRD umożliwi identyfikację ruchu drogowego w czasie rzeczywistym z bardzo dobrą dokładnością (kamery o wysokiej rozdzielczości), w tym identyfikację pojazdów, pieszych oraz rowerzystów, a także sprawdzanie prędkości pojazdów, określanie długości kolejek na skrzyżowaniach, pomiar natężenia ruchu, wykrywanie naruszeń przepisów ruchu drogowego oraz identyfikację miejsc niebezpiecznych czy ostrzeganie kierowców o potencjalnych zagrożeniach.
The article presents the possibilities of using unmanned aerial vehicles in air transport. The use of UAVs in the airspace has become widespread, despite many implemented legal regulations, there are many incidents that threaten not only aircraft during the flight, but also the airport infrastructure. The potential threats and the chances of implementing remedial measures were analyzed. An attempt to evaluate the possibility of maintaining aviation safety at an appropriate level in the conditions of UAV operational conditions has been done. The main research problem was defined as follows: How would implementing unmanned aerial vehicles into the air transport system influence the acceptable level of safety? The article uses theoretical methods such as: system analysis, analysis and synthesis in the field of literature, analogy, comparative method. In terms of empirical methods, an original diagnostic survey was carried out, based on a selected group of people related to the explored topic. In addition, the observation method was used by the feedbacks and observations of the group of air traffic controllers from civil airports (located in Poland). The article describes the current transformation of air transport, taking into account the planned modernizations. It presents the Pansa UTM system as one of the countermeasures, monitoring and securing the movement in the airspace. Furthermore, the transponder issue was raised in relation to the enhancement of the UAV identification system, with a detailed explanation of the importance of the TCAS (Traffic Collision Avoidance System). Referring to the prospects for the development of air transport, the latest design concepts for cargo drones were presented. The issue of full transport autonomy of UAVs was analyzed based on the requirements of legal regulations. The comparison of benefits and threats in conjunction with the conducted empirical methods allowed for the development of conclusions confirming the research hypothesis and indicating the possibility of using remedial measures in the process of UAV evolution.
PL
W artykule zaprezentowano możliwości wykorzystania bezzałogowych statków powietrznych w transporcie lotniczym. Dokonano analizy potencjalnych zagrożeń oraz szans wdrożenia środków zaradczych. Podjęto próbę ewaluacji możliwości utrzymania bezpieczeństwa lotnictwa na należytym poziomie w warunkach operacyjności BSP. Główny problem badawczy został zdefiniowany następująco: W jaki sposób implementacja bezzałogowych statków powietrznych do systemu transportu lotniczego wpłynie na utrzymanie akceptowalnego poziomu bezpieczeństwa? W artykule zastosowano takie metody teoretyczne jak: analiza systemowa, analiza i synteza w obszarze literatury, analogia, metoda porównawcza. W zakresie metod empirycznych przeprowadzono autorski sondaż diagnostyczny, realizowany w oparciu o wytypowaną grupę osób związaną z badaną tematyką. Ponadto zastosowano metodę obserwacji, realizowaną dzięki opiniom i spostrzeżeniom grupy kontrolerów ruchu lotniczego lotnisk cywilnych(rozlokowanych na terenie Polski). Artykuł opisuje obecną transformację transportu lotniczego z uwzględnieniem planowanych modernizacji. Przedstawia system PansaUTM jako jeden ze środków zaradczych, monitorujących i zabezpieczających ruch w przestrzeni powietrznej. Ponadto poruszono kwestię transpondera w odniesieniu do wzmocnienia systemu identyfikacji BSP, ze szczegółowym wyjaśnieniem znaczenia systemu zapobiegającego zderzeniom statków powietrznych TCAS (Traffic Collision Avoidance System). W nawiązaniu do perspektyw rozwoju transportu lotniczego zaprezentowano najnowsze koncepcje konstrukcyjne dronów cargo. Analizowano kwestię pełnej autonomii transportowych BSP w oparciu o wymogi regulacji prawnych. Porównanie korzyści i zagrożeń w połączeniu z przeprowadzonymi metodami empirycznymi pozwoliły na wypracowanie wniosków potwierdzających hipotezę badawczą oraz wskazanie możliwości zastosowania środków zaradczych w procesie ewolucji BSP.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.