Ten serwis zostanie wyłączony 2025-02-11.
Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 35

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
PL
W publikacji omówiono problemy prawne i terminologiczne rekultywacji i zagospodarowania terenów poeksploatacyjnych. Przedstawiono poglądy prezentowane w literaturze oraz badania własne dotyczące terminologii kierunków rekultywacji. Zaproponowano nową systematykę kierunków rekultywacji, w której wyróżniono ogólne i szczegółowe kierunki rekultywacji. Wśród kierunków ogólnych wymieniono: rolny, leśny, przyrodniczy, wodny i gospodarczy.
EN
The publication describes legal and terminological problems of reclamation and management of post-mining areas. The paper shows opinions presented in literature and the own research of reclamation terminology. New systematics of reclamation ways is presented with emphasis on detailed and general directions. Among general ways: agricultural, forest, environmental, aquatic and economic are specified.
2
Content available remote Analiza kosztów ochrony środowiska KGHM POLSKA MIEDŹ S.A.
100%
PL
W publikacji dokonano analizy wydatków ponoszonych przez KGHM Polska Miedź S.A. na rzecz ochrony środowiska. Porównano koszty przedstawiane przez przedsiębiorstwo z własną interpretacją. W ujęciu KGHM w analizowanym 2004 roku koszty ochrony środowiska wyniosły łącznie 221,6 min. zł a wg własnej interpretacji 180,5 min zł. Różnica kosztów związana jest z innym ujęciem wydatków inwestycyjnych na rzecz ochrony środowiska, wyliczonymi opłata mi za korzystanie ze środowiska oraz uwzględnieniem Funduszu Likwidacji Zakładu Górniczego.
EN
In publication made analysis of environmental protection expenses incur by KGHM Polska Miedź S.A. The cost presented by enterprise with personal interpretation was compared. Cost of environmental protection amount 221,6 milion zloty KGHM but according to personal interpretation 180,5 milion zloty in 2004 year.
PL
Na przykładzie aglomeracji wrocławskiej przedstawiono wyniki badań dotyczące roli górnictwa skalnego w gospodarce lokalnej. Rozpatrzono udział górnictwa skalnego w lokalnym rynku pracy i jego wkład w budżety gmin. Stwierdzono, że przemysł górniczy w latach 1998-1999 zatrudniał 920 osób, co stanowi 1,03% ogółu pracujących w 1999 r. w granicach badanego obszaru (z wyłączeniem miasta Wrocławia). Eksploatacja surowców przynosi dochody gminom z tytułu: opłat eksploatacyjnych, gospodarczego użytkowania gruntów oraz podatku dochodowego. Wpływy te są bardzo zróżnicowane i stanowią od 0,002% (Wrocław) do 63% (Mietków).
EN
The paper presents the result of research on the role of rock mining in the local economy. Participation of rock mining in local labour market and its contribution to community budges have been taken into consideration. It was shown that mining industry's share in the labour market represents 1,03% of all the employees within the area under examination. The exploitation of raw minerals generates specified revenues for the communal economy by means of exploitation fees, economic utilization of land and income taxes. Revenues from the above way significantly from 0,002% (Wroclaw) to 63% (Mietkow).
4
Content available remote Górnictwo skalne okolic Wrocławia
100%
PL
W publikacji przedstawiono zasoby złóż surowców skalnych, ilość i wartość wydobytych kopalin oraz potencjalne zasoby surowcowe aglomeracji wrocławskiej. Przeprowadzone badania wykazały, że w latach 1953-2001 udokumentowano i zarejestrowano 185 złóż surowców skalnych o łącznych zasobach ponad 1,2 mld ton kopalin, z których 53% stanowią surowce okruchowe, 41% surowce ilaste i 6%- surowce zwięzłe. Wydobycie z 132 zagospodarowanych złóż do 2001 roku wyniosło 14% (183 mln ton) wszystkich udokumentowanych zasobów kopalin na analizowanym obszarze. Zakładając, że wydobycie kształtować się będzie w granicach wielkości podobnej do lat 1999 i 2000 oszacowano wystarczalność zasobów surowców okruchowych na 212 lat, surowców ilastych na 207 lat i surowców zwięzłych na 293 lata.
EN
In this article the resources of mineral deposits, the number and value of raw materials exploited and potential rock resources for Wroclaw agglomeration was shown. Researches that have been done recently demonstrated that from 1953 to 2001raw minerals loades over 1,2 mln tones of total resources were substantiated and registered. The production from developed deposits has amounted 14% (183 mln of tones) to 2001. It has been estimated that of mining is shaped within similar limits (like in 1999 and 2000), resources of natural aggregate will suffice for 212 years, loamy raw materials - for 207 years and lithie raw materials - for 203 years.
EN
This publication describes a mechanism for shaping the policy of spatial development, the final outputs of which are local land development plans determining the spatial distribution of objects of different environmental and economic functions. Land development plans guarantee a spatial order, which means not only aesthetic qualities, utility, logic, and clarity of spatial structure, but also high usability and effectiveness harmonized with nature, both nationally and locally. Working out such a plan is determined by drawing up many other planning documents. This results from the fact that spatial development should be integrated and comprehensive not only at the local but also at the regional level. What is more, the article presented the results of spatial policy at every stage of deposit management, from a deposit documentation to a post-mining area reclamation, as well as, it discussed issues connected with inadequate protection of the deposits in the planning documents. Documented rock raw material deposits must be included in a study of conditions and directions of commune spatial development (Polish: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin) and in a local land development plan (Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego), and also in voivodeship area development plans. Admittedly, this mention does not protect the deposit from being used for non-mining purposes; still, lack of it might result in failure to obtain the concession for mining of deposits, which is not possible without exclusion of land from the previous use. As for the last phase of mining activity – that is, area reclamation after mining of mineral deposits – such ans area must undergo reclamation and be prepared for development in a way that enables it to function in accordance with the study of conditions and directions of commune spatial development and in the land development plan of the particular commune. This means the necessity of amendments to these documents unless they have already defined target functions of deposit area.
PL
W publikacji omówiono mechanizm kształtowania polityki planowania przestrzennego, którego ostatnim elementem są miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, rozstrzygające o rozmieszczeniu w przestrzeni obiektów spełniających różne funkcje przyrodnicze i gospodarcze. Plany zagospodarowania przestrzennego są gwarantem ładu przestrzennego, który oznacza zarówno walory estetyczne, funkcjonalność, logikę, czytelność i jasność struktury przestrzennej, jak i zharmonizowane z przyrodą, wysoką użyteczność i efektywność we wszystkich skalach, od lokalnej do krajowej. Przygotowanie takiego planu poprzedzone jest przygotowaniem wielu innych opracowań. Związane jest to z tym, że planowanie przestrzenne powinno odbywać się w sposób zintegrowany, kompleksowy, nie na szczeblu lokalnym, lecz regionalnym. W artykule przedstawiono także skutki, jakie wywołuje polityka przestrzenna na każdym etapie gospodarowania złożem od momentu jego udokumentowania do rekultywacji terenów pogórniczych oraz poruszono problemy związane z niedostateczną ochroną złóż w dokumentach planistycznych. Udokumentowane złoża surowców skalnych muszą być ujawnione w Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, a także w Planach zagospodarowania przestrzennego województwa. Brak takiego zapisu skutkuje odmową udzielenia koncesji na eksploatację złoża, która nie jest możliwa bez wyłączenia gruntów z dotychczasowej działalności. W przypadku ostatniej fazy działalności górniczej, tj. rekultywacji terenów po eksploatacji kopalin, obszar ten musi być zrekultywowany i przygotowany do zagospodarowania w taki sposób, aby mógł pełnić funkcje zgodne z ustaleniami Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin i miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego danej gminy. Oznacza to konieczność zmian zapisów w tych dokumentach, jeśli wyprzedzająco nie określają docelowych funkcji terenu nad złożem.
PL
W publikacji poddano analizie możliwości eksploatacji kopalin skalnych z udokumentowanych i nieeksploatowanych złóż kopalin skalnych zlokalizowanych na obszarach prawnie chronionych województwa dolnośląskiego. Badania wykazały, że na obszarach prawnie chronionych województwa zlokalizowanych jest 39 przedmiotowych złóż o łącznych zasobach 985,2 mln Mg. Złoża te położone są na terenach Parków Krajobrazowych, Obszarów Chronionego Krajobrazu, obszarów Natura 2000, pod zbiornikiem retencyjnym Słup (1 złoże piasków i żwirów) oraz na obszarach dwóch projektowanych Parków Krajobrazowych. Analiza możliwości eksploatacji badanych złóż wykazała, że względy przyrody nie wykluczają całkowicie eksploatacji kopalin, ale w dużej mierze ją ograniczają. Bowiem złoże surowca może być eksploatowane zgodnie z zapisami ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. prawo geologiczne i górnicze, tj. po uzyskaniu koncesji, która uprawnia do wykonywania działalności górniczej w określonej przestrzeni. Jednym z załączników wniosku koncesyjnego jest wcześniej uzyskana decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji przedsięwzięcia zgodnie z art. 72 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku (Dz.U.2008.199.1227 z późn zm.). Najważniejszym elementem uzyskania takiej decyzji jest przeprowadzenie tzw. procedury oceny oddziaływania. Celem tej procedury jest zapobieganie niekorzystnemu oddziaływaniu planowanego przedsięwzięcia na środowisko. Dodatkowo, w przypadku terenów prawnie chronionych, możliwości eksploatacji uwarunkowane są ustawą o ochronie przyrody, a w przypadku Parku Krajobrazowego zależą od aktu prawnego uchwalającego dany Park Krajobrazowy. W aktach prawnych ustanawiających trzy Parki Krajobrazowe (PK Doliny Bobru, Rudawski PK i PK Chełmy) wprowadzono całkowity zakaz realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz pozyskiwania dla celów gospodarczych skał, skamieniałości i minerałów. Oznacza to, że osiem złóż zlokalizowanych na terenie tych parków nie będą mogły być zagospodarowane. Wyjątek w tej grupie stanowi złoże amfibolitu „Wieściszowice” ze względu na zapis, w akcie uchwalającym Rudawski Park Krajobrazowy, dotyczący możliwości wydobycia kopaliny jeśli przeprowadzona procedura oceny oddziaływania wykaże brak niekorzystnego wpływu na przyrodę parku. W przypadku Obszarów Chronionego Krajobrazu i obszarów Natura 2000 eksploatacja udokumentowanych złóż jest możliwa pod warunkiem, że przeprowadzona ocena oddziaływania na środowisko wykaże brak znacząco negatywnego wpływu inwestycji na przyrodę obszaru chronionego i na cele ochrony obszaru Natura 2000. Analiza wykazała także, że wykluczona jest eksploatacja złoża piasków i żwirów spod zbiornika retencyjnego Słup. Spowodowane jest to ustanowioną strefą ochronną ujęcia wody obejmującą czaszę zbiornika i jego budowle hydrotechniczne, co eliminuje całkowicie możliwości wydobycia kopalin z tamtego obszaru.
EN
This publication analyses the possibilities of mining for rock raw materials from documented and unexploited rock raw material deposits within the legally protected areas of a voivodenship (Polish province). The research shows that within the legally protected areas of the selected voivodeship, there were 39 such deposits with total resources of 985.2 million Mg. These deposits are located within the following areas: Natural Landscape Parks, Landscape Protection Areas, Natura 2000 areas, underneath the retention reservoir Słup (1 gravel and sand deposit), as well as within the areas of two Natural Landscape Parks planned to be designed. Analysis of the deposits shows that environmental considerations do not exclude prospective mineral resources extraction; however, they limited such extraction to a great extent. Raw material deposits could only be exploited pursuant to the Polish Act of 9 June 2011 Geological and Mining Law, that is, after obtaining a concession for mining activities within a particular area. One of the attachments to the concession application form is the prior decision on environmental conditionings for undertaking execution pursuant to Article 72 of the Act on Access to Information on the Environment. The crucial part of obtaining the approval for the undertaking is conducting the so-called impact evaluation procedure. This procedure is aimed at preventing an unfavourable influence on the environment from the planned undertaking. Additionally, in the case of legally protected areas, the possibilities of mining are conditioned by the Polish Environmental Protection Act, and in the case of Natural Landscape Parks by the legal act establishing a certain Landscape Park. In the legal acts establishing 3 particular Landscape Parks (Bóbr Valley Landscape Park, Rudawy Landscape Park, and Chełmy Landscape Park) there are total bans on executing undertakings that could considerably influence the environment, as well as on obtaining rocks, fossils, and minerals for economic purposes. That means that 8 deposits located within the areas of these Parks could not be exploited. The only exception here is the deposit of amphibolite “Wieściszowice”, due to the provisions of the act establishing the Rudawy Landscape Park concerning the possibility of mining for minerals if the conducted evaluation procedure shows a lack of unfavourable influence on the nature of the Park. In the case of Landscape Protection Areas and Natura 2000 areas, mining of the documented deposits is possible under the condition that the conducted impact evaluation procedure shows a lack of considerable negative influence of the investment on the nature of the protected area, and on the protection objectives of the Natura 2000 area. The analysis has also shown that sand and gravel exploitation is impossible from underneath the Słup retention reservoir. This is caused by the established water intake protection zone that includes the reservoir basin and its hydraulic structures, and which completely eliminates the possibilities of mining for minerals in that area.
7
Content available remote Sprzęt inżynieryjny do rozminowywania terenu
63%
PL
W artykule przedstawiono wyniki prac studialnych i projekty koncepcyjne urządzeń do rozminowywania terenu opracowane w OBRUM sp. z o.o., przeznaczone na wyposażenie jednostek inżynieryjnych. Rozwiązania oparte są głównie na możliwości ich wykorzystania w oparciu o posiadany sprzęt, wywodzący się z modyfikacji podwozia czołgu głównego lub transportera kołowego.
EN
The paper presents the results of study works and concept designs of devices for clearing a terrain of mines, worked out at OBRUM Sp. z o. o. destined as an equipment of engineering units. Solutions are mostly based on possibilities of their using based on the owned equipment, deriving from modification of the main tank chassis or wheeled carrier.
PL
W publikacji scharakteryzowano zagadnienia związane z zagospodarowywaniem terenów pogórniczych. Na przykładzie kopalni iłów w Krasiejowie przedstawiono koncepcję zagospodarowania terenów pogórniczych. W koncepcji zagospodarowania po uwzględnieniu odkrycia skamieniałości dinozaurów podczas eksploatacji złoża oraz uwarunkowań środowiskowych, geograficznych, przyrodniczych i społecznych lokalnych zasobów środowiska zaproponowano formę rekreacyjno-naukową z uwzględnieniem funkcji muzealno-wystawienniczej.
EN
The paper presents the development of post mining problem. On the example of loam post mining in Krasiejów development conception has been presented. In concept of development durning exploitation of field dinosaur zoolith and environmental conditionality, geographic, natural and social local stocks of environments was taking into consideration. Form recreation-scientific with taking into consideration function exhibition-museum is suggested form of development.
PL
W publikacji podjęto próbę rozszerzenia kierunków rekultywacji terenów zdegradowanych w wyniku działalności wydobywczej w Kopalni Wapienia "Górażdże". Zaproponowano wzbogacenie sukcesywnie przeprowadzanych kierunków: leśnego i wodnego o kierunek przyrodniczy. Przy wyborze optymalnych rozwiązań kierowano się racjonalnymi i najbardziej odpowiednimi kryteriami takimi jak uwzględnienie przede wszystkim istniejących walorów przyrodniczych na terenie analizowanej kopalni oraz możliwość ich przyszłej ochrony. Natomiast z uwagi na aspekty społeczno-gospodarcze, poparte potencjałem przyrodniczym zaproponowano wprowadzenie kierunku rekreacyjno-turystycznego, który nie będzie kolidował z obecnym leśnym i proponowanym przyrodniczym kierunkiem zagospodarowania. Ostatecznie po zakończeniu działalności górniczej na obszarze kopalni sugeruje się utworzenie geoparku wraz z aktywizacją geoturystyki.
EN
In the paper attempts to extend ways of reclamation of land degraded by mining activities in the Limestone Mine "Górażdże". Currently the forest and water direction of reclamation is carried out in this area. It proposes to enrich this way of revitalization by introduce nature component with keeping biodiversity. On the other hand due to socio-economic aspects supported by natural potential of wildlife, the recreation and tourism ways of reclamation were proposed. Finally, after completion of mining activities due to variety of species and valuable geological specimens the Geo-park with the activation of geotourism is suggested on this mine area.
10
Content available remote Ocena Dolnośląskiego górnictwa skalnego w latach 2003-2011
63%
PL
Przedstawiono dynamikę koncesjonowania złóż przez Marszałka Województwa Dolnośląskiego, wielkość wydobycia kopalin skalnych województwa, wysokość opłat eksploatacyjnych oraz położenie złóż w stosunku do obszarów prawnie chronionych. Analizy wykazały tendencję wzrostową wydawanych koncesji w latach 2003-2011 r. W 2011 roku koncesjonowanych było 302 złoża (142 piasków i żwirów, 142 kamieni łamanych i blocznych oraz 19 surowców ilastych), z których łączne wydobycie wyniosło 57,3 mln Mg. Wielkość opłat eksploatacyjnych osiągnęła poziom 50 026 tys. Zł i jest prawie czterokrotnie większa w stosunku do 2003 roku. Prawie 22,5% eksploatowanych dolnośląskich złóż leży na obszarach prawnie chronionych. Ze złóż tych w analizowanym okresie wydobyto ponad 9 mln Mg kopalin; około 61% stanowiła eksploatacja kopalin zwięzłych, a 40% eksploatacja pozostałych surowców.
EN
This paper presents the dynamics of deposits licensing by Lower Silesia Marshal, mining outputs, the amount operational (mining) charge and the location of deposits in relations to legally protected areas. Analysis showed increase of license number issued between 2003-2011. There were 302 licensing deposits in 2011 year (142 of sands and gravel, 142 of concised minerals and 19 of clay minerals). The total production amounted to 57.3 million Mg from these deposits. The total amount charge are 50.026 million PLN and is almost four times higher compared to 2003. Nearly 22.5% of explanted deposits are located in areas protected by law. Over 9 million Mg of minerals were extracted from these deposits (61% from mineral concise deposits and 40% from other resources).
PL
W publikacji przedstawiono zagadnienia związane z racjonalną gospodarką zasobami, jakimi są obszary pogórnicze Przedgórza Sudeckiego. Na tle walorów środowiska naturalnego Przedgórza Sudeckiego przedstawiono możliwości rekreacyjnego wykorzystania terenów poeksploatacyjnych, wpisując się w politykę przestrzenną poszczególnych gmin oraz województwa. Przeprowadzona ocena możliwości zagospodarowania wykazała, że najbardziej interesujące rekreacyjnie są obszary poeksploatacyjne położone w południowej części Przedgórza Sudeckiego, tuż przy granicy z Sudetami.
EN
The article presents issues related with the efficient management of the resources such as post mining areas of the Przedgórze Sudeckie. Against a background of the natural environment of the Przedgórze Sudeckie presented are the possibilities of the recreational use of the after extraction areas becoming part of the spatial planning policy of the local communes and voivodship. The conducted assessment of the management possibilities pointed out that the most interesting form the recreational point of view are post extraction areas that lay down in the southern part of the Przedgórze Sudeckie, just at the border with Sudety.
PL
Współcześnie produkowane paliwa zawierają, zależnie od gatunku, różnego rodzaju biokomponenty, takie jak: estry metylowe kwasów tłuszczowych, alkohole, etery. Związki te są dodatkowymi czynnikami inicjującymi i nasilającymi toczące się w paliwie procesy starzenia, w wyniku których produkt ulega zmętnieniu oraz rozwarstwieniu. Wiadomo, że magazynowane paliwa powinny być przechowywane w stałej temperaturze. Zmiany temperatury powodują wiele niekorzystnych procesów. Szybkość i częstotliwość tych zmian sprzyja nagromadzaniu się tlenu i wody w zbiornikach magazynowych na skutek specyficznego zjawiska „pompowania” lub „wtłaczania”. Jednak pomimo zachowania optymalnych fizykochemicznych warunków magazynowania, paliwo będzie zawsze ulegać procesom degradacji bez względu na przedsięwzięte środki zabezpieczeń.
PL
W publikacji omówiono możliwości przyrodniczego wykorzystania komunalnych osadów ściekowych jako kompozytu stanowiącego pełnowartościowy zamiennik gleby. Scharakteryzowano uwarunkowania formalnoprawne gospodarowania osadami ściekowymi w celach rekultywacji gruntów. Na przykładzie kopalni kruszywa naturalnego Mękarzowice przedstawiono oa'worzenie warstwy urodzajnej przy użyciu komunalnych osadów ściekowych.
EN
The use of sewage sludge for reconstruction of surface soil is presented in the paper. Legal and formal conditions for the use of the sewage sludge in soil reclamation are described. Reconstruction of surface soil by means of sewage sludge at Mękarzowice Sand Mine (Poland) was shown.
EN
This article presents an analysis of the legal requirements related to environmental protection and the management of a deposit, paying special attention to the impact of the management of the deposit from the time of discovery, documentation and making the deposits available for exploitation until reclamation and use of deposit after dismantling of the mining plant on the institutional forms of environmental protection such as forms of protection of landscape and nature, forms of protection of groundwater, forms of protection of soil and the forms of forest protection. Accepted forms of division of environmental protection results from assessment of documented and undeveloped deposits of rock materials in task 7: Protection of rock deposits - criteria of their rational management, conditions and opportunities of implementation of the project Strategies and technological scenarios, using the method of assessment of Nieć and Radwanek-Bąk (2011). It also presents statistics showing the number of analysed forms of environmental protection applied in Poland. It was noted that every year the process of extending of legal protection to new areas has been observed. This process causes increased safety requirements for the planned mining activities in these areas. It is also emphasised that the management of the deposit should be implemented in a reasonable manner, compatible with the spatial policy pursued at all levels of administration. The mineral exploitation should to be economically justified and undertaken with measures, which reduce the negative impact of the different cycles of the life of the deposit on the elements of the environment, which are located directly on the planned or performed mining activities and in its vicinity. It also shows that mining activities can be performed in areas of institutional protection, after meeting the requirements imposed by the regulations and after obtaining the decision on environmental conditions of the planned mining activities.
PL
W publikacji podjęto próbę usystematyzowania zakresu prac rekultywacyjnych w kierunku wodnym pełniącym funkcję rekreacyjną oraz gospodarczą. Zakres działań rekultywacyjnych dokonano z podziałem na typ kopaliny i funkcję szczegółową, jaką ma pełnić rekultywowany teren. Zestawienie opracowano na podstawie prac przygotowawczych, a także fazy technicznej (podstawowej) i biologicznej (szczegółowej), w których opisano szczegółowy zakres działań rekultywacyjnych. Prace przygotowawcze polegają na przygotowaniu terenu do właściwej rekultywacji poprzez: usunięcie roślinności, rozbiórkę pozostałości po budowlach itp. Rekultywacja techniczna dotyczy kształtowania rzeźby terenu, uregulowania warunków hydrogeologicznych, budowy i odbudowy dróg, odtwarzania gleb oraz separacji utworów toksycznych. Rekultywacja biologiczna natomiast obejmuje zabiegi agrotechniczne, wprowadzanie roślinności zielnej i drzewiastej oraz pielęgnację nasadzeń. Przeprowadzona analiza wykazała, że największy zakres prac występuje w przypadku przeznaczenia wyrobiska pogórniczego na cele rekreacyjne (kąpielisko) i krajobrazowe. Ponadto wyniki przeprowadzonych badań wskazują na to, że prace przygotowawcze oraz roboty rekultywacyjne w fazie biologicznej są zbliżone do siebie dla każdego typu kopalin skalnych i szczegółowego kierunku rekultywacji. Odmienny zakres prac rekultywacyjnych występuje natomiast w fazie technicznej w zakresie kształtowania rzeźby terenu oraz dodatkowych wymagań związanych z regulacją stosunków wodnych, w zależności od funkcji, jakie ma pełnić zbiornik wodny.
EN
This article made an attempt to systematize the scope of the reclamation works in the aquatic direction performing the recreation and water management function. The scope of the reclamation works performed with the division into the type of mineral and the detailed function which the reclaimed land is to perform. A statement was made based on the preparatory work, as well as the technical (basic) and biological (detailed) phase, which described the scope of the reclamation works in detail. The preparatory works consisted in preparing the terrain for proper reclamation by: removal of plants, the demolition of the building remains. Technical reclamation consists in the shaping of the terrain, regulation of the hydrogeological conditions, construction and reconstruction of the roads, paths, reproduction of the soil and separation of the toxic soil. Biological reclamation includes agricultural practices, the introduction of herbaceous plants and trees and caring for the plants. The analysis showed that the greatest scope of reclamation work occurs in the case the post-mining excavations are designated for recreation (swimming) and landscape purposes. Furthermore, the results of the study indicate that the preparatory work and reclamation works in the biological phase are similar to each other for each type of rock raw mineral and detailed direction reclamation. A different scope of reclamation works occurs in the technical phase in shaping the terrain and additional requirements associated with the regulation of water relations also depending on the function which the water reservoir is to serve.
PL
W publikacji przeprowadzono waloryzację udokumentowanych i niezagospodarowanych złóż surowców skalnych województwa łódzkiego przy wykorzystaniu metody waloryzacji i hierarchizacji Niecia i Radwanek-Bąk, opierającej się na czterech obszarach waloryzacji: kryteriach geologiczno-surowcowych, atrakcyjności górniczej, ograniczeń środowiskowych i ograniczeń planistycznych. Pierwszy etap waloryzacji surowcowo-zasobowej wykazał, że spośród 508 udokumentowanych i nieeksploatowanych złóż 13 złóż należy do klasy ochrony N (najwyższej) i 17 do klasy W (wysokiej). Pozostałe waloryzowane złoża zakwalifikowano do klasy Z, tj. o znaczeniu lokalnym. Dalszej waloryzacji zostały poddane złoża o walorach ponadlokalnych. W przypadku kryteriów górniczych dogodne warunki posiada 11 złóż a utrudnione 12 złóż. Kolejny etap waloryzacji wykazał, że wymagania środowiskowe nie stanowią ograniczeń jedynie dla 2 złóż piaskowca i wapieni przemysłu wapienniczego. Natomiast dla 11 złóż czynniki środowiskowe są czynnikami ograniczającymi dostępność eksploatacji. Z kolei uwarunkowania planistyczne nie stanowią bariery dla wykorzystania 20 badanych złóż, w przypadku 7 częściowo tą możliwość ograniczają a dla 3 złóż obecnie wręcz wykluczają. Reasumując najbardziej atrakcyjnymi złożami z uwagi na walory surowcowe, dostępność górniczą i środowiskową są złoża: wapieni przemysłu cementowego – Mariampol-Stok (NWWN) piaskowców – Chełmska Góra II i Góry Borowskie (WNWN), Chełmska Góra II (WWWN) oraz Sielec II (WWNN), piasków i żwirów – Góry Borowskie, Kalenice (WNWN), surowców ilastych ceramiki budowlanej: Ruda (Goryń) (WWWN) i Złote (WWWW).
EN
A result of valorization of industrial rock deposits is presented in the paper. Special class of deposits was considered, namely explored (i.e. recognized from geological point of view) but not exploited till now. A methodology proposed by Niec and Radwanek- -Bak was used to valorize deposits. This approach is based on four aspects: geological criteria, mining conditions, environmental and planning constraints. The first stage (preliminary classification according to geological criteria) of raw material and resource valorization showed that only 13 deposit belongs to the highest class (N) and 17 can be referred as class high (W) for 508 of investigated, documented and unexploited deposits . Rest of deposits have been associated to class Z (“with local importance”). Second step of deposits valorization takes into account mining conditions. However, deposits belong to the highest and high class were used for analysis. This stage of analysis provided two group of deposits: 11 deposits are attractive (from mining perspective) and 12 deposits are difficult to mine. Environmental constraints can be neglected for 2 deposits (sandstone and limestone deposits of lime industry). However, environmental factors can be considered as constraints for 11 deposits. Planning aspects are not critical for 20 considered deposits, for 7 deposits these factors make exploitation difficult and the last group of 3 deposits cannot be mined due to planning constraints. So finally, one may conclude that, taking into account mentioned above four criteria, the most attractive deposits are: limestone for cement industry - Mariampol-Stok (NWWN), sandstone - Chełmska Góra II and Góry Borowskie (WNWN), Chełmska Góra II (WWWN) and Sielec II (WWNN ), sand and gravel - Góry Borowskie, Kalenice (WNWN) ceramic clay building materials: Ruda (Goryń) (WWWN) and Złote (WWWW).
PL
Treść artykułu związana jest z aspektem wprowadzenia biopaliw do zasilania turbinowych silników lotniczych. Przedstawiono aktualne trendy dotyczące stosowania paliw alternatywnych w lotnictwie oraz problematykę związaną z wprowadzaniem biokomponentów węglowodorowych. Wskazano również na potrzebę podjęcia prac badawczo-wdrożeniowych w zakresie tej tematyki, również i w Polsce.
EN
Article is related to the aspect of the introduction of biofuels to power turbine aircraft engines. The paper presents the current trends in the use of alternative fuels in aviation and the problems connected with the introduction of hydrocarbon biocomponents. It is pointed to the need to take research and implementation works in the field of the subject, also in Poland.
EN
The aim of this article is presentation of the new method of preliminary evaluation of biocomponents influence on the process of biofuels combustion in aviation turbine engines. This method is based on the tests of evaluated biofuels on engine stand MiniJetRig equipped with small turbine engine. The idea of this new method is to compare the combustion process of evaluated biofuel with the combustion of reference fuels. The reference fuel used in presented research was mineral Jet A1. Two compositions of pure hydrocarbons were blended with Jet A1 fuel and tested using MiniJetRig. The main criterion of combustion process assessment was CO concentration in exhaust gases. As the final criterion of evaluated biofuel the ΔCO = [COWx – COJet] was adopted, where COWx – the concentration of CO in exhaust gases emitted during combustion of evaluated fuel and COJet – the concentration of CO in exhaust gases emitted during combustion of Jet A1 fuel. This method was preliminary verified using HEFA biofuel previously accepted for aviation application. The obtained results qualify this biofuel as similar to Jet A1 ones – the DCO was within limits –30 – +20. The presented method needs further research, using much more evaluated fuels, to confirm their usefulness for laboratory pre-selection of new biofuels.
20
Content available System znakowania paliw lotniczych
63%
PL
Tematem publikacji jest system znakowania paliw lotniczych, umożliwiający na każdym etapie ich dystrybucji, aż do układu paliwowego w samolocie identyfikację produktu. Paliwa lotnicze podlegają szczególnym zasadom nadzoru jakościowego w całym łańcuchu od ich wytwarzania do zbiornika w samolocie. Ważnym elementem jest możliwość przypisania konkretnej partii paliwa określonemu wytwórcy. Wynika to z jednej strony z odpowiedzialności wytwórcy za jakość produktu, z drugiej zaś umożliwia przypisanie konkretnej partii paliwa właściwego dla danego wytwórcy składu komponentowego, co w szczególnych przypadkach dystrybucji i eksploatacji paliw lotniczych jest ważne. Do takich przypadków zaliczyć należy awarie i katastrofy lotnicze. W referacie przedstawiono techniczne możliwości znakowania paliw lotniczych. Wskazano na znane i stosowane znaczniki oparte na barwnikach oraz nową generację znaczników opartych na molekułach typu DNA. Przedstawiono techniki detekcji znaczników opartych na barwnikach i kodzie DNA. W końcowej części referatu przestawiono opracowaną w ITWL koncepcję rodziny znaczników opartych na specjalnych, nie występujących w paliwach lotniczych molekułach. Wskazano na sposób detekcji tych znaczników oraz ich zalety w stosunku do produktów znanych.
EN
The topic of the publication is a labeling system for aviation fuel, allowing for every stage of their distribution, until the fuel in the aircraft identification of the product. Aviation fuels are subject to specific rules of supervision of quality in the whole chain from their production to the tank on the plane. An important element is the ability to assign a specific batch of fuel specified manufacturer. This follows from one side of the manufacturer's responsibility for product quality, on the other hand allows to assign a specific batch of fuel appropriate to the composition of the component manufacturer, which in specific cases, the distribution and use of aviation fuels is important. Such cases should include breakdowns and plane crashes. The paper presents the technical possibilities of marking aviation fuel. Pointed to the known and used for dye-based markers and a new generation of tags based on the type of DNA molecules. Presents techniques for the detection tag-based dyes and the DNA code. In the final part of the paper switched AFIT developed a concept of a family of tags based on the special, not present in the air-fuel molecules. Indicated the detection of these markers as well as their advantages compared to known products.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.