Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Dorota Malczewska-Pawelec, Tomasz Pawelec, Rewolucja w pamięci historycznej. Porównawcze studia nad praktykami manipulacji zbiorową pamięcią Polaków w czasach stalinowskich, Wydawnictwo Universitas, Kraków 2011, ss. 304.

100%

Moskwa D.

Środkowoeuropejskie Studia Polityczne

|

2012

|

nr 4

344-348

PL

abstrakt

2

The Great Patriotic War in Russian history textbooks

100%

Moskwa D.

Sprawy Narodowościowe

|

2018

|

nr 50

EN

The Great Patriotic War in Russian history textbooksThe topic of this article is presenting how the Great Patriotic War (GPW) is depicted in Russian national history textbooks. Here, I consider textbooks not only as a source of knowledge about the past times, but first and foremost as a tool to create the state’s historical policy. I examine the GPW, in turn, as a fundamental myth of the Russian society which-without any doubt-constitutes one of the main pillars of identity of modern Russians. Another subject of this study is the changes in Russian education that took place in 2013-2015, that is during the presidency of Vladimir Putin. In so doing, I focus primarily on the creation of the concept of a new educational and methodological complex for teaching national history and the introduction of new national history textbooks (the idea of the so-called “single textbook”). I strive to show in the article that the picture of the GPW in the new textbooks is mainly based on success-of the Red Army, the Union of Soviet Socialist Republics and the Soviet nation. Wielka Wojna Ojczyźniana w rosyjskich podręcznikach do historii ojczystejTematem niniejszego artykułu jest sposób przedstawiania Wielkiej Wojny Ojczyźnianej (WOW) w rosyjskich podręcznikach do historii ojczystej. Podręczniki traktuję przy tym nie tylko jako źródło wiedzy o czasach dawnych, lecz przede wszystkim jako narzędzie kreowania polityki historycznej państwa. WOW rozpatruję z kolei w kategoriach podstawowego mitu społeczeństwa rosyjskiego, który – ku czemu nie ma wątpliwości – stanowi jeden z podstawowych filarów tożsamości współczesnych Rosjan. Przedmiotem badań są także zmiany w rosyjskiej oświacie, które miały miejsce w latach 2013-2015, a zatem w trakcie prezydentury Władimira Putina. Skupiam się przy tym przede wszystkim na powstaniu koncepcji nowego kompleksu edukacyjno-metodycznego w zakresie nauczania historii ojczystej oraz wprowadzeniu nowych podręczników do historii ojczystej (idea tzw. „jednego podręcznika”). W artykule staram się pokazać, że obraz WOW w nowych podręcznikach oparty jest głównie na sukcesie – Armii Czerwonej, Związku Socjalistycznych Republik Sowieckich i narodu sowieckiego.

3

DAY OF NATIONAL UNITY IN HISTORICAL POLITICS OF RUSSIAN FEDERATION.

100%

Moskwa D.

|

tom 1

225-237

PL

W świadomości Rosjan nie istnieje jednolita Rosja, lecz jej wiele rodzajów. Zasadne wydaje się więc pytanie o to, z którym z nich Rosjanin powinien się utożsamić? Władze doskonale zdają sobie sprawę z „rozbicia” rosyjskiej świadomości i wyciągają „pomocną dłoń” w postaci kreowania jedynie słusznej wizji przeszłości, zlepiając wielowymiarową Rosję w całość. Fundamenty pamięci historycznej Rosjan stanowią państwowotwórcze postacie a w tym Dymitr Pożarski i Kuźma Minin. Symboliczne znaczenie w kształtowaniu tożsamości historycznej Rosjan mają też epokowe wydarzenia takie jak chociażby okres Wielkiej Smuty. Do niedawna jeszcze wydawać by się mogło, że współcześni Rosjanie swe nadzieje wiążą wciąż z potężnym państwem, a dusze ich wręcz chcą być „karmione” takimi wartościami, jak patriotyzm, bohaterstwo i walka za Ojczyznę. Podkreślając zjednoczenie narodu rosyjskiego w potrzebie oraz bohaterską walkę o wolność Dzień Jedności Narodowej miał wpisać się w potrzeby rosyjskiego społeczeństwa. Dlaczego jednak tak się nie stało? Wynikać może to zarówno z nostalgii za Związkiem Radzieckim (Rosjanie zapytani o to, jakie święto obchodzone jest 4 listopada nadal wskazują na Święto Rewolucji Październikowej), jak i z „przereklamowaniem” mitu Rosji jako potężnego, zjednoczonego mocarstwa zamieszkałego przez bohaterskich obywateli gotowych w każdej chwili oddać swoje życie za Ojczyznę. Być może święto to jest po prostu jeszcze zbyt młode, by stało się powszechnie kojarzone. Niemniej jednak, pamiętać należy o tym, że święto jest momentem aktywizacji oraz intensykacji życia społeczno–kulturalnego społeczeństwa: to wówczas bowiem – w czasie wolnym od obowiązków – aktualizują się oraz ujawniają ważne dla danej grupy wartości, które nadają sens życiu danego społeczeństwa. Z czasem Dzień Jedności Narodowej albo będzie coraz lepiej kojarzony i świętowany przez większą rzeszę obywateli, albo też zostanie całkowicie zmonopolizowany przez nacjonalistów. Wydaje się jednak, że obie opcje są wygodne dla rosyjskich elit rządzących. Społeczeństwo bowiem i tak będzie się koncentrowało wokół władzy, która jako jedyna zapewnia bezpieczeństwo i porządek społeczny (konsolidacja wokół ośrodka władzy jedynie słusznym rozwiązaniem w walce z ekstremizmem) i kreuje Rosję jako silne mocarstwo zamieszkane przez zjednoczony naród (symbolika wydarzeń roku 1612).