Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Composition of a small mammal community studied by three comparative methods

100%

Luisselli L. , Capizzi D.

|

1996

|

tom 41

|

nr 4

EN

Small mammal community composition of a Mediterranean area of central Italy was studied by comparing three different methods: (1) live-trapping, (2) owl pellet analysis and (3) snake gut analysis. All the methods employed provided useful data on both species composition and abundance in the field, although live-trapping and analysis of Tyto alba pellets allowed the detection of the higher number of small mammal species. When live-trapping is used, it seems necessary to place traps in every environmental type available in the study area.

2

Feeding habits of sympatric Long-eared Owl Asio otus, Tawny Owl Strix aluco and Barn Owl Tyto alba in a Mediterranean coastal woodland

80%

Capizzi D. , Caroli L. , Varuzza P.

|

nr 3-4

85-92

EN

Feeding habits of three sympatric owl species in a coastal woodland of central Italy (Migliarino-S. Rossore, province of Pisa) were investigated by using the pellet analysis method. The prey availability in the field was also investigated by means of two live-trapping sessions carried out in three different habitats. S. aluco preyed almost entirely upon medium and large sized rodents, and the size of its mean prey was significantly higher than that of A. otus and T. alba. The diets of A. otus and T. alba appeared quite similar, but the former was highly specialised in preying upon small rodents, whereas the latter fed upon shrews as well as rodents. Live-trapping sessions showed that Microtus savii was the prey species most abundant in the open areas, while Apodemus sp. — in the wooded and bushy ecotonal areas. Principal component analysis suggesting that A. otus was more linked to open fields as foraging habitat, while diet of T. alba was more similar to small mammal assemblages in ecotonal areas. The diet of S. aluco was not associated with any given habitat, probably because its favourite prey (Rattus rattus) is a semi- arboreal rodent.

PL

Badania prowadzono w nadbrzeżnych lasach centralnych Włoch (Migliarino-S. Rossore, prowincja Piza) wykorzystując analizę wypluwek. Miejscem badań były rozległe tereny leśne (obejmujące ok. 30 km²) pokryte roślinnością śródziemnomorską, graniczące na wschodzie z uprawami i terenami otwartymi, a od zachodu z Morzem Tyrreńskim. Gatunkami drzew dominującymi na tym terenie były sosny (Pinus pinea i P. pinaster), dęby (Qercus ilex, Q. cerris i Q. robur) a także jesiony (Fraxinus ornus i F. oxyphilla). Dostępność potencjalnych ofiar w terenie określono dzięki średniej otrzymanej z dwóch odłowów w pułapki żywołowne przeprowadzonych w trzech różnych środowiskach. W okresie od października 1995 do października 1996 zebrano 251 wypluwek pochodzących od trzech gatunków sów (tab. 1). W oparciu o ten materiał określono skład pokarmu, zarówno w postaci częstości występowania zdobyczy jak i jej biomasy (tab. 2). Ogółem schwytano 172 małe ssaki (tab. 3). W lesie, podobnie jak w zaroślach ekotonu dominującym gatunkiem była mysz zaroślowa Apodemus sylvaticus, następnie mysz domowa Mus domesticus i zębiełek karliczek Crocidura suaveolens. Na terenach uprawnych dominował Microtus savii. Zasięg i pokrywanie się nisz troficznych badanych sów przedstawiono w formie częstości występowania i biomasy (tab. 4 i tab. 5). Jednoczynnikowa analiza wariancji (ANOVA) przeprowadzona dla średniej masy ciała różnych gatunków ofiar trzech gatunków sów, wykazała istotne statystycznie różnice (F2,481 = 2.48, p < 0.00001) pomiędzy puszczykiem i dwoma pozostałymi gatunkami. Nie stwierdzono takich różnic dla uszatki i płomykówki (ryc.1). Przez wykorzystanie danych o częstości występowania w terenie małych ssaków (w różnych typach środowisk) otrzymanych z odłowów, starano się ustalić typ środowiska, wykorzystywanego przez różnych drapieżców (ryc. 2a i 2b). Pierwsza analiza składowych głównych (PC analysis) została wykonana na składzie procentowym pokarmu trzech gatunków sów — zarówno dla częstości występowania zdobyczy, jak i biomasy (ryc. 3а i 3b). Różnice pomiędzy dwoma przedstawieniami były znaczne w przypadku puszczyka, nieco mniejsze u płomykówki i bardzo małe dla uszatki. Skład pokarmu uszatki i płomykówki był bardzo podobny, ale w przypadku pierwszego gatunku można mówić o specjalizacji ukierunkowanej na małe gryzonie, podczas gdy drugi z omawianych gatunków w równym stopniu polował na gryzonie i ryjówkowate. Odłowy w pułapki żywołowne wykazały, że M. savii był gatunkiem najliczniej występującym na terenach otwartych; w lesie i obszarach ekotonu dominowali przedstawiciele rodzaju Apodemus. Analiza PC wykazała, że uszatka była bardziej związana z otwartymi obszarami, podczas gdy skład pokarmu płomykówki wskazywał na jej związek ze zbiorowiskami małych ssaków zasiedlających pas ekotonu. Co ciekawe, puszczyk nie był związany z żadnym ze wspomnianych środowisk. Wynika to prawdopodobnie z tego, iż preferowana przez ten gatunek zdobycz — szczur śniady — jest gryzoniem semi-arborealnym. Prezentowane w tej pracy dane nie są wystarczające by przesądzać o istnieniu konkurencji w obrębie taksonu, jednak otrzymane dowody sugerują, że potencjalna konkurencja o pokarm była silniejsza między uszatką i płomykówką niż między puszczykiem i oboma pozostałymi gatunkami, tak jak obserwowano różnice zarówno jeśli chodzi o makrośrodowiska wykorzystywane łowiecko jak i wielkość chwytanej zdobyczy. Pod tym względem zebrane dane wskazują, że podstawową rolę odgrywa wielkość wybranej ofiary. Wyniki drugiej analizy PC (cf. ryc. 3а i 3b) dodatkowo potwierdziły zróżnicowane znaczenie pojedynczej zdobyczy dla trzech omawianych gatunków. Dowodzi to też, iż dane dotyczące frekwencji zdobyczy dwóch lub więcej drapieżników nie zawsze są wystarczające do porównywania ich niszy troficznej.

3

Barn Owl Tyto alba predation on small mammals in relation to the Mediterranean environment [Pisa Province, Italy]

80%

Varuzza P. , Capizzi D. , Santini L. , Apollonio M.

|

nr 2

EN

The diet of the Barn Owl was investigated in 13 localities in the Pisa province, Central Italy. In each locality the percentage of forest and cultivated land, and the linear development of roads and rivers were recorded. To estimate the prey availability, the small mammal communities in seven different localities within the same province were sampled during live trapping sessions. Barn Owls preyed mainly upon rodents (79.4%) and insectivores (18.8%), while birds were eaten to a small degree (1.9%). The main prey taxon was Apodemus sp. (39.7%), followed by Microtus savii (26.1%). The relative frequencies of these two prey items were negatively correlated. Statistically significant differences in the mean prey weight in the thirteen localities were detected. The mean prey weight was positively associated with the wood surface and negatively with the area of cultivated fields. A positive relationship between prey diversity and cultivation was recorded. This indicates that Barn Owls which forage in cultivated habitats tend to prey on smaller species, mainly shrews and voles, and to have a more diversified prey spectrum. On the contrary, owls foraging in wooded areas were more specialized and preyed on larger Animals.

PL

Badania prowadzono w prowincji Piza w środkowych Włoszech (Fig. 1), gdzie w 13 miejscowościach zbierano wypluwki, a w 7 innych dokonywano połowu pułapkami żywołownymi drobnych ssaków, dla określenia dostępności potencjalnych ofiar płomykówki. Wokół każdego miejsca zbioru wypluwek, w strefach o promieniu 1 km i 2 km, określano udział trzech wyróżnionych składników krajobrazu: zadrzewień (WS), pól uprawnych (CS) oraz łączną długość dróg (KM). Z ogólnej liczby 4105 ofiar stwierdzonych w wypluwkach 98.1% stanowiły ssaki, a ptaki tylko 1.9% (Tab. 1). Zaznaczyła się negatywna korelacja frekwencji między dwoma głównymi grupami ofiar — myszami Apodemus sp. i nornikiem Microtus savii. Stwierdzono pozytywną korelację częstości występowania poszczególnych grup ofiar w wypluwkach (Tab. 1) i w materiale z połowów pułapkami (Tab. 5). Korelacja ta była też istotna przy oddzielnym rozpatrywaniu materiału (wypluwki i połowy) ze środowiska polnego, natomiast w przypadku zadrzewień nie była znacząca. Średni ciężar ofiar (MPW) był pozytywnie skorelowany z udziałem zadrzewień w danej okolicy, a negatywnie — z udziałem pól (Tab. 2). Analiza udziału 3 wyróżnionych składników krajobrazu w strefie 1 km od miejsca zbioru wypluwek, w stosunku do udziału poszczególnych taksonów, wykazała istotną zależność tylko w stosunku do gatunków owadożernych. Podobna analiza składu środowiskowego w strefie o promieniu 2 km wykazała zależność dla udziału gryzoni (Tab. 3 i 4). Głównym czynnikiem zróżnicowania diety płomykówki między 13 miejscami badań był ciężar osobniczy ofiar oraz powierzchnia zadrzewień i pól uprawnych (Fig. 2). Autorzy wnioskują, że zwyczaje pokarmowe płomykówki na badanym obszarze są podobne jak na innych terenach we Włoszech. Ptak ten na ogół wykorzystuje gatunki ofiar najliczniej reprezentowane w lokalnej faunie. Jednak w tej pracy stwierdzono, że płomykówki na polach częściej wybierały gatunki o mniejszym ciężarze osobniczym, co zwiększało różnorodność diety, natomiast w lesie skład ich ofiar był zawężony tendencją do wyboru większych zwierząt.

4

Effects of habitat fragmentation and forest management on the distribution of the edible dormouse Glis glis

80%

Capizzi D. , Battistini M. , Amori G.

|

nr 3

EN

The factors influencing the presence/absence of the edible dormouse Glis glis (Linnaeus, 1766) in forest fragments in Mediterranean central Italy were investigated by performing repeated nocturnal surveys in 38 woodlots. The various woodlots were different from each other in terms of area, degree of isolation, and floristic and structural characteristics. The effects of different types of forest management and human activities on dormouse distribution were also analysed. Dormice occurred in all the surveyed high forests, while no sign of their presence was detected in coppices with a rotation cycle short (<18 years). There were significant differences between coppices and high forests, but not between grazed and ungrazed woodlots, and rotational and non-rotational forests. Correspondence analysis corroborated the empirical evidence, showing a close association between presence of dormice and high forests, and, to a lesser degree, rotational forests. Concerning environmental parameters, favourable woods were those with high trees and with low stem number, while the specific tree assemblages proved to be scarcely important. Wood area was more important than isolation in predicting presence or absence of this rodent, as the highest probability was associated with woodlots of 40-50 ha area and more. These results did not provide evidences about the importance of the amount of residual habitat in the 10 km2 surrounding the woodlot and the presence of hedgerows as ecological corridors.