Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl

Ograniczanie wyników

2 Język Polski

2 Walkowiak J. B.

Znaleziono wyników: 2

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Urbanonimia wyobrażona: przewodnik po Wilnie nieistniejącym

100%

Walkowiak J. B.

nr 4

94-105

Artykuł omawia litewskie nazwy ulic przedwojennego Wilna, przedstawione w 1938 roku w przewodniku opracowanym przez J.V. Narbutasa pod kierunkiem M. Biržiški, które w takiej postaci nigdy wcześniej oficjalnie nie zaistniały. Blisko 60% z nich stanowiły urbanonimy polskie przetłumaczone na litewski, jednak prawie 40% ulic otrzymało nazwy nowe. Celem było zastąpienie polskiego krajobrazu kulturowego litewskim, choć zmiany dotknęły też wiele nazw neutralnych (np. Świerkowa, Tramwajowa). Nowe nazwyczasem tworzono na zasadzie metonimii (np. ul. Lwowska > Ukrainų ‘Ukraińska’). Często starano się znaleźćodpowiednik o zbliżonym brzmieniu (Saska Kępa > Sausas Kampas ‘Suchy Zakątek’), dbano też o ekwiwalencję upamiętnienia (np. duchowny litewski zamiast polskiego) czy zbliżoną rangę patrona.

The article discusses Lithuanian street names of interwar Vilnius as they appeared in a 1938 guidebook by J.V. Narbutas, written on the advice of M. Biržiška. In such form, they had never been in official use before. Nearly 60 per cent were translated from Polish to Lithuanian, but almost 40 per cent were new names. The aim was to replace the Polish cultural landscapewith a Lithuanian one, yet a few culturally neutral onyms (e.g. Świerkowa ‘Spruce Str.’, Tramwajowa ‘Tramway Str.’)disappeared too. Some new names were coined by metonymy (e.g. Lwowska ‘Lviv Str.’ > Ukrainų ‘Ukrainian Str.’). Oftenan attempt was made to retain phonetic similarity (Saska Kępa > Sausas Kampas ‘Dry Corner’), and to find namesakes of similar type (e.g. a Lithuanian priest instead of a Polish one) or importance.

Na Zakroczymskiej, na Freta: o reinterpretacji fleksyjnej nazw miejskich

100%

Walkowiak J. B.

nr 4

66-80

Przedmiotem badań jest zjawisko reinterpretacji fleksyjnej (które można traktować jako rodzaj etymologii ludowej, słuszniej zwanej reinterpretacją etymologiczną) w nazwach ulic (urbanonimach). Prowadzi ona do zmiany paradygmatu odmiany onimu, np. na Matejkach, na Strugarce, na Karasiej zamiast na (ulicy) Matejki, Strugarka, Karasia. Ekscerpcji przykładów dokonano głównie na podstawie Internetu oraz w niewielkim stopniu – prac naukowych. Wyróżniono dwanaście typów takiej reinterpretacji, egzemplifikowanych łącznie przez ponad 40 onimów. Przeanalizowano możliwe czynniki reinterpretacji, takie jak specyfika nazw własnych, częstość ich występowania i tendencje rozwojowe, ale także mechanizmy strukturalne (elipsa członu utożsamiającego, analogia wewnętrzna) i semantyczne. Podkreślono też pewne podobieństwa między efektami najczęstszego typu reinterpretacji fleksyjnej a tworzeniem potocznych nazw miejskich.

The topic of the study is the phenomenon of inflectional reinterpretation (which may be understood as a kind of folk etymology, more appropriately called etymological reinterpretation) in urban names (hodonyms). It leads to a change of the inflectional paradigm of the onym, e.g. na Matejkach, na Strugarce, na Karasiej instead of na (ulicy) Matejki, Strugarka, Karasia. The examples were excerpted mostly from the Internet and – to a lesser degree – from scholarly literature. Twelve types of such reinterpretation have been identified, exemplified by a total of over 40 onyms. Possible factors contributing to reinterpretation were analysed, such as the specificity of proper names, their frequency and developmental trends, as well as semantic and structural mechanisms (internal analogy, the ellipsis of the identifying element). Some similarities were also found between the effects of the most common type of inflectional reinterpretation and the formation of informal, unconventional urban names.