The aim of this commentary is to present the issue of the permitted scope of interpretation of the law by Polish courts under the Polish legal system and its impact on the practice in judicial decisions. The starting point is the discussed judgement of the Constitutional Tribunal. This judgment addresses the legal nature of a notary’s refusal to perform a notarial act, which is significant from the practical point of view. Pursuant to Article 83(1) of the Law on Notaries, a notary may refuse to perform a notarial act and such a refusal may be complained against. Therefore, a question on the nature of the complaint against a refusal to perform a notarial act arises. The research method used in this article consists in the analysis of legislative acts, judicial decisions and relevant literature. In its judgement, the Constitutional Tribunal agrees with the position that a decision of a regional court issued as a response to a complaint against is refusal in question is non-appealable. In consequence, the Constitutional Tribunal recognized the notary’s decision as a quasi-judgment of the first instance court. The research conducted allows the formulation of a thesis that the Tribunal’s standpoint, although accurate in many places, is mainly based on judicial decisions, including those of the Supreme Court, which are contrary to the rational legislator theory. What is more, despite many amendments to the act, the legislator did not decide to settle this problem directly in the regulation in force. The author addresses the issue of a juridical precedent and its impact on the rational legislator concept that is in force in the Polish legal order and also refers to the issue of the permissible limits of courts’ interpretation of laws.
PL
Celem niniejszej glosy jest przedstawienie problematyki dozwolonego zakresu interpretacji prawa przez sądy w polskim porządku prawnym i jego wpływu na praktykę orzeczniczą, dla której punktem wyjścia jest omawiany wyrok Trybunału Konstytucyjnego. Komentowane orzeczenie dotyczy istotnego, z punktu widzenia praktyki stosowania przepisów Kodeksu postępowania cywilnego2 oraz Prawa o notariacie3, charakteru prawnego dokonania przez notariusza odmowy dokonania czynności notarialnej. Zgodnie z art. 83 § 1 Prawa o notariacie notariusz może odmówić dokonania czynności notarialnej, na którą to odmowę przysługuje zażalenie. Wobec tego pojawia się pytanie, czy decyzja notariusza o odmowie dokonania czynności notarialnej zastępuje orzeczenie sądu pierwszej instancji. W niniejszej pracy zastosowano metodę analizy aktów prawnych oraz orzecznictwa i literatury odnoszących się do tego zagadnienia. Trybunał Konstytucyjny w komentowanym orzeczeniu przychylił się do stanowiska, że orzeczenie sądu okręgowego wydane na skutek zażalenia na odmowę dokonania czynności notarialnej nie jest zaskarżalne. W konsekwencji uznał notariusza za quasi-sąd, a dokonaną przez niego odmowę jako quasi-orzeczenie. Przeprowadzone badania pozwalają na sformułowanie tezy, że rozumowanie Trybunału Konstytucyjnego, choć w wielu miejscach trafne, opiera się na orzecznictwie sądów, w tym Sądu Najwyższego, które stoi w sprzeczności z teorią racjonalnego prawodawcy. Autorka w glosie podejmuje kwestię precedensu jurydycznego oraz jego oddziaływania na obowiązującą w polskim porządku prawnym koncepcję racjonalnego prawodawcy, a także dopuszczalnych granic interpretacji przepisów przez sądy.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.