Mioceńskie potasowo-magnezowe utwory siarczanowe zapadliska przedkarpackiego występują w dwóch poziomach stratygraficznych. Niższy należy do eggenburgu, wiek wyższego jest dyskusyjny - ottnang lub baden. Określono metodą K/Ar radiometryczny wiek 15 próbek dwóch odmian genetycznych polihalitu. Zbadano polihalit z czerwonej skały polihalitowej, występujący w miejscach wyklinowywania złóż soli potasowych oraz polihalit z warstw polihalitowo-anhydrytowych, znajdujących się w brekcji solnej w pobliżu kontaktu ze złożami soli potasowych. Radiometryczne wieki polihalitów z czerwonej polihalitowej skały mieszczą się w granicach 8,3-14,7 Ma. Radiometryczne wieki próbek polihalitu z warstw polihalitowo-anhydrytowych są nieco niższe -5,7 -12,3 Ma. Porównując wieki tych samych odmian polihalitu ze złoża stebnickiego (eggenburg) i kałusko-hołyńskiego (ottnang? baden?) nie widać istotnych różnic. Powstawanie polihalitu jest powiązane ze zjawiskami tektonicznymi w historii rozwoju geologicznego zapadliska przedkarpackiego. Duży rozrzut otrzymanych wieków dla próbek polihalitu z warstw polihalitowo-anhydrytowych świadczyć może o powstawaniu tych warstw w kilku etapach.
EN
The Miocene K-Mg-sulfate deposits of the Carpathian Foredeep occur within two stratigraphic horizons. The lower belongs to Eggenburgian stage, whereas the age of the upper is debatable - either Ottnangian or Badenian. The radiometric age of 15 specimens assigned to two genetic varieties of polyhalite was determined using a K/Ar method. Both the polyhalite from the red bedded polyhalite rock occurring near thinned potash salt deposits and that from the polyhalite-anhydrite beds located within a salt breccia close to the contact with potash salt deposits was investigated. The radiometric age data of polyhalite from the red polvhalite rock varies from 8.3 to 14.7 Ma. In turn, the radiometric age determined for polyhalite from the polyhalite-anhydrite beds turned out to be younger (from 5.7 to 12.3 Ma). The age comparison of the same polyhalite varieties from Stebnyk deposits (Eggenburgian) and Kalush-Holyn (Ottnangian?, Badenian?) shows no significant differences. The origin of polyhalite is connected with tectonic events that took place during the geological development of the Carpathian Foredeep. The large dispersion of polyhalite dates obtained for polyhalite-anhydrite beds may suggest that they were formed in several stages.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Mioceńskie złoża siarczanów potasowo-magnezowych wschodniej części zapadliska przedkarpackiego występują w 2 poziomach stratygraficznych. Niższy należy do eggenburgu, wiek wyższego jest dyskusyjny - ottnang lub baden. Metodą K/Ar określiliśmy wiek radiometryczny 24 próbek minerałów skałotwórczych, takich jak langbeinit i kainit, wiek 4 próbek kainitu i leonitu z żyłek i pojedyncze próbki minerałów czapy gipsowo-ilastej, tj. syngenitu i pikromerytu. Wiek radiometryczny większości próbek langbeinitu mieści się w granicach 13,6-14,6 Ma. Tylko 2 próbki są młodsze a jedna nieco starsza. Porównując wieki próbek langbeinitu ze Stebnika (eggenburg) i złoża kałusko-hołyńskiego (ottnang? baden?) nie stwierdziliśmy znaczącej różnicy. Próbki kainitu dały niższy wiek radiometryczny z powodu podatności tego minerału na wpływ podwyższonej temperatury i mieszczą się w szerszym zakresie-od 7,2 do 9,9 Ma. Próbki kainitu i leonitu z żyłek są jeszcze młodsze (2,9-6,1 Ma). Minerały czapy gipsowo-ilastej okazały się, zgodnie z przypuszczeniami, współczesne. Naszym zdaniem nowe dane zaprezentowane w niniejszej pracy nie są powiązane z wiekiem stratygraficznym złóż soli potasowo-magnezowych, a odzwierciedlają jedynie czas powstania minerałów. Tworzenie się minerałów skałotwórczych powiązane jest ze zjawiskami tektonicznymi w procesie geologicznego rozwoju regionu.
EN
Miocene K-Mg sulfate deposits of the eastern part of the Carpathian Foredeep occur in two stratigraphic horizons. The lower one belongs to Eggenburgian stage, and the age of upper one is still debatable - either Ottnangian or Badenian. Wehavedeter-mined the radiometric age of 24 samples of selected rock-building minerals like langbeinite and kainite, 4 samples ofkainite and leonitefrom veins and single samples of minerals from the gypsum-clay cap over salt deposits like syngenite and pikromerile with K/Ar method. Radiometric age of most langbeinite samples varies from 13.6 to 14.6 Ma. Only 2 samples are younger and one seems to be older. Comparison of ages of langbeinite samples from Stebnyk (Eggenburgian) with that from Kalush-Holyn deposits (Ottnangian? Badenian?) does not show significant differences. Radiometric age data determined for kainite samples are younger because of its compliance on higher temperatures and they vary in wide range-from 7.2 to 9.9 Ma. Samples ofkainite and leonitefrom veins are younger (2.9-6.1 Ma). Minerals from the gypsum-clay cap are recent, as we had supposed. In our opinion the new data presented here do related to the not indicate stratigraphic ages of K-Mg salts deposits, but the only time of the origin of minerals. The origin of rock-building minerals is connected with tectonic events in the history of geological development of region.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.