Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Jakości estetyczne płócien Francisa Bacona a źródło odpowiedzi na wartość

100%

Mordka A.

|

nr 9

DE

Der Verfasser des Artikels erwägt das Problem der Antwort auf den Wert, indem er Me-thoden der ästhetischen Theorien anwendet, die eine materielle Herangehensweise an diese axiologische Fragestellung bevorzugen. Dabei bezieht sich der Autor auf die Male-rei von Francis Bacon. Als Antwort erscheint eine emotionale Reaktion, die von vielen Bereichen des Gemäldes verursacht wird. Die Analyse betrifft jedoch jene künstlerischen Faktoren, deren Bedeutung in allgemeinen ästhetischen Erwägungen häufig ausgelassen wird: die Leinwand, Eigenschaften des Maltuches, die Art der Farbe, Malschicht, Mal-mittel, sogar technische Angelegenheiten wie Art und Größe des Maltuches. Die Unter-suchung dieser Kategorien zeigt, wie der koloristische Logos des Gemäldes schrittweise auftaucht: Logos, dessen Ordnung von Sturm der Eindrücke und Drang der Farbe mit der Formaldisziplin bei der Herausbildung eines besonderen Wertes übereinstimmt – der schrecklichen Schönheit.

EN

In the article the author considers the problem of value response, using the methods of the aesthetic theories which prefer the „material‟ approach to this axiological issue, as well as referring to Francis Bacon‟s painting. This answer is an emotional response to many dimensions of the painting. The analysis will concern, however, artistic factors whose significance is often omitted in general aesthetic investigations: the support (or basis) of the painting, the canvas‟ properties, the type of paint, the color layer, the paint-ing tools, and even the technical background – the type and size of the canvas. The anal-ysis of these categories presents how the colorful logos of the painting gradually emerges; the logos whose order of sensuous influence and violence of colour cooperate with for-mal discipline in creating the exceptional merit – a terrible beauty.

PL

W artykule autor rozważa problem odpowiedzi na wartość, używając metod teorii estetycznych, które preferują ‘materialne’ podejście do tego zagadnienia aksjologicznego oraz odwołując się do malarstwa Francisa Bacona. Odpowiedź ta jest emocjonalną reakcją powodowaną wieloma obszarami obrazu. Jednakże analiza dotyczy tych artystycznych czynników, których znaczenie jest często pomijane w ogólnych rozważaniach estetycznych: podobrazia, własności płótna, rodzaju farby, warstwy malarskiej, narzędzi malarskich, a nawet technicznych spraw: rodzaju i wielkości płótna. Analizy tych kategorii pokazują, jak wyłania się stopniowo kolorystyczny logos obrazu ; logos, którego porządek wrażeniowego naporu i przemocy koloru współgra z dyscypliną formalną w tworzeniu szczególnej wartości – okropnego piękna.

2

Romana Ingardena opalizacje i oscylacje literackie

100%

Mordka A.

Galicja. Studia i materiały

|

2022

|

nr 8: "Filozofia w Galicji III"

284-305

EN

The aim of this article is to present Roman Ingarden’s concept of literary opalization and oscillation. The problem of specific literary ambiguity, vagueness, variability will be considered on two complementary planes. The first plane will describe the phenomenon of opalescence and oscillation of the sound and meaning of a linguistic expression, while the second plane will focus on the layer of literary appearances and represented objects. Adopting such an order of considerations will make it possible to indicate those ‘places’ of a literary work of art in which this phenomenon is clearly present and sometimes determines its aesthetic value.

PL

Celem tego artykułu jest prezentacja Romana Ingardena koncepcji opalizacji i oscylacji literackich. Problem specyficznej literackiej niejednoznaczności, niejasności, zmienności zostanie rozważony na dwóch uzupełniających się płaszczyznach. Na płaszczyźnie pierwszej opisane zostanie zjawisko opalizacji i oscylacji brzmienia i znaczenia wyrażenia językowego, zaś na płaszczyźnie drugiej zostanie ono uchwycone w warstwie literackich wyglądów i przedmiotów przedstawionych. Przyjęcie takiego porządku rozważań pozwoli wskazać na te „miejsca” literackiego dzieła sztuki, w których zjawisko to jest wyraźnie obecne i niekiedy przesądza o jego wartości estetycznej.

3

Człowiek w obliczu Tajemnicy Istnienia. Uwagi do koncepcji ontologicznej S. I. Witkiewicza

100%

Mordka A.

Tarnowskie Studia Teologiczne

|

2021

|

tom 40

|

nr 1

73-90

EN

According to Witkiewicz’s concept, the human’s attitude towards being has twofolded character. On the one side, the human being experiences the obviousness of being, since the fact of our being and the existence of the items around us is taken as granted, while on the other hand, when asked about what is being in itself, one is unable to give the answer. Therefore, from the cognitive point of view, the Being is a mystery and experiencing it has an exceptional character. The first part of the paper presents this aspect of Witkiewicz’s philosophical concept, for which, the crucial idea is Being itself, as well as it issues the topic of its experiencing. The second part describes the human’s attitude towards Particular Being.

PL

W koncepcji Witkiewicza postawa człowieka wobec istnienia ma dwoisty charakter. Z jednej strony człowiek doświadcza oczywistości istnienia, gdyż to, że istniejemy i że istnieją przedmioty wokół nas, jest przyjmowane jako pewnik, z drugiej zaś gdy zapytamy, czym jest istnienie, nie jesteśmy zdolni udzielić odpowiedzi. Toteż z poznawczego punktu widzenia Istnienie jest Tajemnicą, zaś jej doświadczenie ma charakter wyjątkowy. W pierwszej części artykułu zostanie przedstawiony ten aspekt filozoficznej koncepcji Witkiewicza, dla którego decydujące jest pojęcie Istnienia w ogóle, oraz poruszona będzie kwestia jego doświadczenia. W części drugiej opisana zostanie postawa człowieka wobec Istnienia Poszczególnego.