The article contains a reflection on the psychological value of the film, general comments are made on selected examples of films created in 2017 in the Euramerican circle: Lady Bird, I, Tonya, Estiu 1993, Call me by your name. Although the analyzed examples do not strictly follow the genre formula of psychological cinema, they can be treated as a source of knowledge about the human psyche, and also as a tool for a clear impact on the psyche of the recipient.
PL
Artykuł zawiera refleksję nad psychologiczną wartością filmu, uwagi ogólne odniesione zostają do wybranych przykładów filmów powstałych w 2017 roku w kręgu euroamerykańskim: Lady Bird, Jestem najlepsza. Ja, Tonya, Lato 1993, Tamte dni, tamte noce. Choć analizowane przykłady nie realizują ściśle gatunkowej formuły kina psychologicznego, można je potraktować jako źródło wiedzy na temat ludzkiej psychiki, a również jako narzędzie wyraźnego oddziaływania na psychikę odbiorcy.
The article contains an analysis and interpretation of Michał Zadara’s play Sprawiedliwość [Justice] from the point of view of the relation between the performance and the phenomenon of persuasion. The director refers to the events of March ’68 to address the issue of expelling Jews from Poland. His aim is not only to reflect on the meaning of the event and to identify the guilty, but also to provoke legal interventions, to call for justice. This intention is connected with the idea of exceeding the fictional status of a performance in order to use it in social and political reality.
Artykuł stanowi próbę uchwycenia specyfiki twórczości Doroty Masłowskiej przy użyciu kategorii lekkości i ciężaru. Głównym przedmiotem analizy jest dramat Między nami dobrze jest – utwór posługujący się poetyką groteski, problematyzujący zagadnienie polskiej tożsamości. Godne zainteresowania wydaje się to, że wpisując się w tradycję krytycznego ujmowania tego, czym jest polskość (tradycję, za której reprezentantów wypada uznać przede wszystkim Czesława Miłosza i Witolda Gombrowicza), staje się on ostatecznie – zarówno dzięki napięciom obecnym w samej strukturze dzieła, jak i tym wydobytym w procesie jego odbioru przez krytykę – utworem o charakterze afirmatywnym wobec problematyki będącej jego przedmiotem. Estetyka lekkości ufundowana na ironii i grotesce służy przekroczeniu patosu, towarzyszącego zwykle refleksji nad zagadnieniami polskiej tożsamości. Równocześnie nie prowadzi to do efektu degradacji ich wagi – przeciwnie, staje się kluczem do ich odświeżenia i poszukiwania nowych sposobów ich definiowania. Przedmiotem refleksji w artykule jest również relacja między tekstem dramatu a jego inscenizacją teatralną (w reżyserii Grzegorza Jarzyny), zatem kwestia specyfiki sposobów artykulacji interesujących nas zagadnień na gruncie różnych dziedzin kultury artystycznej.
The article deals with the issue of how to recognize the experience of March 1968 in non-fictionliterature. The article analyses three publications – Zapiski z wygnania by Sabina Baral, Księgawyjścia by Mikołaj Grynberg and Ani tu, ani tam. Marzec ’68: powroty by Krystyna Naszkowska.The author of the article has set herself the goal of describing the genre diversity of the discussedworks and describing various mechanisms for shaping individual messages about March, throughwhich the authors of texts give the events referred to different meanings. The analysis of the publicationfocuses on the issues of diverse images of Polish anti-Semitism, ways in which Jews perceivethe social situation in March 1968, ways of discovering their own identity, and contemporary imagesof Poland and Poles.
5
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The article is a semiotic study of the artistic installation Agora designed by a famous Polish sculptor Magdalena Abakanowicz, based on the theoretical grounds of Cognitive Semantics. Metaphor and metonymy are conceptual processes whose communicative function is discussed in the paper, in particular, their role in deciphering possible meanings of the artwork. The paper also demonstrates how the multimodal analysis of the verbo-visual material can give rise to diverse interpretations of the figures.
The article concerns the problems of the relationship between kitsch and persuasion; it is an attempt to approach this relationship from two perspectives – indicating the persuasive nature of kitsch as one of its characteristics, and signaling the possibility of recognizing that kitsch category is present as a consequence of giving the communique a persuasive character. The presented statements have been based on the analysis of two films – God is not dead, directed by Harold Cronk, and Body/Ciało, directed by Małgorzata Szumowska.