Ten serwis zostanie wyłączony 2025-02-11.
Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 36

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
|
|
tom Vol. 56, no. 3
349-359
EN
Aquifer vulnerability maps are valuable tools for communicating concerns about the level of groundwater pollution hazard to local landuse planners and to the general public. Groundwater vulnerability to contamination in the Kampinoski National Park (KNP) area in central Poland was evaluated as a basis for developing appropriate protection strategy for the groundwater resources and management in recreation areas located near Warsaw. Assessment was accomplished using U.S. EPA DRASTIC and the residence time in the unsaturated zone of a conservative pollutant. The final DRASTIC values have been grouped into medium (37 % of area) and medium high (52 %) intrinsic vulnerability categories. The residence time in the unsaturated zone is classified in 11 intervals, ranging from 30 days to 30 years, but nearly 75 % of the study area is characterized by intervals from 1 to 3 years.
PL
W artykule przedstawiono prawie 60-letnią historię Komisji Dokumentacji Hydrogeologicznych, organu doradczego Ministra Środowiska.
EN
The article presents an almost 60 year history of the Documentation Commission Hydrogeological, an advisory body of the Minister of the Environment.
7
100%
PL
Badania podatności wód podziemnych na zanieczyszczenia zostały przeprowadzone dla obszaru Kampinoskiego Parku Narodowego (KPN) i jego otuliny. Ocenę podatności naturalnej przeprowadzono przy zastosowaniu metody DRASTIC, natomiast do oceny podatności specyficznej wykorzystano rozszerzoną formułę DRASTIC uwzględniającą potencjalne ryzyka związane z zagospodarowaniem terenu oraz wskaźnik określający potencjalne zagrożenie zanieczyszczeniem wód podziemnych azotanami. Obszar badań charakteryzuje się średnio wysoką (51% obszaru) i średnią (37% obszaru) podatnością naturalną na zanieczyszczenie. Pozostałe klasy podatności występują na znacznie mniejszym obszarze. Ocena podatności specyficznej wskazuje, że na obszarze badań występuje głównie średnio wysoka (55% obszaru) i średnia (33% obszaru) podatność specyficzna, po uwzględnieniu potencjalnego zagrożenia wód podziemnych związanego z zagospodarowaniem terenu, oraz niska (68% obszaru) i średnia (22% obszaru) podatność po uwzględnieniu wskaźnika określającego zagrożenie zanieczyszczeniem azotanami.
EN
The research of groundwater vulnerability to contamination has been conducted in the area of Kampinoski National Park (KNP) and its buffer zone. The assessment of the intrinsic vulnerability has been carried out using a method of DRASTIC while to assess the specific vulnerability an extended formula of DRASTIC has been used. The extended formula considers the potential risks associated with land development and an indicator quantifying the groundwater potential risk of nitrate. The study area is characterized by medium-high (51% of the area) and average (37% of the area) of intrinsic vulnerability to contamination. Other classes of vulnerability occur on a much smaller area. The assessment of specific vulnerability indicates that on the study area, after taking into account the potential risk of groundwater associated with land development, there is mainly medium-high (66% of the area) and medium (33% of area) vulnerability, however after taking into account an indicator quantifying the groundwater potential risk of nitrate, the vulnerability is low (68% of the area) and medium (22% of the area).
|
|
tom Vol. 47, No 1
83-90
EN
Hydrogeological modelling of the Kampinos National Park (KNP) region has been carried out. The KNP comprises a hydrogeological unit of valley relatively simple structure, and has been investigated empirically and theoretically since the 1970's. Results of numerical modelling given here provide a quantitative evaluation of hydrogeological parameters, recharging infiltration, river drainage and evapotranspiration processes (groundwater evaporation), water balance and the role of hydrodynamic zones in the recharge and drainage contribution in the water balance of the Vistula valley unit.
PL
W artykule przedstawiono wyniki regularnych obserwacji monitoringowych wód podziemnych w ekosystemach zależnych od wód podziemnych. Na podstawie analizy geostatystycznej określono średnie stany wód w całym badanym systemie. Obliczono korelację pomiędzy czynnikami środowiskowymi jakimi są siedliska roślinne i stany wód podziemnych w celu identyfikacji obszarów, w których wpływ czynników antropogenicznych jest znikomy oraz takich, w których występowała roślinność siedlisk suchszych niż wynikałoby to z poziomu wód podziemnych. W obszarach tych określono i zdefiniowano rolę czynników antropogenicznych.
EN
Regular monitoring observations of groundwater ecosystems dependent on groundwater level are presented in this paper. The medium water levels in throughout the study system were determined by geostatistical analysis. The correlation between environmental factors such as plant habitats and groundwater levels was calculated in order to identify areas in which the influence of anthropogenic factors is negligible, and those in which there was drier vegetation habitats than it is consistent with the groundwater level. The role of anthropogenic factors was defined in these areas.
PL
Dolina Wisły tworzy system hydrogeologiczny zasilany wskutek infiltracji opadu atmosferycznego oraz dopływu lateralnego ze strony hydrogeologicznych jednostek otaczających. Zasilanie infiltracyjne warstwy wodonośnej w dolinie Wisły stanowi jeden z podstawowych dynamicznych czynników, od których zależy system krążenia wód, bilans wodny oraz podatność wód podziemnych na zanieczyszczenia. Ocenę wielkości zasilania i drenażu wód podziemnych przeprowadzono w rejonie Kampinoskiego Parku Narodowego (KPN) oraz Włocławka przy zastosowaniu modelowania numerycznego, co umożliwiło określenie intensywności tych procesów w wydzielonych podobszarach, uzyskanie wartości średnich dla całego obszaru badań oraz przeprowadzenie obliczeń bilansowych. Wyniki badań modelowych wskazują na różny udział zasilania infiltracyjnego w systemie krążenia wód w dolinie Wisły. Wielkość zasilania infiltracyjnego jest szczególnie zróżnicowana w poszczególnych hydrostrefach w rejonie KPN i wynosi 74,0-160,9 mm/r w pasach wydmowych, 10,5-43,9 mm/r w pasach bagiennych oraz 56,1-94,5 mm/r na tarasie zalewowym Wisły. Średnia wartość zasilania infiltracyjnego dla całego obszaru KPN wynosi 87 mm/r i jest zbliżona do rejonu Włocławka, gdzie osiąga wartość nieco ponad 110 mm/r.
EN
The Vistula River valley forms a hydrogeological system recharged by the infiltration of precipitation as well as lateral inflow from the surrounding hydrogeological units. Infiltration recharge of the aquifer in the Vistula River valley is one of the main dynamic factors influencing groundwater circulation, water balance and groundwater vulnerability to contamination. Evaluation of groundwater recharge and drainage has been carried out in the vicinity of the Kampinos National Park (KNP) and Włocławek with the application of numerical modelling, what allowed determining the intensity of these processes in selected sub-regions, obtaining mean values characterizing the entire area, as well as making balance calculations. The results of modelling indicate that infiltration recharge may vary between particular parts of the water circulation system in the Vistula River valley. The value of infiltration recharge differs mainly in the particular hydrozones in the KNP area, and reaches 74.0-160.9 mm/y in dune belts, 10.5-43.9 mm/yr in swamp zones, and 56.1-94.5 mm/y in the Vistula River floodplain. The mean value of infiltration recharge for the entire KNP area attains 79 mm/y and is similar to the value of infiltration recharge from the Włocławek area, where it reaches just over 110 mm/y.
12
Content available remote Evaluation of infiltration rates within the Vistula River valley, central Poland
100%
EN
The Vistula river valley groundwater system has a strong hydraulic connectivity with the surface waters of the Vistula River. Typically, it is dominated by infiltration, and may at the same time represent a transitional system, in which lateral baseflow discharge takes place from surrounding units (e.g. plateau) to the river valley. A relatively simple mechanism of infiltration represents one of the elements of a complex water circulation system in the valley unit. The recognition of the entire recharge mechanism in a valley unit allows indicating a variable but significant role of infiltration. Evaluation of the value of infiltration on a regional scale has been made for the Vistula River valley in the Kampinoski National Park (KNP) area. Data on the spatial distribution of infiltration, averaged for a particular time interval, are indispensable e.g. for balance calculations as well as for evaluation of groundwater vulnerability to contamination. Evaluation of infiltration into the groundwater system of the KNP area was made using the following methods: meteorological and empirical methods, water table fluctuation (WTF), runoff hydrograph sub-division (BFI), and numerical simulations.
PL
Rozpoznanie głębokości zalegania oraz morfologii stropu iłów plioceńskich, występujących w podłożu osadów tarasowych Wisły pozwoliło na próbę określenia miąższości i litologii (a przez to właściwości filtracyjnych) warstwy wodonośnej w Kampinoskim Parku Narodowym. Obszar parku z uwagi na znaczne zalesienie, niewielkie uprzemysłowienie oraz ochronę prawną wymaga stosowania metod badawczych nie naruszających środowiska przyrodniczego. Za najodpowiedniejszą uznano badania geofizyczne metodą elektrooporową. Badania poprowadzono wzdłuż przekroju zgodnego z jedną z linii wyznaczonej przez punkty sieci monitoringowej parku. Regularne obserwacje położenia zwierciadła wody podziemnej w piezometrach wspomnianej sieci (obserwacje prowadzone są od 2 lat w interwałach dwutygodniowych) pozwoliły na uszczegółowienie danych uzyskanych z badań geofizycznych oraz ocenę ciągłości i miąższości warstwy wodonośnej.
EN
Groundwater vulnerability assessment is an important environment management tool. In this study assessment of groundwater vulnerability to pollution was conducted by DRASTIC method in urban area, represented by the Bielany - district of Warsaw. The results of this study showed that 70% of the study area has medium or moderately high pollution potential and nearly 30% area has low and very low pollution potential. Two sensitivity tests were performed: the map removal sensitivity analysis and the single-parameter sensitivity analysis. Sensitivity analysis is defined as the evaluation of the effect of changes of input values on the output of the model, therefore, in order to reduce subjectivity of groundwater vulnerability assessment sensitivity analysis was performed for DRASTIC procedure. Both tests highlighted the role of the parameter „depth to water" in groundwater vulnerability assessment.
EN
Groundwater in the Kampinoski National Park (KPN) area is usually of fresh and ultrafresh type with mineralisation lower than 493.36 mg/dm3. The variation of groundwater types is mainly caused by low ability of the system to buffer the acid accumulation and contamination as well as by the lack of isolation. The aim of the monitoring system at the KPN is to prevent anthropogenic contamination of the system. Geochemical modeling is one of the most important elements of the monitoring. Description of geochemical speciations present in groundwater can be used for characterizing a variation of groundwaters’ natural and athropogenic chemistry. Not only speciation modeling (which can reveal speciation of particular elements in groundwater) should be a part of monitoring system, but also inverse modeling, allowing us to reconstruct processes cocurring in the system and their intensity.
PL
Analiza rezultatów badań modelowych pozwoliła na wstępną ocenę zmian warunków hydrogeochemicznych zachodzących w otworze wiertniczym po wykonaniu w nim szczelinowania hydraulicznego przeprowadzanego w celu poszukiwania i eksploatacji gazu z łupków (shale gas). Symulowane w modelowaniu hydrogeochemicznym zmiany składu dotyczyły przede wszystkim chemizmu samego płynu szczelinującego. Wykonano modele symulacyjne stanu po szczelinowaniu, tj. modelujące możliwe zmiany płynu zwrotnego i potencjalne problemy techniczne wynikające z procesu szczelinowania, oraz modele stanu prognozowanego, tj. pozwalające na przewidywanie możliwych scenariuszy zdarzeń. Oprócz modeli mieszania płynu szczelinującego z roztworem formacyjnym opracowano także modele potencjalnego mieszania płynu szczelinującego z wodami podziemnymi o charakterze użytkowym. Analizy modelowe tego typu przeprowadzono dla różnych scenariuszy, m.in. w celu uzyskania mieszaniny o parametrach umożliwiających jej powtórne, efektywne użycie w kolejnym procesie szczelinowania.
EN
Analysis of the results of model research allowed for a preliminary assessment of changes in hydrogeochemical conditions occurring in the borehole after execution of hydraulic fracturing for the exploration and exploitation of gas from shale (shale gas). Changes, simulated in the hydrogeochemical modelling, concerned mainly the composition of fracturing fluid chemistry. The following simulation models were made: of the state after fracturing, i.e. modeling of the possible changes of the fracturing fluid and potential technical problems resulting from the fracturing process, and of the prediction state, i.e. models that allow forecasting possible scenarios of events. In addition to the models of mixing the fracturing fluid with the formation solution, models of mixing the potential fracturing fluid with the useful groundwater were also developed. Model analyses of this type were carried out for different scenarios, in order to obtain a mixture showing capabilities for its second, effective usage in the next process of fracturing.
EN
Protection of water and water-depended ecosystems, in a view of their huge environmental role and high sensitivity to changes of environmental conditions, is one of the fundamental issues included in the legal acts in force, agreements, international conventions, directives and projects. Strong variety of groundwater-depended ecosystems practically causes impossibility to elaborate on an universal methodology for defining their environmental needs. Wetlands are one of the most differentiated groundwater-depended ecosystems, for which the programmes of hydrogeological researches in the range of diagnosis and prognosis of groundwater level changes necessitate an individual adjustment to the study area. Researches of the groundwater-depended ecosystems, including wetlands, mostly in a range of their protection and renaturalisation, require an interdisciplinary approach. On the basis of the researches conducted in the wetland areas in the Kampinos National Park, different hydro-environmental factors determining groundwater level changes in those wetlands were presented. The variety of values and dependences were obtained as a results of the conducted calculations of groundwater levels correlation with different factors. Results of the researches allow to point at the regions, where groundwater levels dependence on precipitation values is significant and the regions, where other factors than infiltration recharge values, have important impact on groundwater table depth. An analysis of trend of changes requires constant update of the monitoring data concerning of groundwater levels in wetland areas. The valorization of vegetation cover and soils done directly (locally) during the field works or on the basis of the papers containing soil characteristic and peatland documentations, requires generalization, adapted to the specificity of the hydrogeological researches in regional scale. Huge spatial differentiation, time-change variation, and secondary transformation processes of the vegetation and soil types, causes, that the results of the vegetation and habitat studies can not be directly used for identification of the factors determining groundwater table level.
PL
Mapy podatności naturalnej wód podziemnych na zanieczyszczenia stanowią wizualizację oceny podatności wód podziemnych na zanieczyszczenia. Są one jednym z najważniejszych elementów uwzględnianych przy podejmowaniu decyzji odnośnie zagospodarowania terenu i obiektów potencjalnie uciążliwych dla środowiska. Badania podatności wód podziemnych na zanieczyszczenia zostały przeprowadzone na obszarze Kampinoskiego Parku Narodowego (skala regionalna) oraz na wytypowanym poligonie w pobliżu Wiktorowa w Kampinoskim Parku Narodowym (około 30 km2) w skali lokalnej. Ocenę podatności naturalnej przeprowadzono przy zastosowaniu zmodyfikowanej metody DRASTIC oraz na podstawie szacunku czasu przesączania się zanieczyszczeń konserwatywnych. Uzyskane rezultaty wskazują, że rezultat oceny zależy od wykorzystanej metody, stopnia rozpoznania warunków hydrogeologicznych, zastosowanych uproszczeń oraz wyznaczonego celu badań.
EN
Maps of natural groundwater vulnerability to contamination illustrate the assessment of natural groundwater vulnerability. They are also one of the important components that are taken into consideration while making a decision as regards the site management and objects potentially troublesome for the environment. The researches of natural vulnerability were conducted for the area of the Kampinoski National Park (on a regional scale) and for the area (about 30 km2) near Wiktorów (part of the Kampinos National Park) on a local scale. The assessment of vulnerability has been performed with the use of the modified DRASTIC method and calculations of the time migration method of a contaminant through the unsaturated zone. The results of the study indicate that the evaluation of natural groundwater vulnerability to contamination depends on the following factors: research methodology, degree of area recognition, applied simplifications and the purpose of research.
PL
Badania modelowe przeprowadzono w hydrogeologicznej jednostce dolinnej, w której jest zlokalizowany Kampinoski Park Narodowy (KPN). Celem obliczeń było sporządzenie prognoz na potrzeby oceny proponowanych wariantów renaturalizacji obszarów podmokłych zlokalizowanych w KPN. Realizacja zadania badawczego sprowadzała się do symulacji zagrożeń związanych z przekształceniem aktualnego układu sieci hydrograficznej. Analiza poszczególnych wariantów przekształcenia sieci hydrograficznej w KPN wykazała, że najbardziej efektywna, z punktu widzenia podniesienia zwierciadła wód podziemnych, byłaby całkowita likwidacja sieci melioracyjnej, której głównym elementem jest kanał Łasica. Rezultaty obliczeń wskazują, że zmiana stanu hydrodynamicznego w wyniku przemodelowania biegu Łasicy będzie mniej znacząca niż w przypadku całkowitej likwidacji cieku. W pierwszym okresie po odtworzeniu meandrowego charakteru koryta może dojść do niepożądanego obniżenia stanów wód w związku z obniżeniem oporności filtracyjnej koryta. Wraz z postępującą w czasie kolmatacją koryta oczekiwać należy odbudowania, a lokalnie nawet przekroczenia stanów aktualnych.
EN
Modelling research was conducted in the hydrogeological valley unit, where the Kampinos National Park (KNP) is situated. The aim of the calculations was to provide a prognosis for the evaluation of proposed restoration variants of the wetland areas located in the KNP. Implementation of the research task required simulation of threats connected with the present hydrographic net transformation. The analysis of particular variants of hydrographic net transformation revealed that the most effective, in terms of groundwater level increase, would be complete elimination of the melioration net, whose base element is the Lasica Canal. The calculation results indicate that the change of hydrodynamic state, as a result of change in the Lasica Canal course, will be less significant than its total elimination. In the first period, after restoration of the meander character of the riverbed, an undesirable groundwater level decrease can appear as a result of decrease in riverbed resistance. As the riverbed colmatage increases in time, the groundwater table levels will be rebuilt or even will locally exceed the present states.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.