W artykule omówiono międzynarodowe normy ISO serii 9000 dotyczące systemu jakości (przedsiębiorstw, produkcji i towarów) uznanego w większości krajów całego świata. System jakości przedstawiony w normach umożliwia ujednolicenie przepisów z tego zakresu w Europie i w poszczególnych krajach Wspólnoty Europejskiej. Zawarte w normach ISO specyfikacje techniczne uściślające podstawowe wymagania zostały powierzone europejskim organizacjom normalizacyjnym. Ujednolicone wymagania zawarte w normach ISO ułatwiają wymianę handlową pomiędzy krajami. Przyjęcie norm ISO ma na celu usuwanie barier prawnych w wymianie handlowej i wzajemne uznawanie wymagań i kontroli jakości. Stosowanie norm ISO służy konkurencyjności wyrobów i usług oraz ułatwia krajowy i międzynarodowy obrót towarowy.
EN
International standards ISO 9000 series concerning quality system (of enterprises, production and products) accepted in most of the countries all over the world are presented in the paper. Quality system presented in the standards makes possible introduction of uniform system in that area of Europe. Technical specification given in ISO standards define accurately fundamental requirements. Acceptance of ISO standards make trade exchange between countries easier. Using of those standards is good for competition of products and services and helps in mutual acceptance of requirements and quality control
Dobrze zbilansowana dieta jest jednym z wyznaczników zdrowia. Nieodpowiednie spożycie składników odżywczych może sprzyjać rozwojowi chorób. Celem badania była ocena spożycia wapnia, fosforu, białka i relacja pomiędzy spożyciem wapnia a stężeniem lipidów, glukozy u pacjentów z otyłością. Badaniami objęto 57 osób w wieku 21-63 lat, u których dokonano oceny spożycia na podstawie 3 dniowego zapisu i oznaczono stężenie glukozy, wapnia i lipidów. Stężenie lipidów oceniono metodami enzymatycznymi, stężenie wapnia oceniono aparatem Vitros 250. Średnie dobowe spożycie wapnia u mężczyzn wyniosło 588,8 mg, u kobiet - 549,3 mg i było poniżej poziomu bezpiecznego. Wykazano istotne statystycznie korelacje pomiędzy spożyciem wapnia a stężeniem glukozy u kobiet i mężczyzn. Nie wykazano zależności ze stężeniem lipidów. Spożycie wapnia może być jednym z wyznaczników stężenia glukozy u otyłych osób.
EN
Well-balanced diet is one of the determinants of the health and wellbeing. Inadequate nutrients' intake can promote disease development. The purpose of this study was to assess the intake of calcium, phosphorus and protein and relation between calcium intake and lipids and glucose serum concentration in patients with obesity. The studied group consisted of 57 subjects, aged 21-63 years. Dietary assessment was based on 3-d dietary record. Serum lipids concentrations were assessed by enzymatic methods, serum calcium concentrations were assessed by Vitros 250. The mean calcium intake in men was 588,8 mg/d, in women 549,3 mg/d. Calcium intake was statistically significant correlated with glucose concentration in women and men, but not with lipids concentrations. Dietary calcium intake in studied group was below the RDA. Calcium intake could be one of determinants of glucose concentration in obese persons.
Przeprowadzono ilościową oceną sposobu żywienia i badanie składu ciała u osób z nadwagą i hyperlipidemią w zależności od typu otyłości i typu hiperlipidemii. Stwierdzono spożycie tłuszczu przekraczające 30% energii. Niekorzystnym wynikiem było również niskie spożycie witamin antyoksydacyjnych u niektórych pacjentów. Dotyczyło to głównie kobiet z otyłością gynoidalną. Wyniki pracy wskazują, iż niezbędne jest prowadzenie edukacji żywieniowej u pacjentów ze schorzeniami metabolicznymi.
EN
Diet plays a major role in the development of obesity, hyperlipidemia and cardiovascular disease. This study was aimed to assess the dietary intake and nutritional status of obese and hyperlipidemic patients. The studied group consisted of 210 patients, who were aged 20-70 y. The dietary assessment was performed by 24-h recall, body composition was evaluated by bioelectrical impedance method. Total fat consumption exceeded recommended level of 30% of energy in all groups of subjects. In some patients, mainly in women with gynoid obesity, the very low intake of antioxidant vitamins was found. Results of this study showed a need of nutritional education amoung patients with obesity and hyperlipidemia.
Wprowadzenie. Obecnie prowadzone badania wskazują na wzrost zgonów u osób z niskim stężeniem cholesterolu w surowicy, które spowodowane jest zmniejszaniem frakcji lipoprotein o wysokiej gęstości (HDL-C) i lipoprotein o niskiej gęstości (LDL-C). Cel. Celem pracy była ocena związku pomiędzy polimorfizmem TaqIB genu CETP, a stężeniami wybranych parametrów gospodarki lipidowej u pacjentów z nadwagą i otyłością. Materiał i metoda. Badaniami objęto 73 osoby w wieku 24-68 lat. Otyłość androidalną stwierdzono u 90,4% kobiet, w tym u 66,7% ze stężeniem HDL-C powyżej 50 mg/dL. Wyniki. Najwięcej z otyłością brzuszną było heterozygot B1B2 (38,1%). Otyłość brzuszna występowała u 48,4% mężczyzn, w tym u 25,8% heterozygot B1B2 oraz u 67,7% z HDL>40mg/dl. Stwierdzono, większe nieistotne statystycznie stężenie TG, TC, LDL-C, procentowej zawartości masy tkanki tłuszczowej (%FM) u pacjentów z genotypem B2B2 w porównaniu do osób z genotypem B1B1 i B1B2. U kobiet wyższe stężenie TC, LDL-C oraz HDL-C stwierdzono w przypadku obecności genotypu B1B2, natomiast większe stężenie wszystkich badanych frakcji lipidowych wykazali mężczyźni z genotypem B2B2, u których stwierdzono także największą zawartość %FM. Wnioski. Uzyskane wyniki wskazują, że u otyłych mężczyzn polimorfizm TagIB może być niezależnym czynnikiem wpływającym na stężenie HDL-cholesterolu.
EN
Background. Ongoing research shows an increase in mortality in patients with low levels of serum cholesterol, which is caused by decreasing the fraction of high-density lipoprotein cholesterol (HDL-C) and low-density lipoprotein (LDL-C). Objective. The aim of our study was to assess the relationship between the CETP gene TaqI polymorphism and concentrations of selected parameters of lipid metabolism in patients with overweight and obesity. Materials and method. The study involved 73 people aged 24-68 years. Android obesity was found in 90.4% of women, including 66.7% in the HDL-C levels above 50 mg / dL. Results. Most of abdominal obesity was the B1B2 heterozygotes (38.1%). Abdominal obesity was present in 48.4% of men, including 25.8% in B1B2 heterozygotes and in 67.7% of HDL> 40mg/dl. It was found statistically insignificant higher levels of TG, TC, LDL-C, the percentage of fat mass (% FM)in patients with genotype B2B2 compared to those with genotype B1B1 and B1B2. In women, higher levels of TC, LDL-C and HDL-C were found in the presence of B1B2 genotype, whereas a higher concentration of all lipid fractions studied showed the men with the B2B2 genotype, who also had the highest % FM. Conclusions. The results indicate that in obese men TagIB polymorphism may be an independent factor influencing HDLcholesterol.