Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Pluralizm wartości wobec spolaryzowanych tożsamości. Uwagi w kontekście wojen kulturowych

100%

Rozwadowski Ł.

Kultura i Wartości

|

2022

|

nr 33

115-134

DE

Die in dem Artikel zum Ausdruck gebrachte Auffassung steht dem Ansatz der Breslauer Kulturwissenschaften nahe: Werte sind kein einfacher Ausdruck der Identität eines sozialen Subjekts und sollten nicht auf einen sozialen Kontext reduziert werden. Die „Soziologisierung“ der Werte ist charakteristisch für sogenannte Kulturkriege und führt zu einer starken Polarisation in der Öffentlichkeit, wenn beispielsweise „liberale Werte“ „konservativen Werten“ gegenübergestellt werden. Die Geistes- und Sozialwissenschaften „soziologisieren“ jedoch auch Werte, wenn sie Phänomene in der menschlichen Welt durch das Prisma bestimmter Schemata analysieren, die sich auf die soziale Ordnung beziehen, wie z.B. das Vertraute – das Fremde. Ziel der vorgestellten Arbeit ist es, die kulturelle Sphäre (als Axiosphäre) von der sozialen zu unterscheiden. Das ermöglicht, über die in den Kulturkriegen verfestigte Identitäten hinauszugehen.

EN

The position defended in this paper is close to Wrocław cultural studies’ approach: values are not a simple expression of identity of any social subject and they should not be reduced to their social context. ‘Sociologization’ of values is typical for the so-called ‘culture wars’ and it results in powerful polarizations in the public sphere. For example, the ‘liberal’ values are contrasted with the ‘conservative’ ones. However, humanities and social sciences also ‘sociologize’ values when analysing phenomena in the human world through the lens of some schemas related to the social order, such as familiar–alien. The aim of the present work is to differentiate the cultural space (as an axiosphere) from the social one. This will help to transcend identities petrified by culture wars.

PL

Stanowisko wyrażone w artykule jest bliskie podejściu wrocławskiego kulturoznawstwa: wartości nie są prostą ekspresją tożsamości jakiegokolwiek podmiotu społecznego i nie powinny być sprowadzane do społecznego kontekstu. „Socjologizacja” wartości jest charakterystyczna dla tak zwanych wojen kulturowych i skutkuje potężnymi polaryzacjami w sferze publicznej, gdy na przykład „wartości liberalne” przeciwstawia się „konserwatywnym”. Jednak również humanistyka i nauki społeczne „socjologizują” wartości, kiedy analizują fenomeny w świecie ludzkim przez pryzmat niektórych schematów odnoszących się do porządku społecznego, jak swojskie – obce. Celem artykułu jest odróżnienie sfery kulturowej (jako aksjosfery) od sfery społecznej. Pozwala to wykroczyć poza tożsamości spetryfikowane w wojnach kulturowych.

2

Klimat humanistyki. Pojęcie gatunku wobec nauk o duchu

100%

Rozwadowski Ł.

Prace Kulturoznawcze

|

2018

|

tom 22

|

nr 1-2

185-199

EN

Dipesh Chakrabarty in the article The Climate of History: Four Thesis claims that in the era of the Anthropocene human symbolic creations, including institutions and economic systems, have to be interpreted in relation to natural history if their impact on climate changes is to be understandable. The category of species could be helpful, though it overstrains human capacity for self-understanding. Consequently, the distinction between natural history and human history collapses. Referring to works by E. Husserl, I introduce a different distinction. History of institutions and natural history belongs to objective natural science. What really cannot be brought together with that kind of discipline of history is self-understanding, „the science of the spirit” — humanities. I point out the crisis of thinking subjectivity, destructive for humanities, giving an example of the war on gender, where conservatives defend religious norms with quasi-natural science arguments. Using works by G. Agamben and M. Henry, I phenomenologically elucidate the notion of „life” as the radical immanence. Life explodes all taxonomical frames in which it could be included and opens up a field of action for humanities. Only humanities focusing on subjectivity could ask about presently living on the Earth people’s strength to face the challenges of the Anthropocene.

3

Lektura kulturoznawcza „Peregrynacji po Europie” Jakuba Sobieskiego

100%

Rozwadowski Ł.

Forum Socjologiczne

|

2016

|

tom 7

155-168

EN

The article is an attempt of reading Jakub Sobieski’s Peregrynacja po Europie in cultural approach. The paper is focused on the moments in which the author valuates things he experiences during his travel. It presents modes of Sobieski’s reference to the God, the human and the world and it shows modes in which particular types of values were realized. Typology of values were taken from Max Scheler’s axiology.