Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Rola zieleni w dawnych azylach dla psychicznie chorych i jej współczesne adaptacje na przykładzie pruskich prowincjalnych zakładów leczniczo-opiekuńczych

100%

Bręczewska-Kulesza D.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2022

|

tom Nr 70

101--116

PL

Jednym z ważnych elementów terapii dla psychicznie i nerwowo chorych stosowanej przez alienistów w XIX w. były praca i odpoczynek na świeżym powietrzu, w harmonijnie skomponowanych ogrodach i parkach. Nic więc dziwnego, że duże, zielone przestrzenie szybko stały się jedną z charakterystycznych cech zakładów psychiatrycznych. Ważnym powodem podjęcia niniejszego tematu było zwrócenie uwagi na tę ciekawą, ale mało znaną grupę zabytków, w których zarówno odpowiednio zaprojektowana architektura, jak i zieleń służyły medycynie. Parki i ogrody dawnych azylów nadal odgrywają ważną rolę. Mają znaczenie zarówno ze względów medycznych i rekreacyjnych dla pacjentów szpitali, jak i dla mieszkańców pobliskich osiedli, są istotnym składnikiem ekosystemów. Specyfika tej interesującej grupy zabytków ściśle skorelowanych z zielenią może być pomocna w projektowaniu nowych szpitali dla osób chorych psychicznie i nerwowo.

EN

Outdoor work and leisure in harmoniously designed gardens and parks was a major element of therapy for the mentally ill used by alienists in the nineteenth century. It is no wonder than that large, green spaces quickly became a distinctive trait of psychiatric facilities. Attracting attention to this interesting but little-known group of heritage sites, in which both suitable designed architecture and greenery served medicine, was an important reason behind engaging in this study. The parks and gardens of old asylums still play an important role. They are significant to hospital patients and the residents of nearby housing complexes both for medicinal and recreational considerations, and are essential elements of ecosystems. The specificity of this interesting group of heritage sites that are closely correlated with greenery can be of aid in the design of new hospitals for persons with psychiatric and psychological disorders.

2

Na styku medycyny, architektury i teatru – sale rozrywkowo-teatralne w XIX-wiecznych zakładach dla psychicznie chorych na Pomorzu i w Wielkopolsce

100%

Bręczewska-Kulesza D.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2019

|

tom Nr 59

61--72

PL

Koniec XVIII stulecia przyniósł rewolucyjne przeobrażenia w dziedzinie psychiatrii. Za pomocą tzw. „terapii moralnej” zmienione zostało całkowicie podejście do chorego. Podstawowymi środkami terapeutycznymi były rozmowy, perswazja oraz praca fizyczna i rozrywka. Do spełnienia tych celów psychiatria potrzebowała odpowiedniej przestrzeni, której dostarczała stosownie zaprojektowana architektura i jej otoczenie. Umiejętności architekta łączono z wiedzą medyczną, tworząc uporządkowane zespoły, pomagające pacjentom w zachowaniu samokontroli i dyscypliny. Wśród różnych form terapii pojawiły się pomysły na wykorzystanie w tym celu teatru, co miało wielu zwolenników i przeciwników. Niemieccy psychiatrzy i architekci zalecali wyposażenie zakładów dla psychicznie chorych w duże sale bankietowe „na uroczystości, występy teatralne i muzyczne, bale, obchody świąt Bożego Narodzenia itp.” W tego typu „pomieszczenia towarzyskie” wyposażone zostały również zakłady wzniesione w tym czasie na ziemiach polskich, będących pod zaborem pruskim, jak np. w Gnieźnie, Kościanie, Świeciu, Starogardzie Gdańskim, Międzyrzeczu, Gorzowie Wielkopolskim, Trzebiatowie, Lęborku. Sale umieszczone były w głównych gmachach administracyjnych lub w osobnych „budynkach towarzyskich”. Wszystkie wyposażone zostały w scenę, empory, były bogato ozdobione, miały odświętny charakter. Przestrzenie te stanowiły wyjątkowe miejsca spotkania medycyny, architektury i teatru. Do dziś są świadectwem poszukiwań rodzącej się w tamtym czasie nowoczesnej psychiatrii.

EN

The end of the 18ᵗʰ century brought revolutionary transformations in the field of psychiatry. By means of the so called “moral therapy” the approach to patients changed completely. Basic therapeutic measures were conversations, persuasion, physical labour and entertainment. For the new therapy to succeed, psychiatry required suitable space provided by appropriately designed architecture and its surroundings. Architect’s skills were combined with medical knowledge, creating ordered complexes which helped patients to maintain self-control and discipline. Among various form of therapy there appeared an idea to use theatre for this purpose, which had both many supporters and opponents. German psychiatrists and architects recommended that lunatic asylums should have large banqueting halls "for celebrations, theatre and music performances, balls, Christmas festivities etc.” This type of “social rooms” were also added in mental hospitals erected at that time in the Polish territories under Prussian occupation, such as Gniezno, Kościan, Świecie, Starogard Gdański, Międzyrzecz, Gorzow Wielkopolski, Trzebiatow and Lębork. The rooms were located either in main administrative buildings or in separate “social buildings”. All of them had stages, emporas, were lavishly decorated and had a generally festive appearance. They constituted unique meeting spaces for medicine, architecture and theatre. Till today they have been evidence of the beginnings of modern psychiatry that was being born at the time.

3

"Esgrafiado segoviano" as an expression of the city's regional tradition and identity

100%

Bręczewska-Kulesza D.

Architectus

|

2022

|

tom Nr 1 (69)

91--101

EN

The historic centre of Segovia abounds in buildings with façades entirely or partially covered with sgraffito decoration. Consistently applied and developed over the centuries, this consistent form of façade decoration has become a distinctive feature of the architecture of the city and the region. The aim of the article is to investigate Segovian sgraffito as an expression of the regional tradition and identity of the city. During the research, historical studies were carried out on the development of the sgraffito tradition in Spain. They allowed to emphasize the distinctiveness of this form of decoration in Segovia compared to other centers. A critical analysis of literature and sources as well as architectural and conservation studies was performed. In situ tests were also carried out, during which a rich photographic material was collected, necessary for the formal analysis of the tested decorations. The article follows the development of the sgraffito technique in Segovia against a historical background. A brief analysis of the formal decoration was carried out based on the in-situ studies carried out by the author. Subsequently, the influence of sgraffito on the cohesion of the city’s architecture was investigated. Finally, it was considered whether sgraffito could become part of the identity and business card of the city. The article focuses on the decorative function of sgraffito as part of regional architecture. After analysing the historical and contemporary aspects of the development of sgraffito in Segovia, this form of decoration can be considered as a regional phenomenon, representing a factor for the identity of the city, which, together with the aqueduct, can become the symbol of Segovia.

PL

Historyczne centrum Segowii obfituje w budynki z elewacjami w całości lub w części pokrytymi dekoracją wykonaną w technice sgraffito. Spójna forma zdobienia elewacji budynków, konsekwentnie stosowana i rozwijana przez stulecia, stała się elementem wyróżniającym architekturę miasta i całego regionu. Celem artykułu jest zbadanie segowiańskiego sgraffito jako wyrazu regionalnej tradycji i tożsamości miasta. W trakcie badań przeprowadzono studia historyczne nad rozwojem tradycji sgraffito w Hiszpanii. Pozwoliły one na uwypuklenie odrębności tej formy dekoracji w Segowii na tle innych ośrodków. Dokonano krytycznej analizy literatury przedmiotu i źródeł oraz opracowań architektoniczno-konserwatorskich. Na podstawie rezultatów badań in situ, podczas których zebrano bogaty materiał fotograficzny, przeprowadzono analizę formalną tych dekoracji. Następnie zbadany został wpływ sgraffito na spójność architektury miasta. W końcu rozważono problem, czy sgraffito może stać się elementem tożsamości miasta i jego wizytówką. W artykule skupiono się na dekoracyjnej funkcji sgraffito jako elementu regionalnej architektury. Po przeanalizowaniu aspektów historycznych i współczesnych rozwoju sgraffito w Segowii można uznać tę formę dekoracji za regionalne zjawisko, będące czynnikiem budowania tożsamości miasta, które tak jak akwedukt może stać się symbolem Segowii.

4

Działalność architekta Rudolfa Kerna w Bydgoszczy na tle przemian w architekturze mieszkaniowej na przełomie XIX i XX wieku

100%

Bręczewska-Kulesza D.

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura, Urbanistyka, Architektura Wnętrz

|

2023

|

tom Z. 12

5--15

PL

Przełom XIX i XX stulecia zaowocował wieloma nowymi rozwiązaniami w budownictwie mieszkalnym. Zmiany te dotyczyły przede wszystkim stylistyki fasad oraz zróżnicowania brył budynków, do nowych potrzeb dostosowywano również układy funkcjonalne mieszkań. Wzorce z wiodących ośrodków były asymilowane w mniejszych ośrodkach na prowincji. W Bydgoszczy, należącej wówczas do Cesarstwa Niemieckiego, dzięki działalności dobrze wykształconych architektów i inwestorów o szerokich horyzontach myślowych, bardzo szybko pojawiły się budynki wznoszone wg berlińskich wzorów. W artykule prześledzona została twórczość działającego na początku XX w. architekta Rudolfa Kerna. Architekt sięgał zarówno po nowe wzorce stylistyczne i funkcjonalne, wprowadzał nowinki techniczne, a także dostosowywał je do potrzeb i gustów mieszkańców. Wykonane badania in situ, analiza dokumentacji technicznej oraz analiza porównawcza wykazały, że Kern stworzył niepowtarzalne projekty bydgoskiej architektury czynszowej.

EN

The turn of the 19th and 20th centuries resulted in many new solutions in residential construction. The changes mainly concerned the style of the facades and the diversity of the building blocks. The functional layouts of flats were also adapted to new needs. Patterns from leading architectural centers were assimilated into smaller towns. In Bydgoszcz, which at that time belonged to the German Empire, thanks to the activity of well-educated architects and investors, buildings erected according to Berlin patterns appeared very quickly. The article examines the work of the architect Rudolf Kern who was active here at the beginning of the 20th century. The in situ research, analysis of technical documentation and comparative analysis showed that the architect, using both new stylistic and functional patterns and introducing technical innovations in his projects, as well as adapting it to the needs and tastes of residents, created works that contribute to the uniqueness of Bydgoszcz rental architecture.

5

Use of wood in the Baltic courses architecture on the example of Binz in Ruges

63%

Bręczewska-Kulesza D. , Wieloch G.

Annals of Warsaw University of Life Sciences - SGGW. Forestry and Wood Technology

|

2019

|

tom No. 107

104--114

EN

Use of wood in the Baltic courses architecture on the example of Binz in Ruges. The town of Binz is a great example of a comprehensive renovation of a town built in a spa style using wood. Made of wood, balconies, loggias, porches, gables, half-timbered constructions of fragments or even entire floors of buildings, combined with various architectural elements, referring to different stylistic formations, creates a perfectly matching conglomerate of forms despite each other's diversity and the surrounding nature. Thanks to the forms of decoration used, the frontage of the building looks harmonious. Laurel ornaments give them a specific beauty that allows you to break away from reality and encourages relaxation. Accents in the landscape, especially variety of villas, prevent fatigue and add expression to the whole building giving desire to just watch them. However, without the use of wood usually painted white, this would never have been achieved. That is why they were often called "white pearls of the Baltic".

PL

Wykorzystanie drewna w architekturze kurortów nadbałtyckich na przykładzie miasta Binz w Rugii. W artykule omówiono rolę drewna w architekturze kurortowej na przykładzie miasta Binz w Rugii. Dzięki pieczołowitej renowacji oraz odtworzeniu detalu budynków w Binz udało się zachować dawny klimat, harmonię sielankowej architektury zgodnej z naturą, dzięki zastosowaniu drewna do budowy czy wykończenia i elementów dekoracyjnych budynków. Binz jest świetnym przykładem dużego znaczenia drewna, jako materiału o szerokim zastosowaniu w architekturze kurortowej, niezależnie od ogólnej stylistyki budynków. Problematyka została omówiona na tle zagadnień dotyczących popularyzacji architektury drewnianej i stylów narodowych w XIX stuleciu.