A case study of local communities developing good practices in the field of self-development, social self-organisation, reconstruction of the local and wider, regional, identity of, including the identity of the „place” is an important way to discover the essence of the social world, as well as to attempt to understand the specific features of „rurality” in its new contexts and interpretations. This helps develop the dialectical relationship between what is being discovered, namely the local community, and the discoverer, a person aware of and involved in the attempt to understand the mechanism of social change. In 2016, a group of researchers from different scientific centres undertook to write a work entitled Tożsamość i „miejsce”. Budzenie uśpionego potencjału wsi (Identity and „place”. The countryside awaking). The basis for the selection of rural settlements from a large group was therefore a subjective decision of the people, who want to share their emotions and experiences in contact with a specific local community in its living environment. The descriptions of the specificity and uniqueness of the village presented here stem from team members’ need to share numerous thoughts and impressions, and are a presentation of good practices in local development. These works are a kind of affirmation of local rural environments, an original idea for interpretation based on Humanities Research, including a look at the processes that make up the contemporary village through the prism of „place”.
PL
Studium przypadku społeczności lokalnych rozwijających dobre praktyki w zakresie samorozwoju, samoorganizacji społecznej, odbudowy tożsamości lokalnej i szerzej regionalnej, w tym tożsamości „miejsca” jest ważnym sposobem w odkrywaniu istoty społecznego świata i w próbie zrozumienia swoistych cech „wiejskości” w jej nowych kontekstach i interpretacjach. W ten sposób rozwija się dialektyczny związek pomiędzy tym co odkrywane, czyli społecznością lokalną a odkrywającym, tj. świadomym i zaangażowanym w próbę zrozumienia mechanizmu społecznej zmiany. W 2016 roku grupa badaczy z różnych krajowych ośrodków podjęła się napisania pracy pt. Tożsamość i „miejsce”. Budzenie uśpionego potencjału wsi. Podstawą doboru osiedli wiejskich z dużej grupy była zatem subiektywna decyzja osób, które pragną podzielić się swymi emocjami i przeżyciami w kontakcie z określoną lokalną społecznością w jej środowisku życia. Prezentowane tu opisy specyfiki i wyjątkowości wsi wynikają z potrzeby przekazania przez członków zespołu wielu przemyśleń i wrażeń, są prezentacją dobrych praktyk rozwoju lokalnego. Prace te są swego rodzaju afirmacją lokalnych wiejskich środowisk, oryginalnym pomysłem na interpretację opierającą się na humanistycznym wzorcu badawczym, w tym spojrzenie na procesy tworzące współczesną wieś przez pryzmat „miejsca”.
The content of the work includes an in-depth reflection on the issue of functional research in geographical studies of rural areas and related disciplines (mainly spatial management). In human geography and spatial management, the functional concept has played an important role in describing and explaining reality, laying the foundations for various research programs. The most important goal of the paper is an attempt to identify the basic cognitive and practical dilemmas in functional studies of rural areas. The considerations contained in the article concern the problems of choices faced by researchers in designing and conducting functional studies and related fields of study. Issues such as relationality and function designations, the problem of time and scale of research, and the dilemma of spatial order and coherence were raised. The development of critical concepts based on neofunctionalism is postulated. This creates an opportunity to develop research that draws attention to the local dimensions of social and economic life. This approach can be very creative for planning local spaces and social involvement in the process of improving living conditions, strengthening cultural identity and creating the places themselves.
PL
Praca zawiera pogłębioną refleksją nad kwestią badań funkcjonalnych w geograficznych badaniach wsi oraz dyscyplin pokrewnych, głównie gospodarka przestrzenna. W geografii społeczno-ekonomicznej oraz gospodarce przestrzennej koncepcja funkcjonalna odegrała istotną rolę w opisie i wyjaśnianiu rzeczywistości, stwarzając podstawy dla programów badawczych miast i wsi. Najważniejszym celem artykułu jest próba określenia podstawowych dylematów poznawczych i praktycznych w badaniach funkcjonalnych wsi. Przemyślenia zawarte w artykule dotyczą problemu wyborów, przed którymi stają badacze w projektowaniu i prowadzeniu studiów funkcjonalnych oraz pokrewnych im kierunków. Poruszono takie kwestie, jak relacyjność i desygnaty funkcji, problem czasu i skali badań oraz dylemat porządku przestrzennego i spójności. Autorzy postulują rozwój koncepcji krytycznych opartych na neofunkcjonalizmie. Stwarza to możliwość rozwoju badań, które zwracają uwagę na lokalne wymiary życia społecznego i gospodarczego. Podejście to może być bardzo twórcze dla planowania przestrzeni lokalnych i podstaw społecznego zaangażowania w proces podnoszenia warunków życia, wzmacniania tożsamości kulturowej oraz kreowania samych miejsc.
The content of the work includes an in-depth reflection on the subject scope of human geography. The most important goal is to analyze the changes in understanding the content scope of one of the basic theoretical categories in human geography, which is the concept of place. The article develops a thesis on the historical development of the concept of a place. At different times of the discipline’s transformation and within the framework of different approaches to its subject of interest, there was a specific concept of place. The contemporary differentiation of the concept of place in human geography results from the evolution of classical approaches, and often earlier ones, and those stimulated by new theoretical and methodological patterns in social sciences. The question of place is one of the key approaches to the subject of research in human geography. Contemporary geographic models of the study of places have at least two main varieties. The first, traditional one, related primarily to human geography derived from the tradition of chorological and regional science, refers to explaining spatial orders in a global context. The second model of researching places is primarily related to the interest of human geographers in contemporary methodological approaches to social sciences and humanities. Researchers representing this field of study emphasize that the concept of place results from geography’s interest in the theory of social development and a cultural approach to space.
PL
Praca zawiera pogłębioną refleksję nad zakresem przedmiotowym geografii człowieka. Najważniejszym celem jest analiza zmian rozumienia zakresu treści jednej z podstawowych kategorii teoretycznych w geografii człowieka, którą jest pojęcie „miejsce”. W artykule rozwijana jest teza o historycznym rozwoju pojęcia miejsca. W różnych okresach przemian dyscypliny i w ramach odmiennych ujęć jej przedmiotu zainteresowania istniała określona koncepcja miejsca. Współczesne zróżnicowanie pojęcia miejsca w geografii człowieka wynika z ewolucji ujęć klasycznych, a często i wcześniejszych, oraz tych stymulowanych nowymi wzorcami teoretyczno-metodologicznymi w naukach społecznych. Kwestia miejsca jest jednym z kluczowych podejść do przedmiotu badań w geografii człowieka. Współczesne modele geograficzne badania miejsc mają przynajmniej dwie główne odmiany. Pierwsza, tradycyjna, związana przede wszystkim z geografią człowieka wywodzącą się z tradycji nauki chorologicznej i regionalnej, odnosi się do wyjaśniania porządków przestrzennych w kontekście globalnym. Druga wynika w szczególności z zainteresowania geografów człowieka współczesnymi ujęciami metodologicznymi nauk społecznych i humanistycznych (teorie rozwoju społecznego i kulturowe podejścia do przestrzeni).
The article focuses on the issue of the structure and organization of the rural settlement network. An original research procedure was developed in the field of local settlement analysis, i.e. the focus was on changes taking place in the lowestlevel local government units. The issue of depopulation was addressed on an intramunicipal scale. The following research questions were formulated: does depopulation affect all settlement units in rural communes? What types of communes can we distinguish in terms of demographic differences between towns? and what are the reasons for the differences between settlement units? The considerations refer to the concept of key settlements, which is important for spatial planning. Therefore, a hypothesis was formulated which assumed that the number of communes in which, despite general depopulation, there is an increase in some settlements, is large enough to determine the basic regularities of settlement transformations. The topic discussed in the article has important implications for the current and future organization of local settlement structures. It was found that in the vast majority of communes in the Lublin Voivodeship, all rural settlements lost residents in the first two decades of the 21st century. It has been noticed that demographic growth in some towns in the areas of municipalities that are generally depopulating is taking place in the suburban zones of smaller centers, although it is difficult, due to the noncommon nature of the phenomenon, to determine spatial regularities in this respect. In our opinion, it is also worth paying attention to villages that do not officially have urban status, although they show many such features. Some of them have received city rights in recent years. The development of these settlements in rural areas in the context of the concept of key settlements should be thoroughly examined in subsequent studies in this field.
PL
W artykule skoncentrowano się na zagadnieniu struktury i organizacji wiejskiej sieci osadniczej. Opracowano oryginalne postępowanie badawcze w zakresie analizy lokalnej osadnictwa, tj. skupiono się na zmianach zachodzących w jednostkach samorządu terytorialnego najniższego szczebla. Kwestię depopulacji podjęto w skali wewnątrzgminnej. Sformułowano następujące pytania badawcze: czy depopulacja dotyczy wszystkich jednostek osadniczych w gminach wiejskich? jakie typy gmin pod względem różnic demograficznych pomiędzy miejscowościami możemy wyróżnić? jakie są przyczyny występujących różnic pomiędzy jednostkami osadniczymi? Rozważania odnoszą się do istotnej dla planowania przestrzennego koncepcji osiedli kluczowych (key settlements). Sformułowano zatem hipotezę, w której założono, że liczba gmin, w których pomimo ogólnej depopulacji mamy do czynienia ze wzrostem niektórych osiedli, jest odpowiednio duża do określenia podstawowych prawidłowości przekształceń osadniczych. Temat poruszony w artykule jest ważny dla bieżącej i przyszłej organizacji lokalnych struktur osadniczych. Stwierdzono, że w większości gmin województwa lubelskiego wszystkie osiedla wiejskie traciły mieszkańców w pierwszych dwóch dekadach XXI w. Zauważono, że wzrost demograficzny w niektórych miejscowościach na obszarach gmin generalnie wyludniających się ma miejsce w strefach podmiejskich mniejszych ośrodków, choć trudno, ze względu na niepowszechny charakter zjawiska, stwierdzić w tym zakresie prawidłowości. Naszym zdaniem warto również zwrócić uwagę na wsie, które oficjalnie nie mają statusu miejskiego, choć wykazują wiele takich cech. Część z nich w ostatnich latach otrzymała prawa miejskie. Rozwój tych osiedli na terenach wiejskich w kontekście koncepcji kluczowych osiedli powinien być wnikliwie zbadany w kolejnych studiach z tego zakresu.
The research presented in this article focuses on the urban region of Novosibirsk, which is one of the most industrialized part of Siberia and the Asian part of Russian Federation. To show relationships between the city as the core of the region and its peripheral area a case study analysing territorial units within the southern settlement belt along the Novosibirsk–Cherepanovo regional railway line over a distance of approx. 100 km. This belt was chosen because of the continuity of the settlement and due to the presence of different functional types of edge towns. The adopted system, from the core to the area of weakening direct links to Novosibirsk, helped to define the directional profile of the urban region as relating to the demographic and economic characteristics. The research was based on two methods of determining the functions of cities in the national settlement system: a research programme concerning the genesis of functional development and a research programme of specialised functions, the purpose of which is to determine the economic base (exogenous functions) of territorial units. The presented results have shown general tendencies in the transformations of the Novosibirsk urban region’s spatial structure, both in long-term perspective (the generic view of function development) and under contemporary circumstances related to the economic transformation of Russia.
The main sources of waste generation are: industry, municipal sector, and agriculture. Municipal waste is solid and liquid waste that arise in households, public utilities (trade, services, handicrafts) and municipal services (e.g. street cleaning and maintenance of green areas). The main aim of this paper are the analysis of the flow of municipal solid waste in Łódź Metropolitan Area, its composition, presentation of the process towards a more selective waste system, and the extraction of biodegradable waste from the MSW. The article is based on a report prepared within the Horizon 2020 project REPAiR “Resource Management in Peri-urban Areas: Going Beyond Urban Metabolism”.
10
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Study aim: To assess spine flexibility and possible muscle contractures at shoulder and hip joints in boys practicing football and in their untrained mates.Material and methods: Two groups of boys aged 10 - 13 years were studied: football players (n = 176) and untrained boys (n = 137). Warm-up stretching exercises were applied at every training session. Spine mobility was determined by measuring differences between standing and bent postures in the forward (thoracic and lumbar regions), backward and lateral bends and in axial rotation (body twist). Muscle contractures were detected by applying Thomas', Dega's (wall test) and pseudo-Laseque's (for sciatic-tibial muscles) tests.Results: Boys training football had significantly (p<0.01 - 0.001) better mobility of the thoracic spine and in the transversal plane, that latter being age-related. Muscle contractures (by pseudo-Laseque's test) were significantly (p<0.05) less frequent in football players than in untrained boys, especially in the older ones.Conclusions: Stretching exercises ought to be recommended as elements of warm-ups and of physical education classes in order to improve spine flexibility and reduce the incidence of muscle contractures (thoracic and sciatictibial muscles and hip flexors).
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.