In January 2021, an unusual precedent was set in the history of the political system of the United States. For the second time in a single term, an incumbent president was impeached by the House of Representatives of the U.S. Congress. Due to the unusual circumstances of the expiration of the president’s term and the change in the balance of power in the upper chamber, the Senate hearing of the charges was accompanied by legal problems of a constitutional nature, for which answers had to be sought in the Constitution itself and in the possible previous practice of Congress. The analysis of Donald Trump’s second impeachment, as the aim of the presented article, seems necessary not only to historically document the specifics of the subsequent acquittal, but also to indicate the dissimilarities accompanying this particular political process.
Bezprecedensowa w historii Stanów Zjednoczonych sytuacja uruchomienia procedury impeachmentu drugi raz w ciągu jednej kadencji wobec urzędującego prezydenta po-przedzona została próbą wykorzystania innego mechanizmu odsunięcia głowy pań-stwa od władzy, to jest mechanizmu przewidzianego w XXV Poprawce do Konstytucji.Celem artykułu jest analiza Sekcji 4 XXV Poprawki, w świetle wydarzeń ze stycznia 2021 r., które miały miejsce na amerykańskim Kapitolu. Metody wykorzystane podczas pracy nad tekstem obejmują: metodę historyczną, dogmatyczno-prawną i językową. Wnioski potwierdzają słuszność zakładanej tezy, że w porównaniu do procedury impeachmentu, mechanizm z XXV Poprawki jest procesem szybszym, nie wymagającym postawienia zarzutów ani przeprowadzenia postępowania w Kongresie. Wymaga jednak szczególnie trudnej politycznie decyzji wiceprezydenta działającego w porozumieniu z szefami de-partamentów amerykańskiego rządu, obarczonej potencjalnymi konsekwencjami w ra-zie powrotu do władzy odsuniętego prezydenta wobec całkowitego uzależnienia admini-stracji od decyzji głowy państwa. Właśnie te okoliczności uznać należy przyczyny braku zastosowania analizowanych przepisów w praktyce.
EN
The situation, unprecedented in the history of the United States, of launching the im-peachment procedure for the second time during one term of office against a sitting president was preceded by an attempt to use another mechanism for removing a head of state from office, namely the mechanism provided for in the XXVth Amendment to the Constitution.The purpose of this article is to analyze Section 4 of the XXVth Amendment, in light of the January 2021 events that took place on Capitol Hill. The methods used during the work include: historical, dogmatic-legal and linguistic method. The conclusions support the presumed thesis that, compared to impeachment proceedings, the XXVth Amend-ment mechanism is a faster process that does not require indictments or Congressional proceedings. However, it requires a particularly politically difficult decision by the vice president acting in consultation with the heads of departments of the American govern-ment, fraught with potential consequences should the ousted President return to pow-er, in view of the administration’s total dependence on the decisions of the head of state. It is these circumstances that must be considered the reasons why the provisions under consideration have not been applied in practice.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.