Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Historyczny zarys rozwoju nauk o żywności i żywieniu w Europie oraz Stanach Zjednoczonych

100%

Koszowska A. , Nowak J. , Bronczyk-Puzon A. , Dittfeld A. , Zubelewicz-Szkodzinska B.

Żywienie Człowieka i Metabolizm

|

2014

|

tom 41

|

nr 2

PL

Początki nauki o żywności i żywieniu sięgają czasów starożytnych. Jednak dopiero w XIX i XX wieku nastąpił szybki rozwój badań żywieniowych, co było związane z rozwojem nauk chemicznych przebiegających w tym okresie. Odkrycie witamin i minerałów miało ogromny wpływ na rozwój nauki o żywności i żywieniu. Również w tym okresie prowadzone były badania nad metabolizmem, dzięki czemu określono zapotrzebowanie człowieka na białka, tłuszcze i węglowodany. W wieku XIX i XX zapoczątkowane zostało wzbogacanie pokarmów składnikami odżywczymi w celu zapobiegania niedoborom. Do produktów spożywczych zaczęto dodawać substancje dodatkowe, których celem było przedłużanie trwałości produktów oraz poprawa ich walorów sensorycznych. Żywność miała być szybka, wygodna i gotowa do spożycia zaraz po rozpakowaniu. Przełomowym krokiem w kierunku stworzenia żywności wygodnej było wynalezienie w 1811 roku przez Nicolasa Apperta metody sterylizacji mięsa i warzyw, co zapoczątkowało powstanie konserw. W roku 1877 prowadzone przez Atwatera badania nad analizą żywności doprowadziły do opracowania i publikacji pierwszych tabel składu żywności. Ważnym elementem mającym na celu upowszechnianie zasad prawidłowego żywienia było opracowanie przez Amerykański Departament Rolnictwa w 1992 roku pierwszej na świecie Piramidy Żywienia, która w sposób graficzny przedstawiała model zasad zdrowego i optymalnego żywienia. Wiek XIX i XX to rozwój badań nad optymalnymi metodami żywienia niemowląt, jak również pierwsze pionierskie badania związane z wpływem odżywiania na stan zdrowia fizycznego i psychicznego człowieka. Artykuł stanowi przegląd najważniejszych wydarzeń z historii rozwoju nauk o żywności i żywieniu w Europie oraz Stanach Zjednoczonych.

EN

Science of food and nutrition began in the ancient times, but the huge development of nutritional sciences was observed in XIX and XIX century. It was connected with progression of chemical science in this time. Discovery of vitamins and minerals as well as studies about metabolism allowed to determine the equivalent demand of human on carbohydrates, protein and lipids. Moreover, there has begun the initiative of enrichment of foods with nutrients to prevent deficiency in XIX cent. To food producers began to add additional substances, to prolong the life of the products and to improve their sensory qualities. Food had to be fast, convenient and ready to eat immediately after unpacking. Convenient food was initiated by Nicolas Appert. He discovered the sterilization process of vegetables and meat what introduce canned food to the market. In 1877 Atwater published his estudies about chemical food analysis and there were created first tables of food contents. Important part of history about food and nutrition was drawn in 1992 by American Department of Agriculture, when first good pyramid- the graphic model of health and optimal nutrition has been presented. XIX and XX century are the age of nutritional studies about infant nutrition as well as in this time were carried pioneer researches about influence of nutrition on physical and psychical state of human. The article is a review of the most important events from history of the development of the science of food and nutrition in Europe and United States.

2

Historyczny zarys rozwoju profesji dietetyka w Europie oraz Stanach Zjednoczonych

100%

Nowak J. , Koszowska A. , Bronczyk-Puzon A. , Dittfeld A. , Zubelewicz-Szkodzinska B.

Żywienie Człowieka i Metabolizm

|

2014

|

tom 41

|

nr 2

PL

W ostatnim czasie obserwuje się wzrost popularności zawodu dietetyka, co związane jest z rosnącym zainteresowaniem żywnością oraz jej korzystnym i niekorzystnym oddziaływaniem na stan zdrowia człowieka, pytaniami z zakresu bezpieczeństwa żywności, a także z rozwojem zainteresowania żywnością funkcjonalną mającą na celu zapobieganie chorobom. Samo pojęcie „dietetyka" było używane już we wczesnych pismach autorstwa Hipokratesa, Platona i Galena. Już w V wieku p.n.e Hipokrates pisał: „Niech żywność będzie lekarstwem...". Obecnie pojęcie to definiowane jest jako nauka łącząca w sobie wiedzę z zakresu nauk o żywności i żywieniu, fizjologii, biologii i medycyny, której celem jest pomoc w osiągnięciu i utrzymaniu zdrowia. Pierwsi dietetycy szpitalni pojawili się w XII wieku. Ważną postacią w rozwoju dietetyki była Florence Nightingale (1820-1910). Wraz z rozwojem dietetyki, jako nauki, powstały stowarzyszenia zrzeszające i wspierające zwolenników tego zawodu, mające na celu podnoszenie wiedzy ogólnej jak i specjalistycznej w dziedzinie dietetyki. Niestety w wielu krajach europejskich głównym zadaniem dietetyków jest wciąż jedynie poradnictwo żywieniowe oraz przygotowywanie posiłków. Celem pracy była synteza najważniejszych wydarzeń z historii rozwoju zawodu dietetyka zarówno w krajach Europy, jak i Stanach Zjednoczonych.

EN

There has been observed increasing popularity of dietetic profession recently. This is connected with growing interest about food and their positive and negative influence on human health. Dietetic name was used by Hippocrates, Plato and Galen. In the 5th century BC, Hippocrates wrote: „Let thy food be thy medicine, thy medicine be thy food". Nowadays dietetic is the science connecting several disciplines such as: nutrition, physiology, biology and medicine, and the main purpose is achieving and maintaining health. The first reports about the role of dietetics and diet in hospital derived from 12th century. An important figure in the development of dietetics was Florence Nightingale (1820-1910). According to development of dietetic sciences where formed the associations connecting specialist form field of nutrition. Also associations supports the dietetic profession and expand knowledge of dietetic sciences. Unfortunately, in many European countries, the main task of dietetics is still only nutritional counseling and diet preparation. Authors of this article describe the most important moments in the history of dietetic profession in European and United States.

3

Thyroid functioning, adipocytokines, bone turnover and vitamin D - review of literature

86%

Koszowska A. , Brończyk-Puzoń A. , Dittfeld A. , Nowak J. , Kulik-Kupka K. , Zubelewicz-Szkodzińska B.

Progress in Health Sciences

|

2016

|

tom 6(1)

188-196

EN

The most common public health problems include, among others, overweight, obesity, and cardiovascular diseases. In addition, the number of people with thyroid disturbances is still growing. Thyroid abnormalities can lead to many metabolic dysfunctions, including secondary osteoporosis, alterations in body mass, lipid profile, and insulin resistance. Recently, the studies have been focused on the connections between thyroid gland function, obesity, metabolic syndrome and cardiovascular diseases, as well as bone turnover. Fatty tissue plays an important role in whole body homeostasis. Adipose tissue hormones, such as leptin, resistin and adiponectin are proteins having immunomodulatory lproperties, and their balance is needed to control immune response, as well as inflammation processes. The following article constitutes a review of literature concerning thyroid function with regard to adipocytokines and vitamin D, as well as the influence of this gland on the skeletal system. For this purpose, Medline Pub Med base and Google Scholar were used. All the citied studies in this review article underline how much should be done to achieve more efficient treatment of thyroid disorders, specifically, how to prevent its complications, for instance, osteoporosis, over-weight, obesity or cardiovascular diseases.

4

Jakość życia osób z celiakią, alergią i nadwrażliwością na gluten stosujących dietę bezglutenową - ocena za pomocą kwestionariusza WHOQOL-BREF

86%

Bronczyk-Puzon A. , Bieniek J. , Koszowska A. , Nowak J. , Dittfeld A. , Dziabek E. , Jagielski P.

Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu

|

2014

|

tom 20(49)

|

nr 3