Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

The relationship between CRI and CSR indices and other quality parameters of coking coal from the Pniówek deposit (SW part of the USCB, Poland)

100%

Probierz K. , Marcisz M.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2019

|

tom T. 35, z. 3

163--184

EN

The paper presents the correlation between the CRI (Coke Reactivity Index), CSR (Coke Strength after Reaction) and the remaining 36 quality parameters of coking coal from the Pniówek deposit (SW part of the USCB). The test results were obtained for a region of fundamental importance to the Polish reserves of coking coal, characterized by highly variable coalification and quality parameters. The tests related to the determination of relationships of the CRI and CSR indices to other parameters were based on 25 channel samples acquired from active workings. The characteristics of the variability of the CRI and CSR indices were analyzed using statistical methods. The dependencies between the CRI and CSR indices and the parameters having an impact on their values were determined using linear correlation. An attempt was also made to determine the correlations between the concerned parameters using the multiple correlation method. The obtained results have been presented and compared to the results of globally conducted experiments in the form of charts presented by (North et al. 2018b). No clear dependence of the CRI and CSR indices was exhibited in case of most of the analyzed quality parameters, which is supported by low correlation coefficients of r < 0.5. The statistical analysis exhibited only 9 cases of correlation between CRI and CSR with other quality parameters, where the correlation coefficient was r ≥ 0.5, that is: Hta, Na2O, Al2O3 and SiO2, Mn3O4, daa and dra. This confirms the different characteristics of coal from the studied area, exhibited multiple times, that should be related to the specific coalification process, especially the occurrence of thermal metamorphism.

PL

W artykule przedstawiono zależności korelacyjne pomiędzy wskaźnikami koksowniczymi CRI (Coke Reactivity Index) i CSR (Coke Strength after Reaction) a pozostałymi 35 parametrami jakości węgli koksowych w złożu Pniówek (SW część GZW). Wyniki badań uzyskano w obszarze o podstawowym znaczeniu dla polskiej bazy zasobowej węgli koksowych, która charakteryzuje się znaczną zmiennością jakości i uwęglenia. Badania związane z określaniem związków i powiązań wskaźników CRI i CSR z innymi parametrami, oparto na podstawie 25 próbek bruzdowych pobranych z czynnych wyrobisk górniczych. Charakterystykę zmian wartości wskaźników CRI i CSR analizowano z użyciem metod statystycznych. Zależności pomiędzy wskaźnikami CRI i CSR a parametrami mającymi wpływ na kształtowanie się ich wartości określono z użyciem korelacji prostoliniowej. Próbowano również określić współzależności pomiędzy analizowanymi parametrami metodą korelacji wielorakiej. Uzyskane wyniki przedstawiono na tle doświadczeń światowych zestawionych w postaci wykresów zaprezentowanych przez (North i in. 2018b). Wykazano brak wyraźnej zależności wskaźników CRI oraz CSR od większości analizowanych parametrów jakościowych o czym świadczą niskie wartości współczynników korelacji r < 0,5. Analiza statystyczna wykazała jedynie 9 przypadków korelacji CRI i CSR z pozostałymi parametrami jakościowymi, dla których wartość współczynnika korelacji r ≥ 0,5, tj.: Hta, Na2O, Al2O3 i SiO2, Mn3O4, dra i daa. Potwierdza to wielokrotnie wykazywaną odmienność węgli z obszaru badań, którą należy wiązać ze specyficznym przebiegiem procesów uwęglenia, a szczególnie z oddziaływaniem metamorfizmu termalnego.

2

The impact of depositing waste from coal mining and power engineering on soils on the example of a central mining waste dump

80%

Marcisz M. , Adamczyk Z. , Gawor Ł. , Nowińska K.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2021

|

tom T. 37, z. 2

179--192

EN

The purpose of the study was determining of degree of contamination of soil cover as a result of disposing of different industrial wastes and comparison of the soil quality with quality of soils and the grounds described in standards in relation to the reclamation works carried out on the dump. Analysed waste dump belongs to the sparse objects of this type in the Upper Silesian Coal Basin, where both coal mining wastes as well as flying ashes occur. During investigations there was done a collection of 9 soil samples around the dump using Egner`s cane from the depth of 30 cm. The content of heavy metals was determined (Cd, Co, Cr, Cu, Ni, Pb, Zn) using method of emission spectrometry (ICP-AES) and phase composition studies using the X-ray diffraction method (XRD ). Obtained results enabled determination of impact of disposed wastes on the degradation of pedosphere of studied area, which represents III group of fallow lands. The contents of heavy metals in soil samples vary in wide spectrum, but do not exceed permissible content of metals and metalloids for the aforementioned soil group. The highest concentrations reaches iron (average content 0,6%), while concentrations of other elements do not exceed 0.02%. In the mineral composition of soil samples the dominant components are typical for soils in the area of post-mining dumps, i.e. quartz, feldspars, clay minerals, represented by kaolinite and illite. The presence of muscovite with a share of < 5% was also found. Minerals from the carbonate group – calcite (< 3.5%) and dolomite (< 0.3%) occur rarely. In the investigated samples there was identified presence of mullite, component typical for wastes coming from energy sector.

PL

Celem badań było określenie stopnia zanieczyszczenia powłoki glebowej wskutek deponowania różnorodnych odpadów przemysłowych oraz porównanie jej jakości z określonymi standardami jakości gleby i ziemi, w odniesieniu do przeprowadzonych prac rekultywacyjnych na zwałowisku (należącym do nielicznych obiektów tego typu na obszarze GZW), gdzie występują zarówno węglowe odpady pogórnicze, jak i popioły elektrowniane. W ramach badań pobrano 9 próbek glebowych wokół zwałowiska (za pomocą próbnika – laski Egnera) z głębokości do 30 cm. Wykonano oznaczenia zawartości metali ciężkich (Cd, Co, Cr, Cu, Ni, Pb, Zn) metodą spektrometrii emisyjnej (IC P-AES) oraz badania składu fazowego metodą dyfrakcji rentgenowskiej (XRD). Uzyskane wyniki umożliwiły określenie wpływu deponowanych odpadów na degradację pedosfery badanego obszaru, reprezentującego III grupę gruntów – nieużytki. Zawartości badanych metali ciężkich w pobranych próbkach gleb zmieniają się w szerokim zakresie, lecz nie przekraczają dopuszczalnych zawartości metali i metaloidów dla wspomnianej grupy gruntów. W największych koncentracjach występuje żelazo (średnia zawartość 0,6%), natomiast koncentracje pozostałych pierwiastków nie przekraczają 0,02%. W składzie mineralnym próbek gleb dominują elementy typowe dla gleb rejonu zwałowisk pogórniczych, tj. kwarc, skalenie, minerały ilaste, reprezentowane przez kaolinit i illit. Stwierdzono również obecność muskowitu o udziale <5%. Znacznie rzadziej występują minerały z grupy węglanów: kalcyt (< 3,5%) i dolomit (<0,3%). W badanych próbkach gleb zidentyfikowano obecność mullitu, składnika typowego dla odpadów pochodzących z energetyki.

3

Using unmanned aerial vehicles in recognizing terrain anomalies encountered in the gas pipeline right-of-way (row)

80%

Kozuba J. , Marcisz M. , Rzydzik S. , Paszkuta M.

Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska

|

2024

|

tom z. 123

57--73

EN

The objective of the undertaken research was to characterize and evaluate the impact of weather and lighting conditions on recording terrain anomalies in the photographs obtained during a UAV photogrammetric flight. The present work describes the use and capabilities of the UAV in the mapping of photo acquisition conditions similar to those performed during inspection flights with the use of a manned helicopter equipped with a hyperspectral camera, in the target range of visible light. The research was conducted in the southern part of Poland (between Gliwice and Katowice), where 7 routes were selected, differing from one another in terms of terrain anomalies (buildings, types of land areas, vehicles, vegetation). In the studies, which involved photogrammetric flights performed using a UAV, different seasons and times of day as well as changes in light intensity were taken into account. The flight specification was based on the main parameters with the following assumptions: taking only perpendicular (nadir) RGB photographs, flight altitude 120 m AGL, strip width 160 m, GSD ≤0.04 m and overlap ≥83%. The analysis of the photographic material obtained made it possible to correct the catalog of anomalies defined previously, since the recognition of some objects is very difficult, being usually below the orthophotomap resolution. When making and evaluating orthophotomaps, problems with mapping the shape of objects near the edges of the frame were found. When a 12 mm lens is used, these distortions are significant. It was decided that for the purpose of generating training data from orthophotomaps, only the fragments containing objects which shape would be mapped in accordance with the real one would be used. Thus, the effective width of orthophotomaps obtained from simulated flights will be approximately 100 m.

4

Possibilities of reclamation and using of large-surface coal mining dumping grounds in Poland

80%

Marcisz M. , Probierz K. , Gawor Ł.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2020

|

tom T. 36, z. 1

105--122

EN

There was done an inventarization of 41 coal mining dumping grounds, gathering waste material from 27 mines. Considering the fact, that five mines belong to multi-motion plants the research comprised 32 hard coal deposits. Source data with localization of particular dumps have been obtained from archival materials from the mines and municipalities, in the boundaries where the dumps occur as well as free accessible published materials (books, scientific papers). The data have been verified, in the beginning on the basis of topographical maps, orthophotomaps and aerial photographs and then, after vision done during field works they have been drawn on the topographic base, what resulted in creating the map of post-mining dumping grounds. Valorisation of coal mining waste dumps, using already repeatedly presented method, included defining of: name of the dump, coal mine from where the wastes come from, state of the dump, surface of the dump, type of technical and biological reclamation, accessibility of the object, possibilities of recovery of coal and the results have been drawn on the map. On the basis of collected and elaborated data there was done an attempt of defining of potential possibilities of recovery of coal from the dumps and connecting of coal quality in exploited deposits and coal content in waste material. The results showed that in spite of initial information that the majority of the dumps comprise potential objects of coal recovery of coal from waste material, eventually only in some cases (thirteen objects) the recovery seems to be economically justified.

PL

Dokonano inwentaryzacji 41 zwałowisk odpadów pogórniczych pochodzących z 27 kopalń. Z uwagi na fakt, że pięć kopalń są kopalniami wieloruchowymi, badania objęły swoim zasięgiem aż 32 złoża węgla kamiennego. Dane źródłowe (wraz z miejscami lokalizacji poszczególnych zwałowisk) pozyskano, zarówno z materiałów archiwalnych, jakimi dysponują zakłady górnicze i urzędy miast (w granicach których występują te zwałowiska), jak również z powszechnie dostępnych materiałów opublikowanych (tj. książek, monografii, artykułów naukowych). Zweryfikowane, początkowo na podstawie dostępnych map topograficznych, ortofotomap oraz aktualnych zdjęć lotniczych, a następnie na podstawie wizji w ramach prac terenowych, dane zostały naniesione na podkład topograficzny, czego rezultatem jest mapa zwałowisk odpadów pogórniczych. Waloryzacja zwałowisk, wykorzystująca wielokrotnie już zaprezentowaną metodę, obejmowała określenie: nazwy zwałowiska, kopalni, z której pochodzą zwałowane odpady, stanu zwałowiska, powierzchni zwałowiska, rodzaju rekultywacji technicznej i biologicznej, dostępności obiektu oraz możliwości odzysku węgla, zaś jej wyniki zostały naniesione na wykonaną uprzednio mapę. Na podstawie zebranych i opracowanych danych podjęto próbę określenia potencjalnych możliwości odzysku węgla ze zwałowisk oraz powiązania jakości węgla w złożach eksploatowanych i węgla w materiale odpadowym. Wyniki badań wykazały, iż pomimo wstępnej informacji, że większość badanych zwałowisk stanowi potencjalne obiekty odzysku węgla z materiału odpadowego, ostatecznie tylko w kilkunastu przypadkach (trzynaście obiektów) odzysk ten wydaje się ekonomicznie uzasadniony.

5

Valorization of geotourist and geoheritage objects in the region of Mikołów (USCB, southern Poland)

80%

Marcisz M. , Gawor Ł. , Kobylańska M.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2022

|

tom T. 38, z. 1

189--210

EN

Skilful preservation of the cultural landscape on the basis of post-industrial facilities, including post-mining facilities and geoheritage objects, may contribute to a positive change in the functionality of abandoned or degraded sites. The article presents selected geological, geomorphological and anthropogenic objects in the vicinity of Mikołów (central part of the USCB, southern Poland). Their evaluation in the context of being the part of unique cultural landscape created by historical mining activities was carried out. The detailed geotourist valorisation of 4 selected geoheritage and mining heritage objects/sites was carried out in the scope of their current state, potential and the level of preparation for possible fulfilling the educational functions. The research outputs and valorization results presented in the article allowed to draw conclusions and formulate recommendations for the development of the analyzed geotourist objects and sites in terms of the implementation of the didactic process, characterised by specific requirements. As a result of the performed valorization of the analyzed objects, from the point of view of the recipient (academic teacher), the best result was obtained by the Triassic limestone quarry in Mikołów Mokre, and the lowest moraine ridge in the Promna Valley. The obtained results also showed high visual and cognitive values of the objects, especially in terms of geodiversity, the dominant element and cultural connections, where the Mikołów quarry also showed the highest value. Low ratings of the utility and investment values of these objects result mainly from the state of preservation, the lack of tourist infrastructure and the lack of their promotion as an important part of the industrial and cultural heritage of the region.

PL

Umiejętne zachowanie krajobrazu kulturowego na bazie obiektów poprzemysłowych, w tym obiektów pogórniczych i obiektów dziedzictwa geologicznego, może przyczynić się do pozytywnej zmiany funkcjonalności obszarów opuszczonych lub zdegradowanych. W artykule przedstawiono wybrane obiekty geologiczne, geomorfologiczne i antropogeniczne w okolicach Mikołowa (centralna część GZW, południowa Polska). Dokonano ich oceny w kontekście przynależności do unikatowego krajobrazu kulturowego utworzonego przez historyczną działalność górniczą. Przeprowadzono szczegółową waloryzację geoturystyczną 4 wybranych obiektów/obszarów dziedzictwa geologicznego oraz górniczego w zakresie ich stanu obecnego, potencjału oraz stopnia przygotowania do ewentualnego pełnienia funkcji edukacyjnych. Zaprezentowane w artykule wyniki badań i waloryzacji pozwoliły na wyciągnięcie wniosków i sformułowanie rekomendacji dla zagospodarowania analizowanych obiektów i stanowisk geoturystycznych pod kątem realizacji procesu dydaktycznego, charakteryzującego się określonymi wymaganiami. W rezultacie przeprowadzonej waloryzacji analizowanych obiektów, z punktu widzenia odbiorcy (nauczyciela akademickiego), najlepszy wynik uzyskał triasowy kamieniołom wapienia w Mikołowie Mokrem, natomiast najniższy grzbiet morenowy w Dolinie Promnej. Uzyskane efekty wykazały również wysokie walory wizualne i poznawcze obiektów, zwłaszcza w zakresie georóżnorodności, elementu dominującego i powiązań kulturowych, gdzie najwyższą wartość wykazał również mikołowski kamieniołom. Niskie oceny walorów użytkowych i inwestycyjnych badanych obiektów wynikają głównie ze stanu zachowania, braku infrastruktury turystycznej oraz braku ich promocji jako ważnej części dziedzictwa przemysłowego i kulturowego regionu.

6

Use of unmanned aerial vehicles for water sampling in hard-to-reach water reservoirs

51%

Marcisz M. , Morga R. , Remiorz E. , Krasoń T. , Michalik B. , Nalepka P. , Potempa S. , Saks K. , Szecówka G.

Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska

|

2022

|

tom z. 116

211--221

EN

Collecting water samples for laboratory analysis from hard-to-reach surface areas such as post-industrial reservoirs (for example, tailings depositories) or overgrown lakes and ponds poses several difficulties, and it is potentially dangerous for the persons carrying out such activity. This can be improved by the use of unmanned aerial vehicles (UAVs) while ensuring an adequate level of safety and full compliance with the requirements of PN-ISO standards. This article presents the possibility of using the BSP in the option of autonomous (automatic) operation, allowing for the collection of water samples intended for physico-chemical tests, from hard-to-reach surface reservoirs, following the provisions of the relevant PN-ISO standards.