Prezentowany artykuł porównuje Kanta i Lotzego koncepcję sądów syntetycznych a priori. Celem Lotzego jest odnowienie rozwiązań Kantowskich, co zostaje osiągnięte dzięki wprowadzeniu dystynkcji pomiędzy analityczną (identyczną) treścią, a syntetyczną formą tych sądów, które Kant uznał za syntetyczne. Dystynkcja ta umożliwia stworzenie koncepcji intencjonalnego sensu mającej duży wpływ na Fregego i Husserla
The article presents the ideas of a religious a priori formulated by Wilhelm Windelband and Martin Heidegger. In his notes on the early lecture 'Die Philosophischen Grundlagen der Mittelalterlichen Mystik' (The philosophical basis of medieval mysticism) Heidegger launched a polemic against the transcendental foundation of religion proposed by Windelband. As it turned out, the main issue in the dispute was the different models of rationality which the two authors used to build their conceptions of absolute. This is an interesting conclusion, since it shows that the argument about the correct perception of a religiously construed transcendence actually appears to have been a dispute about the understanding of what we want to accept as rationality and/or irrationality. Thus, we may conclude that the choice of the model of rationality carries the burden of a religious choice.