Niwelacja geometryczna to podstawowa technologia wykonywania pomiarów wysokościowych. Pojawienie się niwelatorów kodowych zwiększyło szybkość pomiaru oraz jego niezawodność. Do pomiaru nie jest potrzebna druga osoba do zapisywania wyników. Obserwacje zarejestrowane w pamięci instrumentu mogą być łatwo przetworzone w specjalistycznym oprogramowaniu lub zestawione w arkuszu kalkulacyjnym np. Microsoft Excel. Należy pamiętać, że o wynikowej dokładności zestawu decyduje jakość wszystkich jego elementów, a zwłaszcza łat niwelacyjnych. W artykule zostanie przedstawiony test łat aluminiowych wysuwanych (teleskopowych) o długości 5 metrów. Łaty te są tanie i łatwo dostępne w sklepach z narzędziami. Łaty teleskopowe są wygodne w transporcie i użytkowaniu i wyparły całkowicie z użytkowania łaty sklejkowe – dawniej używane składane 2 x 2 m Carl Zeiss Jena i obecnie produkowane, ale znacznie droższe łaty składane Nedo 4 x 1 m. Dla celów geodezyjnych nie wymaga się kalibracji łat aluminiowych. Wykonanie takiej czynności zależy od potrzeb zleceniodawcy. W artykule podkreślono rolę laboratoriów w testowaniu sprzętu pomiarowego dostępnego na rynku i przekazywaniu informacji o jego dokładności i możliwości zastosowania w pracach geodezyjnych.
EN
Geometric leveling is the basic technology for making height measurements. The appearance of code levels has increased the speed of measurement and its reliability. No second person is needed to record the results for the measurement. Observations recorded in the instrument's memory can be easily processed in specialized software or compiled in a spreadsheet, eg Microsoft Excel. It should be remembered that the resulting accuracy of the set depends on the quality of all its elements, especially the leveling staffs. The article presents a test of aluminum extendable (telescopic) rods with a length of 5 meters. These rods are cheap and readily available at hardware stores. Telescopic rods are convenient to transport and use and have replaced the plywood rods completely – formerly used 2 x 2 m Carl Zeiss Jena folding rods and now produced, but much more expensive, Nedo folding rods 4 x 1 m. Calibration of aluminum rods is not required for geodetic purposes. The performance of such an activity depends on the client's needs. The article emphasizes the role of laboratories in testing measuring equipment available on the market and providing information about its accuracy and applicability in geodetic works.
Artykuł rozpoczyna cykl „Test AGH”, w którym będą zamieszczane testy laboratoryjne i polowe sprzętu pomiarowego: pionowników, łat, dalmierzy oraz innego sprzętu pomiarowego. Część testów będzie przydatna większości wykonawców prac geodezyjnych, niektóre będą miały charakter bardziej specjalistyczny i będą przeznaczone dla geodetów wykonujących pomiary precyzyjne. Wiedza fachowa geodety składa się z kilku części: - wykształcenia zawodowego uzyskanego w trakcie nauki technikum lub studiów geodezyjnych na wyższej uczelni, - doświadczenia zawodowego własnego i przyswojonego od innych wykonawców, - wiedzy przyswajanej w trakcie wykonywania zawodu z publikacji inżynierskich, naukowych i szkoleń specjalistycznych. W kolejnych artykułach na podstawie wymienionych powyżej doświadczeń opisywane będą procedury pomiarowe i testowe, które zdaniem autora mogą być użyteczne w praktyce geodezyjnej. Artykuł niniejszy dotyczy sprawdzenia i rektyfikacji urządzeń do centrowania instrumentu na statywie nad punktem pomiarowym. Rzecz dotyczy typowych pomiarów geodezyjnych. Poniżej zostaną opisane dwie metody sprawdzenia i rektyfikacji pionu optycznego: metoda przybliżona i metoda precyzyjna. Metody te mogą mieć zastosowanie zarówno w laboratorium, jak i w terenie. Opisana poniżej metoda precyzyjna może być zrealizowana bez dodatkowego kosztownego oprzyrządowania. Opisany sposób może być wykorzystany przez wykonawców pomiarów geodezyjnych, zwłaszcza precyzyjnych, a także w pracowniach serwisowych sprzętu geodezyjnego. Dokładność centrowania z wykorzystaniem pionu optycznego w warunkach laboratoryjnych wynosi ±0,5-0,8 mm [1]. W warunkach terenowych dokładność ta wynosi ±1-1,2 mm [2]. Opisany sposób rektyfikacji pozwoli na zachowanie tej dokładności w terenie.
EN
The article begins the „AGH Test” series, which will include laboratory and field tests of measuring equipment: plummets, staffs, rangefinders and other measuring equipment. Some of the tests will be useful to the majority of surveying contractors, some will be more specialized and will be intended for surveyors who perform precise measurements. The expertise of a surveyor consists of several parts: - education obtained after graduating from a technical school or surveying studies at a university, - own professional experience and experience acquired from other contractors, - knowledge acquired in the course of practicing the profession from engineering and scientific publications and specialist training. In the following articles, based on the above-mentioned experiences, measurement and test procedures will be described, which, according to the author, may be useful in geodetic practice. This article deals with checking and adjusting the instrument centering devices on a tripod over the mark. The subject concerns typical geodetic measurements. Two methods of checking and adjusting the optical plummet will be described below: the approximate method and the precise method. These methods can be used both in the laboratory and in the field. The precise method described below can be realized without additional expensive instrumentation. The described method can be used by the contractors of geodetic measurements, especially precise ones, as well as in service workshops of geodetic equipment. The centering accuracy with the use of the optical plummet in laboratory conditions is ±0.5-0.8 mm [1]. In field conditions, this accuracy is ±1-1.2 mm [2]. The described method of rectification will allow to maintain this accuracy in the field.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.