Agresywność wód to ich właściwość powodująca niszczenie skał. W konsekwencji jest ona jednym z czynników modelujących powierzchnię Ziemi. Ponadto warunkując rozpuszczanie ośrodka skalnego istotnie wpływa na właściwości fizykochemiczne i skład jonowy wód powierzchniowych i podziemnych. W artykule przedstawiono wyniki oceny agresywności wód opadowych powierzchniowych i podziemnych zlewni potoku Białego. Badany obszar jest zbudowany głównie ze skał węglanowych (dolomitów i wapieni). Do oceny agresywności badanych wód wykorzystano twardość ogólną, indeks Langeliera oraz wskaźnik nasycenia wód względem węglanu wapnia obliczony programem PHREEQC.
EN
Aggressiveness is the property of water, which causes destruction of rocks. The aggressiveness is also one of the major factors controlling the Earth surface and chemical composition of water. The paper presents the results of estimation of aggressiveness of precipitation, surface and ground waters. The study area (Biały Stream Basin) is composed mainly of carbonates. The amount of aggressiveness was estimated using the hardness of water, Langelier Saturation Index and SI values calculated by PHREEQC.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule przedstawiono wyniki badań nad ilościową oceną denudacji chemicznej nowatorską metodą wykorzystującą modele numeryczne oraz ocenę wiarygodności wykonanych obliczeń. Poligon doświadczalny stanowiła zlewnia Macelowego Potoku (Pieniński Pas Skałkowy). Ocenę przeprowadzono dwuetapowo: jakościowo i ilościowo. Jakościowo – określono procesy zachodzące w warstwie wodonośnej, na podstawie zmian wietrzeniowych w płytkach cienkich, wykonanych ze skał budujących poligon i umieszczonych na powierzchni terenu oraz w podłożu skalnym. Ilościowo – metodą bezpośrednią wymagającą oceny rozpuszczonej masy tabletek skalnych. Tabletki umieszczono na powierzchni terenu i w podłożu skalnym. Uzyskano zgodność wyników obliczeń denudacji chemicznej z pomiarów bezpośrednich z wynikami określonymi metodą modeli numerycznych, co potwierdza zdaniem autorki wiarygodność tej metody.
EN
The results presented in this article focus on quantitative analysis of the chemical denudation using a new approach based on numerical models and evaluation of the computed rates. Testing area was a Macelowy Potok catchment (Pieniny Klippen Belt). This evaluation has been conducted in two stages: qualitative and quantitative. Qualitative analysis evaluated processes occurring in aquifers based on the weathering studied in thin sections made of the native aquifer rock material and buried in these catchment. Quantitative analysis was based on determination of dissolved amount of the rock in the dissolved tablets that were placed both in the catchment. Observed denudation in the field rock tablets is consistent with the results of the numerical modeling, which validity of the used approach.
Studies of spring waters, especially in mountainous areas, where there are no well boreholes, provide valuable information on the dynamics and chemistry of groundwater. The results of one and a half year monitoring of five selected springs located in the Inner Carpathians were presented in the article. All the springs drain cool, slightly alkaline waters with a low mineralization, which classifies them into acratopegae. In the ionic composition of studied waters bicarbonates, calcium, and magnesium are dominated. In particular, attention was drawn to changes in temperature, since their analysis allowed a relative assessment of the depth of water circulation drained by the springs
Denudacja chemiczna jest rozumiana jako zespół procesów prowadzących do usunięcia z obszarów lądowych masy skalnej rozpuszczonej w wodzie. Znajomość przebiegu tych procesów jest niezbędna do rozpoznania cyklów geochemicznych zachodzących w danym obszarze. Denudacja jest również jednym z głównych czynników kształtujących powierzchnię Ziemi. W artykule przedstawiono zastosowanie nowej metodyki oceny ilościowej denudacji chemicznej, wykorzystującej równowagowy model geochemiczny. Model ten uwzględnia całokształt procesów zachodzących w warstwie wodonośnej, między innymi różną rozpuszczalność i gęstość poszczególnych minerałów oraz udział dwutlenku węgla w rozpuszczaniu węglanów.
EN
Chemical denudation is understood as a set of processes leading to the removal of rock mass from land areas in water solution. The knowledge of these processes is necessary to recognise the geochemical cycles operating within a given area. Denudation is also one of the major factors controlling the Earth surface. The paper presents the application of a new method of quantitative evaluation of chemical denudation using an equilibrium geochemical model. The model involves the whole of the processes that operate within the aquifer, among others different solubilities and densities of individual minerals and the contribution of carbon dioxide to carbonate solubility.
5
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Denudation refers to processes that are destructive and reshaping the surface of the Earth. Some of these processes causing removal of the rocks from the land masses are known as the chemical denudation. The results presented in this article focus on quantitative analysis of the chemical denudation using a new approach based on numerical models and evaluation of the computed rates. This evaluation has been conducted in two stages: qualitative and quantitative. Qualitative analysis evaluated processes occurring in aquifers based on the weathering studied in thin sections made of the native aquifer rock material and buried in these aquifers. Quantitative analysis was based on determination of dissolved amount of the rock in the dissolved discs that were placed both in the aquifers and on the ground surface. Observed denudation in the field rock discs is consistent with the results of the numerical modeling, which in the authors’ view suggests validity of the used approach.
The paper presents spatial analysis and numerical methods to describe the hydrodynamic and hydrochemical conditions in a groundwater system. The research was conducted in the northern part of the Białystok High Plane, eastern Poland, within a Quaternary multi-aquifer system. Spatial analysis was used for imaging the quasi-continuous structure of the system based on a discrete set of hydrogeological data. A high-resolution regional flow model was used to identify the groundwater discharge and discharge zones of the individual aquifers. Calculations have shown a marked asymmetry of the flow system. Deeply incised river valleys in the Niemen River basin more strongly affect the groundwater than the discharge zones in the valleys of the Vistula River basin. As a result, the underground watershed in deeper aquifers is clearly shifted westward in relation to the morphological watershed. The hydrodynamic conditions of the system determined by numerical methods were used to identify the points along the groundwater flow-path for the hydrochemical study. It was the basis for the identification of points located along the groundwater flow direction, which were used in the hydrochemical study. Computational schemes of water solution models were calculated for the quasi-equilibrium state of chemical reactions between the solution and the solid and gaseous phases. Presentation of the chemical reactions allowed determining the origin of changes in the concentrations of individual components dissolved in groundwater. It was found that kaolinitization, i.e. chemical weathering of feldspars and plagioclases is the basic process that most affects the groundwater chemistry.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.