Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl

Ograniczanie wyników

Znaleziono wyników: 2

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

The fate of Krakow’s builders and architects of Jewish origin in the face of World War II. Possibilities of applying the micro-historical method in research on architecture and urban planning

100%

Motak M.

2024

tom Nr 3 (79)

13--24

This article is about the fate of a group of architects and builders in Krakow during World War II. After the outbreak of the war and the start of the German occupation in September 1939, they found themselves in a very difficult position. As the persecution intensified, so did the opportunities for their professional activities strongly diminish, although they did not disappear. The article outlines in more detail two individual situations–those of Samuel Mehl and Jakub Stendig – one related to the creation of a building, the other to, among other issues, the loss of a building. The research used methods often applied in the studies in architecture and urbanism: literature analysis, search in archives, field research. The micro-historical method, which is rather rarely used in such research, was also applied. This method, which has been used for nearly 50 years in scientific, mainly historical research, is based on studying and preserving the individual element of the narrative while aiming to generalise the result. In spite of the extremely cruel persecution of the Jewish population in Krakow during World War II, some architects and builders of Jewish origin continued their professional activity under various and difficult conditions. Its forms varied from design work and construction of residential buildings, to care for historical monuments, to construction activity in a concentration camp. Professional activity and specific skills may have contributed to the fact that proportionally more Jewish architects and builders survived the Holocaust than the Jewish community in Krakow as a whole. The consequences of the Holocaust for the architecture and space of Krakow were serious and varied: the loss of an important professional group, the loss of valuable architectural and artistic works, the change of features in newly designed buildings. The legacy of the work of architects and builders of Jewish origin in Krakow is very significant. It has been commemorated in a variety of tangible and intangible forms, although insufficiently in proportion to its scale.

Artykuł dotyczy losów grupy architektów i budowniczych w Krakowie w czasie II wojny światowej. Po wybuchu wojny oraz rozpoczęciu okupacji niemieckiej we wrześniu 1939 r. znaleźli się oni w bardzo trudnym położeniu. Wraz z nasileniem prześladowań również możliwości ich działalności zawodowej silnie zmniejszały się, aczkolwiek nie zanikły. W artykule zarysowano bliżej dwie indywidualne sytuacje–Samuela Mehla i Jakuba Stendiga–jedna związana z powstaniem budynku, druga m.in. z utratą budynku. W badaniach korzystano z metod często stosowanych w badaniach nad architekturą i urbanistyką, takich jak analiza literatury przedmiotu, analiza archiwaliów, badania terenowe. Zastosowano również metodę mikrohistoryczną, która w takich badaniach nie jest stosowana bądź stosowana bardzo rzadko. Metoda ta, używana od blisko 50 lat w badaniach naukowych, głównie historycznych, opiera się na badaniu i zachowaniu elementu indywidualnego narracji przy jednoczesnym dążeniu do generalizacji wyniku. Mimo niezwykle okrutnych prześladowań ludności żydowskiej w Krakowie w czasie II wojny światowej niektórzy architekci i budowniczowie pochodzenia żydowskiego przejawiali w rozmaitych i trudnych uwarunkowaniach aktywność zawodową. Jej formy były zróżnicowane: od pracy projektowej i prowadzenia budów kamienic mieszkalnych, przez opiekę nad zabytkami, po działalność budowlaną w obozie koncentracyjnym. Aktywność zawodowa oraz określone umiejętności mogły przyczynić się do ocalenia proporcjonalnie większej liczby architektów i budowniczych żydowskich aniżeli ogółu społeczności żydowskiej w Krakowie. Konsekwencje Zagłady dla architektury i przestrzeni Krakowa były poważne i zróżnicowane: utrata ważnego środowiska zawodowego, utrata cennych dzieł architektury i sztuki, zmiana cech w nowo projektowanych budynkach. Dziedzictwo działalności architektów i budowniczych pochodzenia żydowskiego w Krakowie jest bardzo znaczne. Zostało ono upamiętnione w rozmaitych formach materialnych i niematerialnych, aczkolwiek w stopniu niewystarczającym w proporcji do jego skali.

A short history of the form of octagonal and elliptical city squares

63%

Motak M. , Woźniczka M.

Technical Transactions

2021

tom Vol. 118, iss. 1

art. no. e2021016

The article starts with the short discussion of two geometrical figures, i.e., octagon and ellipse, their genesis in architecture and urban design, and the examples of buildings whose plans were based upon them. Then, the selected octagonal and elliptical city squares are discussed: their genesis, context, layout, architecture surrounding the square, objects appearing in the square and, most specially, urban form and composition. The theory of architectural-landscape interiors has been applied to pinpoint the type of city squares by the assessing of the degree of openings in the square’s perimeter. The review consists of 22 case studies (9 octagonal and 13 elliptical) from the 15ᵗʰ to the 20ᵗʰ century. The last discussed case in each group, both atypical created in Krakow in the 20ᵗʰ century, are discussed even more thoroughly. The conclusions were presented first separately for octagonal and elliptical city squares and finally also for both groups in a comparative way.

Artykuł rozpoczyna się krótką charakterystyką dwóch figur geometrycznych, tj. ośmioboku i elipsy, obejmującą ich genezę w architekturze i urbanistyce oraz przykłady budynków o planach opartych na tych figurach. Następnie omówione zostały wybrane place ośmioboczne i eliptyczne – ich geneza, kontekst, rozplanowanie, architektura je otaczająca, obiekty pojawiające się w ich obrębie oraz, w szczególności, kompozycja i forma urbanistyczna. Zastosowana została teoria wnętrz architektoniczno-krajobrazowych do wskazania typu danego wnętrza placowego ze względu na proporcję otwarć w ścianach placu. Omówiono 22 przykłady, w tym 10 placów ośmiobocznych i 12 eliptycznych, powstałych od XV do XX wieku. Ostatni przykład w każdej grupie, nietypowy i powstały w Krakowie w XX wieku, został omówiony bardziej szczegółowo. Wnioski przedstawiono osobno dla placów ośmiobocznych i eliptycznych, a następnie wspólnie dla obu grup w formie porównawczej.