Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Szansa czy iluzja? - Głębokie kopalnie miedzi i srebra w Polsce

100%

Speczik S.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2015

|

tom nr 91

179--192

PL

Popyt na miedź i srebro w dającej się określić perspektywie będzie rósł. Wysokie ceny energii i inne koszty uzyskania produktu powodują, że eksploatacja złóż o wysokiej zawartości miedzi i srebra może być bardziej uzasadniona ekonomicznie w przypadku głębszych złóż niż płytszych, o mniejszych zawartościach składników użytecznych. Pojawia się pytanie: czy w polskich warunkach taka eksploatacja będzie uzasadniona, skoro obok barier technologicznych pojawiają się bariery prawno-podatkowe. Duże głębokości to m.in. problem: wysokiego ciśnienia nadkładu, temperatury, bezpiecznych i akceptowalnych warunków pracy. Otoczenie finansowo-prawne i system podatkowy obowiązujący w naszym kraju skutkuje wydłużeniem czasu zwrotu z inwestycji, co może czynić inwestycję nieopłacalną. Bariery techniczne i technologiczne wydają się przy obecnym poziomie wiedzy górniczej do pokonania, lecz bariery ekonomiczno-podatkowe wymagają głębokiej reformy otoczenia fiskalnego inwestycji w przemyśle wydobywczym.

EN

The demand for copper and silver will increase in the foreseeable future. Energy costs and growing production expenses may cause the extraction of deeper deposits with high copper and silver content to be more economically justified rather than shallower, with low tenor of mineralization. A question arises: will such extraction be justified under the conditions specific to Poland, if apart from technological barriers there are also those related to economic constraints? Among other things, considerable depths constitute a problem of: high overburden pressure, temperature, safe and acceptable working conditions. The financial-legal surroundings and the taxation system which are in effect in our country result in prolonging the payback period of the investment, which may make it uneconomical. The technical and technological barriers seem possible to overcome considering the current state of mining knowledge, while the economic and tax barriers require a very deep reform of the investment's fiscal conditions in the mining industry.

2

The auriferous ore mineralisation and its zonal distribution around the Variscan Kłodzko–Złoty Stok granitoid pluton in the Sudetes (SW Poland) – an overview

63%

Mikulski S. Z. , Speczik S.

|

tom Vol. 60, No. 3

650--674

EN

Due to a low level of erosion the Variscan (Carboniferous–Mississippian) Kłodzko–Złoty Stok (KZS) granitoid pluton and its metamorphic rock cover are unique examples of the ore mineralisation distribution pattern around a pluton. The KZS pluton formed from I-type magmas. It is composed mostly of high-K, metaluminous, biotite- and hornblende-rich granitoids of various compositions ranging from granodiorite to monzonite. The ore mineralisation in the KZS shows specific zonation that reflects interaction between post-magmatic mineralising fluids and country rocks of different composition. In the KZS pluton and its surroundings the mineralisation reveals high-temperature Ti-W oxides and As-Fe sulphide-arsenides plus Fe-oxides which are replaced outwards by Cu-Fe-Pb-Zn sulphides and subsequently, in the marginal parts of the pluton, by the Pb-Sb-Fe sulphide mineralisation. The specific elements and the isotopic composition of sulphur in ore minerals indicate that the metal-bearing postmagmatic-metamorphic hydrothermal fluids, despite their strong affinities to the KZS hybrid magmatic fluids, show also an influence of variable composition of country rocks. Variable alteration processes: hornfelsitisation, skarnisation, dolomitisation, serpentinitisation, pyroxenisation, biotitisation, K-feldspatisation, silicification, berezitisation, carbonatisation, prehinitisation, chloritisation, epidotisation, sericitisation, albitisation and sulphidisation developed along contacts of various rock types within the country rocks. In more fractured zones, transported elements were preferentially trapped by calcareous (Ca-rich) metamorphic rocks. Moreover, along the direct contact between granitoids and calcareous rocks a high temperature auriferous skarns with magnetite-pyrrhotite or/and löllingite-arsenopyrite mineralisation were formed. There are positive correlations between organic matter and Fe2O3 and MgO contents in skarns, suggesting remobilization of organic matter by hydrothermal fluids released during serpentinisation. The organic matter and carbonate samples have very variable δ13C and δ18O values. Most probably these are the result of isotopic re-equilibration between minerals under high temperatures. On the intimate contact of granitoids with less permeable amphibolitic hornfelses a high temperature titanite-scheelite mineralisation of veinlet-impregnation type occurred, while thermal and metasomatic alteration of the enveloping more permeable sandstones developed away from direct contact with granites, causing the formation of pyrite-rich beresites. As a rule, different types of sulphide ore mineralisation contain refractory gold captured by arsenopyrite, löllingite and/or pyrite. Moreover, the formation of contact-metasomatic ore mineralisation was accompanied by ore precipitation in veins and stockworks at a wide temperature range from 480 to 150°C during early and late fracturing stages. The younger stages also revealed variable concentration of gold. All those observations strongly indicate that the whole KZS pluton and its aureole was fertile in gold.

3

Głębokie złoża miedzi i srebra szansą dla górnictwa metali w Polsce

63%

Zieliński K. , Speczik S.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2017

|

tom nr 468

153--164

PL

Obecność głębokiej mineralizacji miedziowo-srebrowej w centralnej i wschodniej części monokliny przedsudeckiej nie była znana aż do połowy lat 50. XX w. Przez następne dziesięciolecia prowadzone stopniowo prace badawcze oraz analizy materiału rdzeniowego z ograniczonej liczby głębokich otworów pozwoliły na uszczegółowienie posiadanych informacji oraz na wyznaczenie potencjalnych obszarów złożowych, wraz z oszacowaniem ich przewidywanych zasobów. Mimo to, z uwagi na bariery technologiczne, które opłacalne wydobycie limitowały do głębokości nieprzekraczających 1250 m, obszary te nie były w przeszłości traktowane jako obiekty ewentualnej eksploatacji. Dopiero postępujący rozwój techniczny sprawił, że wydobycie tych rud jest obecnie możliwe i osiągalne, na co wskazują doświadczenia z wielu światowych złóż. Zakrojony na szeroką skalę program eksploracji spółek z grupy Miedzi Copper, prowadzony od kilku lat w południowo-zachodniej Polsce, spowodował, że realne stało się udokumentowanie głębokich złóż miedzi i srebra na tym obszarze. Podstawowym warunkiem podjęcia ekonomicznie uzasadnionej eksploatacji jest koncentracja na rejonach charakteryzujących się wyższą jakością kopaliny.

EN

The deep copper-silver ores in the central and eastern parts of the Fore-Sudetic Monocline had been unknown until the mid- -1950s. During the following decades, gradually progressing studies and analyses of core material from a limited number of deep boreholes drilled in this region made it possible to acquire detailed information and to demarcate areas of potential mineral deposits, along with the estimation of their predicted resources. In spite of the above, due to the technological barriers which limited their profitable extraction to depths not exceeding 1250 m, those areas were not formerly considered as potential mining targets. It is only because of the progressing technological advancement that the extraction of those minerals has currently become possible and attainable, as evidenced by experience from all over the world. Because of the extensive exploration program conducted for several years in south-western Poland by companies belonging to the Miedzi Copper Group, the documenting of deep copper and silver deposits in this area has now become realistic. A primary condition of economically justified extraction is focusing on regions characterised by a higher quality of ore.

4

Prognostyczne złoże rud Cu-Ag w województwie lubuskim (SW Polska)

63%

Krzemiński P. , Speczik S.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2013

|

tom nr 85

231--236

PL

Wieloletnie badania nad związkiem między występowaniem strefy utlenionej Rote Faule a bogatą mineralizacją kruszcową pozwoliły na stwierdzenie prawidłowości w rozmieszczeniu złóż miedzi i srebra w bezpośrednim otoczeniu facji utlenionej. W województwie lubuskim hipotetyczna strefa kontaktu pomiędzy dwiema głównymi facjami geochemicznymi przebiega w kierunku NW-SE na północny wschód od Zielonej Góry do Nowej Soli. W zasięgu omawianej strefy wyznaczono rozległy na 484 km2 obszar prognostyczny Mozów. W omawianym rejonie mineralizację w utworach cechsztyńskiej serii miedzionośnej zbadano dotychczas w siedmiu dostępnych archiwalnych otworach wiertniczych, gdzie na głębokości od 2000 do 2500 m ponad skałami utlenionymi odnotowano bogatą mineralizację kruszcową. Badany obszar stał się poligonem dla zastosowania nowych technik poszukiwawczych rud. Wyniki prac reinterpretacyjnych wybranych profili sejsmicznych 2D przy zastosowaniu efektywnych współczynników odbicia pozwoliły na szczegółowe rozpoznanie stref zmian litologicznych i miąższościowych poszczególnych cyklotemów cechsztynu oraz elementów tektonicznych związanych z tymi utworami. Uzyskano także bardziej precyzyjne kartowanie stropu czerwonego spągowca. Natomiast specjalne transformacje anomalii Bougera w tym rejonie wykonane w postaci map anomalii rezydualnych oraz map gęstości grawimetrycznych elementów liniowych o zasięgu regionalnym i lokalnym w wyznaczonych przedziałach głębokościowych umożliwiły odwzorowanie tektoniki i zmian litologicznych. Skupienie zbadanych otworów na nieznacznej części obszaru prognostycznego nie daje pełnego obrazu rozprzestrzenienia okruszcowania, niemniej uwzględniając zasadnicze prawidłowości występowania dolnocechsztyńskich ciał złożowych należy sądzić, że pas o wysokiej koncentracji miedzi przedłuża się w utworach łupka miedzionośnego oraz wapienia cechsztyńskiego po zachodniej stronie granicy redoks, jak i w łupku miedzionośnym i białym spągowcu po wschodniej stronie granicy redoks. Analizy dostępnych danych w pełni uzasadniają konieczność prowadzenia prac poszukiwawczo-badawczych w celu rozpoznania skali rozprzestrzenienia się ciała kruszcowego. W obrębie omawianego obszaru obecnie prowadzone są intensywne badania oraz prace wiertnicze.

EN

Extensive research completed on the relationship between the oxidized Rote Faule zone and rich ore mineralization has allowed to link the presence of copper and silver deposits in the vicinity of oxidized facies. In the Lubuskie voivodship the hypothetical contact zone between two main geochemical facies runs in the NW-SE direction, northeast of Zielona Góra towards Nowa Sól. The extent of the discussed zone covers 484 km2 of the Mozów prognostic area. Within the discussed area, Zechstein Kupferschiefer mineralization has been investigated in seven available archival cores, where, at the depths between 2000 to 2500 meters above the oxidized rock, rich ore mineralization was observed. The investigated area became training grounds for ore prospecting using the newest methods. The results of reinterpreting of selected 2D seismic profiles by the use of the effective reflection coefficients allowed to detailed identification of lithological zone changes, and thicknesses of particular Zechstein cyclothems, as well as tectonic elements linked to them. Mapping of the top contact of the Rotliegendes was also completed. In addition, special transformations of the Bouguer anomalies compiled in the form of residual anomaly maps as well as gravimetric density maps of linear elements of regional and local extent at pertinent depth intervals allowed the trace of tectonic and lithological changes. The number of cores investigated in a small part of the prognostic area does not give a complete image of mineralization dispersion, however taking into consideration the basic trend in the occurrence of Lower Zechstein ore bodies, an assumption can be made that the belt of high copper concentrations extends into the Kupferschiefer and the Zechstein Limestone facies on the western border of the redox boundary, as well as in the Kupferschiefer and Weissliegendes facies on the eastern border of the redox boundary. Analyses of available data gives reason to conduct exploration and research in order to determine the dispersion of ore bodies. Within the boundaries of the discussed area, intensive research and drilling is being conducted.

5

Wpływ podatku od wydobycia miedzi i srebra na nowe inwestycje

63%

Speczik S. , Capik K.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2018

|

tom nr 106

133--145

PL

Eksploatacja złóż mineralnych zazwyczaj obciąża przedsiębiorcę dodatkowymi podatkami lub opłatami typu royalty, które wykraczają poza powszechny podatek dochodowy (CIT). Państwa z zasady preferują stabilne źródła dochodów fiskalnych oparte np. na wielkości wydobycia surowca, zaś inwestorzy modele oparte na opodatkowaniu z zysku, tj. uwzględniające koszty działalności i ryzyko niższe niż zakładana opłacalność projektu. Zbyt wysokie fiskalne obciążenie sektora wydobywczego z zasady wpływa negatywnie na podejmowane przez inwestorów decyzje dotyczące realizacji nowych inwestycji. Znanych jest wiele przykładów, że zbyt wysokie obciążenia fiskalne skłaniają inwestorów do zmiany lokalizacji na kraje o korzystniejszych systemach podatkowych. Przedstawiono analizę różnych form opodatkowania przedsiębiorstw wydobywczych w świecie i porównano je z systemem obowiązującym w Polsce. Zazwyczaj kraje stosujące w sektorze wydobywczym podatki typu royalty wprowadzają jednocześnie liczne mechanizmy adaptacyjne. Jest to kluczowe dla rozwoju nowych inwestycji z uwagi na fakt, iż w pewnym stopniu mogą one rekompensować wysokie koszty przejścia z fazy inwestycyjnej do operacyjnej. Najczęściej stosowanych jest kilka mechanizmów zachęt jednocześnie, np. przyspieszone rozliczanie wydatków inwestycyjnych i bezterminowa możliwość rozliczania strat. Wprowadzony w Polsce w 2012 roku podatek od wydobycia miedzi i srebra zwiększył zdyskontowaną efektywną stawkę podatkową z poziomu 38,5 do 89% za cały okres trwania inwestycji, co spowodowało wydłużenie zwrotu z inwestycji (PB) o 11 lat, a także spadek wewnętrznej stopy zwrotu (IRR). Obecnie w Polsce brakuje mechanizmów, które równoważyłyby ciężar tego podatku dla nowego inwestora. W celu zrównoważenia podatku od wydobycia niektórych kopalin pod kątem kluczowych wskaźników IRR i ETR zaproponowano możliwość wprowadzenia kilku mechanizmów adaptacyjnych. Dla nowych inwestycji największe znaczenie mają mechanizmy preferencyjnego rozliczania nakładów kapitałowych ponoszonych w przedprodukcyjnej fazie inwestycji. Istotne są: przyspieszona amortyzacja, możliwość odliczenia od podstawy opodatkowania określonych wydatków na fazę poszukiwawczą w połączeniu z wydłużonym okresem rozliczenia straty podatkowej, bądź też mechanizm odliczenia określonego procentu wydatków inwestycyjnych bezpośrednio od podatku.

EN

The extraction of mineral deposits is usually charged with additional taxes or royalty fees that go beyond the general income tax. As a rule, countries prefer stable sources of fiscal revenues based on the volume of raw material extraction, and investors prefer models based on profit tax, i.e. taking operating costs and risks lower than the expected profitability of the project into account. As a rule, too high a burden for the mining sector affects investors’ decisions regarding the introduction of new investments. There are a number of examples where excessive fiscal burdens force investors to move to countries with more favorable tax systems. An analysis of various forms of taxation of mining enterprises around the world has been presented and compared with the system implemented in Poland. Usually, the countries that apply the royalty fee in the mining sector at the same time introduce a number of adaptation mechanisms. This is crucial for new investments due to the fact that they may to some extent compensate for the high costs of transition from the investment to the operational phase. In most cases, several incentive mechanisms are used at the same time, e.g. the accelerated settlement of investment expenditures and the unlimited settlement of losses. The copper and silver mining tax introduced in Poland increased the discounted effective tax rate (ETR) from 38.5% to 89% for the entire investment period, which resulted in a 11-year return on investment, as well as a drop in the internal rate of return (IRR).There are currently no mechanisms in Poland which would balance the burden of this tax for a new investor. In order to balance the extraction tax for certain minerals in terms of the IRR and ETR key indicators, the introduction of several adaptation mechanisms has been proposed. For new investments the most essential mechanism is the preferential settlement of capital expenditures incurred in the pre-production phase of an investment. The others include accelerated amortization, the ability to deduct certain expenses for the exploration phase from the tax base, along with an extended tax loss settlement period, or a mechanism for deducting a certain percentage of investment expenses directly from the tax.

6

Nowe dane na temat bazy zasobowej rud miedzi i srebra w Polsce

51%

Speczik S. , Oszczepalski S. , Małecka K.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2014

|

tom nr 88

235--250

PL

W artykule przedstawiono nowe, dokładniejsze dane, które mogą posłużyć uzupełnieniu bazy zasobowej rud miedzi i srebra w Polsce. Badania zostały wykonane na podstawie przeszło stu nowo zbadanych otworów archiwalnych. Uwzględniając kryteria wyróżniania obszarów o potencjalnych zasobach prognostycznych, perspektywicznych i hipotetycznych poddano weryfikacji dotychczasowe oceny perspektywiczności obszaru Polski. Biorąc pod uwagę obecny stan wiedzy i uwarunkowania ekonomiczne stwierdzono, że zasoby prognostyczne, perspektywiczne i hipotetyczne można określić jedynie w odniesieniu do złóż stratoidalnych Cu-Ag monokliny przedsudeckiej, niecki północnosudeckiej i perykliny Żar oraz porfirowych złóż Mo-Cu-W strefy kontaktowej bloku górnośląskiego i małopolskiego. Na podstawie uzyskanych danych stwierdzono, że zasoby prognostyczne są nieco niższe niż wskazywały na to wcześniejsze opracowania, ale jednocześnie pojawiły się perspektywy poszerzenia obszarów zasobowych ze względu na dokładniejsze rozpoznanie cechsztynu monokliny przedsudeckiej.

EN

In the paper new, more precise data which may be used to supplement the copper and silver ore resource base in Poland has been presented. The research has been conducted basing on over one hundred newly examined archival boreholes. Considering the criteda used to demarcate the areas of potential prognostic, prospective and hypothetical resources, the previous evaluations of prospectiveness regarding the area of Poland have been verified. Taking into account the current state of knowledge and economic conditions it has been concluded that the prognostic, prospective and hypothetical resources may be determined only in relation to the stratiform Cu-Ag ore deposits of the Fore-Sudetic Monocline, the North-Sudetic Trough and the Żary perycline as well as the porphyritic Mo-Cu-W ore deposits in the contact zone between the Upper-Silesian and Lesser-Polish blocks. Basing on the obtained data it has been concluded that the prognostic resources are slightly lower than indicated by the previous papers, but at the same time prospects of extending the resource areas have appeared due to more detailed recognition of Zechstein in the Fore-Sudetic Monocline.

7

Analiza i przetwarzanie danych geofizycznych jako instrument poszukiwań złóż Cu-Ag na monoklinie przedsudeckiej

51%

Speczik S. , Dziewińska L. , Pepel A. , Jóźwiak W.

|

tom nr 452

257--285

PL

Nowoczesna analiza i interpretacja archiwalnych wyników badań geofizycznych pod kątem uzyskania nowych informacji przydatnych w problematyce poszukiwań złóż Cu-Ag pozwala na efektywne wykorzystanie źródłowych danych geofizycznych. Specjalne transformacje anomalii Bouguera w rejonie Mozów–Jany–Nowa Sól–Zatonie wykonane w postaci map anomalii rezydualnych oraz map gęstości grawimetrycznych elementów liniowych o zasięgu regionalnym i lokalnym w wyznaczonych przedziałach głębokościowych umożliwiły odwzorowanie tektoniki i zmian litologicznych. Materiały sejsmiczne przekształcone w postać efektywnych współczynników odbicia (EWO) charakteryzują się zwiększoną rozdzielczością zapisu, szczególnie w odniesieniu do utworów P2. Wyniki interpretacji uszczegóławiają budowę strukturalną i pozwalają na wydzielenie stref zwiększonej miąższości potencjalnych serii okruszcowanych. Interpretacja danych geofizycznych zastosowana w zakresie poszukiwań złóż Cu-Ag przyczynia się dokładniejszego rozpoznania budowy geologicznej utworów P2, szczególnie „anomalnych” serii na pograniczu P2 i P1, oraz do wyznaczenia przebiegu nieciągłości litologiczno-tektonicznych.

EN

Modern analysis and interpretation of unpublished results of geophysical studies in terms of acquisition of new information useful in exploration of Cu-Ag deposits allows for effective use of source geophysical materials. Special-made transformations of Bouguer anomalies in the Mozów–Jany–Nowa Sól–Zatonie area, performed in the form of residual anomaly maps and gravity density maps of linear elements of regional and local extent at given depth intervals enabled imaging of tectonic features and lithological changes. Seismic materials converted into effective reflection coefficients (ERC) are characterized by enhanced recording resolution, particularly with regard to P2 deposits. The results of the interpretation provide a more detailed image of the geological structure and allow for the identification of areas of increased thickness of potential ore deposits. Interpretation of geophysical data used in the exploration of Cu-Ag deposits provides new information on the geology of P2 deposits, especially on “anomalous” series at the P1/P2 boundary, and enables the determination of lithological and tectonic discontinuities.

8

Cechsztyński łupek miedzionośny - poszukiwania nowych rezerw

51%

Speczik S. , Oszczepalski S. , Nowak G. , Karwasiecka M.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2007

|

tom nr 423

173-188

PL

Poszukiwanie i rozszerzenie bazy zasobowej w kraju w dalszym ciągu jest alternatywą dla uzupełniającego zakupu koncentratów lub złóż za granicą, co powinno być z całą uwagą rozpatrywane przez KGHM Polska Miedź SA. Uzyskane wstępne wyniki badań wskazują, że istnieje realna możliwość wytypowania w obrębie obszarów rezerwowych i perspektywicznych przemysłu miedziowego rejonów, które spełniają dwa warunki: (1) cechują się najniższymi wartościami współczesnego pola cieplnego (optymalne z punktu widzenia temperatury górotworu) oraz (2) maksymalnymi wartościami dojrzałości materii organicznej (obecność bogatych rud Cu-Ag, możliwość wystąpienia rud Au-Pt-Pd). Wykazano, że współczesne pole geotermalne na NE, N i NW od złoża Lubin-Sieroszowice jest znacznie bardziej zróżnicowane, niż wynikało z wcześniejszych badań, a sugerowany wzrost gradientu geotermalnego w tych kierunkach lokalnie zmniejsza się. Potwierdzono niezwykłą użyteczność badań dojrzałości materii organicznej dla poszukiwania cechsztyńskich złóż rud Cu-Ag.

EN

Exploration and development of Polish copper national resources should be still an alternative for copper concentrates purchase or acquiring foreign deposits for KGHM Polish Cooper S.A. Presented results suggest, that there is a high potential for encountering regions (inside reserve and prospective areas) that fulfill two critical conditions: (1) lowest values of present-day geothermal field (optimal from operational temperature reasons); (2) highest values of organic matter maturity (the intimate occurrence of Cu-Ag and Au-Pt-Pd mineralization). It was confirmed that to the NE, N, and NW of Lubin-Sieroszowice deposit, present geothermal field is far more complicated than suggested by previous works, and what is more important the rate of geothermal gradient increase in those directions diminishes. The organic material and coal petrology methods were proven to be an excellent methods in exploration for the Kupferschiefer-type Cu-Ag deposits.

9

Sea-floor massive sulphides from the Galápagos Rift Zone – mineralogy, geochemistry and economic importance

51%

Szamałek K. , Marcinowska A. , Nejbert K. , Speczik S.

|

2011

|

tom Vol. 55, No. 3

187-202

EN

The largest reserves of the Earth's mineral resources are located on the ocean floor. Amongst these, hydrocarbon and metallic resources are of the greatest importance. In 2010, the International Seabed Authority (ISA) adopted rules for documenting new metal resources contained with polymetallic sea-floor massive sulphides (SMS). Russia and China were the first countries to apply to the ISA to acquire the right to commence initial investigation and documentation in the Indian and Atlantic oceans. Apart from copper, cobalt and nickel, modern SMS ores contain inferred significant amounts of gold, silver and PGE. The results described here from Galápagos Rift samples indicate a high concentration of gold (up to 7.24 ppm) and platinum (up to 350 ppb), which are mainly concentrated in low temperature parts of the sulphide mounds. The high content of Au and Pt revealed by this study provides further motivation towards attempting the exploration of marine massive sulphides. This is particularly important in the light of the high prices of metal commodities, and especially the unprecedented price of gold. This paper is the first such detailed scientific account in the Polish scientific literature focusing on the genesis and economic significance of the modern sea-floor sulphides.

10

Prospective copper resources in Poland

51%

Oszczepalski S. , Speczik S. , Małecka K. , Chmielewski A.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2016

|

tom T. 32, z. 2

5--30

EN

The most significant copper reserves in Poland are confined to sediment-hosted stratiform Kupferschiefer-type deposits that occur at the Zechstein/Rotliegendes transition in the Fore-Sudetic Monocline and North-Sudetic Trough. Gradual depletion of shallow reserves results in exploitation of deeper beds. Latest studies of numerous drill hole cores strongly indicate that the Kupferschiefer series in SW Poland (outside the Lubin-Sieroszowice Copper District) contains a very large volume of prognostic, prospective and hypothetical resources. 38 prospects have been delineated (including 6 areas with prognostic resources, 4 with prospective resources, and 28 areas with hypothetical resources). Among the prospective areas, particular attention is paid to the areas adjacent to the existing mines of Lubin-Sieroszowice copper district, with prognostic resources (Białołęka, Grochowice, Kulów, Luboszyce). Also the areas: Nowiny, Żarków and Mirków are interesting due to accessible depths, Sulmierzyce and Janowo areas due to considerable resources and reasonable depth, and Mozów area – because of high Cu-Ag grading mineralized body with credible continuation to south east through Jany and Grochowice prospects, towards the Lubin-Sieroszowice mining district. It can be estimated that approximately 179 million tons Cu and 346 thousand tons Ag concentrated as potential resources in prospects of SW Poland for future mining, which will be possible, when geological and technological barriers (depth, temperature, oil and gas) will meet economic trends in the world market. Expected progress in underground mining at depths exceeding 1500 m (a depth limit for economic categories) will make this approach effective and technically possible. [...]

PL

Najistotniejsze zasoby miedzi w Polsce umiejscowione są w stratoidalnych złożach typu łupka miedzionośnego, udokumentowanych w utworach strefy kontaktowej czerwonego spągowca i cechsztynu na monoklinie przedsudeckiej i w niecce północnosudeckiej. Wyniki najnowszych badań rdzeni licznych otworów wiertniczych wyraźnie wskazują, że permską serię miedzionośną cechuje znaczny potencjał zasobowy w postaci zasobów prognostycznych, perspektywicznych i hipotetycznych. Wyznaczono 38 obszarów perspektywicznych (w tym 6 obszarów z zasobami prognostycznymi, 4 z zasobami perspektywicznymi i 28 obszarów z zasobami hipotetycznymi). Wśród obszarów perspektywicznych szczególną uwagę zwracają obszary z zasobami prognostycznymi (Białołęka, Grochowice, Kulów, Luboszyce), przylegające bezpośrednio do udokumentowanych złóż rud miedzi. Ponadto, obszary: Nowiny, Żarków i Mirków są interesujące ze względu na korzystną głębokość oraz obszar Mozów, który zawiera bogatą mineralizację rozciągającą się prawdopodobnie w kierunku południowo-wschodnim, poprzez obszary perspektywiczne Jany i Grochowice, aż do kopalń w obrębie złoża Lubin-Sieroszowice. Oszacowano, że około 179 mln t Cu i 346 tys. t Ag może znajdować się na obszarach perspektywicznych SW Polski dla przemysłu górniczego w przyszłości, pod warunkiem, że geologiczne i technologiczne ograniczenia (głębokość, temperatura, ropa i gaz) nie będą stanowić istotnych barier dla trendów gospodarczych światowego rynku. Spodziewany postęp w technologii podziemnego górnictwa na głębokości poniżej 1500 m (dopuszczalna głębokość dla zagospodarowania zasobów) pozwoli efektywnie wydobyć rudy z takich głębokości. [...]

11

Refleksyjność materii witrynitopodobnej jako wskaźnik dojrzałości termicznej Cechsztyńskiego łupku miedzionośnego

51%

Nowak G. J. , Speczik S. , Oszczepalski S.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2008

|

tom nr 429

125-129

PL

Cechsztyński łupek miedzionośny jest znacząco wzbogacony w materię organiczną. Najliczniej występują tu macerały grupy liptynitu, wśród których dominującą rolę odgrywa bituminit. W łupku wtórnie utlenionym (ze strefy przejściowej i utlenionej) został on zastąpiony przez materię witrynitopodobną (wtp). Witrynit i inertynit należą do mniej licznych komponentów organicznych tego horyzontu. Absencja bądź sporadyczne występowanie witrynitu w termicznie przeobrażonym łupku miedzionośnym spowodowały potrzebę zastosowania refleksyjności materii witrynitodobnej, jako parametru dojrzałości termicznej i dokonania porównań z powszechnie do tego celu używanym Ro witrynitu. Materia witrynitopodobna zachowuje się podobnie jak witrynit podczas uwęglania. Jej refleksyjnośc jest nieco niższa (0,21-0,13% ) od Ro witrynitu. Stwierdzono, że różnice pomiędzy Ro witrynitu i refleksyjnością wtp maleją w stronę coraz bardziej utlenionym, spągowym partiom łupku miedzionośnego. Pozwala to, uwzględniając pewne ograniczenia, na użycie Ro materii witrynitopodobnej jako parametru dojrzałości termicznej.

EN

The Zechstein Kupferschiefer is significantly enriched in organic matter. Liptinite macerals are the most abundant organic components, in which bituminite prevails. However, vitrinite-like matter is noteworthy in both transitional and oxidized facies, replacing bituminite there. Vitrinite and inertinite are rather minor organic constituents of this horizon. Because of the scarce occurrence of vitrinite in the thermally altered Kupferschiefer, the reflectance was measured on the vitrinite-like matter. The relationships between the reflectance parameters of different macerals with inereasing coalification were studied. Vitrinite-like matter evolves in a similar way to vitrinite during coalification. Its reflectance is lower (0.21-0.13%) than vitrinite Ro. Taking certain limitations into account, reflectance of vitrinite-like matter may be applied as a maturity parameter.

12

Korelacja rejestrowanych przyspieszeń drgań z obserwowaną intensywnością dla wstrząsów z obszaru LGOM

45%

Speczik S. , Bachowski C. , Dubiński J. , Mutke G. , Jaśkiewicz K.

|

tom nr 5

7-9

PL

Od wielu lat istnieje problem z wiarygodną oceną skutków drgań wywołanych wstrząsami górniczymi na zabudowę powierzchniową, infrastrukturę techniczną oraz budowle geotechniczne. Obecnie stosowana w LGOM i na Górnym Śląsku do tego celu skala MSK, opiera się na przypisaniu poszczególnym stopniom intensywności drgań, odpowiednich wartości amplitud przyspieszenia i prędkości w określonym przedziale częstotliwości. Badania przeprowadzone przez autorów artykułu dowodzą, że stopnie intensywności drgań przypisane na podstawie danych pomiarowych nie korelują się ze stopniami intensywności drgań określonymi na podstawie skutków zaobserwowanych w budynkach. Intensywność drgań określana dla wstrząsów górniczych z danych pomiarowych jest wyższa od intensywności faktycznie obserwowanej. Korelację obserwowanych stopni intensywności z rejestrowanymi przyspieszeniami drgań badano dla wstrząsów z lat 2000-2002, a wyniki obserwacji naniesiono na skalibrowaną mapę topograficzną w programie Maplnfo.

EN

The problem due to assessment of damaging effect induced by mining tremors on the surface has been existing since many years. The MSK intensity scale is applied in LGOM and Upper Silesia at present. The basis of the MSK scale is the acceleration and velocity of ground motion. The results presented by authors prove, that intensity obtained from records are higher than observed intensity. Study was performed for mining tremors that occurred from 2000 to 2002. Results were laid on topographic maps using Maplnfo software.

13

Wykorzystanie zdjęć satelitarnych dla kartowania geologicznego w warunkach klimatu tropikalnego

45%

Graniczny M. , Kowalski Z. , Perez C. P. , Piotrowski J. , Speczik S.

Przegląd Geologiczny

|

2000

|

tom Vol. 48, nr 2

130-136

PL

Podstawę do dokonania weryfikacji istniejących granic geologicznych na obszarze Sierra del Purial (wschodnia Kuba), stanowiła kompleksowa analiza zdjęć satelitarnych Landsat TM i SPOT, rekonesans terenowy oraz próbki pobrane do badań. Wyniki badań potwierdziły ogólny plan strukturalny, lecz również wskazały na inny przebieg struktur tektonicznych niż dotychczas przyjmowano. Efektem analizy zdjęć satelitarnych było rozpoznanie oraz potwierdzenie występowania serpentynitów południowego pasma ofiolitowego, a także wyznaczenie anomalii tonalnych o potencjalnym znaczeniu geologicznym.

EN

The comprehensive analysis ofLandsat TM and SPOT satellite images was performed at the territory of Sierra del Purial in the Eastern Cuba province. The remote sensing analysis was supported by field reconnaissance and collection of samples. These complex investigations allowed to verify the geological boundaries. The general structural plan was confirmed also. The new tectonic lines were proposed as well as the tonal anomalies of geological significance. The new places ofserpentinite occurrences of the southern ofiolitic zone have been discovered.