Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Zagrożenie tąpaniami w polskich kopalniach węgla kamiennego i rud miedzi

100%

Kłeczek Z.

WUG : bezpieczeństwo pracy i ochrona środowiska w górnictwie

|

2006

|

tom nr 6

8-12

PL

Prawie 40% wydobycia węgla kamiennego(GZW) i 100% wydobycia rud miedzi (LGOM) pochodzi z rejonów zagrożonych wstrząsami górotworu i tąpaniami. Bezpośrednim skutkiem wstrząsu górotworu jest nagła i gwałtowna emisja energii kinetycznej, uprzednio zakumulowanej w określonym jego obszarze. Energia ta z chwilą tąpnięcia zamienia się w energię skutków, wywołując nagłą utratę stateczności wyrobiska. Dodatkowym efektem wywołanym wstrząsem górotworu jest dająca się pomierzyć energia sejsmiczna, powodująca drgania otaczającego górotworu. Utrata stateczności wyrobiska podziemnego, drgania otaczającego masywu górotworu i dynamiczny podmuch powietrza stanowią olbrzymie zagrożenie dla zdrowia i życia górników oraz są przyczyną znacznych strat materialnych. Dlatego coraz większego znaczenia nabierają wszelkie działania profilaktyczne, zmierzające głównie do prognozowania wstrząsów górotworu i aktywnego zwalczania ich skutków. Dokonując geomechanicznej analizy przemian energetycznych towarzyszących podziemnej eksploatacji złóż można wykazać, że pośrednią metodą predykcji wstrząsów górotworu i ograniczenia ich skutków jest prowokowanie górotworu robotami strzałowymi. W referacie przedstawiono dotychczasowe wyniki doświadczeń autora, zmierzające do opanowania tego największego zagrożenia litosferycznego w polskim górnictwie.

EN

The data concerning seismic activity of rock-mass accompanying the underground mining operations in Poland prove that almost 40% of hard coal production (GZW) and 100% copper production (LGOM) comes from the areas with high level of rockburst and roof fall hazard. The direct effect of rock burst is sudden and violet emission of the kinetic energy, accumulated previously in the specific area. The energy with the moment of rockburst is exchanged the energy of effects, causing sudden loss of the excavation stability. The additional effect caused by the rockburst is easy to measure seismic energy, causing the vibration of the surrounding rock mass. Loss of the stability of underground excavation, vibration of the rock-mass surrounding the excavation and dynamic blast of air results in great hazard to the health and live of miners as well as they are reasons of considerable financial losses. Thus all prophylatctic, aimed mainly to predict the rock-mass tremors and to actively fight their effects, is of the great importance. Making the geomechanical analysis of the energy transformation accompanying the underground mining it is possible to demonstrate, that the indirect method of rock-mass bursts prediction and of limiting their effects, is provoking the rock mass by blasting works. The paper present the author's experience, with regard of control this the biggest lithospheric hazard in Polish mining industry.

2

Wpływ podwyższonej temperatury na charakterystykę deformacyjno-naprężeniową próbek cechsztyńskiej soli kamiennej LGOM

63%

Kłeczek Z. , Zeljaś D.

|

2011

|

tom T. 67, nr 12

92--97

PL

Biorąc pod uwagę jeden z wariantów zagospodarowania złoża soli monokliny przedsudeckiej dla celów podziemnego składowania odpadów niebezpiecznych, w tym odpadów promieniotwórczych, od szeregu lat autorzy prowadzą badania własności geomechanicznych prób soli kamiennej pochodzącej z tego złoża. W założeniach projektowych do budowy specyficznych, wielkogabarytowych wyrobisk w złożu soli istotną rolę odgrywają wymiary calizn ochronnych, funkcją własności deformacyjno- -wytrzymałościowych górotworu. Wyrobiska takie muszą bowiem spełniać warunek długotrwałej stateczności. Aby poprawnie można było sformułować ten warunek niezbędna jest znajomość własności skały solnej, również z uwzględnieniem czynnika podwyższonych temperatur. W pracy przedstawiono wyniki oryginalnych badań próbek soli LGOM w podwyższonych temperaturach 20, 70 i 120 °C.

EN

Taking into account one of the variants of salt deposit management of the ForeSudetic Monocline for the objectives of underground storage of dangerous wastes, including radioactive wastes, since a number of years the authors conduct investigations into the geomechanical properties of rock-salt originating from this deposit. In the design assumptions to the construction of specific, large-size excavations in the salt deposit an essential role play the dimensions of protective solids, the correct determination of which is a function of deformation and strength parameters of the rock mass. Such excavations must fulfil the conditions of long-term stability. In order to formulate correctly this condition, necessary is the knowledge of properties of the salt rock, also with regard to the increased temperature factor. In the study the results of original tests of LGOM salt samples in increased temperatures of 20, 70, and 120 °C have been presented.

3

Wzmocnienie iniekcyjno-kotwiące górotworu jako metoda profilaktyki tąpań spągowych

51%

Kłeczek Z. , Napieracz T. , Trelenberg P.

|

tom Vol. 54, nr 2

52-58

PL

Skutki wielu tąpnięć w wyrobiskach chodnikowych kopalń węgla kamiennego odzwierciedlająsię w postaci gwałtownych przemieszczeń spękanych warstw spągowych, w konsekwencji powodując częściowe lub całkowite wypełnienie wyrobiska. Dotyczy to zwłaszcza sytuacji, gdy wyrobisko usytuowane jest pod stropem grubego pokładu, z pozostawieniem ławy węgla w spągu. Przypadki takie miały miejsce w Kopalni Węgla Kamiennego "Śląsk" (25.01.2002 r.) oraz w Kopalni Węgla Kamiennego "Bielszowice" (7.09.2002 r.). W takich warunkach zaproponowano - o czym mowa w artykule - wzmocnienia iniekcyjno-kotwiące spągu, stanowiące jedną z metod czynnej profilaktyki tąpań spągowych.

EN

The effects of many rockbursts in roadway workings of hard coal mines initiated sudden displacement of fractured floor layers, leading, as the result, to partial or complete filling of the working. That regards especially the situations when the working is located under the roof of thick seam with bench of coal left in its floor. Such cases occurred at "Śląsk" hard coal mine (25.01.2002) and at "Bielszowice" mine (7.09.2002). Under such conditions it was suggested - what is said in the article - to apply injection-bolting reinforcement of the floor, constituting one of the methods of active prevention against rockburst in the floor.

4

Mining hazards analysis with simultaneous mining copper ores and salt deposits in LGOM (Legnica-Głogów Copper Belt) mines with regard to dynamic influences

32%

Kłeczek Z. , Niedojadło Z. , Popiołek E. , Skobliński W. , Sopata P. , Stoch T. , Wójcik A. , Zeljaś D.

|

tom Vol. 61, no. 3

553--570

EN

In the case of locating two bedded deposits of different mineral resources in a small vertical distance, additional or increased mining hazards can occur (deformations of the rock mass, crumps and mining shocks, hazards to the land surface). This paper has thoroughly examined the impact of exploitation of the lower-located deposit of copper ore on the higher-located deposit of salt as well as the reverse situation as regards the dynamic phenomena, being the greatest lithospheric hazard in LGOM. At the same time theoretical models of processes were applied, verified by previous observations in situ in mines of Legnica-Głogów Copper Belt.

PL

W przypadku usytuowania dwóch pokładowych złóż różnych surowców mineralnych w niewielkiej odległości pionowej mogą występować dodatkowe lub zwiększone zagrożenia górnicze (deformacje górotworu, tąpania i wstrząsy górnicze, zagrożenie powierzchni terenu). W pracy rozważono wszechstronnie oddziaływanie eksploatacji niżej zalegającego złoża rudy miedzi na wyżej zalegające złoże soli kamiennej oraz sytuację odwrotną w zakresie zjawisk dynamicznych, będących największym zagrożeniem litosferycznym w LGOM. Wykorzystano przy tym modele teoretyczne procesów, zweryfikowane przez dotychczasowe obserwacje in situ w kopalniach Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego.