Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Środowisko hydrogeologiczne szczelinowo-krasowego zbiornika Jury Krakowskiej

100%

Różkowski J.

|

2002

|

tom nr 404

215--232

PL

W artykule przedstawiono charakterystykę środowiska hydrogeologicznego wód szczelinowo-krasowych Jury Krakowskiej ze szczególnym uwzględnieniem wyników badań parametrów hydrogeologicznych zbiornika górnojurajskiego, warunków krążenia wód podziemnych, wyników badań modelowych dokonujących oceny odnawialności tych wód, badań krenologicznych, a także badań hydrochemicznych. Badania były wykonane głównie w ramach indywidualnego projektu KBN, realizowanego w latach 1998-2000. Głównym użytkowym poziomem wodonośnym Wyżyny Krakowskiej jest szczelinowo-krasowo-porowy poziom górnojurajski o charakterze odkrytym i przepływowym. Bloki matrycy skalnej traktowane są jako „element pojemnościowy", a rozdzielające je szczeliny i kanały krasowe jako „element przewodnościowy". W cyrkulacji wód podziemnych podstawowe znaczenie mają przepływy lokalne, a drenaż zbiornika górnojurajskiego ma charakter rozproszony. Moduły odnawialności zasobów w poszczególnych zlewniach cząstkowych wód podziemnych mieszczą się w przedziale od 4,85 do 6,06 dm3/skm2. Wody krążące w węglanowym masywie krasowym są przeważnie typu HCO3~a, słodkie (M =190~30 mg/dm3), słabozasadowe, średniotwarde, o względnie niskiej zawartości SiO2, Sr, Ba, agresywne (70% badanej populacji). Wartości wskaźnika nasycenia wobec kalcytu Slc badanych wód mieściły się w zakresie od —1,36 do +0,66.

EN

This paper presents characteristics of hydrogeological environment of fissure-karstic waters of the Cracow Juassic region with special reference to the results of field and laboratory investigations of hydrogeological properties of the Upper Jurassic aquifer, modelling of resources renewal, spring hydrogeology, and hydrochemistry. These investigations were conducted mainly as individual project KBN realized in 1998-2000. The Upper Jurassic fissure-karstic-porous aquifer is the main useful aquifer of Cracow Upland. It shows open character. Rock matrix blocks are treated as storage elements and fissures or karstic channels separating them — as transmissivity elements. In groundwater circulation, local systems are of essential significance and drainage of the Upper Jurassic aquifer is dispersed. Modulus values of resources renewal are from 4.85 dm3/skm2 to 6.06 dm3/skm2. Waters circulating in the carbonate karstic massif are mainly of HCO3-Ca hydrochemical type, fresh (M = 190-430 mg/dm3), slightly alkaline, of medium hardness, with relatively low concentrations ofSi02, Sr, Ba; in general they are aggressive (70% of the investigated population). Values of calcite saturation index Sl~ range from -1.36 to +0.66.

2

Natural and anthropogenic factors that participate in the forming of the spring and benthic invertebrates in the karst area of Cracow–Częstochowa Upland (Poland)

63%

Różkowski J. , Dumnicka E.

|

tom nr 441 Hydrogeologia z. 10

139--143

EN

The authors have carried out their investigations at the karst carbonate massif of the Cracow–Częstochowa Upland (CCU) since the 1990s of the XX century. The Upper Jurassic aquifer, which is a Major Ground Water Basin (MGWB No 326), was delimited in this area. It is closely connected with surface waters including living biocenoses and other dependent from the state of water. At the area of the CCU exist several hundred springs. At the drainage areas of springs authors conducted interdisciplinary investigations, including hydrogeological, geochemical, geological studies performed in spring drainage areas. The communities of benthic invertebrates were determined as the biomarkers of the environmental state. In natural springs remarkable groups of species such as oligostenothermic, crenophilic or crenobiontic prevailed whereas in springs under anthropopression mainly eurybiontic species could be stated. Stygobiontic species were also found in a few springs. The study, done together with the recognition of regional land management and pollution sources, allow to estimate the influence of natural and anthropogenic factors on water environment and its biotic elements within the karstic area of the CCU.

3

Jakość wód podziemnych w obszarze projektowanego ujęcia w Wojkowicach (trias, GZWP Bytom)

51%

Różkowski J. , Jóźwiak K. , Sadowski S. , Wesołowski S.

Przegląd Geologiczny

|

2017

|

tom Vol. 65, nr 11/2

1377--1382

EN

The paper discusses the quality of water of the Triassic aquifer in an anthropogenically changed area of water inflow to the designed groundwater intake W-1 in Wojkowice. The results are based on chemical determinations and hydrochemical modelling, and document the useful character of the water. The water is ofquality classes II-IV and shows increased contents of SO4, NO3, Mg and high values of total hardness. Bacteriological pollution was found in springs.

4

Chemizm wód podziemnych serii gipsonośnej badenu w północnej części zapadliska przedkarpackiego

51%

Różkowski J. , Jóźwiak K. , Andrejczuk W.

|

2011

|

tom nr 445 Hydrogeologia z. 12/2

573--582

PL

Badaniami hydrochemicznymi, mineralogicznymi i modelowaniem hydrogeochemicznym objęto w latach 2003–2007 serię gipsonośną badenu w brzeżnej części zapadliska przedkarpackiego, w rejonie Buska Zdroju. Wody w tej serii występują w lokalnych systemach przepływu i pozostają w łączności hydraulicznej z wodami głębszych systemów przepływu. Są to wody słabo zmineralizowane typu SO4–Ca, podrzędnie SO4–HCO3–Ca. Wody serii gipsonośnej modyfikują chemizm wód poziomów górnokredowych występujących w pośrednich systemach przepływu. Na podstawie badań hydrogeochemicznych stwierdzono, że w płytkich systemach przepływu dominują proste formy jonowe, zaznacza się obecność form siarczanowych. Wody krążące w serii gipsonośnej są przesycone względem kalcytu, blisko stanu równowagi z gipsem, z tendencją do przesycenia ze wzrostem głębokości krążenia.

EN

Hydrogeological, chemical and modeling investigations of the gypsiferous Badenian series in the marginal part of the Carpathian Foredeep were carried out in the years 2003–2007. Groundwater in this series occurs in the local flow system and it is in hydraulic connection with groundwater in deeper located intermediate flow systems. They are slightly mineralized water, mainly of hydrochemical type SO4–Ca, sometimes SO4–HCO3–Ca. Groundwater of the gypsum series also modifies the chemistry of groundwater in the Upper Cretaceous which occurs in intermediate flow systems. On the base of hydrochemical investigation it has been stated that in the shallow flow systems simple ionic forms are dominant and presence of sulfate forms is observed too. Water circulating in gypsiferous series is oversaturated with regard to calcite and its chemistry is close to equilibrium with gypsum with tendency to oversaturation with growing depth of circulation.

5

Górniczo-geologiczne warunki eksploatacji, zagrożenia naturalne i antropogeniczne w obszarze występowania złoża soli potasowych w rejonie Solikamska (Rosja)

51%

Andrejczuk W. , Pulina M. , Różkowski J.

WUG : bezpieczeństwo pracy i ochrona środowiska w górnictwie

|

1999

|

tom nr 4

41-48

6

Wyniki modelowania geochemicznego wód podziemnych serii gipsonośnej triasu gór Deshat Korabi

51%

Jóźwiak K. , Andrejczuk V. , Różkowski J.

|

tom nr 451 Hydrogeologia z. 13

107--113

PL

Badaniami hydrochemicznymi i modelowaniem geochemicznym objęto wody podziemne drenujące serię gipsów triasu w masywie Deshat Korabi (pogranicze Macedonii i Albanii), zbudowanym ze skał mezozoicznych. Badano wody źródeł termalnych w Dibra o typie hydrochemicznym wielojonowym, reprezentujące głębszy pośredni system krążenia oraz wody źródeł w Peshkopi typu SO4–Ca, reprezentujące lokalny system krążenia. Celem modelowania było rozpoznanie możliwości wytrącania się gipsu i kalcytu w strefach drenażu wód w opisywanych systemach krążenia wód podziemnych. W ramach modelowania specjacyjnego przeanalizowano różnice w rozkładzie specjacji i wartościach wskaźnika SI w lokalnym i pośrednim systemie krążenia wód podziemnych, w obszarze występowania krasu gipsowego. Wykonano modele – odwrotny i wprost, w celu jakościowej oceny procesów kształtujących skład chemiczny wód w lokalnym systemie krążenia.

EN

The groundwater draining the Triassic gypsum series in the Deshat Korabi massif (at the border between Macedonia and Albania), composed of Mesozoic rocks, was subjected to hydrochemical research and geochemical modelling. The study focused on the waters of thermal springs in Dibra, which represent a multi-ion type and a deeper transitional flow system, and the waters of springs in Peshkopi, representing a SO4–Ca type and a local flow system. The purpose of the modelling was to determine the possibility of precipitation of gypsum and calcite in the waters of the groundwater flow systems in drainage areas. The differences in the distribution of speciations and SI index values in local and transitional flow systems were analysed by speciation modelling in the area of gypsum karst occurrence. For the qualitative evaluation of the processes affecting the chemical composition of local waters of the flow system, inverse and forward models were made.