Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Jej ojciec. Zofia Nałkowska

100%

Skucha M.

Autobiografia. Literatura. Kultura. Media

|

2018

|

nr 2(11)

129–141

PL

Artykuł dotyczy niedokończonej książki Zofii Nałkowskiej poświęconej ojcu, Wacławowi Nałkowskiemu. Rozpoczyna się od wspomnienia jego ostatnich chwil, umieszczonych w kontekście innych podobnych wspomnień zanotowanych przez pisarki feministyczne (Nancy K. Miller, Grażynę Borkowską, Ingę Iwasiów, Ericę Jong i Susan Faludi). Następnie jest mowa o samej relacji Nałkowskiej z ojcem. Później zaś – o metodzie pracy nad książką, czego efektem był szereg artykułów. Materiały do książki o ojcu, publikowane na łamach prasy, są interesującymi tekstami ze względu na swoją przynależność gatunkową. Przede wszystkim stanowią biografię, ale też – autobiografię. Ich różnorodność zbliża je do gatunków sylwicznych, a także – do eseju.

EN

The article concerns Zofia Nałkowska’s book that had been never finished and is dedicated to her father Wacław Nałkowski. It starts with the memory of his last living moments which are placed in the context of other similar memories noted by feminist writers (Nancy K. Miller, Grażyna Borkowska, Inga Iwasiów, Erica Jong and Susan Faludi). Next I mention about the relationship between Nałkowska and her father. And followingly – about the method of working on the book effected in several articles. Contents of the book about the father publicated in press are interesting texts due to text categorization. Most of all they constitute biography, but also autobiography. The textual diversity makes them closer to silva rerum and essay too.

2

Niewieści Palladyn. Rzecz o Edwardzie Prądzyńskim

100%

Skucha M.

Autobiografia. Literatura. Kultura. Media

|

2016

|

nr 1(6)

177–189

PL

Artykuł jest poświęcony prawie zupełnie dziś zapomnianemu autorowi – Edwardowi Prądzyńskiemu – jednemu z największych w XIX wieku zwolenników emancypacji kobiet, autorowi rewelacyjnej i rewolucyjnej jak na tamte czasy książki pt. O prawach kobiety. Stanowi on rekonstrukcję biografii Prądzyńskiego dokonaną na podstawie nielicznych zachowanych wypowiedzi samego autora, osób, które go znały, oraz pierwszych omówień książki dokonywanych z perspektywy czasu. Interesująca wydaje się kwestia, jak krystalizowały się poglądy Prądzyńskiego na temat emancypacji kobiet, jak je realizował i z jakim odbiorem się one spotkały. Biografia autora osadzona zostaje w kontekście dziewiętnastowiecznych zjawisk społecznych.

EN

The article is dedicated to Edward Pradzynski – the person almost forgotten nowadays, but on the other hand – one of the biggest supporters of the women’s emancipation in the 19th century, the author of an exceptional and revolutionary book O prawach kobiety (About women’s rights). The article provides a reconstruction of Pradzynski’s biography, made on the basis of a few remaining statements of the author, the people who had known him directly and the first analysis of his book (done with time perspective). The issues which seem to be interesting are the ones concerning development of Pradzynski’s views, the ways of realizing them and the feedback he received. Pradzynski’s biography is placed in the context of the social phenomenons that were present in the 19th century.

3

Benedykt Dybowski i Włodzimierz Popiel, albo o pewnym dyskursie profeministów polskich przełomu XIX i XX wieku

100%

Skucha M.

Pamiętnik Literacki

|

2016

|

tom 107

|

nr 2

47-65

PL

Artykuł jest poświęcony zagadnieniu udziału mężczyzn w polskim ruchu emancypacji kobiet na przełomie XIX i XX wieku. W tym czasie wyróżnić można kilka strategii, jakie stosowali profeminiści – dyskurs pedagogiczny (A. Świętochowski, A. Wiślicki), ekonomiczny (L. Biliński, L. Krzywicki) i prawniczy (E. Prądzyński, J. Lange, L. Petrażycki). Przedmiotem artykułu jest analiza dyskursu „biologistycznego”. Benedykt Dybowski i Włodzimierz Popiel w swoich książkach próbowali argumenty na rzecz równouprawnienia kobiet odnajdywać w zjawiskach przyrodniczych i medycznych. Pierwszy przyjął strategię mizoandryczną, bo uważał, że kobiety są lepsze od mężczyzn, na co dowody odnalazł w świecie przyrody oraz w kulturach egalitarnych. Drugi zaś zastosował strategię mizoginiczną, ponieważ – mimo deklarowanego poparcia dla ruchu kobiet – prowadził argumentację w sposób dyskryminujący kobiety. Niezaprzeczalnie obaj byli orędownikami emancypacji kobiet i przyznania im pełni praw, ale nie do końca potrafili odpowiednio uargumentować swoje racje. Dlatego też oba teksty traktuję jako reprezentatywne dla pewnego ogólniejszego zjawiska, a mianowicie – próby włączania się mężczyzn w kobiecy dyskurs feministyczny przełomu XIX i XX wieku oraz szukania odpowiedniego języka do uzasadnienia praw kobiet.

EN

The article is devoted to the participation of males in Polish women emancipation movement at the turn of 19th century. At that time we may distinguish several strategies used by male profeminists, namely pedagogical movement (A. Świętochowski, A. Wiślicki), economical (L. Biliński, L. Krzywicki) and legal (E. Prądzyński, J. Lange, L. Petrażycki). The subject of the article is an analysis of “biologial” discourse. Benedykt Dybowski and Włodzimierz Popiel in their papers wanted to find arguments for women equality in natural and medical phenomena. The first one adopted the strategy of misandry in that he claimed women to be better than man, and which he evidenced in the world of nature and in egalitarian cultures. The second resorted to the strategy of misogyny as, in spite of his declarative support for women, he lead his argumentation in the way that discriminated women. Undoubtedly, they advocated women anticipation and granted them full rights, though they were unable to properly argument their views. As a result, Skucha sees both texts as a representative of a more general phenomenon, i.e. as an attempt of including males into women feminist movement of the turn of 19th century and as a mode of striving for a proper language to validate the rights of women.

4

Głos Filomeli. Rec.: Anna Pekaniec, Autobiografki. Szkice o literaturze dokumentu osobistego kobiet. (Kraków 2020)

100%

Skucha M.

Pamiętnik Literacki

|

2023

|

tom 114

|

nr 4

239-251

PL

Przedmiotem recenzji jest książka Anny Pekaniec „Autobiografki. Szkice o literaturze dokumentu osobistego kobiet” (2020). Badaczka uczyniła figurą autobiografki postać mitologicznej Filomeli, która – pozbawiona głosu – wysłała siostrze zaszyfrowaną wiadomość. Książka została podzielona na cztery części: „Teorie” (o kategorii świadectwa oraz listów), „Tematy” (np. powstanie styczniowe, relacje rodzinne czy choroby), „Osoby” (m.in. Eliza Krasińska i Maria Morozowicz-Szczepkowska) oraz „Paralele” (o Gertrudzie Stein i Zofii Nałkowskiej).

EN

Anna Pekaniec’s book “Autobiografki. Szkice o literaturze dokumentu osobistego kobiet” („Women Autobiographers. Sketches on the Literature of Woman Personal Document,” 2020) is subject of the review. Pekaniec makes the autobiographer the figure of mythological Philomela who, when devoid of her voice, sent encrypted message to her sister. The book is divided into four parts, namely “Teorie” (“Theories”) (on the category of evidence and letters), “Temat”y (“Themes”) (e.g. the January Uprising, family relations or diseases), “Osoby” (“Persons”) (e.g. Eliza Krasińska and Maria Morozowicz-Szczepkowska), and ultimately “Paralele” (“Parallels”) (on Gertrude Stein and Zofia Nałkowska).

5

A MANLY ARTEFACT AND A MYSTERIOUS POET. AROUND THE QUEER THEORY (Meski artefakt i tajemniczy poeta. Wokól teorii 'queer')

100%

Skucha M.

Teksty Drugie (Second Texts)

|

2008

|

nr 5(113)

16-31

EN

The article deals with an interpretation of a poem by Zofia Trzeszczkowska entitled 'Posag' (Statue). The text becomes a starting point for presentation of several 'gender-sensitive' reading strategies. The first part: a 'Non-gender-sensitive reading', attempts at reading the poem in a context of the ekphrasis theory and the Platonic reflection on arts and artistic creation. The following chapter - 'Gender-sensitive reading' - interprets the poem as a love monologue with a dominant record of homoerotic desire and fascination with man's carnality. The third part, headed 'Sexuality-sensitive reading', concerns the speaking 'I' - the identity of the lyrical 'I' is namely weak, unstable, escaping any attempted classification. This makes the poem a text speaking of admiration/delight and desire/lust in general. The article is concluded by theoretical considerations on new trends in literary criticism (those building on 'gender', 'gay' and 'queer' notions.).