Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Rozkosze eksplozji, rozkosze przerwań

100%

Kmak A.

Kwartalnik Filmowy

|

2022

|

nr 120 Kultura filmowa

246-252

PL

Artykuł jest recenzją książki Sebastiana Jagielskiego Przerwane emancypacje. Polityka ekscesu w polskim kinie 1968-1982 (2022). Publikacja dotyczy wybranych filmów powstałych między Marcem ‘68 a wprowadzeniem stanu wojennego, charakteryzujących się formalną i tematyczną nadmiarowością, które autor umieszcza w precyzyjnie oddanym kontekście instytucjonalnym i społeczno-politycznym. Kategorię ekscesu, odczytywaną między innymi w kluczu teorii queer, autor traktuje jako symptom niewykorzystanego potencjału progresywnych ruchów kontrkulturowych zduszonych przez konserwatywną rewolucję początku lat 80. – symptom umożliwiający jednak skonstruowanie mniejszościowej narracji o polskiej kulturze, odmiennej od hegemonicznego modelu pamięci narodowo-katolickiej.

EN

The article is a review of Sebastian Jagielski’s book Przerwane emancypacje. Polityka ekscesu w polskim kinie 1968--1982 [Interrupted Emancipations: Politics of Excess in Polish Cinema 1968-1982] (2022). The book presents several films that were made between the Polish March 1968 political crisis and the introduction of the martial law in 1981, depicting them within a detailed institutional and socio-political landscape. The films share the trait of formal as well as thematic excess, which is regarded by the author, e.g. through his reference to queer theory, as a symptom of the ultimate futility of the countercultural progressive agenda, suppressed by the conservative revolution of the early 1980s. This symptom, however, enables the author to weave a minoritarian narrative about the Polish culture which stands in stark contrast to the dominant nationalist-catholic memory.

2

„De humani corporis fabrica”. Aporie realizmu i zmysłowa teoria filmu

100%

Kmak A.

Kwartalnik Filmowy

|

2022

|

nr 119 (Nowa) teoria filmu

100-114

PL

Zmysłowe doświadczenie filmu De humani corporis fabrica (reż. Lucien Castaing-Taylor, Véréna Paravel, 2022), przedstawiającego nagrania prawdziwych chirurgicznych interwencji w ludzkie ciało, naświetla aporię tkwiącą głęboko w samej kategorii realizmu: im obraz wierniejszy rzeczywistości, którą ma portretować, tym mniej czytelny i zrozumiały się staje, zawodząc jako wiarygodna reprezentacja. Kontekst zmysłowej teorii filmu naświetla ten paradoks, proponując różne ujęcia relacji między skonstruowanym charakterem filmu a namacalnością jego bezpośredniego, wydawałoby się, doświadczenia. Usytuowany wobec pism współczesnych teoretyczek film jawi się jako zmysłowe ćwiczenie spojrzenia – umożliwiające nowe ustawienie zarówno widza, jak i obrazu – a także jako wskrzeszenie pamięci o cudowności wynalazku filmu, jeszcze z czasów, zanim powstało kino jako przestrzeń jego doświadczania. Odniesienie do historii medium nakierowuje także na możliwość uhistorycznienia refleksji zmysłowej, pozwalającą wydobyć, w jaki sposób cielesność, realizm i zmysłowość problematyzowali wybrani teoretycy XX-wieczni.

EN

The sensual experience of the film De humani corporis fabrica (dir. Lucien Castaing-Taylor, Véréna Paravel, 2022), comprised of recordings of real surgical interventions into the human body, highlights an aporia deeply rooted in the very category of realism: the more an image is faithful to the reality it is supposed to portray, the less comprehensible and readily understandable it becomes, ultimately failing as a credible representation. The context of sensuous film theory casts some light on this paradox by proposing various approaches to the relationship between the film’s constructed character and the tangibility of its seemingly direct experience. Situated within the context of the writings of contemporary theorists, the film appears as a sensual exercise of the gaze that enables a new positioning of both the viewer and the image, but also as a revival of the memory of the miraculous invention of the film – even from before cinema was created as a space for its experience. The reference to the history of the medium also encourages historicizing the sensual reflection, so as to reveal how corporeality, realism, and sensuality were conceptualized by selected 20th-century theorists.

3

Negocjacje pornografii w kinie Bruno Dumonta

100%

Kmak A.

Kwartalnik Filmowy

|

2018

|

nr 101-102 Kino europejskie XXI wieku

212-222

PL

Dwa obrazy z filmów „Twentynine Palms” i „Ludzkość” Brunona Dumonta służą w artykule ukazaniu strategii, jakich kino francuskiego ekstremizmu używa, aby negocjować pornograficzność dosłownych obrazów ciała doznających rozkoszy lub – przeciwnie – bólu. Odczytanie ich w kontekście zmysłowej teorii filmu demonstruje, jak w sploty między tym, co prawdziwe i sztuczne w kinie, wikłany jest ucieleśniony widz, często zmuszony do zajęcia niewygodnej pozycji patrzącego na obrazy domagające się odwrócenia wzroku. Ataki przeprowadzane na widza zostają zinterpretowane jako strategia uwidaczniająca kulturowe praktyki związane z patrzeniem, a także obchodzeniem się z obrazami – zwłaszcza tymi, z którymi widz wchodzi w szczególnie bliską, zmysłową relację.

EN

Two images from “Twentynine Palms” and “Humanité” by Bruno Dumont are used in the article to show the strategies that the cinema of French extremism uses to negotiate the pornography of literal images of bodies experiencing pleasure or, on the contrary, pain. Reading them in the context of the sensual theory of film demonstrates how in the tangle between what is real and artificial in the cinema, the embodied viewer is entangled, and often forced to take an uncomfortable position looking at the images that demand that one looks the other away. Attacks on the viewer are interpreted as a strategy that exposes cultural practices related to looking, as well as the handling of images – especially those with which viewers enter into a particularly close, sensual relationship.