Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Masowa likwidacja stopni piętrzących na rzekach w Stanach Zjednoczonych – fakt czy manipulacja?

100%

Habel M. , Babiński Z.

|

tom Nr 8

250--255

PL

Artykuł dostarcza nowych danych, które są niezbędne do prowadzenia rzetelnej dyskusji na temat korzyści i strat związanych z likwidacją stopni wodnych na rzekach. Podano dane liczbowe oraz opisano charakter usuniętych i planowanych do rozbiórki budowli, głównie w Stanach Zjednoczonych Ameryki. Przedstawiono wyniki badań i opinie instytucji publicznych i organizacji pozarządowych, które dotyczyły przyczyn likwidacji piętrzeń na rzekach. Obszernie wyjaśniono jakie mogą być potencjalne negatywne skutki dla środowiska wodnego związane z prowadzeniem tzw. renaturyzacji rzek, m.in. w rezultacie uruchomienia osadów dennych zgromadzonych w likwidowanych zbiornikach wodnych. We wnioskach artykułu wskazano, że dotychczas prowadzona likwidacja piętrzeń na masową skalę dotyczy wyłącznie niskich budowli, niebędących stopniami wodnymi, a progami spiętrzającymi wodę na małych rzekach oraz wskazano na fakt braku przykładu likwidacji stopni wodnych na szlakach żeglownych.

EN

The article provides new data, which constitute a necessary input for a reliable discussion on the benefits and losses related to liquidation of damming stages on rivers. It presents numerical data and describes the structures that have been or are planned to be removed, mainly in the United States of America. The authors present the results of research and the opinions of public institutions and NGOs regarding the reasons behind liquidation of water damming on rivers. They provide an extensive explanation on the potential adverse impact on the water environment related to the so-called rivers restoration, inter olio as a result of moving the bottom deposits that accumulated in the water reservoirs being liquidated. In its conclusions, the article indicates that the hitherto mass liquidation of damming concerns solely small constructions, which are not damming stages but water barrages on small rivers and it points out to the lack of liquidation of damming stages on navigation routes.

2

Hydromorfologiczne uwarunkowania międzynarodowej drogi wodnej E 40

100%

Babiński Z. , Habel M.

|

tom Nr 6

232--235

PL

Wykorzystanie wód rzecznych do celów gospodarczych, w tym dla transportu wodnego, jest zależne od właściwości hydromorfologicznych ich koryt, kształtowanych przez klimat i działalność człowieka. Klimat wpływa na procesy korytowe poprzez opady atmosferyczne (reżim wód) i temperaturę powietrza (rozwój roślinności w zlewni i zjawiska lodowe) i są to zjawiska niezależne od człowieka. Z kolei działalność człowieka może mieć wpływ pośredni i bezpośredni na zmiany koryt rzecznych. W pierwszym wypadku dotyczy to zmiany struktury zalesienia na rzecz pól uprawnych, które to prace powodują przyspieszenie ruchu wody w przyrodzie (spływ) i wzrost dostawy rumowiska do koryt. W drugim zaś mamy do czynienia ze świadomą gospodarką wodną, zmierzającą do kontroli reżimu wód poprzez wszelkiego rodzaju zabudowę hydrotechniczną (m.in. wały przeciwpowodziowe, regulacja koryt, zapory wodne). W sumie jednak dominującą rolę w uwarunkowaniach rozwoju transportu wodnego ma reżim wód rzecznych i wielkość transportu rumowiska wleczonego; zjawiska te kształtują typy koryt wraz z układem mezoform korytowych w postaci pozytywnych łach piaszczystych i im przeciwstawnych form negatywnych - plos. Od nich to zależą parametry dróg wodnych (szerokość i głębokość szlaku wodnego), stałość koryt, trwałość i funkcjonalność obiektów.

EN

The use of гіѵег waters for economic purposes, including water transport, depends on hydro-morphological properties of riverbeds, shaped by the climate and the anthropogenic activity. Generally, however, the dominating role in shaping the water transport conditions is played by the water regime and the volume of the dragged debris, as these phenomena shape the riverbed type thogether with the riverbed mesoforms system composed of possitive sandbars and the opposite negative meander pools. They determine waterways parameters (width and depth of the water route), stability of riverbeds, as well as durability and facilities functionality.

3

Skutki ekologiczne wariantowej rewitalizacji dna doliny dolnej Wisły (MDW E40)

80%

Babiński Z. , Habel M. , Szatten D.

|

tom Nr 11

355--359

PL

W artykule omówiono główne problemy z podejściem do zagospodarowania den dolin rzecznych, w tym dolnej Wisły. Wzrost dynamiki odpływu wód, warunkowanego zmianami globalnymi klimatu, a także coraz większą ingerencją człowieka (rolnictwo, urbanizacja, przemysł), skutkuje tym, że mamy do czynienia ze wzrostem ilości i wysokości wezbrań z jednoczesnym potęgowaniem się susz. Z kolei podstawową zasadą prawidłowo funkcjonującego systemu rzecznego jest to, by umożliwić swobodny odpływ nadmiaru wód, zwłaszcza podczas wezbrań. I tak korytem następuje odpływ wód najczęściej trwających, tj. od niżówek poprzez stany (pochodne przepływy) średnie do tzw. stanów pełnokorytowych, zaś wody wezbraniowe są odprowadzane, specjalnie wykształconym przez rzekę, poziomem (równina) zalewowym. Tymczasem powierzchnia międzywala jest traktowana jako korytarz ekologiczny, obszar specjalnej ochrony ptaków (OSO) – Dyrektywa Ptasia, oraz specjalne obszary ochrony siedlisk (SOO) – Dyrektywa Siedliskowa. Utrzymanie roślinności na międzywalu powoduje zagrożenie w momencie występowanie zwiększonych przepływów wody, przyczyniając się do wezbrań o charakterze powodzi. W ocenie autorów złą praktyką jest m.in. zachowanie drzewostanu i zakrzewienia na powierzchni równiny zalewowej międzywala, które dzięki „zaszłościom” historycznym i gospodarczym (nie prowadzono wyrębu i wycinki) dziś uniemożliwiają prawidłowe funkcjonowanie tej makroformy korytowej (odcinki zatorogenne, utrudniające spływ wód wezbraniowych).

EN

The article discusses main problems related to the approach to development of river valley bottoms, including that of lower Vistula. Increased water outflow dynamics, determined by the global climate change, as well as growing human influence (agriculture, urbanization, industry) lead to escalation of the number and height of floods with simultaneous accumulation of droughts. On the other hand, the basic principle of a correctly functioning river system is to enable free outflow of the excess of waters, especially during floods. The most frequent water stages, i.e. from low water, thorough average water (derived flows), to the so-called bankfull stages, flow downstream the riverbed, whereas high water stages flow into the flood plain shaped by the river. The surface of the inter-embankment zone is treated as an ecological corridor, the area of special protection of birds (SPA) – the Birds Directive, and the area of special protection of habitats (SAC) – the Habitats Directive. Conservation of vegetation in the inter-embankment zone is dangerous at the moment of increased water flows, contributing to the occurrence of high water stages with flood characteristics. The authors consider it to be a wrong practice to preserve wood stands and bushes in the inter-embankment flood plain which, due to historical and economic reasons (no felling nor logging were carried out), prevent today the correct functioning of this riverbed macro-form (sections generating jams, hindering the outflow of flood waters).

4

Przeprawa promowa przez Wisłę w Solcu Kujawskim -projekt i realizacja

80%

Rabant H. , Habel M. , Babiński Z.

|

2014

|

tom nr 6

9033--9044

PL

Artykuł prezentuje informacje związane z planowanym uruchomieniem przeprawy promowej na Wiśle w Solcu Kujawskim. W pracy przedstawiono warunki przyrodnicze, które mogą stanowić utrudnienie dla funkcjonowania przeprawy, w szczególności aspektów hydrologicznych, takich jak sezonowość występowania stanów wód niskich i ekstremalnie wysokich Wisły, tworzenie się pokrywy lodowej czy ruchu rumowiska wleczonego w postaci łach piaszczystych. Omówiono uwarunkowania społeczno – ekonomiczne projektowanej przeprawy, w szczególności pod względem komunikacyjnym. Podano prognozę natężenia ruchu samochodowego dla promu na 15 pojazdów. Zaprezentowano parametry techniczne przeprawy, w tym koncepcja zagospodarowania terenów nadbrzeżnych i aktualne zaawansowanie procesu realizacji inwestycji. W pracy udowodniono, że przyszłe funkcjonowanie przeprawy promowej ma usprawnić transport publiczny aglomeracji Toruńsko- Bydgoskiej.

EN

The article presents information related to the planned launch of a ferry crossing on the Vistula River in Solec Kujawski. The paper presents environmental conditions, which may pose difficulties for operation of the crossing, in particular hydrological aspects, such as phenomenon of low water levels and extremely high water levels on the Vistula, formation of ice cover or bedload movement in the form of sandbars. There is also discussed the socio - economic conditions of ferry crossings, particularly in terms of communication. There is given the forecast for car traffic of ferry for 15 vehicles. There are also presented technical parameters of ferry, including the concept of development of coastal areas and current advancement of the investment. In the study it is proven that the future operation of ferry is to improve urban public transport between Torun and Bydgoszcz.

5

Czynniki warunkujące żeglugę na Wiśle

80%

Szatten D. , Habel M. , Babiński Z.

|

tom Nr 11

352--354

PL

W artykule scharakteryzowano drogę wodną Wisły od Przemszy (km 0+000) do ujścia rzeki do Zatoki Gdańskiej, pod kątem rozporządzenia klasyfikacyjnego, odnosząc się do czynników przyrodniczych i poza przyrodniczych warunkujących cechy koryta rzecznego.

EN

The article describes the Vistula waterway from Przemsza (km 0+000) to the river outlet into the Gdańsk Bay, in the light of the classifying regulation, with regard to the natural and extra-natural factors conditioning the riverbed characteristics.

6

Transport wodny na dolnej Wiśle a problem siedlisk ptaków

80%

Babiński Z. , Habel M. , Szatten D.

|

tom Nr 11

331--336

PL

Artykuł jest odpowiedzią na nasilające się w ostatnim czasie kontrowersyjne wypowiedzi ekologów w prasie i telewizji, a także petycje wysłane do właściwych władz na temat szkodliwości transportu wodnego na dolnej Wiśle i jego skutkach w sferze ornitofauny na obszarze koryta - piaszczystych łach.

EN

The article is a response to the increasingty frequent controversial statements of ecologists made in the press and in the television, as well as petitions sent to relevant authorities claiming the averse influence of the water transport in the lower Vistula River section on the ornithofauna in the riverbed area-sand bars.