Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Spektrometria mas jonów wtórnych z analizatorem czasu przelotu jonów (TOF-SIMS) w badaniach fizykochemicznych powierzchni ciał stałych

100%

Paryjczak T. , Szynkowska M. I.

|

tom T. 82, nr 3

199-206

2

Utlenianie trimetyloaminy na katalizatorach tlenkowych

100%

Maćkiewicz E. , Szynkowska M. I.

Przemysł Chemiczny

|

2014

|

tom T. 93, nr 7

1185-1188

PL

Przedstawiono wyniki badań właściwości katalitycznych układów Cu(Cr,Fe)/Al₂O₃, Cu(Cr,Fe)/ZSM-5 oraz hopkalitu w reakcji utleniania trimetyloaminy do azotu i wody. Najbardziej aktywnymi katalizatorami w badanej reakcji były Cu/ZSM-5 oraz katalizatory hopkalitowe. Dla hopkalitu kalcynowanego w 300°C oraz katalizatora Cu/ZSM-5 uzyskano konwersję ponad 80% w temp. odpowiednio 130 i 280°C. Najbardziej selektywne do azotu w zakresie temp. 310–460°C były katalizatory na nośniku ZSM-5, w szczególności układ zawierający Cu (niemal 100%).

EN

Ten Cu(Cr,Fe)/Al₂O₃, Cu(Cr,Fe)/ZSM-5 and hopcalite-based catalysts were used for catalytic oxidn. of NMe₃ to N₂ and H₂O. The most active catalysts were Cu/ZSM-5 and hopcalite-based ones. For hopcalite calcined at 300°C and Cu/ZSM-5 catalyst, the conversion was above 80% at 130 and 280°C, resp. The ZSM-5 zeolite-supported Cu oxide catalyst was the most selective to N₂ at 310–460°C (nearly 100%).

3

Konieczność kontrolowania stężeń rtęci w środowisku

80%

Szynkowska M. I. , Leśniewska E. , Paryjczak T.

|

tom T. 82, nr 3

240-243

4

Odory : aktualny problem w ochronie środowiska

80%

Szynkowska M. I. , Wojciechowska E. , Węglińska A. , Paryjczak T.

|

tom T. 88, nr 6

712-720

5

Badanie właściwości fizykochemicznych i aktywności katalizatorów platynowych w reakcji fotoredukcji CO2 wodorem

80%

Nadajczyk J. , Kocemba I. , Góralski J. , Szynkowska M. I.

|

2011

|

tom T. 90, nr 5

944-948

6

Assessing the level of air pollution in the Lodz region based on the analysis of airborne particulates deposited on surface of commonly used bioindicators

80%

Szynkowska M. I. , Pawlaczyk A. , Paryjczak T.

|

nr 31

193-198

7

Influence of Bleaching Stages and Dyeing Process on Changes in a Selected Heavy Metal Content in Flax Fibres

80%

Matyjas-Zgondek E. , Szynkowska M. I. , Pawlaczyk A. , Rybicki E.

Fibres & Textiles in Eastern Europe

|

2012

|

tom Vol. 20, no. 2 (91)

91-95

EN

Raw flax fibres consist of over 70% cellulose, over 20% hemicelluloses, pectins and lignins, 2.5% wax and fat, and 3% proteins. Non-cellulosic substances constitute a glue connecting elementary fibres. Because of the huge content of hydrophobic substances, raw flax fibres are difficult to wet by water. There is a necessity of removing hydrophobic substances from fibres before further chemical treatments. Classical bleaching of flax woven fabric is a long-running process that includes four stages, each starting from the scouring process in an alkaline bath. In order to obtain full whiteness, there is a necessity of carrying out four full stages of scouring and bleaching. The results of changes in a selected heavy metal content in flax fibres after a particular bleaching stage and dyeing process were shown. The content of heavy metals in flax fibres was determined using the qualitative (ICP-MS) and semi-qualitative (LA-ICP-ToF-MS) methods. Also changes in the content of extractable elements to artificial acid sweat was determined. The content of selected metals in flax fibres fell with a decrease in non-cellulosic polysaccharide content in the fibres. The important influence of dye fixation on the extractable copper content was also shown.

PL

Surowe techniczne włókna lnu składają się w ponad 70% z celulozy, ponad 20% z hemicelulozy, pektyn i ligniny oraz 2,5% z wosków i tłuszczy i 3% z substancji białkowych. Substancje niecelulozowe stanowią spoiwo sklejające ze sobą poszczególne włókienka elementarne. Z uwagi na dużą zawartość substancji hydrofobowych surowe włókna lnu trudno zwilżają się wodą, dlatego przed bieleniem i dalszą obróbką (barwienie, drukowanie) konieczne jest usunięcie z włókna składników hydrofobowych. Klasyczne bielenie tkanin lnianych jest procesem długotrwałym i obejmuje cztery cykle, z których każdy rozpoczyna się od procesu obgotowania w alkalicznej kąpieli. Do uzyskania pełnej bieli tkanin lnianych wymagane są cztery cykle obgotowania i bielenia. W pracy przedstawiono wyniki badań zawartości wybranych metali ciężkich we włóknach lnu po kolejnych etapach klasycznego bielenia oraz barwienia. Zawartość metali ciężkich we włóknach lnu określono z zastosowaniem metod ilościowych (ICP-MS) oraz półilościowych (LA-ICP-MS). Oznaczono również zawartość metali ciężkich ekstrahowanych do sztucznego potu. Stwierdzono, że zawartość wybranych metali ciężkich we włóknach lnu obniża się wraz z kolejno postępującymi etapami procesu klasycznego bielenia lnu. Zaobserwowano również istotny wpływ procesu kationoczynnego utrwalania wybarwień na obniżenie zawartości miedzi w ekstraktach.

8

Zastosowanie metod TOF-SIMS i SEM do badań ZrO2 oraz katalizatora Pt/ZrO2

80%

Szynkowska M. I. , Leśniewska E. , Rogowski J. , Paryjczak T.

|

tom T. 82, nr 8-9

794-797

9

Główne źródła rtęci w organizmach ludzi nie narażonych zawodowo

80%

Leśniewska E. , Szynkowska M. I. , Paryjczak T.

|

2009

|

tom Tom 11

403-419

PL

Rtęć zajmuje jedno z pierwszych miejsc na liście najbardziej niebezpiecznych, globalnych zanieczyszczeń środowiska. Nie pełni żadnej znanej roli biologicznej, jest natomiast toksyczna dla wszystkich żywych organizmów. Skażenie rtęcią, początkowo postrzegane jako poważny problem lokalny, stanowi obecnie problem powszechny. Wynika to ze specyficznej natury tego metalu, która zdeterminowana jest mnogością jego form, dużą lotnością i ruchliwością w środowisku. Toksyczne działanie rtęci i jej związków zależy głównie od formy w jakiej występuje (rtęć elementarna, nieorganiczne i organiczne związki rtęci), od drogi wniknięcia do organizmu, dawki oraz czasu ekspozycji. Najbardziej groźne dla człowieka (zwłaszcza dla płodu i małych dzieci) są organiczne związki metylortęciowe, ponieważ uszkadzają one przede wszystkim ośrodkowy układ nerwowy [58÷61]. Rtęć uwolniona do środowiska naturalnego pozostaje w nim, przemieszczając się w różnej postaci pomiędzy jego elementami: powietrzem, wodą, osadami, glebą oraz organizmami żywymi. Ze względu na swoją stosunkowo dużą lotność może zostać przeniesiona na duże odległości. Nie ulega biodegradacji i dlatego bardzo długo utrzymuje się w środowisku, gromadząc się w łańcuchach troficznych i przedostając się do organizmu ludzkiego. W środowisku naturalnym rtęć występuje głównie w łupkach węglowych i łupkach bitumicznych oraz zasadowych skałach krystalicznych, w glebach gliniastych i torfowych, oraz stanowi zanieczyszczenie paliw kopalnych.

EN

Toxic sources of mercury emission into the environment and human organisms were given. The strategy of Union concerning mercury as well as some of its decisions were presented. In the case of people not exposed to mercury professionally diet rich in fish and dental amalgam are the main sources of mercury. Some results of studies of mercury content in fish were presented. Current regulations in force determining maximal acceptable norms for mercury content in fish, fish products and diet supplements were given. It was pointed out that 75-95% of mercury in fish and seafood is in the form of methylmercury, which is the strong neurotoxin, the current PTWI norm (EFSA) is 1.6 žg of methylmercury compounds per a kilo of body mass (1.6 žg/kg bw/week). The amounts of mercury found in ford products other than fish and seafood are not so worrying because in the case of these products mercury does not appear in the form of methylmercury, which poses less threat. Mercury amalgams used as dental fillers were characterized. UE does not recommend amalgams as dental fillers. Even those in favour using claim that a man should not have more than 6-7 of such fillers them. So far no studies proved that the amount of mercury released from a amalgam dental fillers into organism is can lead to poisoning. However, authors of many studies of mercury content in hair or urine carried out in 2 groups of people which and without amalgam dental fillers found out that the content of mercury was noticeably higher among those with the amalgam fillers. It was recognized that using amalgam without gamma -2 phase would reduce the exposure to mercury. Amalgam dental fillers should not be used in the case of pregnant women and people suffering from kidney disorders. Some attention was paid to mercury compounds which can possibly appear as preservation substances (mainly thimerosal) in some cosmetics, medicines and vaccines. Methods of mercury analysis were presented. 57 publications were cited.

10

Charakterystyka fizykochemicznych właściwości naturalnych krzemianów warstwowych stosowanych w syntezie materiałów nanokompozytowych typu elastomer-faza mineralna

71%

Zaborski M. , Kaźmierczak A. , Szynkowska M. I. , Leśniewska E. , Kunert A.

|

tom T. 85, nr 1

50-54

PL

Zbadano fizykochemiczne właściwości naturalnych krzemianów warstwowych typu bentonitowego w aspekcie ich zastosowania w syntezie nanokompozytowych materiałów elastomernapełniacz mineralny. W badaniach stosowano metody analizy termicznej, ICP-AES, AAS, XRD, analizy teksturalnej i mikroskopii elektronowej połączonej z mikroanalizą rentgenowską SEMEDS. Badania wykazały, że bentonity wykazują podobieństwo strukturalne i teksturalne, natomiast różnią się składem. Stwierdzono, że jako napełniacz mineralny elastomerów najlepiej stosować bentonit słowacki ze złoża Jelesowy Potok, biorąc pod uwagę zawartość żelaza w bentonitach, którego nawet niewielkie stężenie może katalizować starzenie elastomerów.

EN

Sufrace dehydration, dehydroxylation in the octahedral layers, and possible formation of new silicate phases (at >1000K) were studied in four montmorillonite-rich layered bentonites by DTA, DTG, TG , MS, AAS, and EDS, with Aldrich’s synthetic K-10 montmorillonite used as ref. Polish bentonites contained 15–20% Fe2O3 (Slovak, 1.90%), too much to serve as fillers. Each bentonite contained some quartz (neg. effect on elastomer properties) and KFe15MgO5Si4O10. Major elements were mapped on the surface. The Slovak (Jelesova Potok) bentonite, easy to enrich in montmorillonite, was most suitable, and K-10 was inadvisable, as filler.

11

Wpływ sposobu przygotowania powierzchni ceramik krzemionkowych na wytrzymałość połączenia z materiałem kompozytowym

71%

Łapińska B. , Szynkowska M. I. , Sokołowski K. , Rylska D. , Sokołowski J.

|

tom Vol. 31, nr 4

1074-1076

PL

Warunkiem połączenia pełnoceramicznych uzupełnień protetycznych, wykonanych z ceramiki krzemionkowej, z materiałem kompozytowym jest rozwinięcie powierzchni ceramiki i jej silanizacja. Metodami standardowo polecanymi do rozwinięcia powierzchni ceramiki są: piaskowanie korundem, trawienie 9,5% kwasem fluorowodorowym (HF) lub połączenie tych metod. Brak jest jednak zgodności, co do oceny skuteczności tych metod przygotowania powierzchni ceramiki do jej połączenia z kompozytem. Celem pracy była ocena wytrzymałości połączenia ceramiki krzemionkowej z materiałem kompozytowym w zależności od sposobu przygotowania jej powierzchni. Badaniu poddano próbki ceramik krzemionkowych wykonanych metodą napalania, które szlifowano na mokro papierami ściernymi o gradacji 600C, piaskowano korundem szlachetnym 50 um i trawiono 9,5% kwasem HF. Po silanizacji powierzchni ceramiki próbki łączono z materiałem kompozytowym za pomocą systemu wiążącego. Wytrzymałość połączenia oceniano w teście ścinania w urządzeniu do badań wytrzymałościowych Zwick-Roell Z005 przy prędkości przesuwu belki poprzecznej 2 mm/min. Stwierdzono istotne różnice w wytrzymałości połączenia materiału kompozytowego z poszczególnymi ceramikami. Powierzchnia próbek ceramiki była również oceniana w mikroskopie elektronowym skaningowym. Uzyskano większe zróżnicowanie powierzchni próbek ceramiki po ich trawieniu kwasem HF w porównaniu z piaskowaniem.

EN

Increasing the ceramic surface area and its silanisation is critical for achieving successful bonding between all-ceramic restorations and composite resin. Standard procedures include sandblasting, etching with 9.5% hydrofluoric acid (HF) or combination of these methods. However, there is an ongoing debate on the best methods of ceramic surface treatment to achieve optimal ceramic-composite bonding. Aim of this study was to evaluate shear bond strength between feldspathic ceramic and resin composite due to different ceramic surface conditioning methods. Specimens of feldspathic build up ceramic, polished, were treated with airborne particle abrasion with 50 ?m aluminum oxide and etched with 9.5% hydrofluoric acid. After silanisation of ceramic surface, specimens were bonded with resin composite by means of bonding system. Shear bond strength was tested in universal testing machine Zwick-Roell Z005 at a crosshead speed 2.0 mm/min. Comparing ceramics significant differences in shear bond strength were observed. SEM analysis of ceramic surfaces was performed. In comparison to airborne particle abrasion, HF etching resulted in greater diversity of morphological surface of ceramics.

12

Human hair as a biomarker in assessing exposure to toxic metals

71%

Szynkowska M. I. , Pawlaczyk A. , Wojciechowska E. , Sypniewski S. , Paryjczak T.

|

nr 6

EN

This study discusses the content of different elements including toxic metals (Ba, Cd, Pb, Sr) in hair of adult subjects exposed to a wide spectrum of pollutants. Scalp hair samples were collected from inhabitants of the rural outskirts of Gdańsk, located in the north of Poland (from citizens living near a phosphate fertilizer waste disposal place) and from the donors who were employed in two factories in southwestern Poland (coal mine in Zabrze and lead manufacturing company in Oława) characterized as urbanized and highly industrialized areas (exposed groups). The results were compared with an average element composition of the hair of students attending the Technical University of Łódź (control group), people who were assumed not to have any direct contact with these elements, and with literature data. The determination of elements was performed with ICP-MS and ICP-OES methods. A questionnaire involving personal data information about such things as sex, age or smoking habits was completed by the volunteers. Our results revealed significant differences in concentrations of metals for studied groups and suggest that the populations we studied are exposed to toxic metals. The most probable exposure pathways seemed to be workplace and environmental pollution. This work was also undertaken to study inter-element interactions which were analyzed by the evaluation of correlation coefficients between a pair of two metals. But, with a few exceptions, no essential relation has been established.

13

Characterization of chosen products of combustion processes

71%

Szynkowska M. I. , Pawlaczyk A. , Rogowski J. , Bawolak K. , Paryjczak T.

|

2008

|

tom 17

|

nr 3

411-419

EN

The basic form of pollution is characterized by a microscopic size and solid state and it is called particulates or particulate matter. Unfortunately, these forms undergo a variety of transformations, which consequently can sometimes be easily modified and even cause an increase in their toxicity. This work was devoted to join the composition of various materials being residues after different combustion processes with the distribution of elements and molecules within studied surfaces. The content of chosen elements was determined using ICP-MS and ICP-OES methods. Elemental and/or molecular distribution was studied using surface sensitive techniques, SEM-EDS and ToF-SIMS. The obtained results revealed that the composition and morphology of particles are strongly influenced by the type of material and combustion conditions.

14

Wybrane właściwości materiałów kompozytowych typu flow o niskim skurczu polimeryzacyjnym

61%

Domarecka M. , Sokołowska A. , Szynkowska M. I. , Sokołowski K. , Sokołowski J. , Łukomska-Szymańska M.

Przemysł Chemiczny

|

2014

|

tom T. 93, nr 5

775-778

PL

Dokonano oceny średnicowej wytrzymałości na rozciąganie, mikrotwardości oraz naprężeń skurczowych generowanych przez materiały kompozytowe o zmodyfikowanej matrycy polimerowej i małym skurczu polimeryzacyjnym w porównaniu z kompozytami o tradycyjnym składzie matrycy polimerowej. Z wyników uzyskanych w badaniach widać jednoznacznie, że oceniane materiały kompozytowe Filtek Bulk Fill oraz SDR generowały małe naprężenia, mniejsze w porównaniu z materiałem X-Flow o tradycyjnym składzie matrycy polimerowej. Materiał SDR charakteryzował się najmniejszą twardością HV1 spośród badanych materiałów. Natomiast materiały Filtek Bulk Fill oraz X-Flow wykazywały zbliżoną twardość. Średnicowa wytrzymałość na rozciąganie w przypadku materiału SDR była mniejsza niż tych materiałów.

EN

Three com. polymer-matrix composites were studied for diam. tensile strength, microhardness and shrinkage stress during light-induced polymerization to compare their applicability in dentistry.

15

Fotokatalityczne unieszkodliwianie odorów - amoniak

61%

Kuśmierek E. , Chrześcijańska E. , Szynkowska M. I. , Kowalczyk Ł. , Góralski J. , Paryjczak T.

|

tom Vol. 62, nr 11

407-413

PL

Opisano możliwość zastosowania fotokatalitycznego utleniania, jako alternatywy powszechnie stosowanych metod unieszkodliwiania odorów. Scharakteryzowano zasadę działania fotokatalizatorów na przykładzie TiO2. Znaczący wpływ na efektywność procesu fotokatalitycznego ma temperatura, wilgotność i zawartość tlenu w unieszkodliwianej mieszaninie gazowej. W czasie procesu może następować dezaktywacja fotokatalizatora, ale można go regenerować. Opisano parametry charakteryzujące wydajność procesu fotokatalitycznego. W celu wykorzystania światła słonecznego do aktywacji fotokatalitycznej TiO2, stosuje się modyfikację tego fotokatalizatora różnymi metodami. Przedstawiono fotokatalityczne utlenianie amoniaku, jednego z najczęściej występujących odorów.

EN

Chemical properties, practical applications, advantages and risk for environment and for human (animal) health of oxygen allotrope - ozone, were briefly presented. The toxicity of ozone as well as possible use of this gas to water ozonization, room disinfection (neutralization of ammonia and other odorous compounds), preservation of food etc. were described. The methods of ozone detection both in air and water and moreover the equipment to ozonization were presented. Finally, short review of results of author's investigation concerning the use of ozone in the livestock building was made.

16

Zastosowanie spektroskopii TOF-SIMS w charakterystyce katalizatorów Pd/SiO2 otrzymanych metodą zol-żel

61%

Karski S. , Ludomirska I. , Proga H. , Szynkowska M. I. , Witońska I. , Kłonkowski A. M. , Kledzik K.

|

tom T. 85, nr 1

33-37

PL

Zbadano wpływ warunków preparatyki katalizatorów Pd/SiO2 otrzymanych metodą zol-żel na ich aktywność i selektywność w procesie redukcji aldehydu krotonowego. Do analizy powierzchni katalizatora użyto spektrometru TOF– SIMS, co umożliwiło wizualizację powierzchni, określenie składu chemicznego oraz segregację warstw powierzchniowych katalizatora w zależności od temperatury kalcynacji i redukcji, i w konsekwencji dobranie optymalnych warunków preparatyki.

EN

Catalyst activity and selectivity were tested in the redn. (100°C/2 hrs.) of crotonaldehyde satd. vapors in 0.03 l. H2/ min in relation to the 5%Pd/SiO2 prepn. history, esp. to calcination at 300, 500, or 700°C in Ar and at 300 or 500°C in H2 just before the reaction. The 500 and 300°C, resp., resulted in Pd distributed uniformly on the SiO2 surface, a factor crit. for catalyst’s high activity. TOF-SIMS found CH3+, CH3O+, C2H5, and SiCH3+ on the catalyst surface, but calcination at 500 or 700°C removed most of the org. fragments. The H2-treatment at 500–700°C, resulted in Pd clusters nonuniformly distributed (TOF–SIMS) on the surface and in a less active catalyst.

17

Wpływ sposobu wypełniania ubytku na naprężenia skurczowe indukowane przez materiały kompozytowe typu bulkfill

61%

Sokołowska A. , Jaroniek M. , Domarecka M. , Sokołowski K. , Szynkowska M. I. , Sokołowski J.

|

tom Vol. 34, nr 5

538--541

PL

Przyczyną niepowodzeń klinicznych przy wykonywaniu wypełnień kompozytowych są głównie naprężenia skurczowe polimeryzującego materiału. Jedną z metod ograniczenia naprężeń indukowanych na granicy wypełnień i tkanek zębów są techniki warstwowej polimeryzacji wypełnień. W ostatnich latach zostały wprowadzone materiały typu bulkﬁll, kompozyty o zmienionych właściwościach, zmodyfikowanej transmisji światła i zmienionym układzie katalitycznym, przystosowane do wypełniania ubytku w grubych, 4 mm warstwach materiału. Przy braku informacji o ich właściwościach zachodzi konieczność oceny naprężeń skurczowych tych materiałów w zależności od sposobu ich aplikacji, co pozwoli na rzeczywistą ocenę wartości lansowanej ostatnio techniki wypełniania ubytków bulkﬁll w porównaniu z tradycyjnymi, warstwowymi technikami aplikacji i polimeryzacji materiałów. W pracy określono wielkości naprężeń skurczowych indukowanych podczas polimeryzacji przez materiały kompozytowe typu bulkﬁll w porównaniu z materiałami tradycyjnymi w zależności od sposobu wypełniania ubytku (technika bulkﬁll, polimeryzacja warstwowa z wykorzystaniem warstw poziomych i skośnych). Przeprowadzono elastooptyczne pomiary wielkości naprężeń zredukowanych w badaniach na płytkach z optycznie czułej żywicy epoksydowej oraz analizę stanu naprężeń wokół wykonanych wypełnień. Pomiary przeprowadzono za pomocą polaryskopu kołowego FL200/Gunt, wykorzystując do analizy program komputerowy ACD-System oraz metody analizy matematycznej. Materiały o tradycyjnym składzie matrycy polimerowej indukowały większe naprężenia skurczowe od materiałów typu bulkﬁll i obserwowano istotne zmniejszanie się naprężeń dla aplikacji warstwowej poziomej (średnie naprężenia) i skośnej (najmniejsze naprężenia). Materiały typu bulkﬁll indukowały mniej sze naprężenia, a dla materiału Tetric Evo Ceram Bulk Fill nie wykazano wpływu sposobu aplikacji na wielkość naprężeń skurczowych.

EN

The reason for clinical failure after appllication of composite restorations is, at most, the phenomenon of shrinkage stresses, occuring during polymerization of dental composites. Among the methods of reducing the stresses, induced on the margin of restoration and tooth hard tissues, are multilayer polymerization techniques. However, in recent years new bulkﬁll dental composites, with changed properties, different cathalitic system and modiﬁed light transmission, adjusted to fill cavities in layers up to 4 mm thick, were released. With the lack of information on their properties, evaluation of shrinkage stresses due to the methods of application is necessary. It should provide the assessment of the real value of bulkﬁll application method in comparison to multilayer application and polymerization techniques. In this research, quantities of shrinkage stresses of various bulkﬁll dental composites in comparison to traditional composites during polymerization were measured in dependance to application method (bulkﬁll, multilayer technique including horizontal and oblique layers). In photoelastic research with use ofplates made of photoelastic sensitive epoxy resin, measurements of reduced stresses quantities and analysis of stresses condition around restorations were made. Measurements were conducted with use of FL200/Gunt circular polariscope, ACD-System software for computer analysis and various methods of mathematical analysis. Materials of traditional matrix compound induced higher stresses than bulkfill dental composites, signiﬁcantly lower stresses for horizontal layers application method (average stresses) and oblique layers application method (lowest stresses) were also obseryed. Bulkﬁll dental composites induced lower stresses, for Tetric Evo Ceram Bulk Fill composite no impact of application method on shrinkage stresses was showed.

18

Zmiany struktury powierzchni ceramik dentystycznych oraz ich wpływ na wytrzymałość połączenia z materiałem kompozytowym

61%

Łapińska B. , Szynkowska M. I. , Rogowski J. , Nowak J. , Sokołowski G. , Sokołowski J. , Łukomska-Szymańska M.

|

2017

|

tom T. 96, nr 2

370--374

PL

Przedstawiono wyniki badania zmian składu chemicznego oraz morfologii powierzchni ceramik dentystycznych po zastosowaniu różnych metod jej obróbki. W celu modyfikacji powierzchni ceramiki zastosowano obróbkę strumieniowo- ścierną z użyciem korundu szlachetnego o wielkości ziaren 50 μm, trawienie kwasem fluorowodorowym (HF) oraz kombinację tych metod lub obróbkę tribochemiczną systemem Rocatec®. Zarówno trawienie HF, jak i obróbka tribochemiczna umożliwiły uzyskanie znaczących zmian w morfologii powierzchni badanych ceramik oraz najwyższej wytrzymałości połączenia z materiałem kompozytowym. Największy spadek wytrzymałości połączenia ceramika-kompozyt w czasie zaobserwowano w przypadku stosowania obróbki tribochemicznej.

EN

Microcryst. aluminosilicate and Li disilicate ceramic cylinders (diam. 5 mm) were surface-treated by sandblasting with air-borne Al2O3 (diam. 50 μm or 110 μm), etching with HF (9%) or by combination of both methods, and then studied for chem. compn. of the surface and then for bond strength to a dental composite. Both, HF etching and tribochem. surface treatment resulted in an increase in the bonding strength.

19

Nowa koncepcja ograniczenia emisji rtęci z gazów wylotowych bloków energetycznych

61%

Jóźwik K. , Szynkowska M. I. , Kula P. , Niedzielski P. , Pietrasik R. , Góralski J.

|

tom T. 93, nr 8

1339-1342

PL

Przedstawiono zagrożenia wynikające z emisji rtęci z procesów technologicznych, szczególnie z instalacji energetycznych, w których spalany jest węgiel. Omówiono także założenia i zakres nowego projektu realizowanego przez Politechnikę Łódzką i PGE GiEK SA, którego celem jest opracowanie innowacyjnej technologii wychwytywania rtęci z gazów spalinowych bloków energetycznych zasilanych węglem brunatnym.

EN

A system for sorption of Hg on solid developed Fe sulfides and nitrides-contg. surfaces was taken into consideration.

20

Changes in Hazardous Substances in Cotton after Mechanical and Chemical Treatments of Textiles

61%

Rybicki E. , Święch T. , Leśniewska E. , Albińska J. , Szynkowska M. I. , Paryjczak T. , Sypniewski S.

|

tom Vol. 12, no. 2 (46)

67--73

EN

ICP spectrometry was used to analyse the content of heavy metals in 23 samples of cotton of various origins which had been processed in the Polish domestic industry. Furthermore, the content of pesticides and pentachlorophenol (PCP) in 20 samples of cotton of various origins was determined by means of the high-performance liquid chromatography method (HPLC). Changes in hazardous substances in cotton after mechanical and chemical treatment during the production of cotton bed-cloth, starting from the raw materials in bales and ending with the finished product were monitored. The content of heavy metals extracted by means of artificial acid sweat, as well as of pesticides and PCP in the finished bed-cloth, was compared with the criteria of the 100 ÖKO TEX Standard. It was confirmed that the level of heavy metal and pesticide content in raw cotton samples and in the cotton bed-cloth after mechanical treatment (spinning, weaving) posed no serious risk to obtain products which met the human-ecological criteria defined by the 100 ÖKO TEX Standard. A much greater danger may be observed in the dyeing and printing processes, in which the contamination of dyestuffs and auxiliary materials increased the heavy metal content to a very great extent, exceeding the permitted values several times. On the other hand, the results confirmed that the heavy metals, pesticides and PCP amounts extracted from the finished textiles by artificial acid sweat did not exceed the permissible values allowed by the aforementioned criteria for textile products used in direct contact with the human body.

PL

W pracy zastosowano spektrometrię ICP do analizy zawartości metali ciężkich w 23 próbkach bawełny różnego pochodzenia, przerabianej w przemyśle krajowym oraz oznaczano za pomocą HPLC zawartość pestycydów i penlachlorofenolu (PCP) w 20 próbkach. Oceniono zmiany zawartości substancji szkodliwych, obecnych w bawełnianych wyrobach pościelowych, po procesach mechanicznej i chemicznej obróbki, począwszy od bawełny surowej pochodzącej z bel, a skończywszy na wykończonym produkcie. Zawartość metali ciężkich, ekstrahowanych za pomocą sztucznego kwaśnego potu, pestycydów i PCP, w wykończonych wyrobach porównywano z wymaganiami normy ÖKO TEX 100. Stwierdzono, że poziom zawartości metali ciężkich i pestycydów w próbkach surowej bawełny i w wyrobach pościelowych po procesach obróbki mechanicznej (przędzenie, tkanie) nie stanowi zagrożenia dla otrzymania wyrobów spełniających w pełni kryteria humanoekologiczne, definiowane przez standard ÖKO TEX100. Znacznie większe niebezpieczeństwo stanowią procesy barwienia i drukowania, w których zanieczyszczenia barwników i środków pomocniczych powodują znaczny wzrost zawartości metali ciężkich, przekraczający kilka razy dopuszczalne wartości. Z drugiej strony, uzyskane rezultaty potwierdziły, że ilość metali ciężkich, pestycydów i PCP, ekstrahowanych z wykończonych wyrobów za pomocą sztucznego kwaśnego potu, nie przekracza dopuszczalnych wartości określonych przez wyżej wymienioną normę dla wyrobów pozostających w bezpośrednim kontakcie z ciałem.