Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Charakterystyka badań sprawności energetycznej procesu wytłaczania wytłaczarki.

100%

Sikora J. W.

|

tom T. 44, nr 3

190-197

PL

Ogólnie scharakteryzowano modele (symulacyjne lub adekwatne) służące do doświadczalnego badania wytłaczania tworzyw wielkocząsteczkowych. Zdefiniowano sprawność energetyczną procesu wytłaczania i podkreślając odmienność tych wielkości. Przedstawiono niektóre zależności między sprawnością energetyczną a wybranymi czynnikami fizycznymi. Omówiono również metodykę badań sprawności energetycznej procesu wytłaczania i wytłaczarki na przykładzie badań sprawności na stanowiskach badawczych bądź bez użycia komputera bądź też z wykorzystaniem techniki komputerowej, Wykazano, że dotychczas sprawność energetyczna procesu wytłaczania była również traktowana przez wielu autorów umownie jako sprawność energetyczna wytłaczarki. Duże rozbieżności wartości sprawności energetycznej podawane w literaturze wiążą się z przyjętymi w badaniach różnymi rozwiązaniami konstrukcyjnymi układu uplastyczniającego i układni napędowego wytłaczarki, zastosowania różnych rodzajów tworzyw oraz odmiennych warunków wytłaczania.

EN

Adequate and simulation models used to study polymer extrusion processes are characterized. The energy efficiencies of the extrusion process and of the extruder are defined and their dissimilarities indicated. Selected relationships are presented, relating the energy efficiency to selected physical properties. The methodology used to study the energy efficiencies of the extrusion process and of the extruder on research stands is presented, involving or not the use of a computer. So far a general consensus has been to treat the energy efficiency of the extrusion process as that of the extruder. The divergent energy efficiency values reported in the literature can be traced back to dissimilar plasticating equipment designs, various extruder drive designs, various polymer types and other dissimilar extrusion parameters.

2

Badania symulacyjne strumienia ciepła przenoszonego przez tworzywo podczas wytłaczania tworzyw termoplastycznych

100%

Sikora J. W.

|

tom nr 19

5-9

PL

Przedstawiono dwa teoretyczne ujęcia wyznaczania strumienia ciepła przenoszonego przez tworzywo podczas procesu wytłaczania tworzyw termoplastycznych; w pierwszym przypadku wzięto pod uwagę poszczególne strefy funkcjonalne układu uplastyczniającego wytłaczarki jednoślimakowj i głowicę wytłaczarską, w drugim zaś układ uplastyczniający wytłaczarki i głowicę wytłaczarską jako całość; zweryfikowano doświadczalnie oba ujęcia, wyznaczając zależności stumienia ciepła przenoszonego przez tworzywo od prędkości ślimaka i średniego kąta pochylenia linii śrubowej kanału; uwzględniono wpływ zmiany głębokości kanału śrubowego w strefie zasilania i dozowania układu uplastyczniającego wytłaczarki na wartość mocy cieplnej przenoszonej przez tworzywo.

EN

this wrticle presents two theoretical approaches to the determination of the heat flux transferred trough the thermoplastics during extrusion process. In the first case, account is taken of the particular functional zones of the single-screw extruder plasticizing system and the extruder head, while in the second case - of the estruder plasticizing system and the extruder head as a whole; both the approaches were experimentally verified and a relationship determined between the heat transferred trough the plastics, the screw speed and the mean helix angle of the channel. The influence was also taken into consideration of the change in the helical channel depth in the solid and melt conveying zones of the extruder plasticizing system upon the value of thermal power transferred trough the plastics.

3

Budowa głowic wytłaczarskich do powlekania

100%

Sikora J. W.

|

tom z. 20 [263]

143-146

PL

W artykule omówiono budowę głowic wytłaczarskich do powlekania tworzywami różnych kształtowników. Przedstawiono budowę głowicy poprzecznej do powlekania prętów oraz głowicy wzdłużnej szczelinowej płaskiej do powlekania taśm. Szczególną uwagę zwrócono na budowę kanałów przepływowych głowicy. Wskazano na różne rozwiązania konstrukcyjne głowicy umożliwiające powlekanie tworzywem kształtowników w dyszy głowicy lub tuż za nią. Wymieniono zalety i wady głowic do wytłaczania powlekającego ciśnieniowego i próżniowego.

4

Wpływ zmian konstrukcyjnych strefy rowkowanej cylindra wytłaczarki na proces wytłaczania autotermicznego

100%

Sikora J. W.

|

1998

|

tom T. 43, nr 9

548-555

PL

Przedstawiono wyniki badań doświadczalnych wpływu zmian konstrukcyjnych strefy rowkowanej cylindra wytłaczarki - w wyniku zmiany kąta pochylenia rowków cylindra - na wybrane wielkości charakteryzujące proces wytłaczania autotermicznego. Badania wykonano w prototypowej wytłaczarce jednoślimakowej działającej autotermicznie, mającej nowe rozwiązanie konstrukcyjne strefy rowkowanej cylindra układu uplastyczniającego. Rozwiązanie to umożliwia zmianę liczby rowków cylindra oraz niezależne i ciągłe nastawianie kąta pochylenia rowków w toku trwania procesu wytłaczania. Przedstawiono graficznie (rys. 3-8) i omówiono wpływ zmiany kąta pochylenia rowków cylindra (a) i prędkości obrotowej ślimaka (v) na temperaturę wytłoczyny, temperaturę ustalają-cą się samoistnie w strefach grzejnych układu uplastyczniającego, masowe i objętościowe natężenie przepływu tworzywa, prędkość wytłaczania, jednostkowe zużycie energii całkowitej i sprawność wytłaczarki. Określono też wpływ a i v na masowy wskaźnik szybkości płynięcia oraz na skorygowaną wartość liczbową efektu Barusa otrzymanych próbek wytłoczyn. Badanym polimerem był polietylen średniej gęstości (PE-MD).

EN

The barrel groove inclination angle and the number of grooves can be changed continuously in a prototype single-screw extruder during the extrusion process. The temperature of the extrudate was studied in relation to barrel groove inclination angle and screw speed. The temperature in the heating zone of the plasticating system, polymer mass flow rate and volume flow rate, extrusion velocity, the total energy consumed per unit mass and the extruder efficiency are presented graphically. MFI and the corrected Barus effect (extrudate swelling) are presented for the resulting extrudates.

5

Budowa głowic wytłaczarskich do folii i płyt

100%

Sikora J. W.

|

tom [R.] 15, nr 4

144-150

PL

Kolejny, już czwarty, artykuł z serii prac przybliżających budowę głowic wytaczarskich dotyczy głowic do otrzymywania folii i płyt. Folie można uzyskać za pomocą dwóch różnych pod względem konstrukcyjnym głowic wytaczarskich. W pracy przedstawiono budowę głowicy do folii rurowej oraz do folii płaskiej. Omówiono przepływ tworzywa w poszczególnych zespołach funkcjonalnych głowicy. Wskazano na modyfikacje głowic do folii płaskiej umożliwiające zastosowanie jej do otrzymywania płyt. Wymieniono wady i zalety takich głowic, a także możliwości regulacji przepływu tworzywa w dyszy.

EN

Design of extruder heads for films and sheets. The following paper, forth in the series of works on the design of extruder heads, deals with the heads for receiving films and sheets. Films can be received by means of two extruder heads, different in their construction. In the paper, the construction of the head for blown films and for flat films was presented. The polymer flow in the particular head functional elements was discussed. Possible modifications of the head for flat films, which enable to use it for receiving sheets, were pointed out. Advantages and disadvantages of such heads as well as the possibility of polymer flow control in the die were described.

6

Budowa głowic wytłaczarskich do kształtowników niekołowych

100%

Sikora J. W.

|

tom [R.] 15, nr 3

84-88

PL

Trzecia z serii prac odnosząca się do budowy głowic wytłaczarskich, w tym artykule budowy głowic wytaczarskich do otrzymywania kształtowników zarówno o otwartym, jak i zamkniętym kształcie pola przekroju poprzecznego. Głowice te są także nazywane głowicami niekołowymi. Przedstawiono podział tych głowic na głowice wzdłużne jednopłytowe oraz głowice wzdłużne wielopłytowe. Głowice wielopłytowe zostały podzielone na głowice ze zmianą stopniową oraz ciągłą pola przekroju poprzecznego kanału przepływowego. Zwrócono uwagę na wady i zalety stosowanych rozwiązań konstrukcyjnych.

EN

This is the third in the series of works on the design of extruder heads and concerns extruder heads for receiving profiles of both open and closed cross-section. These heads are also called non-circular heads. These heads were divided into longitudinal single-plate and longitudinal multi-plate. The multi-plate heads were divided into the ones with gradual and continuous change of the cross-section of the flow channel. Advantages and disadvantages of the constructional solutions used in real applications were shown.

7

Budowa głowic wytłaczarskich do rur

100%

Sikora J. W.

|

tom [R.] 15, nr 2

4-15

PL

Artykuł stanowi drugą pracę, z całej serii prac, dotyczących budowy głowic wytłaczarskich. Niniejsze opracowanie dotyczy głowic wytłaczarskich do otrzymywania kształtowników o kołowym kształcie pola przekroju poprzecznego, w szczególności głowic do rur. Nazywane są one również głowicami kołowymi. Przeprowadzono podział tych głowic na głowice wzdłużne, poprzeczne oraz śrubowe. W głowicach wzdłużnych zwrócono uwagę na mocowanie rdzenia za pomocą żeber wspornikowych do jej korpusu. Wskazano sposoby zmniejszenia niekorzystnego oddziaływania powierzchni łączeń strumieni składowych powstałych podczas przepływu tworzywa przez żebra wspornikowe. W głowicach poprzecznych przedstawiono budowę rdzenia kanałowego, natomiast w głowicach śrubowych budowę rdzenia gwiaździsto-śrubowego oraz walcowo-śrubowego.

EN

The paper is the second one in the series of works on the design of extruder heads. This work concerns the extruder heads for receiving profiles of the circular cross-section, especially heads for pipes. They are also called circular heads. These heads were divided into longitudinal heads, transverse and helical. In the longitudinal heads, the attention was paid to fixing the mandrel to its body by means of spider legs. Methods of decreasing the unfavourable influence of joint surfaces of component fluxes during the polymer flow through the spider legs were presented. In the transverse heads, the design of the heart-shaped mandrel was described, while in the helical heads the design of the star-helical and arm-helical mandrel was shown.

8

Głowice wytłaczarskie : wiadomości ogólne

100%

Sikora J. W.

|

tom [R.] 15, nr 1

4-6

PL

Artykuł stanowi wprowadzenie do cyklu opracowań, na łamach których przedstawiona zostanie budowa głowic wytłaczarskich stosowanych przy otrzymywaniu rozmaitych wytworów polimerowych. Podano różne kryteria podziału głowic wytłaczarskich przeprowadzono podział głowic na przykład w zależności od rodzaju otrzymywanego wytworu oraz od położenia głowicy wytłaczarskiej względem układu uplastyczniającego. Wyszczególniono wymagania, jakie powinna spełniać głowica, które należy uwzględnić podczas prawidłowego projektowania głowicy. Przedstawione zostały poszczególne zespoły funkcjonalne głowicy, występujące w każdym tego rodzaju narzędziu przetwórczym.

EN

The paper is an introduction to the series of works on the design of extruder heads used for receiving various polymer products. Different criteria of extruder head division were given For example the heads can be divided in dependence on the type of the received product and the position of the extruder head in relation to the plasticizing system. The requirements which should be taken into account during the correct head design were listed out. Particular head functional zones, specific for each processing tool of this kind, were described.

9

Budowa głowic wytłaczarskich do wytłaczania z rozdmuchiwaniem pojemników

100%

Sikora J. W.

|

tom [R.] 16, nr 1

4-7

PL

Przedstawiono dwa podstawowe rodzaje głowic stosowanych w procesie wytłaczania z rozdmuchiwaniem pojemników z tworzyw polimerowych. Pokazano konstrukcje tych głowic, a w szczególności zespołu kształtującego, stosowanych podczas otrzymywania pojemników o małej i dużej objętości. Wskazano na możliwość zastosowania przed głowicą lub w głowicy elementu rozdzielającego strumień tworzywa, umożliwiający multiwytłaczanie. Omówiono sposoby regulacji szerokości szczeliny dyszy pierścieniowej. Podano przykłady rozwiązań konstrukcyjnych głowic wytaczarskich mających zbiornik akumulacyjny.

EN

Two basic head types used for the blow moulding extrusion process were presented. Head designs were shown, especially the shaping unit used during the receiving of small-size and larger-size containers. It was pointed out that there is a possibility to mount an element separating the polymer flux in front of the head or in the head which enables multi-extrusion. Ways of adjusting the width of the ring die gap were discussed. Examples of constructional solutions of the heads with an accumulation tank were given.

10

Budowa głowic wytłaczarskich do wytworów wielotworzywowych

100%

Sikora J. W.

|

tom [R.] 16, nr 2

52-56

PL

W procesie współwytłaczania, do otrzymywania wytworów wielotworzywowych wykorzystuje się narzędzie przetwórcze, jakim jest głowica współwytłaczarska. W artykule przedstawiono budowę dwóch rodzajów głowic, stosowanych w tym procesie. Omówiono przepływ tworzywa w głowicy do wytworów wielotworzywowych o małym i prostym polu przekroju poprzecznego oraz w głowicach do wytworów o bardziej złożonym kształcie pola przekroju. Zwrócono uwagę, że te ostatnie swoją funkcjonalnością i budową przypominają głowice do wytworów jednotworzywowych. Wyszczególniono różnice między głowicami, ich wady i zalety.

EN

In the process of co-extrusion, in order to receive multi-polymer products, a processing tool, namely a co-extruder head is used. In the paper, designs of two types of heads used in this process are presented. The polymer flow in the heads for multi-polymer products of a small and simple cross-section was discussed as well as in the heads for products of a more complex section shape. It was underlined that the latter ones resemble the heads for single-polymer products in their function and design. Differences between the heads, their advantages and disadvantages were listed out.

11

Investigation of the influence of mold rotational speed on the cast wall thickness in the rotational molding process

63%

Jachowicz T. , Sikora J. W.

|

2013

|

tom Vol. 7, nr 19

79--87

EN

This paper presents the rotational molding process. The general principles of this polymer processing technology have been described. The main applications have been introduced and leading advantages and typical disadvantages of rotational molding process have been discussed. Based on the conducted experimental tests, the influ¬ence of changing one selected technological parameter, which characterized rotational molding process, on selected geometrical features of the polymer cast has been deter¬mined. Rotational mold’s speed around axes was changed and a thickness of cast walls has been measured. Laboratory test stand, processing properties of polymer, also test program and experimental test methodology have been described.

12

Efektywność procesu wytłaczania a charakterystyka dyszy stożkowo-walcowej głowicy wytłaczarskiej

63%

Sikora J. W. , Kapuśniak T.

|

tom T. 50, nr 10

748-754

PL

Zbadano wpływ zestawu cech konstrukcyjnych dyszy stożkowo-walcowej głowicy wytłaczarskiej (średnica i długość kanału walcowego, długość kanału stożkowego - dysze I-IV) na wybrane właściwości charakteryzujące i jednoznacznie określające efektywność procesu wytłaczania autotermicznego polietylenu małej gęstości. Analizowano masowe natężenie przepływu tworzywa (), moc cieplną przenoszoną przez tworzywo (), moc całkowitą doprowadzaną do wytłaczarki (), sprawność procesu wytłaczania (kp) oraz jednostkowe zużycie energii całkowitej doprowadzanej do wytłaczarki (Ejc) w zależności od częstotliwości obrotów ślimaka (n = 3,7-5,17 s-1). Ponadto określono rozkład temperatury a także ciśnienia tworzywa przetwarzanego wzdłuż układu uplastyczniającego i głowicy wytłaczarskiej w zależności od stosunku długości części roboczej ślimaka do jego średnicy (L/D) w przypadku różnych dysz (I-IV). Najkorzystniejsze warunki energetyczne, czyli największą efektywność procesu wytłaczania autotermicznego, uzyskano w przypadku dyszy IV (kp = 73 %).

EN

The effects of die constructional features (circular channel diameter and length, conical channel length - dies I-IV, Table 1, Fig. 3) on selected properties, characterizing and unequivocally determining the efficiency of the process of low-density polyethylene autothermal extrusion, have been investigated. The following parameters were analyzed: polymer mass flow rate (G, Fig. 4), thermal power conveyed by the polymer (QN, Fig. 7), power supplied to the extruder (Qc, Fig. 5), efficiency of the extrusion process (kp, Fig. 8) and specific consumption of a total energy supplied to the extruder (Ejc, Fig. 6), dependently on a screw rotation frequency (n = 3.7-5.17 s-1). Additionally the distribution of temperature and pressure of a polymer processed along the plasticating unit and extrusion die, dependently on the length/diameter (L/D) ratio of the screw for various dies (I-IV, Fig.9 and 10) were determined. Most advantageous energetic conditions that is best efficiency of autothermal extrusion process were obtained for die IV (kp = 73 %).

13

The production and properties of micro-extruded low-density polyethylene microtubes

63%

Głogowska K. , Sikora J. W.

|

tom Vol. 2(114)

155--166

EN

Micro-extrusion is the process of obtaining microtubes with either simple or complex cross-sections which are used for the high-precision transport and protection of various of media. Through this process, it is possible to create tubing with interior diameters and wall thicknesses as small as 0.1 mm and 0.05 mm respectively. Micro-extruded tubing such as micro catheters and peripheral intravenous cannulas are employed in microfluidics, paediatrics and micro-analytics. This article presents the results of granulometric tests of micropellets produced by micro-extrusion with cold pelletizing and results of tensile strength tests of microrods of different diameters. The trials were performed using a standard twin-screw extruder and low-density polyethylene.

PL

Mikrowytłaczanie to proces wytwarzania mikrorurek prostych lub złożonych w przekroju poprzecznym, używanych do wysoce precyzyjnego przesyłu oraz ochrony różnych mediów. Dzięki temu procesowi możliwe jest uzyskanie rurek o średnicy wewnętrznej i grubości ścianek tak małych jak 0,1 mm i 0,5 mm. Rurki wytłoczone w ten sposób, np. mikrocewniki i kaniule dożylne, stosowane są w technikach mikroprzepływowych, pediatrii i mikroanalizie. Niniejszy artykuł przedstawia wyniki testów granulometr ycznych mikrogranulek wytworzonych poprzez mikrowytłaczanie z granulowaniem na zimno, jak również testów wytrzymałości na rozciąganie mikrożyłek o różnych średnicach. Próby zostały przeprowadzone przy użyciu standardowej wytłaczarki dwuślimakowej i polietylenu małej gęstości.

14

Some aspects of Spencer and Gilmore thermodynamic equation of state

63%

Sikora J. W. , Kowalska B.

|

tom t. 19, nr 2

115-128

EN

Thermodynamic equation of state defining the connection between pressure, specific volume and temperature comes out from the Van der Waals equation and for polymers it was formulated by R.S. Spencer and D.S. Solmore. In the article, the relationships between coefficients of volumetric thermal expansion, volumetric compressibility and volumetric expansion pressure were given in forms accounting for the values taken from Spencer and Gilmore thermodynamic equation of state.

PL

Termodynamiczne równanie stanu - określające związek pomiędzy ciśnieniem, objętością właściwą i temperaturą - wynika z równania Van der Waalsa; zostało ono sformułowane przez R.S. Spencera i G.D. Gilmore'a dla polimerów. W artykule przedstawiono związki pomiędzy współczynnikami rozszerzalności cieplnej objętościowej, ściśliwości objętościowej i rozprężliwości objętościowej - przedstawionymi w postaci rozszerzonej o wielkości zaczerpnięte z termodynamicznego równania stanu Spencera i Gilmore'a.

15

Wybrane badania termowizyjne procesu wytłaczania

63%

Sasimowski E. , Sikora J. W.

|

tom z. 20 [263]

137-141

PL

Badania miały na celu określenie wpływu szybkości ślimaka przetwórczego oraz tulei obrotowej cylindra, umieszczonej w układzie uplastyczniającym, na temperaturę otrzymywanej wytłoczyny. Badania przeprowadzono na specjalnym stanowisku badawczym wyposażonym w wytłaczarkę z cylindrem o budowie segmentowej, posiadającym tuleję obrotową oraz w kamerę termowizyjną. Podczas wytłaczania PE-LD przeprowadzono pomiary termowizyjne temperatury otrzymywanej wytłoczyny. Stwierdzono, że zarówno szybkość ślimaka jak i tulei obrotowej cylindra ma znaczny wpływ na wartości oraz rozkład temperatury otrzymywanej wytłoczyny.

16

Wpływ starzenia naturalnego na wybrane właściwości folii polimerowej

63%

Jachowicz T. , Sikora J. W.

|

tom z. 20 [263]

47-50

PL

W artykule przedstawiono podstawowe informacje o starzeniu tworzyw polimerowych. Scharakteryzowano rodzaje starzenia oraz omówiono zagadnienia związane z odpornością tworzyw na starzenie, zjawiskami zachodzącymi w polimerach na skutek tego procesu oraz wpływem czynników środowiskowych. Przedstawiono wpływ starzenia naturalnego na zmianę wybranych właściwości tworzyw polimerowych, na przykładzie recyrkulacyjnej folii polimerowej z polichlorku winylu.

17

Analiza wpływu modyfikacji poli(chlorku winylu) mikrosferami na strukturę geometryczną wytłoczyny

63%

Tor-Świątek A. , Sikora J. W.

|

2013

|

tom T. 92, nr 4

538-541

18

PE-LLD napełniony rozdrobnionymi łuskami orzeszków ziemnych

63%

Sikora J. W. , Jarosiński S.

|

tom T. 23, Nr 3 (177)

238--245

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań właściwości mechanicznych, tj. wytrzymałości w próbie statycznego rozciągania, twardości i udarności liniowego polietylenu małej gęstości napełnionego rozdrobnionymi łuskami orzeszków ziemnych. Badania przeprowadzono przy różnym udziale masowym łusek dyni wynoszącym 0, 5, 10, 20, 30 oraz 40% i różnej wielkości ziarn napełniacza. Próbki do badań uzyskano w procesie wtryskiwania. Stwierdzono wzrost współczynnika sprężystości wzdłużnej i twardości oraz spadek pozostałych badanych właściwości wraz ze wzrostem wielkości ziarn i udziału napełniacza.

EN

The manuscript presents the results of testing the mechanical properties namely strength in the static tensile test, hardness and impact of linear low density polyethylene filled with shredded peanut shells. The tests were conducted at different mass content of pumpkin scales equaling 0, 5, 10, 20, 30 and 40% and different sizes of filler grains. The test samples were obtained in the process of injection moulding. It was stated that Young modulus and hardness increase while other tested properties decrease with the increase of grain size and filler content.

19

Niektóre nowe problemy sterowania automatycznego procesem wytłaczania

63%

Sikora J. W. , Broel-Plater B.

|

tom T. 49, nr 3

195-201

PL

Sterowanie procesem wytłaczania w wytłaczarkach z pasywną strefą rowkowaną polega na zmianie bądź prędkości ślimaka, bądź też temperatury poszczególnych stref grzejnych układu uplastyczniającego i głowicy wytłaczarskiej. Praca dotyczy lepszego wykorzystania możliwości sterowania w wytłaczarkach z aktywną strefą rowkowaną, w których konstrukcyjne cechy układu można dostosować do procesów w nim przebiegających. Na przykładzie opracowanej koncepcji i modelu oraz zbudowanego prototypu wytłaczarki umożliwiającej podczas wytłaczania dokonywanie zmian kierunku skręcenia rowków, a także ciągłej zmiany kąta skręcenia rowków i kształtu ich przekroju poprzecznego, przedstawiono warianty postępowania zmierzającego do wyboru współrzędnych pary prędkość ślimaka/kąt skręcenia rowków zapewniającego optymalne działanie wytłaczarki. Te warianty postępowania oraz zastosowanie samouczących się mechanizmów wykorzystujących metody sztucznej inteligencji pozwalają na zbudowanie układu sterowania automatycznego procesem wytłaczania, który w trakcie użytkowania wytłaczarki stopniowo poprawia swoją skuteczność. Wskazano na szereg ograniczeń występujących podczas takiej optymalizacji.

EN

Control of an extrusion process in the extruder with a passive grooved feed section bases on either the screw velocity change (Fig. 1) or the changes of temperatures of particular heating zones of plastifying system and extruder head. This work concerns the better use of possibility of control offered by the extruder with active grooved feed section. Its constructional features can fit the processes carrying out in it (Fig. 3). An idea of an extruder, allowing changing the direction of the grooves' torsion during the extrusion as well as to change continuously an angle of the grooves' torsion and their cross-section shape, was elaborated and then the model and a prototype were constructed. On this basis the conditions allowing selecting the optimal couple of screw velocity and an angle of the grooves' torsion leading to the optimal work of an extruder (Figs. 5 and 6) were presented. These activities and application of self-learning mechanisms, using the artificial intelligence methods, allow constructing the system of automatic control of an extrusion process, able to improve its own efficiency gradually with extruder use. A number of limitations of such optimization were pointed out.

20

Proces wytłaczania jako obiekt sterowania automatycznego

63%

Broel-Plater B. , Sikora J. W.

|

tom T. 49, nr 2

114-122

PL

Na przykładzie linii technologicznej wytłaczania powlekającego przedstawiono zadania jakie musi realizować układ sterowania automatycznego linią wytłaczarską. Wydzielono przy tym układy sterujące właściwościami tworzywa przetwarzanego za pośrednictwem oddziaływania na procesy odbywające się w układzie uplastyczniającym i w głowicy wytłaczarskiej, oraz układy sterujące przemieszczaniem przewodu i kabla wzdłuż linii wytlaczarskiej czyli procesami zachodzącymi poza wytłaczarką. Te dwie grupy układów działają niezależnie od siebie, lecz jakość wytłoczyny można poprawić jeśli układy obu grup będą współdziałać ze sobą, tworząc tzw. skoordynowany układ sterowania, w którym zadane wartości temperatury stref wytłaczarki zależą od natężenia przepływu tworzywa skorelowanego z prędkością wytłaczania. Jakość wytłoczyny można także poprawić, stosując do sterowania linią wytłaczarską algorytmy wykorzystujące sztuczną inteligencję, zwłaszcza logikę rozmytą. Algorytmy sterowania rozmytego mogą być zastosowane zarówno do wielowymiarowego sterowania właściwościami tworzywa przetwarzanego, jak i do kompleksowego sterowania przemieszczaniem wytworu wzdłuż linii wytłaczarskiej. Wyniki symulacji komputerowych procesu przemieszczania wytworu wzdłuż takiej linii wskazują, że dzięki sterowaniu rozmytemu uzyskuje się istotną poprawę jakości procesu przemieszczania wytworu, mia-nowicie zmniejsza się naprężenie rozciągające i ulegają ograniczeniu przemieszczenia kompensatorów napinających z równoczesnym zwiększeniem szybkości rozruchu i zatrzymywania linii.

EN

On the example of technological line for covering thermoplastic insulation on an electric wire, the tasks that an automatic system to control such a line must fulfill are presented. On this basis two sub-systems are distin-guished. One of them is designed to control the properties of the processed plastic via influencing the processes taking place within the plastifying system and extruder head. The other one is designed to control the product displacement along the extruder line, i.e. the processes taking place outside the extruder. In the control systems currently used for extrusion the above mentioned systems operate independently. The quality of an extrudate can be improved if both systems are cooperating in that the temperature set-point values at extruder zones are dependent on plastic flow intensity correlated with the rate of extrusion. Creating such a system requires a computer-based control. The solution preceding such a system creation can be the use of specialized programmed controllers. The quality of extrudate can also be improved by the algorithms based on artificial intelligence using, first of all fuzzy logic, to control the extruder line. Fuzzy logic based control algorithms can be applied to both multidimensional control of properties of the processed plastic and complex control of product displacement along the extruder line. In order to illustrate the fuzzy logic based control algorithms use, the results of computer simulated product displacement along the extruder line are depicted. As a result of using fuzzy logic control, a substantial improvement of the quality of product displacement process has been achieved which manifests itself in lowering the plastic tensile stress and limitation of tightening compensators shifting and, at the same rime, increase in the line rate of starting and stopping.