Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Ocena zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego na podstawie statystycznych rozkładów prawdopodobieństwa

100%

Zwoździak J. , Szalińska W.

|

tom Vol. 27, no. 1

7-18

PL

Prognozowanie wartości normatywnych wskaźników zanieczyszczenia powietrza przeprowadzono opierając się na funkcji rozkładu prawdopodobieństwa reprezentującej roczny rozkład stężeń dwutlenku siarki w wybranych punktach pomiarowych zlokalizowanych na terenie Worka Żytawskiego. Postać funkcji opracowano opierając się na danych zbieranych w ramach monitoringu powietrza, natomiast parametry rozkładu estymowano biorąc pod uwagę wartość średnioroczna stężeń. Znajomość postaci rozkładu i jego parametrów pozwoliła na szacowanie wartości, określającej maksymalne dopuszczalne stężenie 30-minutowe - percentyla 99,8. Zbadano błąd oszacowań względem rzeczywistych wartości percentyla. Następnie, w celu ulepszenia prognozy i zwiększenia dokładności oszacowania badanego wskaźnika, przeanalizowano wpływ stężeń SO(2) rejestrowanych w kolejnych miesiącach roku. Zgodnie z zastosowana procedurą weryfikacji wstępnie prognozowanego rozkładu wraz z napływem informacji o rejestrowanych poziomach stężeń, ocena percentyla 99,8 uzyskana na koniec września była zbliżona do wartości tradycyjnie obliczonej na koniec roku.

EN

The probability density function were used to forecast the air quality in several monitoring sites located in Worek Żytawski region. Prediction of percentile 99,8 value (the maximum allowable 30-minute pollutant concentration) was made on the basis of the frequency function, which represented the annual distribution of SO(2). Analysing the historical SO(2) concentration data sets identified the form of distribution. The parameters of the distribution were estimated basing upon the annual average concentration prognosis. Then, the preliminary predicted distribution of SO(2) was verified every month by taking into account successively upcoming concentration values recorded during the analysed period. The results proved that the air quality estimation obtained with the presented method of verification at the end of September and the ones typically calculated at the and of the year were similarly accurate.

2

Ocena struktury czasowo-przestrzennej opadów z wkorzystaniem wybranych wskaźników do identyfikacji zdarzeń ekstremalnych

100%

Szalińska W. , Otop I.

|

2012

|

tom T. 12, z. 2

269-282

PL

Intensywne opady mogą powodować zagrożenie oraz poważne skutki hydrologiczne (powodzie, wezbrania), zarówno lokalnie, jak i w skali regionalnej. Stopień zagrożenia powodowanego opadami zależy od wielu czynników, m.in. od wysokości opadów, czasu trwania, zasięgu przestrzennego oraz sposobu zagospodarowania danego obszaru. Celem badań było opracowanie zbioru wartości wskaźnikowych dobowych sum opadów, umożliwiających ocenę struktury czasowo-przestrzennej opadów pod kątem identyfikacji zdarzeń ekstremalnych, wpływających na zagrożenie hydrologiczne. Opracowany zbiór wskaźników obejmował wskaźniki aprioryczne i statystyczne. Wartości progowe wskaźników statystycznych wyznaczono na podstawie wieloletnich danych obserwacyjnych, analizując sumy, czas trwania i rozkład przestrzenny opadów. Wybrany zbiór wskaźników wykorzystano do oceny struktury czasowo-przestrzennej opadów w dorzeczu górnej i środkowej Odry w okresie czerwiec-lipiec 2009 oraz maj-czerwiec 2010 r. Wyznaczone wskaźniki mogą być wykorzystane w bieżącej ocenie warunków opadowych, a wraz z uwzględnieniem morfologii terenu i zagospodarowania danego obszaru - do oceny stopnia zagrożenia hydrometeorologicznego.

EN

Intensive rainfall events can cause severe hydrological threats and flooding. The scale of hydrological impact depends on the amount of precipitation, duration and spatial range. The aim of this work was to develop a set of indicators for the evaluation of daily sums of rainfall in order to identify extreme events triggering hydrological hazards. Indicator threshold values were assumed a priori or estimated from long-term observation dataset. A selected set of indicators was used to evaluate spatial and temporal structure of two precipitation events: June-July 2009 and May-June 2010. The obtained results showed the magnitude of extreme rainfall, frequency and duration as well as location of extreme events forming hydrological hazard in 2009 and 2010 in the upper and middle Odra River basin. Developed set of indicators can be used operationally to evaluate current rainfall situation and, in combination with the information on hydrological and catchment conditions, to assess hydrological risk.

3

Modelling flow changes in potential climate change conditions - an example of the Kaczawa basin

80%

Kuchar L. , Iwański S. , Jelonek L. , Szalińska W.

|

tom Vol. 34, nr 2

51-62

EN

Climate change, regardless of the causes shaping its rate and direction, can have far-reaching environmental, economic and social impact. A major aspect that might be transformed as a result of climate change are water resources of a catchment. The article presents a possible method of predicting water resource changes by using a meteorological data generator and classical hydrological models. The assessment of water resources in a catchment for a time horizon of 30-50 years is based on an analysis of changes in annual runoff that might occur in changing meteorological conditions. The model used for runoff analysis was the hydrological rainfall-runoff NAM model. Daily meteorological data essential for running the hydrological model were generated by means of SWGEN model. Meteorological data generated for selected climate change scenarios (GISS, CCCM and GFDL) for the years 2030 and 2050 enabled analysing different variants of climate change and their potential effects. The presented results refer to potential changes in water resources of the Kaczawa catchment. It should be emphasized that the obtained results do not say which of the climate change scenarios is more likely, but they present the consequences of climate change described by these scenarios.

4

Modelowanie przepływów w rzece Kaczawa w perspektywie lat 2030 i 2050 (półrocze letnie)

80%

Kuchar L. , Iwański S. , Jelonek L. , Szalińska W.

|

2012

|

tom T. 12, z. 2

143-157

PL

W pracy zaprezentowano wpływ potencjalnych zmian klimatu na odpływ w zlewni Kaczawy w perspektywie lat 2030 i 2050 dla półrocza letniego. Odpływ dla badanych okresów obliczono z wykorzystaniem modelu opad-odpływ NAM. Dane meteorologiczne wymagane przez model NAM zostały wygenerowane za pomocą modelu SWGEN, którego kalibrację przeprowadzono na podstawie dobowych danych z lat 1981-2000, obejmujących obserwacje maksymalnej, minimalnej, średniej temperatury powietrza, wartości opadu atmosferycznego i usłonecznienia. Wartości promieniowania całkowitego oszacowano za pomocą wzoru Blacka. Brakujące charakterystyki zbiorcze zostały interpolowane na podstawie istniejących danych. Symulacje przeprowadzono dla aktualnych warunków klimatycznych oraz trzech wybranych scenariuszy: GISS, CCCM oraz GFDL. Wartości parowania potencjalnego oszacowano, wykorzystując zmodyfikowany wzór Turca. Zmiany odpływu zobrazowano rozkładami prawdopodobieństwa i charakterystykami opisowymi. Symulacje umożliwiły określenie potencjalnych zmian średniego dobowego odpływu Kaczawy na wodowskazie Piątnica. Na podstawie przeprowadzonych symulacji stwierdzono wzrost prawdopodobieństwa wstąpienia przepływów ekstremalnych.

EN

The paper presents an effect of potential climate changes on water runoff from the Kaczawa River catchment in summer halves of the years 2030 and 2050. The runoffs for the studied periods were calculated using the rainfall-runoff model NAM. Meteorological data required by the NAM model were generated by the model SWGEN calibrated on daily data from the years 1981-2000. Data included observations of the maximum, minimum and average air temperature, precipitation and sunshine. The values of global radiation were estimated using the Black's formula. Missing characteristics were interpolated from the existing data. Simulations were performed for current climatic conditions and for the three selected scenarios: GISS, CCCM and GFDL. The values of potential evaporation were estimated using the modified Turc's formula. Changes in the outflow were illustrated by probability distribution functions and descriptive characteristics. Simulations enabled identification of potential changes in mean daily discharge at the gauge Piątnica. Based on simulations, an increase in the probability of extreme runoffs is expected.