Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Katolicy i muzułmanie francuscy wobec idei laicisme i laicite

100%

Dorocki S. , Brzegowy P.

|

2015

|

tom 14

121-139

PL

Francja przynależąca do ścisłego grona państw europejskich, które jako pierwsze przyjęły chrześcijaństwo, w przekonaniu wielu obserwatorów, pozostaje w początkach XXI w. symbolem upadku tradycji i tożsamości chrześcijańskiej.1 Wyrazem tego jest nieprzerwanie malejący udział osób praktykujących w niedzielnej mszy świętej oraz postępująca sekularyzacja społeczeństwa. Pomimo że największą wspólnotą religijną pozostaje nadal Kościół rzymskokatolicki, w szybkim tempie drugim dominującym wyznaniem stał się islam. Muzułmanie francuscy, których liczba szacowna jest od 3 do 5 mln osób,2 po największej części są imigrantami z byłych metropolitalnych kolonii: Algierii, Tunezji, Maroka. Wskutek istotnych wydarzeń dziejowych, spośród których zważyć należy przede wszystkim na Wielką Rewolucję (1789-1799) oraz separację Kościołów i państwa w 1905 r., Francja stała się państwem laickim (état laïque), w którym żadna z religii nie posiada pozycji wyznania oficjalnego. Wprowadzająca zasadę suwerenności Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela stwierdzała, że zabrania się prześladowania kogokolwiek ze względu na jego przekonania religijne.3 Demokratyczna i wolna od idei światopoglądowych Francja wywarła znaczny wpływ na utrwalenie europejskiego modelu laicyzacji życia społecznego, od szkolnictwa, przez sprawy cywilne po opiekę społeczną.4 Celem pracy jest omówienie sytuacji wyznaniowej francuskich chrześcijan oraz muzułmanów w kontekście dwóch ważnych republikańskich idei laïcisme i laïcité. Autorzy stawiają również pytanie, czy zastosowany we Francji model asymilacyjny w odniesieniu do imigrantów muzułmańskich przyniósł oczekiwany skutek? Żywa po dziś dzień rewolucyjna triada nawołująca do wolności, równości i braterstwa, nie zabrania wyrażania indywidualnych poglądów, chroniąc nienaruszalność i niezależność jednostki. Nad Sekwaną religię próbowano przeobrazić w sprawę prywatną, kwestię sumienia, o której nie dyskutuje się na forum publicznym

EN

In spite of the fact that the Roman-Catholic Church still remains to be the biggest religious community, Islam has quickly become the second most dominant denomination practised by 4 to 6 million people. The intention behind the undermentioned study is to describe the contemporary condition of religious denominations in France, define the position and significance of Christianity (catholicism) and Islam and attempt to answer the question whether or not the French assimilation policy, regarding the Muslim minority, may be viewed as successful? As a consequence of the statutory church-state separation (laïcisme) in 1905, while becoming a secular state, France accepted the model of the so called sharp separation. After the Napoleon-era concordate had been invalidated, citizens were provided with the freedom of conscience and religious practices combined with the equation of all the cults (laïcité). In the French model an attempt was made to transform religion into a private issue, a case of conscience not to be discussed in a public forum. But was this actually guaranteed? The study concentrates on the evolution of the approach adopted towards the secularisation of the Roman catholics' public domain and discusses the standpoint taken by Muslims on the aforementioned issue. It was also explained why France, often referred to as ”the eldest daughter of the Church”, has currently become a common symbol of the agony of the Christian tradition.

2

Les départements français d'Amérique – artefakty kolonialnej przeszłości Francji.

100%

Dorocki S. , Brzegowy P.

|

nr 8

176-197

PL

Powstałe na skutek uwarunkowań historycznych departamenty zamorskie Francji w Ameryce (les départements français d'Amérique) – Gwadelupa, Martynika i Gujana Francuska – geograficznie należą do najdalej położonych i najmniej znanych części Unii Europejskiej. Plantacyjne uprawy trzciny cukrowej, zapoczątkowane i rozwinięte w okresie francuskiej kolonizacji, decydowały o gospodarczej ważności charakteryzowanych regionów, czyniąc z nich pożądane artefakty w merkantylistycznym wyścigu państw europejskich. Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie zarysu historii francuskich kolonii w Ameryce Południowej, a także próba odpowiedzi na pytanie: w jakim stopniu kolonialna przeszłość determinuje współczesną sytuację społeczno-gospodarczą departamentów amerykańskich. Pomimo faktu, że omawiane regiony od 1946 r. stanowią integralną część Republiki Francuskiej, poziom dysproporcji, głównie natury ekonomicznej, pomiędzy metropolią a terytoriami zamorskimi pozostaje znaczny, godząc tym samym we francuską égalité – poczucie równości, starannie pielęgnowane od czasów rewolucji. Gospodarki departamentów zamorskich zbyt silnie uzależnione od Francji kontynentalnej pogrążone zostały w fali koniunkturalnych zawirowań, zwiększając lokalne bezrobocie, które wraz z postępującą agflacją na Gwadelupie i Martynice wywołało serię społecznych napięć. Innym aspektem odmienności byłych kolonii od Francji kontynentalnej pozostaje zróżnicowanie etniczno-lingwistyczne départements d'Amérique, stanowiące istotną przeszkodę w budowaniu pełnej integracji z metropolią. Bogata różnorodność społeczna w przeważającej większości oparta na kreolskiej kulturze zrodziła zupełnie odrębną grupę obywateli V Republiki. W związku z postępującymi unijnymi procesami decentralizacji i regionalizacji kwestia politycznej przyszłości departamentów amerykańskich pozostaje niepewna, zważywszy na odżywający na nowo separatyzm tychże terytoriów stanowiących istotny element Francji zamorskiej.

EN

Having been shaped by historical conditions, les départments français d’Amérique (the France’s overseas departments in America) – Guadeloupe, Martinique, French Guiana, geographically belong to the farthest and least known parts of the European Union. Sugarcane plantation-based cultivations, originated and developed in the period of French colonisation, determined the economic significance of the regions characterised, making them desired artefacts in the mercantile race. The goal of this study is to approach the historical outline of the administrative units under analysis. It also attempts to explore to what degree the contemporary social and economic problems of the American departments have been conditioned by their colonial past. Despite the fact that the regions presented constitute an integral part of the Republic, the level of disproportion, mainly of economic nature, continues to be significant, thereby contrary to the so French ‘égalité’ – sense of equality, carefully nurtured since the times of the revolution. In connection with the progressing Union decentralisation and regionalisation processes, the question of the American departments’ political future remains uncertain, considering the reviving separatism of these territories, which constitute a significant component of the overseas France.

DE

Die als Ergebnis einer historischen Entwicklung entstandenen Überseedepartements von Frankreich in Amerika (les départements français d'Amérique) – Guadeloupe, Martinique und Französisch-Guayana, gehören in geographischer Hinsicht zu den am weitesten gelegenen und zugleich am wenigsten bekannten Gebieten der Europäischer Union. Der Zuckerrohranbau, mit dem man breits in der Zeit der französischen Kolonisation begonnen und den man weiter entwickelt hatte, hat über die wirtschaftliche Bedeutung der besagten Regionen entschieden, die zu begehrten Artefakten im merkantilistischen Wettlauf der europäischen Staaten wurden. Der vorliegende Aufsatz versucht vor dem Hintergrund der Geschichte dieser französischen Kolonien in Südamerika, die Frage zu beantworten: Inwiefern bestimmt(e) die Kolonialvergangenheit die gegenwärtige sozial-wirtschaftliche Situation der amerikanischen Departements. Denn ungeachtet der Tatsache, dass diese Regionen seit 1946 einen festen Bestandteil der Französischen Republik bilden, bleibt der Differenzgrad vor allem wirtschaftlicher Natur, zwischen dem Mutterland und den Überseegebieten bedeutend, was allerdings gegen einen der Kulturpfeiler der französischen Gesellschaft, Égalité, verstösst. Die überdimmensional vom Mutterland abhängigen Wirtschaften der Überseedepartements, versanken im Zuge konjunktureller Wirbelungen im Chaos. Die Arbeitslosigkeit, die mit fortschreitender Agflation auf Guadeloupe und Martinique einherging, rief eine Serie sozialer Spannungen hervor. Ein anderes Unterschiedsmerkmal der ehemaligen Kolonien ist deren ethnisch-linguistische Heterogenität, was eine volle Integration mit dem Mutterland verhindert. Die soziale Vielfalt, gestützt größtenteils auf kreolischer Kultur, hat dazu beigetragen, dass eine ganz abgesonderte Gruppe von Bürgern der V. Republik entstanden ist. In Anbetracht der fortschreitenden Prozessen der Dezentralisierung und Regionalisierung in der EU einerseits und dem neusten Aufflamen lokaler Separatismen anderseits bleibt die Frage der politischen Zukunft von amerikanischen Departements Frankreichs recht ungewiss.

3

Aktywność samorządów terytorialnych w tworzeniu gospodarki opartej na wiedzy w województwie małopolskim

80%

Borowiec-Gabryś M. , Dorocki S. , Zdon-Korzeniowska M.

|

tom 11. Rola przedsiębiorczości w rozwoju społeczno-gospodarczym układów przestrzennych

140-151

PL

Wiedza jest zasobem, który obecnie nabiera coraz większego znaczenia w rozwoju gospodarki. Rośnie rola kapitału ludzkiego i innowacji. Natomiast stopniowo ogranicza się znaczenie surowców naturalnych oraz nisko wykwalifikowanej siły roboczej. Coraz częściej mówi się o gospodarce opartej na wiedzy (GOW, z ang. the knowledge-based economy), tj. gospodarce bazującej na wiedzy i informacji. Niebagatelną rolę w procesie wspomagania jej rozwoju odgrywają samorządy terytorialne, które jednocześnie stają przed koniecznością zmierzenia się z jej wyzwaniami w aspekcie narastającej konkurencji między obszarami .Celem niniejszego artykułu jest analiza i ocena aktywności samorządów lokalnych w tworzeniu gospodarki opartej na wiedzy. Przyjęto, że współcześnie ważnym instrumentem kształtowania procesów rozwojowych w naszym kraju są fundusze europejskie, które mogą się przyczynić do pobudzania czynników wzrostu gospodarczego i rozwoju GOW. W prowadzonych na potrzeby niniejszej pracy badaniach dokonano zatem kwerendy i analizy danych dotyczących projektów zrealizowanych w gminach województwa małopolskiego przy wsparciu unijnych środków pomocowych.

EN

Knowledge is a resource that is becoming increasingly important today in the development of the economy. The role of human capital and innovation is growing. However, the importance of natural resources and low-skilled labour is gradually being reduced. There is more and more talk about the knowledge-based economy (KBE), i.e. an economy based on knowledge and information. A considerable role in the process of supporting the development of the knowledge-based economy is played by local self-governments, who also face the need of coping with its challenges in terms of growing competition between areas. The purpose of this article is to analyse and evaluate the activity of local self-governments in creating a knowledge-based economy. It has been assumed that European funds are an important instrument for shaping development processes in our country today, which may contribute to the stimulation of growth factors and development of the KBE. Therefore, for the purpose of this research, the authors conducted an enquiry and analysis of data on projects carried out with the support of EU aid funds in municipalities of the voivodeship of Malopolska.

4

Kryzys gospodarczy a funkcje kontrolno-zarządcze miast w dobie globalizacji

80%

Raźniak P. , Dorocki S. , Winiarczyk-Raźniak A.

|

2016

|

tom 1(79)

PL

W niniejszym opracowaniu autorzy starają się odpowiedzieć na pytanie, jak zmieni się pozycja miasta w momencie głębokiego kryzysu sektora dominującego w danym ośrodku. Kryzys jest tutaj rozumiany jako spadek wyników finansowych firm danego sektora, przez który korporacje należące do niego istotnie tracą na znaczeniu. W tym celu utworzono syntetyczny wskaźnik kompleksowego rozwoju sektorowego miast (KRS), który ukazuje pozycję miasta względem wartości zlokalizowanych w nim poszczególnych siedzib zarządów według sektorów oraz stabilność ich pozycji po usunięciu najważniejszego sektora. W ten sposób otrzymano informację nie tylko o potencjale ośrodka, ale również o jego kompleksowym rozwoju lub też silnej specjalizacji. Zwrócono uwagę, iż niemal w połowie miast dominował sektor finansowy (financials) oraz surowcowy (materials). Zauważono zróżnicowanie regionalne dominujących sektorów. Sektor produktów konsumenckich (consumerstaples) i surowcowy (materials) przeważał w Ameryce Północnej, a informatyczny (informationtechnology) i finansowy (financials) w Europie. Z kolei w Azji wystąpiło większe zróżnicowanie dominującego sektora.

EN

In this paper, the authors attempt to determine the extent and manner of changes in the position of a city during a deep crisis of a sector dominant in this city/region. Crisis is understood here as a deterioration in the financial performance of companies of a sector when, as a result of the crisis, corporations from the sector suffer a significant decline. To achieve the research objective, a synthetic indicator of comprehensive sectoral development of cities is developed. The indicator illustrates the position of a city removal of the dominant sector. With this approach, information can be generated about the potential of the centre and about its comprehensive development, or strong specialisation. It was noticed that in nearly 50% of the cities, the financial and material sectors dominated. Regional variation of the dominant sector was observed. Consumer staples and materials prevailed in North America, while the IT and financial sectors were dominant in Europe. Greater diversification of the dominant sector was reported for Asia. in terms of the value of corporate headquarters located in the city, by sector, and their stability after the

5

Pozycja ekonomiczna miast Europy Wschodniej na tle swiata

80%

Raźniak P. , Dorocki S. , Płaziak M.

|

2017

|

nr 2

71-87

PL

W niniejszym opracowaniu dokonano przeglądu najważniejszych koncepcji miast na arenie międzynarodowej, ze szczególnym uwzględnieniem tych, które zlokalizowane są w Europie Wschodniej. Na arenie międzynarodowej dominują ośrodki zlokalizowane w Ameryce Północnej, Europie Zachodniej i Azji Południowo-Wschodniej. Z kolei w Europie Wschodniej znaczna liczba miast posiada powiązania międzynarodowe, jednak ich potencjał gospodarczy i liczba siedzib zarządów największych firm światowych jest stosunkowo niewielka. Z tego powodu, poza Warszawą, nie występują tutaj ośrodki pełniące funkcje kontrolno-zarządcze w gospodarce światowej. Pozytywnym aspektem jest natomiast wzrost znaczenia największych firm tego regionu na arenie międzynarodowej, zwłaszcza w kontekście spadku znaczenia korporacji zlokalizowanych w krajach Europy Zachodniej. Do najważniejszych gospodarczo miast Europy Wschodniej należy zaliczyć Pragę, Warszawę, Budapeszt i Kijów. Zauważono również, że Warszawa – mimo większej liczby siedzib zarządów – posiada mniejszy potencjał międzynarodowy niż Praga.

EN

This paper presents an overview of the concept of the most important cities in the international arena, with particular attention to those that are located in Eastern Europe. International arena is dominated by cities located in North America, Western Europe and Southeast Asia. On the other hand, in Eastern Europe a significant number of cities have international connections, but their economic potential and the number of headquarters of the largest companies in the world is relatively small. For this reason except Warsaw there are no command and control centers of the global economy in the region. The positive aspect is, however, an increase in the importance of the largest companies in the region, especially in the context of the decline of the corporations located in Western Europe. The most important economic cities in Eastern Europe include Prague, Warsaw, Budapest and Kiev. It was also noted that Warsaw, despite the greater number of the registered offices, has a smaller international capacity than Prague.

6

Znaczenie sektora energetycznego w kreowaniu funkcji kontrolno-zarządczych miast na świecie

80%

Raźniak P. , Dorocki S. , Rachwał T. , Winiarczyk-Raźniak A.

|

2020

|

tom Nr 5

12--20

PL

Sektor energetyczny jest jednym z najważniejszych sektorów przemysłu zwłaszcza w dobie wyczerpywania się źródeł surowców mineralnych, zagrożeń klimatycznych wynikających z negatywnego wpływu produkcji energii z paliw kopalnych na środowisko i związanej z tym konieczności rozwoju energetyki opartej na źródłach odnawialnych. Dlatego ważnym aspektem badawczym jest kondycja finansowa firm, zwłaszcza największych, należących do sektora energetycznego. Dlatego też celem artykułu jest określenie pozycji finansowej największych firm sektora energetycznego notowanych na liście Forbes Global 2000 oraz ich wpływ na funkcje kontrolno-zarządcze miast. Wykazano, iż sektor energetyczny jest jednym z wiodących sektorów w gospodarce światowej, zarówno rozpatrywanej w całości, jak i pod kątem wyników finansowych największych korporacji. Jednakże w niewielu miastach jest on dominującym sektorem (jedynie: Pekin, Moskwa, Houston i Haga). Jednocześnie biorąc pod uwagę wzrost znaczenia największych firm tego sektora w kształtowaniu funkcji kontrolno-zarządczych miasta powinno się również prowadzić badania nad prognozowaniem ich wyników finansowych i wpływu na funkcje miast w przyszłości.

EN

The energy sector is one of the most important industry sectors, especially in the era of depletion of mineral resources, climatic threats resulting from the negative impact of the production of energy from fossil fuels on the environment and the related need to develop renewable energy. Therefore, the financial condition of energy sector companies is an important research aspect. Therefore, the purpose of the article is to determine the financial position of the largest energy sector companies listed on the Forbes Global 2000 list and their impact on the command and control functions of cities. The energy sector is one of the leading sectors in the global economy, especially in financial results of major corporations. However, in few cities this sector is the dominant sector (Beijing, Moscow, Houston and The Hague). At the same time, taking into account the growing importance of the largest companies in this sector in shaping the command and control functions of the city, further research should also focus on forecasting their financial results and impact on future city functions.

7

Planowanie kariery zawodowej w procesie kształcenia we Francji

80%

Ziarko M. , Dorocki S. , Boutron R.

|

tom 11. Rola przedsiębiorczości w rozwoju społeczno-gospodarczym układów przestrzennych

377-390

PL

Celem pracy jest przedstawienie doświadczeń francuskiej edukacji w zakresie przygotowania uczniów do wyboru zawodu. W tekście zaprezentowano główne działania podejmowane na szczeblu szkoły średniej (école secondaire), na poziomie collège. Na tym etapie uczeń wybiera dalszą ścieżkę edukacyjną. Doradztwo oraz planowanie kariery zawodowej ma we Francji bardzo bogatą tradycję, sięgającą początków XX w. Jednakże dopiero ustawa o edukacji z lipca 1989 r. narzuciła szkole obowiązek prowadzenia poradnictwa i informacji na temat edukacji i pracy zawodowej. Z kolei ustawa o poradnictwie zawodowym z kwietnia 2005 r. zobowiązała szkoły do opracowania własnego projektu edukacyjnego w zakresie poradnictwa zawodowego. W projekt ten – obok szkoły i nauczycieli – powinni być zaangażowani rodzice uczniów, doradcy zawodowi, tzw. conseiller d’orientation, i profesjonaliści z samorządu lokalnego, organizacji branżowych, firm i stowarzyszeń. Organizacjami pomocnymi w wyborze zawodu są także: Krajowa Agencja Pracy (Pôle Emploi), Centrum Informacji i Dokumentacji Młodzieżowej CIDJ (Centre d’Information et de Documentation Jeunesse), Krajowe Biuro Informacji o Kształceniu i Zawodach ONISEP (Office National d’Information sur les Enseignements et les Professions) czy Centrum Studiów i Badań Kwalifikacji Zawodowych CEREQ (Centre d’Etudes et de Recherches sur les Qualifications). W procesie szkolnym wszyscy uczniowie gimnazjum i liceum uczestniczą w programie edukacyjnym, tzw. ścieżce odkrywania drogi zawodowej i edukacyjnej, którego celem jest przedstawienie w miarę szerokiego spektrum dostępnych zawodów oraz dróg kształcenia. Na etapie gimnazjum wspomniana ścieżka jest jednym ze sposobów nabywania wiadomości i kompetencji wspólnych każdej aktywności zawodowej – mowa tu o kompetencjach społecznych i obywatelskich oraz takich cechach, jak niezależność i inicjatywa. Na etapie liceum ścieżka odkrywania drogi zawodowej i edukacyjnej jest kontynuowana i dostosowana do założeń reformy liceów, która weszła w życie w roku szkolnym 2010. W ramach tzw. nowego liceum do dyspozycji ucznia oddano nowe narzędzia: wsparcie spersonalizowane (accompagnement personnalisé, dwie godziny zajęć tygodniowo), mentoring i możliwości korygowania obranej drogi edukacyjnej. Wprowadzenie do programu ostatniej klasy collège opcji odkrywanie zawodów (DP3) w roku szkolnym 2005 było odpowiedzią na coraz bardziej widoczne nieprzystosowanie młodych ludzi do realiów rynku pracy, wynikające z niewystarczającego przygotowania ich na ten ważny w drodze do niezależności i samorealizacji krok. Należy stwierdzić, że chociaż francuska oświata względnie późno zorientowała się w usterkach systemu na linii szkoła – praca, podjęte zostały dość szeroko zakrojone, wszechstronne działania mające tę sytuację poprawić. Za wcześnie jeszcze, by oceniać, na ile reforma z 2005 r. okaże się skuteczna, ale liczba różnych działań i inicjatyw na rzecz zwiększenia świadomości ekonomicznej wśród młodzieży oraz lepszego przygotowania jej do podjęcia pracy zawodowej daje dobry wzór dla innych krajów.

EN

The aim of this study is to provide insight into the experiences of the French education system in preparing students for making career choices. The text focuses on the key steps taken when students enter secondary school (école secondaire) at the junior level of high school (college). This is when young people have the opportunity to choose which path of education they will follow next. Vocational guidance and planning in France has a very rich tradition, dating back to the beginning of the 20th century. However, it was only the Education Act of July 1989 that placed schools under an obligation to provide information as well as educational and career guidance. Then, the Act of April 2005 on vocational guidance made it compulsory for each school to develop its own educational project on vocational guidance. The project aims to involve not only the school and teachers, but also the students’ parents, career advisors, known as conseiller d’orientation, as well as professionals, with the assistance of the local authorities, trade organisations, companies and associations. Other organisations, whose role is to assist in the selection of a vocational career are the National Employment Agency (Pôle Emploi), the Centre of Information for Youth – CIDJ (Centre d’Information et de Documentation Jeunesse), the National Office for Education and Career Information – ONISEP (Office National d’Information sur les Enseignements et les Professions), and the Centre for Studies and Research on Qualifications – CEREQ (Centre d’Etudes et de Recherches sur les Qualifications). All students at junior and senior secondary level participate in an educational program called the “Pathway to the discovery of educational and vocational options”, which aims to set forth a fairly comprehensive range of available professions and educational alternatives. At the junior secondary level, the above-mentioned pathway is one way of gaining knowledge and skills common to all types of professional activity, i.e. social and citizenship skills, as well as qualities such as independence and initiative. At the senior level, the “Pathway to the discovery of educational and vocational options” is continued and adjusted to comply with the objectives of the reform of senior secondary schools, implemented in 2010. All students of the “new senior secondary” school are to have new tools at their disposal: two hours per week of personalised assistance (accompagnement personalisé), mentoring and opportunities to review their current career path. The introduction, in 2005, of a new option called “discovering occupations” – DP3 – to the curriculum of the final year of collège was a response to the increasingly obvious maladjustment of young people to the realities of the job market, stemming from a lack of proper guidance prior to taking such an important step on the road to independence and self-fulfillment. It must be said that, although French educational authorities were slow to note the existence of system faults at the school/work level of co-operation, they took quite far-reaching and comprehensive measures to rectify the situation. It is still too early to pass judgement on the effectiveness of the 2005 reform, however, the introduction of diverse actions and initiatives geared towards increasing economic awareness among young people and improved guidance enabling them to take up employ¬ment, are commendable and a worthy example for other nations.