Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Złotonośna mineralizacja kruszcowa z Barda Śląskiego (Sudety Środkowe)

100%

Mikulski S. Z.

|

tom Vol. 46, nr 12

1261-1267

PL

W strefie kontaktowej pomiędzy skałami struktury bardzkiej (D-C1) a apofizą Grańca Barda, związanej z waryscyjską intruzją kłodzko-złotostocką (IKZ), występuje metasomatyczne okruszcowanie ze złotem. Pierwotne, diagenetyczne konkrecje występujące w spągowych, partiach dolnokarbońskich szarogłazów uległy wskutek migracji roztworów hydrotermalnych związanych z IKZ silnej silifikacji, osiarczkowaniu, karbonatyzacji, serycytyzacji, chlorytyzacji iprehnityzacji. Powstały wtórne, silnie zgranityzowane epigenetyczne konkrecje typu metasomatycznego. Liczne tego typu konkrecje zostały odsłonięte w lipcu 1997 r. przez powodź Nysy Kłodzkiej, która rozmyła materiał starego obrywu skalnego w Bardzie Śląskim. Konkrecje mają elipsoidalną postać (rozmiary: oś dłuższa: 30-60 cm; oś krótsza 20-40 cm) i niesymetryczną budowę wewnętrzną. Zawierają siarczki, które tworzą srukturę infiltracyjno-szkieletową stanowiącą wraz z kwarcem do 60 % konkrecji. Minerały kruszcowe są reprezentowane przez arsenopiryt, piryt, markasyt, chalkopiryt, sfaleryt, galenę, tytanit, antymonit, złoto rodzime, elektrum, bizmut rodzimy, bismutynit, tellurobismutyt, hedleyit i pilsenit (?). Błoto rodzime występuje w postaci mono- lub polimineralnych mikrowrostków (5-50 mm średnicy) w arsenopirycie. Zawartość złota w masywnych konkrecjach wynosi do 5 g/t, a w silnie zwietrzałych spada poniżej 1 g/t. Oprócz złota inkluzje w arsenopirycie tworzą elektrum, bizmut rodzimy, bismutynit, tellurobismutyt, hedleyit, pilsenit (?), galena, pirotyn, sfaleryt i chalkopiryt. Obecność asocjacji Fe As Bi-Te Au wskazuje na dolny zakres mezotermalnych warunków krystalizacji kruszców. Wstępne rezultaty oznaczeń izotopów d34S w gruboziarnistych arsenopirytach mieszczą się od 0,87 do 1,04 d34S (CDT) co może sugerować magmowe pochodzenie siarki. Znalezienie złotonośnych konkrecji jest pierwszym dowodem na możliwość odkrycia złotonośnej mineralizacji arsenowej o znaczeniu ekonomicznym również po zachodniej stronie IKZ.

2

Złoto z Radzimowic w Górach Kaczawskich (Sudety) - nowe dane geochemiczne i mineralogiczne

100%

Mikulski S. Z.

Przegląd Geologiczny

|

1999

|

tom Vol. 47, nr 11

999-1005

PL

Oznaczenia chemiczne złotonośnych rud siarczkowych z Radzimowic wykazały wysokie zawartości złota (xn==3=21,5 g/t) oraz srebra (xn=23=92,3 g/t). Proporcja Au do Ag w różnych typach rud jest zmienna waha się od 1:3 do 1:80 (średnio ok. 1:3 ¸ 6 w masywnych rudach o zawartości złota > 3g/t. Złoto wykazuje pozytywną korelację z Ag, S, Bi, Co, Cd, Cu, CaO (od 0,94 do 0,61 z p< 0,05 dla n=23). Na podstawie badań mikroskopowych rozpoznano szereg minerałów kruszcowych wśród których opisano po raz pierwszy asocjację mineralną złota, srebra (złoto rodzime, elektrum - 60¸70% wag. Au), bizmutu (maldonit - ok. 65% wag. Au, bizmut rodzimy, bismutynit), tellurków i siarkotellurków Ag, Pb i Bi (hessyt, gustavit), różnorodnych węglanów (ankeryt, dolomit, kalcyt, syderyt) i młodszej generacji kwarcu związanej z wystąpieniami kobaltonośnego arsenopirytu. W zrostach z arsenopirytem stwierdzono również scheelit o strefowej budowie kryształów. Wstępne oznaczenia izotopowe siarki w paragenetycznych siarczkach mają zawartości od 1,31 do -1,13 *34S (CDT) i mogą wskazywać na pomagmowe źródło siarki. Obecność asocjacji mineralnej Au-Ag-Bi-Te-Pb–węglanyąkwarc w rudach siarczkowych, umiarkowanie niska proporcja Au:Ag, niska próba złota widzialnego (600-680), jak również pozycja większości zbadanych rud siarczkowych w trójkącie klasyfikacyjnym Au-Ag-base metals (wg Poulselna, 1996) wskazują na rozwój procesów leptotermalnych w złożu Radzimowickim. Pojawienie się mineralizacji było związane z rozwojem procesów hydrotermalnych wokół subwulkanucznej intruzji ryolitów masywu Żeleźniaka. Okruszcowanie złotonośnymi siarczkami nastąpiło po uformowaniu się ryolitowego lakolitu w trakcie i po krystalizacji żył lamprofirowych i andezytowych.

3

Występowanie i zasoby perspektywiczne rud niklu w Polsce

100%

Mikulski S. Z.

|

2012

|

tom nr 448 (2)

287--296

PL

W Polsce jedynym jak dotychczas udokumentowanym złożem niklu jest, zaniechane w 1983 r., złoże saprolitowe w Szklarach na Dolnym Śląsku. Udokumentowane zasoby bilansowe (w kat. B i c1) wynoszą tu około 117 tys. Mg niklu metalicznego przy zawartości brzeżnej ni w rudzie 0,7%. Jednak złóż rud krzemianowych niklu zalegających w niewielkich i odizolowanych gniazdach można spodziewać się wokół bloku gnejsowego gór sowich. Zasoby prognostyczne rud niklu, występujących w tych zwietrzelinach serpentynitowych, wynoszą szacunkowo około 25 tys. Mg niklu. Postępy hydrometalurgii rud wietrzeniowych ni oraz wysokie i stabilne ceny niklu pozwalają brać pod uwagę koncentracje tego metalu w rudzie już na poziomie <0,5% Ni. Dlatego wraz z intensyfikacją poszukiwań można oczekiwać przyrostu zasobów perspektywicznych niklu o co najmniej kilkadziesiąt tysięcy ton Ni ze złóż typu saprolitowego występujących w zwietrzelinach serpentynitowych na masywach Szklar, Braszowic–Brzeźnicy i Gogołów–Jordanowa. Ponadto przeprowadzenie weryfikacji pozabilansowych rud niklu, według nowych kryteriów bilansowości, powinno dodatkowo wpłynąć na zwiększenie zasobów niklu w Polsce. Innym źródłem niklu jest cechsztyńska formacja miedzionośna, z której corocznie odzyskiwane jest około 2 tys. Mg siarczanu Ni podczas przeróbki technologicznej. Dlatego wraz z dokumentowaniem nowych zasobów cechsztyńskich rud Cu-Ag na monoklinie przedsudeckiej należy również oczekiwać przyrostu zasobów niklu, jako pierwiastka współwystępującego w tych złożach. Ponadto istnieją przesłanki dla wystąpień hipotetycznych magmowych złóż Ni-Cu typu likwacyjnego związanych z wystąpieniami ultrazasadowych kumulatów sekwencji ofiolitowej w masywach Gogołów–Jordanów, Braszowice–Brzeźnica i Nowa Ruda.

EN

In Poland, the only one documented nickel deposit is the saprolitic-type deposit in Szklary Lower Silesia, abandoned in 1983. Its documented balance resources are (b and c1 categories) ca. 117 thousands Mg of metallic nickel at 0.7% cut-off. However, around the Sowie mts. Block gneisses, more such Ni-layer silicate type ores in small and separate lenses are expected. Prognostic resources of nickel in serpentinite waste are estimated for ca. 25 thousand Mg. The advances in hydrometallurgy of weathering-type nickel ores and high nickel prices allowed considering the poor Ni-ores containing <0.5% Ni as potentially economic to modern processing. Intensification of Ni prospecting should cause an increase in the amount of prospective nickel resources by tens of thousands tons of nickel from saprolitic-type deposits hosted by serpentinite wastes developed on the Szklary, Braszowice–Brzeźnica and Gogołów–Jordanów massifs. Moreover, the verification of current documented resources according to new balance criteria should also result in an increase in Ni resources in Poland. The additional source of Ni in Poland is the Zechstein Cu-Ag-formation, from which the annual production is ca. 2 thousands Mg of nickel-sulfates during technological processing of Cu ores. It is worthy to notice that during documentation of the new Cu-Ag resources hosted by the Zechstein formation in the Fore-Sudetic Monocline, an increase in nickel resources should be expected in Poland. In this area, nickel is the coexisting element in the copper-bearing sulfide ores. Besides, some evidence for possible hypothetic resources of magmatic Ni-Cu deposits connected with ultramafic cumulates of ophiolitc sequences in the Gogołów–Jordanów, Braszowice–Brzeźnica and Nowa Ruda gabbros massifs, is also suggested.

4

The late Variscan gold mineralization in the Kaczawa Mountains, Western Sudetes

100%

Mikulski S. Z.

|

tom Vol. 22

21-162

EN

Detailed characteristic of the Au-bearing arsenic-polymetallic deposits and a few prospects of the hydrothermal quartz-sulphide vein type from the Kaczawa Mountains are presented. The most important are the gold mineralization in Radzimowice which is classified as the transition from the porphyry to the epithermal type and in Klecza-Radomice described as the orogenic type. Auriferous mineralization is structurally controlled and hosted mainly by cataclased sericite-graphite schists from Pilchowice and Bolków units, which constitute the Paleozoic Kaczawa Metamorphic Complex. The fractured axial planes of F2 open asymmetric folds built of graphite schist, and second-order fault structures of major W-E and NE–SW directions played significant role as structural and geochemical traps for migrating mineralized hydrothermal fluids. Gold mineralization post-dates the regional metamorphism of host rocks (greenschist facies), main phases of Variscan orogenic deformations (D1 and D2), and emplacement of the late Variscan igneous rock suites (ca. 320 Ma). Gold mineralization processes developed in the Kaczawa Mountains are comparable with gold formation stages in the European Variscan Belt (Au1 to Au4) during the time period from ca. 350 to 240 Ma, which were distinguished by the author. However, in the Kaczawa Mountains the Au1 stage connected with the emplacement of syn-collisional granite (Tournaisian) has not been recognised yet. In the Kaczawa Mountains gold formation stages from Au2 to Au3 were connected with geodynamic transition from the post-collisional to the within-plate setting. Gold mineralization implies a change from mesothermal to epithermal conditions of Au precipitation after post-collisional granite emplacement and development post-magmatic processes, followed by orogenic uplift, deep fracturing, development of grabens (upper Namurian-Stephanian) and sub- and volcanic activity (Autunian). The first stage of ore precipitation in the coarse quartz veins were Fe-As sulphides (ca. 317 Ma) with submicroscopic gold. This mineralization was brecciated and cemented by the epithermal quartz-carbonate-base metal sulphide (ca. 294–280 Ma) - microscopic gold and locally also by Bi-Te mineral association. Younger stages of the low temperature hydrothermal types are of minor importance and are represent by chalcedony-kaolinite-pyrite/marcasite-gold association connected with volcanic processes in Autunian and by chalcedony-hematite-calcite-gold (Au4) association precipitated later during the post-Variscan basin formations (Upper Permian-Triassic and ?Cretaceous). Mineralogical and geochemical features of ores, sulphur and oxygen isotopes, fluid inclusion data, and Re-Os age determinations of gold-bearing sulphides are also given. The obtained results suggest that potential for additional gold resources exists in the abandoned mining sites in Radzimowice and Klecza-Radomice, as well as in other areas of the Kaczawa Mountains.

PL

Szczegółowo scharakteryzowano złoża oraz przejawy mineralizacji arsenowo-polimetalicznej ze złotem w hydrotermalnych żyłach kwarcowych, zalegających najczęściej w skataklazowanych serycytowo-grafitowych łupkach, zaliczanych do jednostki Pilchowic i Bolkowa, należących do paleozoicznych skał kaczawskiego kompleksu metamorficznego. Do najważniejszych zaliczono złotonośną mineralizację w Radzimowicach sklasyfikowaną jako typ przejściowy pomiędzy mineralizacją porfirową a hydrotermalną i mineralizację w Kleczy–Radomicach opisaną jako typ orogeniczny. Spękane powierzchnie osiowe otwartych, asymetrycznych fałdów (F2) w obrębie łupków grafitowych oraz spękania i uskoki o drugorzędnym znaczeniu i orientacji wzdłuż kierunku E–W i NE–SW odegrały doniosłą rolę jako strukturalne i geochemiczne pułapki dla migrujących roztworów hydrotermalnych. W Górach Kaczawskich złotonośna mineralizacja siarczkowa jest młodsza od procesów metamorficznych skał otaczających (facja zieleńcowa), głównych faz waryscyjskich deformacji orogenicznych (D1 i D2) i późno-waryscyjskich skał magmowych (ca. 320 Ma). Procesy mineralizacji złota w Górach Kaczawskich zostały porównane z wydzielonymi przez autora w europejskich waryscydach procesami tworzenia się złota od etapu Au1 do Au4 w czasie od około 350 do 240 mln lat. Przy czym w Górach Kaczawskich jak dotychczas nie rozpoznano etapu Au1 związanego z rozwojem granitów synkolizyjnych. Etapy od Au2 do Au3 były związane ze zmianą środowiska geotektonicznego od post-kolizyjnego do wewnątrz płytowego. Związane z tym było głębokie spękanie wynoszonego orogenu, utworzenie rowów tektonicznych (górny namur – stefan), rozwój procesów sub- i wulkanicznych (autun). Pierwszy etap mineralizacji rudnej w gruboziarnistym kwarcu reprezentują głównie siarczki As i Fe (wiek ok. 317 mln) zawierające złoto submikroskopowe. Mineralizacja ta, została skataklazowana i scementowana przez epitermalny kwarc-węglany-siarczki metali podstawowych (wiek 294–280 Ma) – złoto mikroskopowe i lokalnie także przez asocjacje minerałów Bi i Te. Młodsze etapy reprezentowane są przez niskotemperaturowe asocjacje hydrotermalne. Mają one mniejsze znaczenie i są reprezentowane przez asocjacje chalcedon-kaolinit-piryt/markasyt-złoto, których powstanie związane było z aktywnością wulkaniczną w autunie oraz asocjacje chalcedon-hematyt-kalcyt-złoto (Au4), powstałe w czasie formowania się post-waryscyjskich zbiorników sedymentacyjnych od górnego permu do triasu, a może nawet w kredzie. Ponadto szczegółowo scharakteryzowano pod względem mineralogicznym oraz geochemicznym złotonośne rudy siarczkowe. Przedstawiono również dane izotopowe siarki siarczkowej oraz rezultaty badań inkluzji fluidalnych oraz izotopów tlenu w kwarcu a także wyniki oznaczeń wieku metodą Re–Os na złotonośnych siarczkach. Uzyskane rezultaty wskazują na dodatkowe zasoby złota w opuszczonych rejonach górniczych Radzimowic i Kleczy–Radomic, jak również w innych rejonach Gór Kaczawskich.

5

Charakterystyka i geneza złotonośnej mineralizacji arsenowo-polimetalicznej w złożu Czarnów (Sudety Zachodnie)

100%

Mikulski S. Z.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2010

|

tom nr 439 (2)

303--320

PL

Szczegółowe badania geochemiczno-mineralogiczne okruszcowanych skał ze złoża w Czarnowie wykazały obecność kilku różniących się składem i teksturą złotonośnych typów rud siarczkowo-polimetalicznych, występujących w żyle kwarcowej, jak również w skałach ją otaczających (łupki, amfibolity i skały węglanowo-krzemianowe). Średnia zawartość złota w zbadanych próbkach wynosi ok. 1,1 ppm arsenu i miedzi, odpowiednio 5,6 i 0,75% (n = 47). Zakres koncentracji złota w próbkach rud siarczkowych jest od ok. 1 do 2,5 ppm (maks. 12,6 ppm), przy zawartości As 3–15% i Cu 1–4%. W masywnych rudach arsenopirytowych koncentracje As mogą osiągać ok. 20–30%. W rudach polimetalicznych udokumentowano pojedyncze wysokie koncentracje Ag (380 ppm), Bi (0,55%) i Sn (0,4%). Krystalizacja złota przebiegała w co najmniej dwóch etapach. Pierwszy związany był z precypitacją złota submikroskopowego (1 µm śred.), w paragenezie z siarczkami metali podstawowych, minerałów Bi, Au, Ag i Te oraz krystalizacją kwarcu mleczno-białego w temperaturze 250–320°C. Następny etap okruszcowania zaznaczył się precypitacją przezroczystego kwarcu, młodszej generacji kalcytu, galeny oraz różnych siarkosoli, w temperaturach od 210 do 130°C. Najmłodszy etap mineralizacji związany był z procesami hipergenicznymi, co przejawia się zastępowaniem siarczków przez minerały wtórne. Geneza okruszcowania złotonośnego w złożu związana była z co najmniej dwoma oddzielnymi procesami precypitacji kruszców z roztworów hydrotermalnych pochodnych procesom magmowo-tektonicznym w strefie kontaktu granitoidów Karkonoszy ze skałami jej wschodniej osłony metamorficznej. Źródłem arsenu, miedzi, siarki (δ S34 CDT w siarczkach w zakresie od 0,07 do 4,33‰) i innych metali były oprócz waryscyjskich granitoidów również skały związane z dolnopaleozoiczną aktywnością magmowo-wulkaniczną w jednostce Kowar-Czarnowa. Po raz pierwszy w złożu rozpoznano następujące minerały: argentyt, joseit, matyldyt, treasuryt, stannin oraz najprawdopodobniej hessyt i protojoseit.

EN

Detailed geochemical-mineralogical studies of ore samples from the Czarnów deposit revealed the presence of ores with different composition and texture of gold-bearing sulphide polymetallic ores. They are hosting by quartz vein and its country rocks (schists, amphibolites and calc-silicate rocks). An average content of Au is 1.06 ppm, of As – 5.6% and of Cu – 0.75% (n = 47). The range of gold contents in sulphide ores is from 1 to 2.5 ppm (max. 12.6 ppm) at As contents 3 to 15% and Cu 1 to 4%. In massive arsenopyrite ore As concentration reaches up to 20–30%. In polymetallic ores a single high contents of Ag (max. 380 ppm), Bi (max. 0.55%) and Sn (max. 0.4%) were documented. Gold precipitation underwent at least in 2 separate stages. The first one was connected with submicroscopic gold (<1 μm in size) mostly bound in arsenopyrite and minor in pyrrhotite in the range of a high temperature (380– 490°C) determined by application of the arsenopyrite geothermometer and of fluid inclusions study of grey and/or grey-white quartz (330– 420°C). The second stage was related to gold redistribution from arsenopyrite and precipitation of microscopic gold (>1μmin size) in paragenetic association with base metal sulphides, and Bi, Au, Ag and Te minerals and crystallization of milky-white quartz in the temperature range 250–320°C. Next stage of ore precipitation was connected with crystallization of transparent quartz and younger generation of calcite, associated by galena and variable composition sulphosalts, in temperature range 130–210°C. The youngest stage is connected with weathering processes and is marked by replacement of primary sulphides by secondary minerals. Genesis of auriferous mineralization in the Czarnów deposit was related to at least two separate stages of ore minerals precipitation from hydrothermal fluids connected with post-magmatic-tectonic evolution of the Karkonosze granite along its contact with the Eastern metamorphic cover. Source of gold, arsenic, copper, sulphur (δ S34 CDT in sulphides range from 0.07 to 4.33‰), and other metals, beside Variscan granites, were credibly rocks related to Lower Paleozoic magmatic-volcanic processes in the Kowary–Czarnów unit. For the first time the following minerals have been recognized in the deposit: argentite, joseite, matildite, treasurite, stannite and most probably hessite and protojoseite.

6

Poszukiwania mineralizacji scheelitowo-złotonośnej w rejonie makroenklawy Ptasznika na intruzji kłodzko-złotostockiej w Sudetach

100%

Mikulski S. Z.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2000

|

tom nr 391

5-88

PL

Mineralizacja scheelitowa i złotonośna asocjacja mineralna w żyłach kwarcowych i sztokwerkach jest wynikiem procesów metasomatycznych i hydrotermalnych w obrębie makroenklawy Ptasznika zbudowanej ze skał metamorficznych stanowiących resztki pierwotnej osłony stropowej intruzji kłodzko-złotostockiej. Scheelitowo-tytanitowe okruszcowanie poprzedziło mineralizację złotonośną i/lub siarczkową w obrębie żył kwarcowych. Mineralizacji tej towarzyszyła silna silifikacja i potasowa feldspatyzacja, przebiegające w temperaturze około 460 stopni Celsjusza. Wyniki analiz chemicznych wykazały maksymalne zawartości WO3 - 0,3% wag. i Au - 18,4 ppm. Podwyższone koncentracje scheelitu okruchowego około 4 g/m3 stwierdzono w obrębie przyźródłowych osadów aluwialnych potoku Brodek.

EN

Scheelite and gold-bearing mineral association in quartz veins and stockworks is a result of metasomatic and hydrothermal processes within metamorphic rocks of Ptasznik roof pendant of the Kłodzko-Złoty Stok intrusion. Scheelite-titanite mineralization preceding gold and/or sulfides-bearing quartz mineralization, originated in zones of strong silicification and K-feldspar metasomatism at the temperature of about 460 degrees of Celsius. Geochemical analyses of the rock samples revealed the highest concentrations of WO3 - 0.3 wt. % and Au - 18.4 ppm, respectively. Higher concentration of detrital scheelite about 4 g/m3 recognized within the source area of Brodek stream alluvial sediments.

7

Mapy obszarów perspektywicznych wystąpień rud metali i surowców chemicznych w Polsce w skali 1 : 200 000 wraz z ich oceną surowcową oraz ograniczeniami środowiskowymi i zagospodarowania przestrzennego

100%

Mikulski S. Z.

Przegląd Geologiczny

|

2015

|

tom Vol. 63, nr 9

531--533

8

Orogeniczne żyłowe złoża złota i ich rozsypiska a największe światowe gorączki złota w drugiej połowie XIX wieku w Ameryce i Australii

100%

Mikulski S. Z.

Przegląd Geologiczny

|

2009

|

tom Vol. 57, nr 12

1048-1056

EN

The paper presents geological, ore-mineralogical and economic characteristics of the goldfields in the Western USA (California and Yukon) and Australia (Bendigo-Ballart and Kalgoorlie regions). Moreover, common geological features of these areas, which were the place of modern Gold Rushes from the second half of 19th c. to the beginning of 20th c. are also described. Thanks to discovery of gold, these inhabited areas became the land of promise for millions of people and gold production contributed to economy of the fast growing nations. The first period of Gold Rushes began in California (USA) and Bendigo-Ballart region in Victoria (Australia) in 1848 and 1851, respectively. Placer gold was discovered first in Cenozoic alluvial sediments and subsequently in auriferous quartz lodes, which were the source of detrital gold. The detrital sediments appeared extremely rich in gold nuggets. The biggest nuggets, ca. 65.2 and 24.5 kg in weight, have been found in Bendigo and California, respectively. Placer gold production during the Gold Rush in California from 1848 to 1864 is estimated at ca. 1300 Mg Au. Since 1850, prospectors begun to discover numerous gold-bearing quartz veins (Mother Lode system) along the Sierra Nevada in California. These auriferous lodes gave over 1100 Mg of gold. In Bendigo-Ballart goldfields about 480 Mg of gold was extracted from placers and 260 Mg goldfrom from auriferous quartz veins in the years 1851–1861. The second period of modern Gold Rushes took place again in America (Yukon) in 1896 and in the Western Australia (Kalgoorlie) in 1893. In Yukon, gold was mainly extracted from Cenozoic river’s gravels (> 311 Mg) and in Kargoorlie—mainly from auriferous quartz-carbonate lodes. Some of goldfields with auriferous lodes discovered in 19th c. are still in production. Best example is here the Kargoorlie deposit that became recently the 3rd largest world producer of gold (> 1600 Mg Au). Gold production from lodes in California, Bendigo-Ballart and Kalgoorlie is roughly estimated at > 4000 Mg. Gold-bearing lodes formed as results of migration of fluids of various origin and gold precipitation in the upper crust within post-collisional tectonic settings. These lodes belong to orogenic type of gold deposits hosted by greenstone schist belts in metamorphic terranes of various age. Primary gold is bound mostly by auriferous sulphides—arsenopyrite and pyrite and as native gold which infills fractures in quartz and breccias. In California, Yukon and Victoria, rich placers were formed in the Cenozoic during exhumation of metamorphic terranes hosting auriferous gold lodes.

9

Silnie krzemionkowy zażelaziony metasomatyt (birbiryt) ze strefy zwietrzenia masywu serpentynitowego w złożu niklu w Szklarach na Dolnym Śląsku

100%

Mikulski S. Z.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2014

|

tom nr 458

61--71

PL

W artykule opisano silnie krzemionkowy zażelaziony metasomatyt – birbiryt, występujący w dwóch otworach wiertniczych (Bobolice B2 i B5) zlokalizowanych w południowej części saprolitowego złoża niklu Szklary–Wzgórze Siodłowe w rejonie Bobolic na Dolnym Śląsku. Birbiryt występuje w formie 5–6-metrowej miąższości horyzontu (?soczewki) o rozciągłości co najmniej 300 ×100 m. Jest to skała twarda, charakteryzująca się jasnordzawą barwą, dużą porowatością i niskim ciężarem właściwym. W jej składzie dominuje zdecydowanie bezpostaciowa krzemionka, drobnoziarnisty rekrystalizacyjny kwarc (ok. 90 % wag. SiO2) oraz uwodnione tlenki i wodorotlenki Fe, głównie w postaci getytu (ok. 4–9 % wag. Fe2O3). Typowe dla birbirytu są również niskie koncentracje MgO (<1 % wag.) oraz śladowe ilości niklu, kobaltu i chromu. Zwietrzelina saprolitowa utworzyła się w paleogenie, w warunkach klimatu wilgotnego i ciepłego, w wyniku długotrwałych zmian egzogenicznych zserpentynizowanych i spękanych górnodewońskich perydotytów. Birbiryt jest wynikiem migracji pierwiastków (ze zwietrzeliny saprolitowej) spowodowanej wahaniami poziomu zwierciadła wód gruntowych wskutek zmian morfologii terenu wywołanych najmłodszą aktywnością tektoniczną. W birbirycie doszło do wyługowania z saprolitu Mg, Ni, Co, Cr oraz silnego wzbogacenia i rekrystalizacji Si i Fe.

EN

The paper describes strongly siliceous ferruginous metasomatite – birbirite found in two boreholes (Bobolice B2 and B5) located in the southern part of the Szklary–Wzgórze Siodłowe nickel saprolitic deposit in Lower Silesia. Birbirite forms a 5–6 m thick horizon (?lense), ca. 0.03 km2 in area (its horizontal extent is at least 300×100 m). The birbirite is a hard rock with a very characteristic light-rusty colour, strongly porous and of very low specific gravity. Amorphous silica, fine-grained recrystallized quartz (ca. 90 wt % SiO2), hydrated oxides and iron hydroxides (mainly goethite – ca. 4–9 wt % Fe2O3) definitely dominate in the birbirite composition. The birbirite is also characterised by a low MgO content (<1 wt %) and traces of nickel, cobalt and chromium. Birbirite formed as a result of strong leaching out and enrichments of saprolitic wastes (loss of MgO, Ni, Cr and Co and enrichment in amorphous silica and goethite). Saprolitic waste formed previously in the Palaeogene during exogenic changes of serpentinitized and fractured Upper Devonian peridotites in a humid and wet climate, and subsequently changed by local water table fluctuations resulting from a morphological uplift caused by the youngest tectonic activities.

10

Mapy obszarów perspektywicznych wystąpień rud metali w Polsce w skali 1 : 200 000 – rudy złota typu żyłowego i metasomatycznego towarzyszące mineralizacji siarczkowej na Dolnym i Górnym Śląsku oraz w Małopolsce (południowa Polska)

100%

Mikulski S. Z.

Przegląd Geologiczny

|

2015

|

tom Vol. 63, nr 9

546--555

EN

Seven prospective areas have been delineated for gold deposits of vein and metasomatic types in the Sudetes (Kłodzko–Złoty Stok, Southern Kaczawa Mountains and Rudawy Janowickie prospective areas), on the Fore-Sudetic Block (Wądroże Wielkie) and in the contact zone of the Małopolska Block with the Upper Silesia Block (Dolina Będkowska, Pilica and Mysłów prospective areas). In total they are covering ca. 285.5 km2, (ca.252 km2 in the Sudetes and ca. 22 km2 on the Fore-Sudetic Block). The prospective areas were recognized on the basis of current regulations, which defined marginal parameters of specific deposit and delineated its borders together with application of adequate quantitative Au deposit models supported by ore parameters from the old mining records. Total predicted/estimated gold resources (prognostic + prospective resources),which are depending on the applied parameters, are from ca. 9.4 Mg (for n = 16 ore bodies) to 21.5 Mg (for n = 64 o.b.). The auriferous ores of the vein and metasomatic types (blind bodies) are associated with the metamorphosed volcanic-sedimentary Paleozoic formation in Lower Silesia and with contact-metasomatic zones around Variscan granitoid intrusions in southern Poland. The greatest estimated Au resources were recognized in the following areas: K³odzko–Z³oty Stok – ca. 6.3 Mg Au (for n = 7 o.b. – skarns, veins and beresites), Southern Kaczawa Mountains – ca. 4.8 Mg Au (for n = 15 o.b.) and Rudawy Janowickie – ca. 4.5 Mg Au (for n = 20 o.b. of vein and/or skarn types). In the contact zone of the Małopolska Block with the Upper Silesia Block the prospective areas are associated with the marginal zones (epithermal Au veins) around the granitoid/porphyry-related mineralization of the Mo-Cu-W type. The limited ore prospecting causes difficulties in estimation of Au resources in that area. The available data has allowed for a rough estimation of Au resources from ca. 1 to 3.5 Mg (for n = 5–21 o.b.). In most of the recognized Au prospective areas, auriferous mineralization is in paragenetic association with refractory gold sulfides and only sporadically appears as native gold or electrum mineralization (mainly in quartz veins). A new stage of gold prospection is highly recommended especially within the abandoned gold mining areas in the Sudetes. An application of modern geophysics (VLF and IP) followed by shallow drillings should bring new discoveries of gold deposits. In the report, environmental and spatial conflicts have also been pointed out within the specific gold prospective areas in relation to the presence of National Parks, NATURE 2000 areas, underground water reservoirs, etc.

11

Zircon U-Pb dating of igneous rocks in the Radzimowice and Wielisław Złotoryjski auriferous polymetallic deposits, Sudetes, SW Poland

63%

Mikulski S. Z. , Williams I. S.

|

2014

|

tom Vol. 84, No. 3

213--233

EN

A rhyolite porphyry in the Radzimowice deposit at Bukowinka Hill has a SHRIMP zircon U-Pb age of 314.9 ± 3.1 Ma. This is consistent with previous zircon dating of a monzogranite and a rhyodacite (ca. 315 Ma) in the Żeleźniak sub-volcanic intrusion (ZI), considered to be the igneous rocks, representing the oldest magmatic pulses in the region. First-stage mesothermal auriferous sulphide mineralization in the deposit was connected to hydrothermal processes, associated with the rhyodacite intrusions. This was followed by tectonic activity and younger alkaline magmatism in a post-collisional geotectonic setting. The first-stage Au-bearing sulphide mineralization was cataclased and overprinted by younger epithermal base-metal sulphides with microscopic Au, associated with Bi-Te-Ag minerals. The younger magmatic pulses are represented by porphyritic andesites and lamprophyric dykes, which cut the ZI. Zircon from these dykes yielded ages of 312.8 ± 2.8 Ma for an andesite porphyry and 312.4 ± 4 Ma for a lamprophyre. All these magmatic pulses, evidenced in the Radzimowice deposit, are considered to be the oldest post-orogenic sub-volcanic magmatism cutting the basement of the intramontane basins in the Sudetes, on the NE margin of the Bohemian Massif. A rhyolite porphyry in the famous 'Organy' exposure at Wielisław Złotoryjski (WZ) on the SE margin of the North-Sudetic Basin is younger, 297.5 ± 2.8 Ma. Vein-type auriferous ore mineralization, hosted by Early Palaeozoic graphitic schists in intimate contact with rhyolite porphyry in WZ, is also correlated with this magmatism. The auriferous ore mineralization at Radzimowice and Wielisław Złotoryjski formed at different times, during different magmatic pulses and successive hydrothermal stages, despite several similarities in geologic setting and country- and host-rock compositions. There was a transition from a post-collisional to a within-plate setting over about 20 Ma in Late Carboniferous-Early Permian times, with the older Żeleźniak and Bukowinka sub-volcanic intrusions in the uplifted part of the Kaczawa Metamorphic Complex (ZI) and the younger Wielisław Złotoryjski sub-volcanic intrusion in the metamorphic basement of an intramontane basin.

12

Zircon U-Pb ages of granitoid apophyses in the western part of the Kłodzko–Złoty Stok Granite Pluton (SW Poland)

63%

Mikulski S. Z. , Williams I. S.

Geological Quarterly

|

2014

|

tom Vol. 58, No. 2

251--262

EN

Granitoids from the Graniec–Bardo and Myszak apophyses of the Kłodzko–Złoty Stok (KZS) Granite Pluton that intrude the Upper Paleozoic flysch of the Bardo Unit have zircon U-Pb ages, measured by SHRIMP, of 341.6 ± 2.8 Ma and 341.4 ± 2.2 Ma, respectively. These results augment our previous dating that recorded a short period of Middle Mississippian (Visean) hypabyssal magmatism that produced a variety of KZS igneous rocks of different compositions between ca. 341 and 331 Ma. The Graniec–Bardo and Myszak apophyses belong to the earliest stage of the pluton emplacement. Geochemical and petrographic studies of the dated samples indicate that they are biotite- and hornblende-rich tonalite and syenogabbro of diverse composition and typical of rocks originating from hybrid magmas formed in the geotectonic transition from an early stage collisional granitoid emplacement to its fast orogenic uplift. The polymetallic auriferous ore mineralisation of contact metasomatic type found in intimate contact with the Graniec–Bardo apophysis near Bardo Śląskie may also be of Visean age.

13

The auriferous ore mineralisation and its zonal distribution around the Variscan Kłodzko–Złoty Stok granitoid pluton in the Sudetes (SW Poland) – an overview

63%

Mikulski S. Z. , Speczik S.

|

tom Vol. 60, No. 3

650--674

EN

Due to a low level of erosion the Variscan (Carboniferous–Mississippian) Kłodzko–Złoty Stok (KZS) granitoid pluton and its metamorphic rock cover are unique examples of the ore mineralisation distribution pattern around a pluton. The KZS pluton formed from I-type magmas. It is composed mostly of high-K, metaluminous, biotite- and hornblende-rich granitoids of various compositions ranging from granodiorite to monzonite. The ore mineralisation in the KZS shows specific zonation that reflects interaction between post-magmatic mineralising fluids and country rocks of different composition. In the KZS pluton and its surroundings the mineralisation reveals high-temperature Ti-W oxides and As-Fe sulphide-arsenides plus Fe-oxides which are replaced outwards by Cu-Fe-Pb-Zn sulphides and subsequently, in the marginal parts of the pluton, by the Pb-Sb-Fe sulphide mineralisation. The specific elements and the isotopic composition of sulphur in ore minerals indicate that the metal-bearing postmagmatic-metamorphic hydrothermal fluids, despite their strong affinities to the KZS hybrid magmatic fluids, show also an influence of variable composition of country rocks. Variable alteration processes: hornfelsitisation, skarnisation, dolomitisation, serpentinitisation, pyroxenisation, biotitisation, K-feldspatisation, silicification, berezitisation, carbonatisation, prehinitisation, chloritisation, epidotisation, sericitisation, albitisation and sulphidisation developed along contacts of various rock types within the country rocks. In more fractured zones, transported elements were preferentially trapped by calcareous (Ca-rich) metamorphic rocks. Moreover, along the direct contact between granitoids and calcareous rocks a high temperature auriferous skarns with magnetite-pyrrhotite or/and löllingite-arsenopyrite mineralisation were formed. There are positive correlations between organic matter and Fe2O3 and MgO contents in skarns, suggesting remobilization of organic matter by hydrothermal fluids released during serpentinisation. The organic matter and carbonate samples have very variable δ13C and δ18O values. Most probably these are the result of isotopic re-equilibration between minerals under high temperatures. On the intimate contact of granitoids with less permeable amphibolitic hornfelses a high temperature titanite-scheelite mineralisation of veinlet-impregnation type occurred, while thermal and metasomatic alteration of the enveloping more permeable sandstones developed away from direct contact with granites, causing the formation of pyrite-rich beresites. As a rule, different types of sulphide ore mineralisation contain refractory gold captured by arsenopyrite, löllingite and/or pyrite. Moreover, the formation of contact-metasomatic ore mineralisation was accompanied by ore precipitation in veins and stockworks at a wide temperature range from 480 to 150°C during early and late fracturing stages. The younger stages also revealed variable concentration of gold. All those observations strongly indicate that the whole KZS pluton and its aureole was fertile in gold.

14

The prospective and hypothetical areas of zinc and/or lead ores in different types of deposits beyond the Upper Silesia Zn-Pb Ore District in Poland

63%

Mikulski S. Z. , Strzelska-Smakowska B.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2013

|

tom T. 29, z. 3

5--20

PL

Największe szanse na udokumentowanie zasobów perspektywicznych złóż rud Zn-Pb w Polsce występują w obszarze o powierzchni około 2000 km2 usytuowanym na północ od udokumentowanych złóż siarczkowych Zn-Pb regionu zawierciańskiego. Wydzielone zostały tam cztery rejony perspektywiczne dla wystąpień złóż rud siarczkowych Zn-Pb typu Mississippi Valery Type (MVT) w utworach węglanowych triasu (wapień muszlowy) i dewonu. Za najbardziej obiecujący uznano obszar na NW od Myszkowa oraz obszar na SE od Koziegłowów. Jednak ze względu na słabe rozpoznanie wiertnicze zasoby rud Zn-Pb są trudne do oszacowania. Celowe jest przeprowadzenie dalszych prac geofizycznych (np. metodą IP), które w przypadku pozytywnych wyników należałoby rozpoznać wierceniami. W cechsztyńskiej formacji miedzionośnej na monoklinie przedsudeckiej (wokół obszaru złożowego Lubin-Sieroszowice), na peryklinie Żar (na SW od Zielonej Góry) i w niecce północnosudeckiej (wokół złóż Konrad i Lena-Nowy Kościół oraz na N od Zgorzelca) znanych jest kilka obszarów występowania bogatej mineralizacji Pb-Zn. Jednak ze względu na dużą głębokość zalegania mineralizacji, okruszcowanie to może stanowić jedynie kopalinę towarzyszącą wydobywaną przy okazji eksploatacji rud Cu-Ag. Jednak pomimo znacznych zasobów cynk jak dotychczas nie jest odzyskiwany w procesach przeróbczych jak i metalurgicznych przez KGHM Polska Miedź S.A. Liczne drobne wystąpienia mineralizacji Zn-Pb i Pb w Sudetach, G. Świętokrzyskich oraz w strefie kontaktu bloku małopolskiego z górnośląskim nie mają znaczenia ekonomicznego jednak stanowią ważne przesłanki dla dalszych poszukiwań, które mogą doprowadzić do odkrycia złóż siarczkowych Zn i/lub Pb, różnorodnych pod względem genetycznym (stratoidalne, hydrotermalne żyłowe i/lub brekcje, kontaktowo-metasomatyczne, SEDEX) jak i zasobowym.

EN

The best chance to document new Zn-Pb ore deposit resources in Poland appear in the area of about 2,000 km2 located to the north of the documented Zn-Pb deposits of the Zawiercie region in the Upper Silesia Ore District. Four prospective regions were isolated for the occurrence of Zn-Pb sulfide deposits of the Mississippi Valley Type (MVT) hosted by carbonaceous sediments of Middle Triassic (Muschelkalk) and Devonian. Of these, the most promising seem to be areas NW of Myszków and SE of Koziegłowy. However, due to poor drilling recognition the Zn-Pb ore resources are difficult to quantify. It would be appropriate to carry out further geophysical work (e.g. IP method) and, in the case of positive results, the anomalous areas should be the subject of drilling prospecting. The Zechstein copper formation on the Fore-Sudetic Monocline around the Lubin-Sieroszowice deposits, the Żary Pericline, the North-Sudetic Basin (around the deposits Konrad and Lena-Nowy Kościół), and localities north of Zgorzelec display a few areas of rich Pb-Zn mineralization. However, due to the great depth of Pb-Zn ores deposition, they may only be considered as accompanying raw materials exploited on occasion during Cu-Ag ore extraction. Despite the considerable resources of zinc, so far this metal has not been recovered during tailings and metallurgical processing by KGHM Poland Copper S.A. The numerous minor occurrences of Zn-Pb and Pb sulfides in the Sudetes, Holy Cross Mountains, and contact zone of the Małopolska and Upper Silesian blocks do not have economic importance, though they constitute important grounds for further exploration which may lead to the discovery of Zn and/or Pb sulfides deposits, variable either for genetic type (stratoidal, hydrothermal veins and/or breccia, contact-metasomatic and SEDEX) or raw mineral resources.

15

Placer scheelite and gold from alluvial sediments as indicators of the primary mineralization – examples from SW Poland

63%

Mikulski S. Z. , Wierchowiec J.

Geological Quarterly

|

2013

|

tom Vol. 57, No. 3

503–-514

EN

Detailed morphologic studies of detrital scheelite and gold grains from clastic Cenozoic sediments (alluvial and eluvial-colluvial) in two selected areas of the Lower Silesia region allowed to describe their specific features (size, roundness, lustre, and lack or remnants of primary intergrowths with other minerals). It allows estimating length of hydrodynamic transport and distance from the source area. Such features are also an important tool in determining the source of ore mineralization and to establish the parent area for detrital accumulations. Moreover, electron microprobe (EMPA) investigation of detrital gold allowed to recognized internal structure and chemical composition of placer gold grains. The grains commonly revealed zonal structures due to chemical supergene gold mobility recognized nearly in all studied pan-concentrate samples.

16

Rare earth elements distribution in fine-grained deposits from the uppermost Triassic and Lower Jurassic of the Polish Basin : provenance and weathering of source area

63%

Brański P. , Mikulski S. Z.

Geological Quarterly

|

2016

|

tom Vol. 60, No. 2

441--450

EN

Nineteen samples of uppermost Triassic and Lower Jurassic claystones and mudstones, which were formed in the epicontinental Polish Basin, were analysed by inductively coupled plasma mass spectrometry (ICP-MS) for rare earth elements (REE) and other selected trace elements (Sc, Y, Th, Zr and U). The results indicate that the source of most of the claystones and mudstones studied were sedimentary rocks of the upper continental crust of old cratonic areas, where the protolith had a mainly felsic character. However, in the latest Triassic a characteristic layer formed, implying significant input from mafic volcanic protolith. It was also found that moderately intense chemical weathering usually favoured increased concentration of the rare earths. Extremely strong hydrolysis, related to episodes of very hot and humid climate (greenhouse events), caused conspicuous impoverishment in REE in residual clays. Weathering and recycling processes modified the composition of REE to some extent, but generally did not obliterate the original characteristics of the protolith. In some samples, enrichment in rare earth elements was observed, caused by admixtures of accessory minerals (being a main carrier of REE) and/or increased sorting during recycling.

17

Wiek izotopowy Re-Os siarczkowej mineralizacji Cu-Ag oraz jej charakterystyka mineralogiczna i geochemiczna z obszaru złożowego Lubin–Polkowice (SW Polska)

63%

Mikulski S. Z. , Stein H. J.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2017

|

tom nr 468

79--96

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań izotopowych Re-Os oraz charakterystykę mineralogiczno-geochemiczną mineralizacji bornitowej i chalkopirytowej występujących w postaci żyłkowo-impregnacyjnej w czarnych łupkach miedzionośnych formacji cechsztyńskiej z obszaru złożowego Lubin i Polkowice. Zbadane próbki reprezentują rudę siarczkową Cu-Ag o zawartościach miedzi od ok. 2,5 do 14,2% ze zróżnicowaną domieszką Ag (40–900 ppm) oraz zawartością substancji organicznej na poziomie ok. 6%. Wartości stosunków chemicznych, takich jak: Co/Ni = 0,1–0,7, V/Cr = 4–17 czy Fe2O3/Corg. = 0,6–1,9 i in., są w zakresach typowych dla czarnych łupków miedzionośnych z formacji cechsztyńskiej. Oprócz siarczków miedzi, które zawierają stałą domieszkę Ag (np. chalkozyn – 0,44–5,03% wag., bornit – 0,33–0,77% wag., chalkopiryt 0,09–0,20% wag.), obecne są również podrzędnie galena, sfaleryt, minerały Ag oraz powszechnie piryt framboidalny. W zbadanych izotopowo próbkach bornitu i chalkopirytu, występujących w postaci żyłek zgodnych z laminacją w łupku, zmierzone zawartości renu wahają się od 5,7 do 12 ppb, a całkowita zawartość osmu – od 27 do 50 ppt. W siarczkach tych jest wysoki udział zwykłego osmu. Stosunki izotopowe: 187Re/188Os są bardzo wysokie, w zakresie od 2269 do 2942, a 187Os/188Os – od ok. 9,8 do ok. 12,4. Obliczony dla tych wartości wiek modelowy Re-Os krystalizacji siarczków miedzi mieści się w zakresie od 268 do 256 mln lat oraz dla jednej próbki żyłki chalkopirytowej – 217 ±2 mln lat. Biorąc pod uwagę wartości stosunków izotopowych 187Re/188Os, możliwe było wyliczenie czteropunktowej izochrony wieku modelowego Re-Os (wiek modelowy 1), który wyniósł 212 ±7 mln lat przy założeniu stosunku inicjalnego 187Os/188Os = 2,13 ±0,31 (MSWD = 1,3; n = 4). Uzyskany wiek modelowy 1 wskazuje na krystalizację bornitu i chalkopirytu, występujących w czarnych łupkach cechsztyńskich w postaci żyłek równoległych do laminacji, w późnym triasie (noryku).

EN

In the paper we present the results of Re-Os isotopic studies as well as the mineralogical and geochemical characteristic of bornite veinlets with chalcopyrite ± chalcocite margins and chalcopyrite veinlets that are parallel to sub-parallel to bedding in the Kupferschiefer from the underground workings of the Lubin and Polkowice mines in SW Poland. Kupferschiefer samples are of grade from 2.5 to 14.2% Cu and with silver admixtures from 40 to 900 ppm and organic matter contents ca. 6%. The ratios of Co/Ni = 0.1–0.7, V/Cr = 4–17 and Fe2O3/Corg = 0.6–1.9 are in the range of values typical for the Kupferschiefer. Besides, copper sulphides, which commonly contain silver admixtures (e.g., chalcocite – 0.44–5.03 wt.%, bornite – 0.33–0.77 wt.%, chalcopyrite 0.09–0.20 wt.%) are associated with minor galena, sphalerite, Ag-minerals and common pyrite framboids. In the isotopically analysed bornite and chalcopyrite samples Re concentrations ranging from 5.7 to 12 ppb, and total Os concentrations ranging from 27 to 52 ppt. Significant common Os is present in all of the analysed sulphides. The isotopic ratios of 187Re/188Os are very high (range: 2269–2942), and of 187Os/188Os from 9.8 to ca. 12.4. Re-Os model ages calculated for these isotopic ratios are in the range from 256 to 268 Ma and for one of the chalcopyrite veinlet was 217 ±2 Ma. Taking into the account the values of the isotopic ratios of 187Re/188Os, it was possible to construct the Re-Os isochrone age for A Model 1regression based on four different samples. They yields age of 212 ±7 Ma, with an initial 187Os/188Os ratio of 2.13 ±0.31 (MSWD = 1.3). Re-Os isochrone age indicates for bornite and chalcopyrite crystallization event of the Ag-bearing Cu sulphide mineralization within the Kupferschiefer in the Late Triassic (Norian), ca. 212 ±7 Ma.

18

Mapy obszarów perspektywicznych wystąpień rud metali w Polsce w skali 1 : 200 000 – rudy niklu typu wietrzeniowego (saprolitowego) na bloku przedsudeckim (SW Polska)

63%

Mikulski S. Z. , Sadłowska K.

Przegląd Geologiczny

|

2015

|

tom Vol. 63, nr 9

556--560

EN

Ten prospective areas have been delineated for nickel ores of weathered type (saprolitic Ni ores) in Poland. The Ni ores are hosted by serpentinite wastes developed on the Szklary, Braszowice–BrzeŸnica and Gogo³ów–Jordanów massifs in the Fore-Sudetic Block of Lower Silesia. In total the prospective areas cover ca. 43 km2. The prospective areas were recognized on the basis of current regulations which defined marginal parameters of a specific deposit and delineated its borders. Total prognostic and prospective Ni ore resources were calculated for ca. 32.5 million Mg (ca. 120 thousand Mg Ni metal). Among them five prospective areas with prognostic resources (ca. 22 million Mg of Ni ores, ca. 89.1 thousand Mg of Ni metal) and five with prospective resources (ca. 10.5 million Mg of Ni ores, ca. 32.1 thousand Mg of Ni metal) were recognized. Modern Ni prospecting and verification of current documented resources in the Szklary Ni deposits according to new criteria should increase Ni weathered-type ore resources in Poland. Besides, the development of proper hydrometallurgical processing of low-grade Ni-saprolitic- type ores is highly required.

19

Mineralizacja polimetaliczna z kopalni Beiyi w okręgu rud żelaza Shilu na wyspie Hajnan w południowych Chinach

51%

Mikulski S. Z. , Bakun-Czubarow N. , Xu D. , Wang Z.

|

tom nr 452

181--197

PL

W regionie górniczym Shilu posiadającym olbrzymie zasoby rud żelaza typu BIF (Banded Iron Formation), oprócz mineralizacji tlenkami Fe (głównie hematyt), występuje lokalnie w spągu 6 poziomu stratygraficznego grupy Shilu, bogata polimetaliczna mineralizacja siarczkowa Cu–Co. W regionie górniczym Shilu występują słabo zmetamorfizowane skały wulkanoklastyczne i węglanowe zaliczane do mezo- i neoproterozoiku, w które intrudowały różnego wieku granitoidy. Przedmiotem badań mikroskopowych w świetle odbitym i w mikroskopie elektronowym CAMECA SX 100, wyposażonym w przystawkę EDS i WDS, była polimetaliczna mineralizacja kruszcowa z kopalni Beiyi i jej okolic. Mineralizacja kruszcowa, głównie pirotynowo-chalkopirytowa oraz kobaltonośny piryt (do ok. 11% wag. Co), występuje w zmienionych skałach węglanowo-krzemianowych i silnie okwarcowanych skałach diopsydowo-tremolitowych w postaci impregnacji, żyłek i masywnych agregatów ziarnistych. Pirotyn i chalkopiryt zawierają liczne wrostki oraz tworzą przerosty z innymi minerałami (sfaleryt, galena, glaukodot, costibit, kobaltyn, arsenopiryt, ullmannit, siegenit, tytanit, Co-bravoit i kasyteryt). Niewielkie kryształy (10–20 μm średnicy) tworzą minerały Bi (matyldyt i cosalit) i argentyt. W paragenezie z barytem, kalcytem i chlorytem pojawiają się amalgamaty Ag–Hg oraz cynober. Wyniki prac pozwoliły rozpoznać nowe, dotychczas nieopisywane ze złoża minerały. Rezultaty badań wskazują na krystalizację minerałów kruszcowych podczas 4–5 oddzielnych etapów precypitacji kruszców z roztworów hydrotermalnych, w zakresie od temperatur średnich do niskich. Wstępne wyniki oznaczeń wieku izotopowego metodą Re–Os młodszej generacji pirytów (pozbawionych domieszek kobaltu) wskazują na ich precypitację w interwale 240–260 mln lat.

EN

The famous Shilu iron-polymetallic ore mining district located in western Hainan Island, South China, occurs within Meso- and Neoproterozoic low-grade metamorphosed volcanoclastics and carbonates, that belong to the 6th sequence of the Shilu Group. Granitoid intrusions of different ages occur in the surroundings of the mining area. The Shilu deposit is considered to be a structurally reworked as well as hydrothermally altered and enriched ore deposit of a Banded Iron Formation type. The deposit is a very important iron producer from hematite (and minor magnetite) ores. Our work focused on the polymetallic sulfide mineralization that underlies the iron oxide ores. We selected several samples of sulfide ores from the Shilu deposit of the Beiyi mine and its close vicinity. We performed detailed ore microscopic studies as well as electron microprobe analyses using the CAMECA SX 100 equipped with EDS and WDS systems. Pyrrhotite, chalcopyrite and Co-bearing pyrite (up to 11 wt% Co) dominated among ore sulfides in the studied samples. These ore minerals occur in calc-silicate rocks and strongly silicified diopside, tremolite-bearing rocks, either as disseminated grains, sometimes in veinlets, or in aggregates that may form massive ores. Pyrrhotite and chalcopyrite may contain numerous solid inclusions, overgrowths and intergrowths of subordinate sulfides (sphalerite, galena), sulfosalts (glaucodot, costibite, cobaltite, arsenopyrite, ullmannite), sulfospinels (siegenite) and cassiterite that belong to the minerals crystallizing at medium to low temperatures. Among these minerals, siegenite and Co-bravoite dominate. Tiny crystals (10–20 μm in size) of Bi-minerals (matildite, cosalite) and argentite are also present. Moreover, in association with barite, calcite and chlorite, Ag-Hg amalgamate and cinnabar can occur. The results of our study point to the multistage medium- to low-temperature hydrothermal precipitation of ore sulfides during 4–5 separate stages. Preliminary results of Re-Os isotope datings indicate that pyrites of younger generation (lack of significant Co admixture) crystallized during 240–260 Ma.

20

Badania izotopów siarki w minerałach siarczkowych ze złóż rud polimetalicznych w Sudetach za pomocą mikrosondy jonowej SHRIMP IIe/MC

51%

Mikulski S. Z. , Krzemińska E. , Czupyt Z. , Williams I. S.

|

tom nr 464

61--77

PL

W artykule opisano wyniki analiz izotopowych siarki siarczkowej przeprowadzonych po raz pierwszy w PIG-PIB za pomocą nowoczesnej mikrosondy jonowej SHRIMP IIe/MC. Rezultaty wskazują na dużą precyzję i szybkość analiz metodą SIMS oraz na wysoką powtarzalność wyników. W porównaniu z analizą stosunków izotopowych siarki konwencjonalną metodą spektrometrii gazowej IRMS stwierdzono zdecydowaną przewagę na korzyść techniki SIMS. W metodzie tej możliwa jest obserwacja analizowanej powierzchni w skali mikronów i precyzyjne wybranie miejsca analizy (ok. 20 μm), w tym uniknięcie inkluzji lub stref spękań w badanych kryształach siarczków. W przypadku analiz izotopowych siarki metodą konwencjonalną IRMS efekt homogenizacji próbek znacznie wpływa na końcowy wynik. Technika mikrosondy jonowej SIMS, dzięki wysokiej rozdzielczości przestrzennej, dostarcza bardziej szczegółowych wyników. Skład izotopowy siarki wyznaczony w wyniku badań próbek pirytów z rejonu zarzuconego złoża Au–Cu–As w Radzimowicach w nieznacznym stopniu odbiega od δ[sup]34[/sup]S = 0‰ (średnia ważona δ34S dla próbki 10B = +0,84 ±0,24‰ , n = 60, dla próbki M20 = +0,37 ±0,13‰, n = 35, a dla próbki M21 = –0,03 ±0,32‰, n = 26), co wskazuje na źródło siarki związane z magmą odpowiadającą stopom płaszczowym lub dolnoskorupowym. Z kolei w przypadku pirytu z wyrobiska w rejonie Leszczyńca uzyskano ujemne wartości δ34S poniżej –1‰ (zakres od –3,24 ±0,08‰ do –1,19 ±0,09‰), co świadczy o udziale procesu kontaminacji i o niewielkim wpływie osadowego protolitu podczas generacji stopu.

EN

Results of sulphur isotope analyses in sulphides by use of modern ion microprobe equipment – SHRIMP IIe/MC – are described in the paper. Measurements with an application of the SIMS method indicate high precision, fast procedure as well as high repeatability of results. Considering the sulphur isotopic ratio measured by the IRMS (the conventional method of gas spectrometry), advantage of the SIMS method is clearly visible. It allows for observation of the analysed surface at the micron-scale and for very precise selection of the area of analysis (about 20 μm in diameter), including the avoiding of other mineral microinclusions or microfractures in sulphide crystals, which are common features. In the case of the IRMS sulphur isotope analyses sample homogenization strongly influenced obtained results. The SIMS ion microprobe technique provides high spatial resolution which enables more reliable results. In the case of pyrites analysed from the abandoned Au–Cu–As Radzimowice deposit results of isotopic sulphur are close to δ34S = 0‰ (weighted average of δ34S for sample 10B is +0.84 ±0.24‰, n = 60, for sample M20 +0.37 ±0.13‰, n = 35, and for sample M21 –0.03 ±0.32‰, n = 26), which indicates the source of sulphur from processes related to magmas probably of mantle or lower crust origins. On the other hand pyrites from the old mining prospect in Leszczyniec have negative δ[sup]34[/sup]S values below –1‰ (ranging from –3.24 ±0.08‰ to –1.19 ±0.09‰), which suggest a contaminationprocess and possible minor input of sedimentary protolith during the magma generation.