Autor wskazuje na ideologię atrakcji jako nieodrodny kinu element konstytuujący jego naturę, począwszy od narodzin w XIX w. po dzień dzisiejszy. Podkreśla ciągłość wynikającą z ontologicznego pokrewieństwa wczesnych atrakcji i współczesnych, cyfrowych efektów specjalnych (np. trik substytucji z przenikaniem i wielokrotną ekspozycją a współczesna estetyka kompozytowania powierzchni obrazowych za pomocą blue screenów; Mélièsowski aktor-figurant a współczesna technika motion capture). Gwóźdź dowodzi ponadto, że Méliès twórczo i perfekcyjnie rozgrywał interfejs: teatr – kino. Wzbogacając teatr ruchomymi obrazami i nie rugując sceny z kina (zachowując np. status performera aranżującego środowisko akcji), prowadził zaawansowane gry intermedialne. W tym sensie Gwóźdź uznaje Mélièsa za prekursora współczesnych metod designowania obrazu filmowego, które z pracy „na obrazie” (a nie z mise-en-scène) czynią właściwe środowisko triku i prowadzą do eskalacji tego, co niemożliwe: wrażenie rzeczywistości oparte na mimesis zostaje zastąpione wrażeniem rzeczywistości jako triku.
EN
The author points to the ideology of attraction as a cinematic element that constitutes its nature, from its birth in the nineteenth century to the present. He highlights the continuity of the ontological affinity of early attractions and contemporary digital special effects (e.g. trick of substitution with penetration and multiple exposure and contemporary aesthetics of blue screen surface compositing, Méliès’ actor-figurante and modern motion capture technique). Gwóźdź also argues that Méliès creatively and perfectly played the interface: theatre – cinema. By enriching the theatre with moving images and by maintaining the stage at the cinema (preserving, for example, the status of the performer arranging the action environment), he has been running advanced media games. In this sense, Gwóźdź recognizes Méliès as the precursor of modern film design methods that work from the “image” (rather than from the mise-en-scène), thus making the right environment for the trick and leading to the escalation of the impossible: the impression of reality based on mimesis being replaced by impression of reality as a trick
Monografia „Topografie i krajobrazy. Filmowy Śląsk” (2017) Ilony Copik oferuje czytelnikowi całościowe ujęcie kwestii „filmowego Śląska” w perspektywie geografii kulturowej regionu. Za przedmiot rozważań autorka obiera filmy „topograficzne”, czyli takie, w których przedstawione na ekranie miejsce jest wypadkową świadomych działań twórczych i ewokuje określoną strategię dotyczącą przestrzeni w rozmaitych kontekstach. Książa Copik przedstawia satysfakcjonujący, bo całościowy, oryginalny i inspirujący, a niejednokrotnie poznawczo wyrafinowany obraz filmowego Śląska. Ukazując żywotność praktyk filmowych związanych z górnośląskimi reprezentacjami ekranowymi, z całą mocą uświadamia, że zajmowanie się kinem śląskim oznacza dotykanie newralgicznych dla wiedzy o kulturze kwestii, podobnie jak zastosowany w pracy splot metod i narzędzi badawczych fortunnie służy rozpoznaniom filmowych topografii i krajobrazów.
EN
Ilona Copik’s monograph „Topografie i krajobrazy. Filmowy Śląsk” [“Topographies and Landscapes. Silesia in Film”] (2017) offers the reader a comprehensive approach to the issue of “Silesia on film” in the perspective of the region’s cultural geography. For the object of consideration, the author chooses “topographic” films, i.e. films in which the place depicted on the screen is the resultant of conscious creative activities and evokes a specific strategy regarding space in various contexts. Copik’s book presents a satisfying, comprehensive, original and inspiring, and often cognitively sophisticated, film image of Silesia. By showing the liveliness of film practices related to Upper Silesian film representations, she demonstrates with all her power that dealing with Silesian cinema means touching sensitive cultural issues, just as the combination of methods and research tools used in the work fortunately serves the recognition of film topography and landscapes.
Książka Piotra Mareckiego Między kartką a ekranem. Cyfrowe eksperymenty z medium książki w Polsce (2018) ma charakter przeglądowy, typologizujący i systematyzujący. Jej autor wskazuje różnorodność uwikłań medialno-kulturowych, jakie towarzyszyły ewolucji interfejsów piśmienności, poczynając od lat 70. ubiegłego stulecia, a na aktualnych wydarzeniach kończąc. Skupia się na polskiej drodze przygód z cyfrowością książki, która w niczym nie ustępuje jej zagranicznym wariantom, stając się elementem światowego dziedzictwa klasyki literatury elektronicznej. Autor śledzi ewolucję form medialnych poszczególnych manifestacji autorskich na styku kultury „kartki” i kultury „ekranu” (m.in. Józef Żuk Piwkowski, Robert Szczerbowski, Małgorzata Dawidek czy Wojciech Bruszewski), a książka jako taka urasta w jego wywodzie do rangi reprezentantki całego procesu cywilizacyjnego, który odmienił współczesne kultury mediów. Marecki jawi się jako mądry i twórczy spadkobierca oraz kontynuator myśli klasyków zagadnienia: Jaya Davida Boltera, N. Katherine Hayles. Jego książka jest inteligentna, potrzebna i niedługa, a przy tym może zarówno usatysfakcjonować specjalistów, jak i pełnić funkcję lektury inicjalnej w omawianym zakresie.
EN
The book Między kartką a ekranem. Cyfrowe eksperymenty z medium książki w Polsce [Between Page and Screen: Digital Experiments with the Medium of the Book in Poland] (2018) by Piotr Marecki is of an overviewing, typologizing and systemizing nature. Its author points to the diversity of media and cultural entanglements which have accompanied the evolution of literacy interfaces since the 1970s. Marecki focuses on the Polish adventures with book digitality, which is certainly not inferior to its foreign variants, becoming part of the world heritage of electronic literature classics. The author follows the evolution of media forms in particular authors’ manifestations at the junction of the culture of “page” and the culture of “screen” (i.a. Józef Żuk Piwkowski, Robert Szczerbowski, Małgorzata Dawidek or Wojciech Bruszewski). In his argument, the book as such becomes a representative of the whole civilization process which has changed modern media cultures so profoundly. Marecki emerges as a wise and creative successor and continuator of the reflection by the classics of the subject, such as Jay David Bolter and N. Katherine Hayles. His book is intelligent, much-needed and short, and it is also able to both satisfy experts and serve as introductory reading for laymen in the field.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.