Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Metoda oceny przepływów Raszynki

100%

Ciepielowski A. , Dąbkowski S. L.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2003

|

tom T. 3, z. spec. (6)

125--139

PL

W pracy omówiono warunki przyrodnicze i użytkowanie ziemi w zlewni Raszynki wpadającej do Utraty, scharakteryzowano dostępne dane hydrologiczne i sposoby ich wykorzystania w opracowaniu charakterystyk hydrologicznych. Zlewnia nie jest kontrolowana, lecz istnieją fragmentaryczne dane o stanach wody z okresu 1953–1960 i kilka pomiarów przepływu. Dane te, wraz z wynikami pomiarów własnych, wykorzystano w prezentowanych analizach. Ponadto posłużono się danymi dla profilu Krubice na Utracie, której zlewnię przyjęto jako analog w obliczaniu charakterystyk przepływu wody w Raszynce. Oceniono przepływy charakterystyczne i prawdopodobne dla profilu w Michałowicach na Raszynce (profil zamykający zlewnię o powierzchni 61,5 km²).

EN

The paper discusses natural conditions and land use in the Raszynka River (a tributary of the Utrata River) catchment area. The available hydrological data and the methods of their utilization have been characterized with a view to determining hydrological characteristics. The catchment is not monitored, there exist, however, some fragmentary data about water levels from the period of 1953–1960 as well as several discharge measurements. These data, together with the author´s own measurements, have been used in the presented analysis. Furthermore, the authors have used the data for the Krubice profile on the Utrata River whose catchment area was assumed as an analogue in calculating discharge characteristics in the Raszynka River. The characteristics and probable discharges have been estimated for the Michałowice profile on the Raszynka River, which closes the catchment area of 61.5 km².

2

Ocena możliwości analitycznego opisu hydrogramu wezbrania

100%

Dąbkowski S. L. , Bodalski J.

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2008

|

tom Vol. 17, No. 4

5--18

PL

Matematyczny opis kształtu hydrogramu wezbrania jest pożądany w analizach i w projektach wielu budowli i urządzeń wodnych, gdyż w połączeniu ze znajomością maksymalnego przepływu w czasie wezbrania umożliwia dokładniejsze scharakteryzowanie przebiegu wezbrania w czasie, objętości fali i innych jej parametrów. Adekwatność matematycznego opisu analizuje się w przedstawionej pracy rozpatrując równania w postaci bezwymiarowej podane w pracach Baptista i Michela (1990), McEnroe (1992), Strupczewskiego (1964) oraz typowy hydrogram SCS. Analizie poddano m.in. wpływ wartości parametrów równań na możliwość „dopasowania” opisu do hydrogramu rzeczywistego tak pod względem kształtu jak i wartości uzyskiwanych wielkości. Ocenę stopnia zgodności hydrogramu „opisanego” z rzeczywistym przeprowadzono stosując trzy miary zaproponowane w pracy Sarmy i in. (1973). Analizę przeprowadzono dla 8 hydrogramów pojedynczych ze zlewni o różnym charakterze.

EN

A mathematical description of flood hydrograph is desirable in analyses and designs of many hydraulic structures because together with the maximum flow in time of tense flow it enables to determine more exactly, the volume of flood and it other parameters. The adequacy of the mathematical description is analyzed in the presented work considering equations in dimensionless equation given in the work of Baptist and Michel (1990), McEnroe (1992), Strupczewski (1964) as well as a typical hydrograph SCS. In the analysis the influence of a value of equation parameters on the possibility of “adaptation” of the description to the real hydrograph both in shape and the value of calculated values. The compatibility assessment of the calculated hydrograph with the real one was conducted applying three measures proposed in the work of Sarmy at al. (1973). The analysis was conducted for 8 individual hydrographs from drainage areas of a different character.

3

Intensywność turbulencji strumienia za odskokiem hydraulicznym

100%

Dąbkowski S. L. , Urbański J.

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2004

|

tom Vol. 13, No. 1

5--12

EN

Turbulence intensity of the stream has a great effect on process of local bed erosions of a river. Quantative qualification of this effect is not settled yet. Author performed laboratory experiments on two models of dam in various scales. The final aim of the experiments is recognition of mechanism forming of local bed scours what bases on measurement of local flow velocity below hydraulic jump. This paper briefly presents the results of experimenlal study on the local flow velocities. Then the Kumin”s equation was verified with the results of this analysis. The equation gives a description of the variability of turbulence intensities of stream below hydraulic jump.

4

Wybrane właściwości chemiczne osadów dennych wód otwartych w zlewni Raszynki

100%

Dąbkowski S. L. , Pawłat-Zawrzykraj A.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2003

|

tom T. 3, z. spec. (6)

141--148

PL

Artykuł przedstawia wyniki analiz wybranych wskaźników chemicznych osadów dennych wód Raszynki, jej dopływów oraz Stawów Raszyńskich. Odczyn osadów w większości przypadków jest obojętny lub lekko kwaśny, optymalny dla rozwoju fauny i flory środowiska wodnego. Przeważają osady mineralne lub z domieszką substancji organicznej. Zawartość azotu ogólnego i pojemność sorpcyjna zależą od pojemności substancji organicznej w osadach. Osady nie są skażone chemicznie.

EN

The article presents results of analyses of selected chemical indicators of the bottom depo sit taken from the Raszynka River, its tributaries and several ponds located in the catchment. Reaction (pH) of the sediments was mostly neutral or slightly acidic – optimum for the growth of aquatic flora and fauna. Mineral sediments with small admixtures of organic matter prevailed. Concentration of total nitrogen and sorption capacity depended on the content of organic matter in the sediments. The analysis indicate that contamination of the bottom sediments does not exceed standards.

5

Skutki ulewy w korycie małego cieku wodnego

100%

Dąbkowski S. L. , Bodulski J.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2004

|

tom T. 4, z. 2b

335-347

PL

W wyniku ulewnego deszczu 25 lipca 2001 r., na jednym z dopływów rzeki Lubrzanka w Górach Świętokrzyskich, doszło do silnej erozji koryta. Rozpoczęła się ona od zniszczonego przez wezbranie przepustu drogowego. W pracy przedstawiono analizę przypuszczalnych warunków hydraulicznych (przepływów i prędkości), charakterystykę materiału, w którym koryto zostało uformowane, dopuszczalne prędkości nierozmywające oraz charakterystyki wyerodowanego koryta cieku. Całkowita objętość gruntu zabrana przez wodę wynosi około 5700 m³, przy czym do koryta rzeki Lubrzanka i do leżącego na niej zbiornika retencyjnego Cedzyna trafiło około 400 m³ gruntu.

EN

As a result of the cloudburst on 25th July 2001 one of affluents of the Lubrzanka River in the Świętokrzyskie Mountains was affected by strong erosion of the stream channel. It began with the destruction of the road culvert in upper section of the eroded channel. Presumable hydraulic conditions (discharge and velocities), characteristics of the soil material of which the stream channel was formed, permissible velocity and characteristics of the channel after erosion are presented in this paper. Total volume of the ground material taken away by water was around 5 700 m³, out of which c. 400 m³ were deposited in the channel of the Lubrzanka River and in the retention reservoir Cedzyna.

6

Jakość wód Raszynki i jej dopływów

100%

Dąbkowski S. L. , Pawłat-Zawrzykraj A.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2003

|

tom T. 3, z. spec. (6)

111--123

PL

Artykuł zawiera omówienie wyników analiz chemicznych prób wody Raszynki i jej dopływów wykonanych w latach 1992–1999. Badania wskazują na wzrost zanieczyszczeń wody wraz z biegiem rzeki. Jej jakość można w dużym stopniu poprawić przez oczyszczenie wód dopływających z aglomeracji raszyńskiej i z terenu Warszawy.

EN

The article presents results of chemical analyses of water samples from the Raszynka River and its side tributaries carried out between 1992 and 1999. The results indicate large diversification of water quality. Surface water in some of the control points conforms to standards of the third class water quality. The main source of water contamination are two tributaries: Ciek spod Palucha and Rów Opaczewski, affected by sewage from villages Raszyn, Rybie and Opacz.

7

Międzyodrze: an example of diverse economic and nature-related activities in the part of the Lower Odra Valley

80%

Dąbkowski S. L. , Wesołowski P. , Brysiewicz A. , Humiczewski M.

Journal of Water and Land Development

|

2017

|

tom no. 34

117--129

EN

Międzyodrze is an area in Lower Odra Valley, from the fork of the riverbed to Szczecin, with the islands between the Odra River and Lake Dąbie. In the past, it has served primarily as a waterway route and now serves a variety of economic and nature-related functions. This paper presents the historical and present role of Międzyodrze, taking into account the specific natural values of the Lower Odra Valley, hydrography, hydrology and soil conditions. In the area of Międzyodrze, there are basically three types of organic matter and the nature’s point of view, the area is rich in flora and fauna. The current stimulation to activity of Międzyodrze is to take account of the needs of the natural environment, tourism and recreation, while improving the hydrological and retention potential of the area. Exceptional natural values, complicated hydraulic system of canals, the complexity of hydrological phenomena and the specificity of soils make the selection of activities aimed at achieving the objectives of area revitalization requires comprehensive environmental and hydrological analyses as well as economic analyses. The paper outlined the range of difficulties encountered by this assessment.

PL

Międzyodrze to obszar w Dolinie Dolnej Odry, od rozwidlenia koryta do Szczecina, wraz z wyspami pomiędzy Odrą i jeziorem Dąbie. W przeszłości służyło głównie jako szlak transportu wodnego, a obecnie pełni różnorodne funkcje gospodarcze i przyrodnicze. W pracy scharakteryzowano historyczną oraz obecną rolę Międzyodrza z uwzględnieniem specyficznych walorów przyrodniczych Doliny Dolnej Odry, hydrografii, hydrologii i warunków glebowych. Na obszarze Międzyodrza występują zasadniczo trzy rodzaje utworów organicznych (mada właściwa na torfie, gleba torfowa saprowa typowa, gleba torfowa limnowo-saprowa), a z przyrodniczego punktu widzenia obszar charakteryzuje się bogactwem flory i fauny. Prowadzona obecnie aktywizacja Międzyodrza ma uwzględniać potrzeby środowiska przyrodniczego, turystki i rekreacji, a jednocześnie poprawić potencjał hydrologiczny i retencyjny obszaru. Wyjątkowe walory przyrodnicze, skomplikowany system hydrauliczny kanałów, złożoność przebiegu zjawisk hydrologicznych oraz specyfika gleb sprawiają, że wybór działań zmierzających do osiągnięcia celów rewitalizacji obszaru wymaga wszechstronnych analiz przyrodniczo-hydrologicznych, a także analiz ekonomicznych. W pracy zarysowano zakres trudności w przeprowadzeniu takich analiz.

8

Problemy ochrony przed powodzią opadową z deszczów nawalnych na przykładzie Kunowa

80%

Dąbkowski S. L. , Górski J. , Bodulski J.

Gospodarka Wodna

|

2009

|

tom Nr 10

389-396

PL

W pewnych regionach kraju występują częste, powodziowe wezbrania małych cieków powodowane ulewnymi deszczami. Dyrektywa 2007/60/WE nakazuje inwentaryzację wszystkich rejonów zagrożonych powodzią bez rozróżniania ich pod względem wielkości rzeki czy zlewni. W niektórych wypadkach problemy związane z ochroną przed powodzią mogą być bardziej skomplikowane niż tradycyjny sposób polegający na obwałowaniu koryta cieku wodnego. Przykładem jest omawiana gmina i miasto Kunów, położone w specyficznych warunkach terenowych, gdzie w okresie od 2000 r. wystąpiły trzy klęski powodzi spowodowane wezbraniami opadowymi. W artykule przedstawiono propozycje strategii ochrony miasta przed takimi powodziami.

EN

In some regions of the country frequent raised water stages of small watercourses appear, provoked by heavy rains. The Directive 2007/60/ EC imposes inventory of all regions in danger of flood, without differentiating them with regard to the size of the river or of the river basin. In some cases problems related to the protection against flood may be more complicated than the traditional method consisting of embankments construction. An example may be the commune and city of Kunów, located in specific land conditions, where since 2000 three floods have been caused by excessive rainfall. The article presents propositions of the city protection against such floods. In order to eliminate the danger, activities of different character and scope are necessary, as well as cooperation and co-financing from different sources. In the discussed situation a complex solution is required, including reconstruction of access roads to fields, basic meliorations and complex technical activities.

9

Wstępne wyniki badań ścieków deszczowych w jednym z kanałów w Kielcach

80%

Dąbkowski S. L. , Górska K. , Górski J. , Szeląg B.

Gaz, Woda i Technika Sanitarna

|

2010

|

tom Nr 6

20-24

EN

Examined collector and its catchment area. Examination range, methods and measurement tools (rain meter, Sammler, flow meter). Examination results from selected freshets. Sewage pollution characteristics' values in the examined channel compared to examining other objects.

10

Hydrologiczno-techniczne podstawy zabezpieczenia Pruszkowa przed wylewami Utraty

80%

Dąbkowski S. L. , Ciepielowski A. , Gutry-Korycka M.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2004

|

tom T. 4, z. 2b

303-318

PL

W pracy przedstawiono cechy naturalnego ustroju hydrologicznego (zwłaszcza formowania się wezbrań) Utraty na tle warunków fizycznogeograficznych zlewni. Szczególną uwagę zwrócono na zmiany odpływu w wyniku urbanizacji, spowodowane szybkim odprowadzaniem wód opadowych i roztopowych za pomocą kanalizacji deszczowej oraz odprowadzaniem ścieków sanitarnych, zmniejszających rezerwę pojemności korytowej rzeki. Oba zjawiska przyczyniają się do wzrastającego zagrożenia powodzią doliny rzeki, w wyniku którego dochodzi do zalewania znacznej części Pruszkowa. Celem artykułu jest przedstawienie możliwości ochrony miasta przed wylewami Utraty za pomocą dwóch suchych zbiorników (polderów). Skuteczność ich działania oceniono na podstawie teoretycznych hydrogramów wezbrania odpowiadającego przepływowi maksymalnemu o prawdopodobieństwie wystąpienia 1%. Planowany zbiornik "Komorów" zmniejszy kulminację wezbrania z 18,9 do 17,1 m³·s-¹ i opóźni jej wystąpienie o 27 godzin. Zbiornik "Malichy", u ujścia Raszynki i Utraty, zredukuje przepływ maksymalny z 28,6 do 20,0 m³·s-¹ i opóźni kulminację o 54 godziny. Koszt budowy zbiorników jest mniejszy od kosztu budowy obwałowań, poszerzenia rzeki lub budowy kanału ulgi wzdłuż biegu Utraty na jej odcinku wylotowym z obszaru miasta.

EN

Features of the natural hydrologic system (particularly formation of floods) of the Utrata are presented in this paper together with physical and geographic conditions of its catchment. Special attention was paid to changes in the outflow associated with urbanisation and resulting in rapid discharge of precipitation and runoff waters through storm sewerage and with the discharge of domestic sewage which decreases volumetric reserve of the river channel. Both phenomena contribute to increasing risk of flood in the river valley resulting in the inundation of large parts of Pruszków. This paper was aimed at presenting how to protect Pruszków from flooding with the use of two dry reservoirs (polders). Their efficiency was estimated from theoretical flood hydrographs of the maximum flow with the 1 % probability of occurrence. Planned reservoir "Komorów" would decrease flood culmination from 18.8 to 17.1 m³·s-¹ and delay its passage by 27 hours. Reservoir "Malichy" at the confluence of the Raszynka to the Utrata would reduce maximum flow from 28.6 to 20.0 m³·s-¹ and delay its culmination by 54 hours. The cost of construction of two reservoirs is lower than that of the embankment construction, river widening or construction of the relief channel along the Utrata at its outlet stretch from the town.

11

Notes on wetland restoration problems in the Narew River valley

70%

Dąbkowski S. L. , Dembek W. , Piórkowski H. , Oświecimska-Piasko Z. , Szewczyk M.

Journal of Water and Land Development

|

2000

|

tom no. 4

33-53

EN

Experience from works on the natural basis of restoration concepts for five objects in the upper Narew valley are presented. Special attention was paid to verifying the initial aims due through field surveys. According to the assumptions, the restoration aim was to maintain and create habitats for valuable wetland and open water birds and to limit organic soil degradation. Presented examples show how many circumstances determine the final restoration concept e.g. adopted goal and direction of the restoration, economic and ownership determinants, use of the reclaimed areas, their transformation and a predicted effect the actions on the surrounding grounds. The authors described the study method applied to degraded wetlands and then, based on the investigation of each object, they verified their initial assumptions with respect to the directions and range of the restoration.

PL

Autorzy artykułu w ciągu ostatnich kilku lat zaangażowani byli w tworzenie przyrodniczych podstaw projektów renaturalizacji fragmentów doliny górnej Narwi. Celem pracy jest przedstawienie zebranych w toku prac doświadczeń naukowych i sformułowanie wskazówek metodycznych odnoszących się do zasad postępowania w projektowaniu renaturalizacji. Po przedstawieniu ogólnej charakterystyki przyrodniczej doliny górnej Narwi i jej przemian antropogenicznych omówiono metodykę opracowania przyrodniczych podstaw renaturalizacji zastosowaną w badaniach przeprowadzonych na pięciu obiektach. Przedmiotem badań było rozpoznanie: aktualnego stanu środowiska, w tym szaty roślinnej i gleb, stanu uwilgotnienia i kierunku rozwoju procesów glebowych, technicznej infrastruktury obiektów służących gospodarce wodnej, naturalnej sukcesji ekosystemów, warunków środowiskowych w fazie poprzedzającej odwodnienie. Planując wstępne działania renaturalizacyjne zakładano, na podstawie znajomości obiektów z okresu przed melioracją, że działania będą ukierunkowane na restytucję pierwotnych warunków siedliskowych. W trakcie prac studialnych, w odniesieniu do czterech obiektów konieczna okazała się korekta początkowych założeń. Tylko w jednym przypadku (torfowisko Wizna) można mówić o niemalże całkowitej zgodności pierwotnie założonych celów z wnioskami płynącymi z badań. Na podstawie przeprowadzonych badań sformułowano następujące wnioski: celem renaturalizacji zmeliorowanych obszarów dolinowych nie zawsze może być przywrócenie stanu pierwotnego, w działaniach renaturalizacyjnych prowadzonych w dolinie górnej Narwi nie było możliwe zastosowanie jednego schematu, a każdy z obiektów wymagał indywidualnego podejścia, opracowana w IMUZ metoda transektów stratygraficzno-wysokościowych oraz klasyczne metody badań fitosocjologicznych okazały się przydatne przy rozpoznawaniu kierunków zachodzących zmian warunków przyrodniczych obiektów, na obecnym etapie zakres renaturalizacji limitowany jest w poważnym stopniu uwarunkowaniami własnościowymi gruntów, ważnym ograniczeniem zakresu działań renaturalizacyjnych może być ich wpływ na sąsiednie tereny, znajdujące się poza granicami obiektów.