Struktura organizacyjna jest konstrukcją, na której opiera się proces zarządzania. Tworzy ona sieć wzajemnych powiązań i zależności łączących elementy składowe. Właściwie zbudowana struktura organizacyjna stanowi podstawowy warunek sukcesu organizacji. Jej podstawowa rola polega na wyzwalaniu istniejących możliwości organizacji i ułatwianiu jej elastycznego i sprawnego działania oraz wprowadzania różnych przedsięwzięć wynikających z interakcji z otoczeniem [2]. Powyższą definicję przytoczono nieprzypadkowo, ponieważ w niniejszym opracowaniu przedstawiono wyniki badań struktur organizacyjnych w urzędach gmin. Postawiono tezę: Struktury są funkcjonalne, wykazują tendencję do biurokratyzowania poprzez: zwiększanie zatrudnienia, liczby stanowisk pracy i komórek organizacyjnych, nierzadko zwiększanie liczby szczebli kierowania. Funkcjonowanie urzędu oparte jest na nadmiarze przepisów, centralizacji decyzji i alienacji komórek organizacyjnych. Badania przeprowadzono celem udowodnienia powyższej tezy. Przesłanki do diagnozowania struktury organizacyjnej pojawiają się wraz z utrzymującym się stanem dysfunkcji organizacji. Przystąpienie do analizy struktury organizacyjnej wiąże się z wyróżnieniem oraz znalezieniem sposobu pomiaru cech strukturalnych [3]. Kryteriami oceny struktury organizacyjnej są: centralizacja, konfiguracja, specjalizacja i formalizacja. Ponieważ istnieje powszechna opinia o złym funkcjonowaniu urzędów administracji samorządowej, podmiotem badań były struktury organizacyjne urzędów gmin w Polsce oraz ich rozwój w latach 1990-2002. Tak określony okres badawczy podzielono na 7 punktów czasowych: 1990, 1992, 1994, 1996, 1998, 2000 i 2002. Uwzględniając cel i zakres badania, diagnozowanie struktur organizacyjnych urzędów gmin przeprowadzono metodą ankietową.
EN
The article presents the results of questionnaries of development of the organization structure in self-government. Based on empirical research, the autor attempts to prove the theory that traditionally local administrations of commune council are bureaucratic organizations and have organized work into an assembly line of specjalized tasks. The author tries to diagnose specific features of the organizaction such as: centralization, formalisation, hierarchy and specialization. The research brings evidence that the local government organistions are directed to enlarge number of departments, levels of management and employment, in which there is still traditional (autocratic) style of control. The author indicate the need to make organisational structure more flexible, more flat with processes instead of departaments. As a solution of this problem new organisational structure based on rules of reengineering is proposed.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The multitude of tasks and problem issued faced by local governments necessitates their evolution towards improvement of the existing organisational structures. Comparison of the existing organisational structures of various municipal offices could create a misleading that their organizational structures do not undergo any transformations. In reality, the type of an organisational structure remains unchanged while its elements change very frequently. These changes are activated when, according to the office management, they do not ensure proper performance of tasks faced by local government administration and appropriate customer service. Also note that, in the applied solutions, there is a strive for perfection which can be noticed, in a sense. It expresses the concept that this is not a structure which can effectively play its role today and is prepared for challenges of tomorrow. However, the process of transformations has not developed any new solutions. To this end, the local government must develop organisational structures appropriate for identifying and reaching its objectives. For this reason, it's worthwhile to consider solutions which combine elements of the existing and modern solutions or address new opportunities created by process-oriented structures. However, these transformations must, first and foremost, cause a transformation of bureaucratic-style municipal offices into modern organisations which apply modern methods of management. These are organisations which introduce deep-reaching organisational changes, i.e. transform their hierarchic interorganisational relations into more partner relations and transform their structural solutions into more flexible solutions as well as change their employees' way of thinking. Without such transformations in local government, municipal offices will be still referred to as bureaucracy and civil servants as bureaucrats.
PL
Mnogość zadań i problemów jakie stoją przed władzami lokalnymi powoduje konieczność ewoluowania w kierunku doskonalenia istniejących struktur organizacyjnych. Porównując ze sobą schematy organizacyjne różnych urzędów gmin można sądzić, że ich struktury organizacyjne nie podlegają żadnym zmianom. Nic bardziej mylnego. Rzeczywiście niezmienny pozostaje typ struktury organizacyjnej, ale jej elementy zmieniają się bardzo często. Zmiany aktywowane są w momencie kiedy w opinii kierownictwa urzędu nie zapewniają prawidłowego wykonywania zadań jakie stoją przed administracją samorządową oraz należytej obsługi interesanta. Należy również podkreślić, że w ramach stosowanych rozwiązań zauważa się, w pewnym sensie, dążenie do doskonałości. Jest to wyraz przekonania, że nie jest to struktura spełniająca skutecznie swoją funkcję na dziś i gotowa do podjęcia wyzwań przyszłości. Pomimo to w procesie zmian nie wykształciły się nowe rozwiązania. Dlatego należy rozważyć wdrażanie rozwiązań łączących elementy dotychczasowych i nowoczesnych rozwiązań lub zwrócić uwagę na zupełnie nowe możliwości jakie dają struktury procesowe. Jednak zmiany muszą, przede wszystkim, spowodować przekształcenie urzędów gmin, organizacji biurokratycznych, w nowoczesne organizacje stosujące nowoczesne metody zarządzania. Organizacje, które dokonują gruntownych zmian organizacyjnych tj. zmieniają hierarchiczne stosunki wewnątrzorganizacyjne na bardziej partnerskie oraz przekształcają rozwiązania strukturalne na bardziej elastyczne, ale także sposób myślenia wszystkich pracowników. Bez tych zmian w samorządzie urzędy gmin w dalszym ciągu będą nazywane biurokracją, a urzędnicy biurokratami.
Powstanie samorządu terytorialnego jest wynikiem procesów decentralizacyjnych państwa, które rozpoczęły się w 1990 roku. Wtedy to reaktywowano samorząd terytorialny na poziomie gmin. Struktury wojewódzkie pozostały elementami administracji rządowej, zachowując swój dotychczasowy charakter. W rezultacie pojawił się dwustopniowy sposób sprawowania władzy państwowej. Dalszą decentralizację zadań i kompetencji na rzecz samorządu terytorialnego wprowadziła reforma administracyjna z 1998 roku. W jej wyniku powstały powiaty i województwa. Ukształtował się nowy system administracji publicznej w terenie, którego podstawą był samorząd terytorialny funkcjonujący na każdym szczeblu podziału terytorialnego. Samorząd terytorialny, złożony z gmin, powiatów i województw, stanowi strukturę poziomą, w której kolejne szczeble realizują zadania na coraz większym obszarze i nie pozostają względem siebie w układzie hierarchicznej podległości. Natomiast administrację rządową ograniczono tylko do szczebla wojewódzkiego. Relacje między administracją rządową i samorządową reguluje m.in. konstytucyjna zasada pomocniczości, odrzucająca zależność hierarchiczną. Wynika to z faktu, że w obecnej strukturze państwa nie ma jednostki „niższej”, która byłaby podporządkowana jednostce „wyższej”. Takie podejście ma fundamentalne znaczenie, ponieważ nawet w obecnej chwili zdarzają się sytuacje, kiedy starosta uważa się za zwierzchnika wójta, a minister – ich obu. Podobna relacja występuje między wojewodą a jednostkami samorządowymi, wojewoda wyposażony jest jednak w uprawnienia nadrzędne i nadzorcze wobec szczebla podstawowego. Jednak nie tylko zlecone zadania i polecenia wojewody są dodatkowymi uprawnieniami, które dają mu możliwość władczej ingerencji w sprawy jednostek samorządowych. W niniejszym artykule przytoczono praktyczne przykłady, jak te uprawnienia wojewody w istotny sposób mogą ograniczać niezależność samorządu.
EN
The creation of local government is the result of the state decentralization process that started in 1990. Then local government at the municipal level was reactivated. The provincial structures remained the elements of the state government, while maintaining their existing character. The result was as a two–step exercise of state power. Further decentralization of tasks and responsibilities for local government was introduced by the administrative reform in 1998. As a result, poviats and provinces emerged. A new government system on the basis of the system of local government functioning at every level of the territorial division was formed. Local government consisting of municipalities, poviats and provinces is a horizontal structure in which each successive level carries out tasks in a wider area, without being subordinate to one another in a hierarchical system. The central administration was limited to the provincial level. The relationship between central and local governments is regulated by the constitutional principle of subsidiarity. The subsidiarity principle rejects the hierarchical relationship. This is due to the fact that the current structure of the state is not “lower”, which would be subordinate to the “higher” unit. This approach is fundamental, because even at present time there are situations in which a district governor is considered superior to a mayor, and a minister to the two of them. A similar relationship exists between a governor and local government units. However, a province governor is equipped with overriding and supervisory powers to the local government. These powers give him the right to intervene in the affairs of local government. The essence of the issue discussed in this article is to show how these powers of a province governor significantly restrict the autonomy of local governments.
The report of head of PUBP (Poviat Bureau of Public Security) in Augustów of 2nd July 1946 is an interesting document presenting a course of the so-called People's Referendum in Augustów Poviat as well as moods of the inhabitants and their attitude to new authorities. UB's officials (Ministry of Public Security) were carefully observing the conduct of members of circuit commissions, local officials, chairs of village councils and priests in particular. They paid attention as to the fact whether they voted openly, without striking (which was encouraged), or whether they were 'going behind a curtain' - which was treated as a manifestation of distrust to the authorities and a vote against. In the Augustów UB's opinion, a test before election to Legislation Sejm, which the referendum was, did not go according to the expectations of the people's authorities. The society resisted intimidation and did not play a role of a slow 'voting machine'. Most members of circuit commissions tried to honestly fulfill their duties as well. That is why, before the election in January 1947, serious changes were made in the compositions of circuit commissions, some chairs of village councils and clerks in gminas were replaced, too. The document in publication comes from the Archives of the Institute of National Remembrance, Bialystok Branch. Aleksander Kuczynski, head of PUBP in Augustów, was its author. Original stylistics has been retained in the document, only obvious spelling mistakes and other errors which hindered the text's legibility have been corrected.
5
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Branisko tunnel is first motorway tunnel in the Slovakian Republic. Its inauguration, with participation of supreme state authorities, took place on 29 June 2003. The Tunnel is a part of Motorway D1 from Bratislava to Kosice and is 4,877 km long. The article presents a concise information on construction of the most difficult section of the motorway between Beharovce and Fričovce along the distance of 15,1 km. It presents the most important advantages of Branisko tunnel, which belongs to the safest tunnels operating at present in Europe. This standard was achieved by application of exhaust ventilation system with central exhaust of polluted air. It is provided with thirteen escape ways into the escapee tunnel. This tunnel is provided with autonomous positive pressure ventilation system preventing smoke from penetrating to those spaces. The authors expressed their appreciation to all engaged in the construction of Branisko tunnel.
PL
Tunel Branisko jest pierwszym tunelem autostradowym w Republice Słowacji. Jego otwarcie, z udziałem przedstawicieli najwyższych władz państwowych odbyło się 28 czerwca 2003 roku. Tunel jest częścią autostrady D1 z Bratysławy do Koszyc i ma długość 4,877 km. W artykule podano zwięzłą informację o budowie najtrudniejszego odcinka autostrady pomiędzy miejscowościami Behárovce a Fričovce o długości 15,1 km. Przedstawiono najważniejsze zalety tunelu Branisko, który należy do najbardziej bezpiecznych tuneli czynnych obecnie w Europie. Zastosowano w nim system wentylacji wydechowej odprowadzającej zanieczyszczone powietrze przez szyb wentylacyjny, zlokalizowany w środkowym odcinku tunelu. W tunelu tym wybudowano trzynaście przekopów ucieczkowych do chodnika ucieczkowego. W chodniku tym zastosowano system wentylacji z nadciśnieniem powstrzymującym możliwość dostania się do niego dymów. Autorzy artykułu wyrazili uznanie wszystkim zaangażowanym w budowę tunelu Branisko.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.