Encyklika papieża Franciszka Laudato sì wywołała niemałe poruszenie w środowisku naukowym. Jednocześnie, w środowisku teologów i filozofów katolickich większego znaczenia nabrały pytania o związek wiary i ekologii. Wobec panującej, często uproszczonej wersji ekologii, nierzadko powiązanej z areligijnymi i lewicowymi nurtami społecznymi Franciszek proponuje spojrzenie na ekologię adekwatne do otaczającej współczesnego człowieka rzeczywistości. Akcent pada na integralność ekologii. Integralność ta polega przede wszystkim na uznaniu, że celem działań ekologicznych jest nie tylko świat roślin czy zwierząt, ale również człowiek. W prezentowanym artykule podejmuje się refleksję nad biblijną koncepcją stworzenia, która dla chrześcijanina stanowi istotne źródło realizowania postaw proekologicznych. Biblia, jako święta księga chrześcijan wskazuje jasno, że pierwszym powodem, dla którego osoba religijna powinna szanować stworzenie jest szacunek dla jego Autora, czyli Stwórcy. Jednocześnie w kluczu ekologicznym, czyli zgodnym z naturalnym stanem rzeczy, autorzy biblijny postrzegają sporne dzisiaj kwestie, jak np. małżeństwo mężczyzny i kobiety, szacunek dla nienarodzonych i chorych, opiekę nad osobami wykluczonymi ze społeczeństwa. W odróżnieniu od wąsko pojętej ekologii tradycyjnej, znaczonej specyficznym pesymizmem i napięciem, ekologia integralna wiąże się z szansą radykalnej odnowy stworzenia, która dokona się przez Jezusa Chrystusa. Wrażliwość ekologiczna jest współcześnie szeroko akceptowana i rozwijana. Podkreślanie integralności ekologii jest właściwą drogą do usuwania sprzeczności, które istnieją w przestrzeni refleksji i praktyki ekologicznej. Jednocześnie jest oczywiste, że „nawrócenie ekologiczne” jest dla chrześcijanina tożsame z nawróceniem do Boga Stwóry i do Jezusa Chrystusa.
EN
This article is entitled: Creation and Integral Ecology. A biblical-theological perspective. The concept of integral ecology has been emerging in scientific discussion for some years. It is also addressed in Pope Francis' encyclical Laudato si (2015). The biblical theology of creation can be one of the sources for integral ecology. From a biblical perspective, integral ecology concerns human beings and creation. The integral ecologist asks about human dignity before birth and about social injustice. From the perspective of biblical theology, Jesus Christ plays an important role. He is the beginning of a new creation. In eschatology, he leads the whole creation to perfection. Christians should work in favour of ecology because the world was created by God and has been renewed by Jesus Christ. Furthermore, the church should be a community of brotherly love. Everyone should have equal access to the goods of nature. Biblical truth about creation can be an important source for environmental activities.
In the study special attention was paid to the following points: historical and religious context of writing; features of the prophecy; main directions of contemporary interpretation of Ap. Among the special features of the prophecy of the Apocalypse, the following are discussed: liturgical context of the prophecy; original symbolism; relation to eschatology. The prophecy of Ap refers mainly to eschatology, however, some symbols may have timeless potential.
The article presents the work of Johannes Marienwerder (Jan z Kwidzyna) Expositio Symboli Apostolorum as a source of research on medieval theology and biblical exegesis. The study contains four points: 1) Johannes Marienwerder als the autor of Expositio; 2) Expositio Symboli Apostolorum against the background of other literature of Johannes Marienwerder; 3) the edition of Expositio in Olsztyn; 4) Expositio Symboli Apostolorum as a source of scientific research. The purpose of the article is to draw attention to the publication of the entire medieval work and his tranlation in polish. The basis are the manuscript Johannes Marienwerder, Expositio Symboli Apostolorum N. 1977 (1401) from the Biblioteka Gdańska PAN in Gdańsk (Poland) and the manuscript 299 n. 163a 0 175b from the Jagiellonian UniversityLibrary in Cracow. This is the first modern edition of the entire work in print.
PL
Przedmiot artykułu stanowi prezentacja Expositio Symboli Apostolorum Jana z Kwidzyna (1343 – 1417) jako źródła badań teologicznych i egzegetycznych. Opracowanie zawiera następujące zagadnienia: 1) Jan z Kwidzyna jako autor Expositio; 2) Expositio Symboli Apostolorum na tle piśmiennictwa Jana z Kwidzyna; 3) Edycja olsztyńska Expositio; 4) Expositio Symboli Apostolorum Jana z Kwidzyna jako źródło badań naukowych. Cel artykułu stanowi zwrócenie uwagi na finalizowaną publikację transkrypcji i tłumaczenia na język polski całości dzieła. Jest ona oparta na manuskrypcie średniowiecznym Joannes Marienwerder: Expositio Symboli Apostolorum – Rękopis 1977 datowanym na rok 1401 przechowywanym w Bibliotece Gdańskiej PAN. W przygotowaniu publikacji posiłkowano się także manuskryptem 299 n. 163a 0 175b z Biblioteki Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Jest to pierwsze nowożytne wydanie całości dzieła drukiem.
The Apocalypse of St. Jana delights with the richness of eschatological content. However, the eschatological themes of the Apocalypse are not a frequent subject of scientific study. The reflections contained in this article take the form of methodological guidelines. They concern the process of interpreting the eschatology of Apocalypse. The Apocalypse should not be interpreted in isolation from historical and literary research. It should also not be interpreted in isolation from ethical research. It should also take into account the specific nature of prophetism of Apocalypse. Eschatological contents contain an important place in this book. In order to interpret them properly, it is necessary note i.a.: eschatological dynamics of the Apocalypse; the ambiguity of some symbols; the relation of eschatology to christology and ecclesiology.
PL
Apokalipsa św. Jana zachwyca bogactwem i głębią treści eschatologicznych. Jednak aktualnie, w przestrzeni teologiczno-biblijnej refleksji naukowej tematy eschatologiczne nie są podejmowane zbyt często. Refleksje zawarte w tym artykule stanowią formę wskazówek o charakterze metodologicznym. Dotyczą one procesu odczytywania eschatologii Ap. Nie można jej interpretować w oderwaniu od badań o charakterze historyczno-literackim czy badań nad etyką ksiegi. Należy uwzględnić także specyficzny charakter profetyzmu Ap. Jednak centralne miejsce zajmują w Ap treści eschatologiczne. Aby interpretować je właściwie warto uwzględnić niektóre postulaty. Należą do nich: zwrócenie uwagi na dynamikę eschatologiczną Ap, uwzględnienie wieloznaczności niektórych symboli oraz odczytanie eschatologii księgi w relacji do jej oryginalnej chrystologii i eklezjologii.
The second half of the 14th century was a time of debates and postulates for the renewal of the Catholic Church. n this historical context, the main theological work of Johannes Marienwerder’s (1343 – 1417), "Expositio Symboli Apostolorum", was written. John of Kwidzyn is considered an outstanding representative of theologians associated with the University of Prague. The article deals with the unity of the Church according to Expositio. Johannes Marienwerder points out that the unity of the Church results from its relationship with Christ, from the sacrament of baptism and from Christian love. Moreover, the sacrament of theEucharist and the sacrament of Penance are closely related to the unity of the Church. Heretics and schismatics work against unity. There is no salvation outside the Church. Believers are called to stay in union with Christ, head of the Church, and to deepen this relationship.
PL
Druga połowa XIV w. to czas debat i postulatów odnowy Kościoła katolickiego. W tym kontekście historycznym powstało główne dzieło teologiczne Jana z Kwidzyna (1343 – 1417) "Expositio Symboli Apostolorum". Jan z Kwidzyna jest uważany za wybitnego przedstawiciela środowiska teologicznego związanego z uniwersytetem praskim. W artykule podjęto temat jedności Kościoła według "Expositio". Według Jana z Kwidzyna jedność Kościoła wynika z jego związku z Chrystusem, z sakramentu chrztu oraz miłości chrześcijańskiej. Ponadto z jednością Kościoła wiążą się ściśle Sakrament Eucharystii i Sakrament Pokuty. Przeciwko jedności działają heretycy i schizmatycy. Poza Kościołem nie ma zbawienia. Wierzący są wezwani do trwania w jedności z Chrystusem, Głową Kościoła i pogłębiania tej relacji.
W artykule autor podejmuje temat przemocy w Biblii w interpretacji Papieskiej Komisji Biblijnej w dokumencie Natchnienie i prawda Pisma Świętego. Teksty biblijne mówiące o legalnej przemocy, prawie Herem i psalmach złorzeczących, z perspektywy chrześcijańskiej są trudne do interpretacji. Papieska Komisja Biblijna wskazuje hermeneutyczne zasady niezbędne dla ich właściwego zrozumienia. W artykule omówiono istotę i znaczenie wytycznych Komisji w kontekście dyskusji teologicznej. Jego plan jest następujący. Na pierwszym miejscu jest ogólna charakterystyka dokumentu Natchnienie i prawda Pisma Świętego na tle wcześniejszych oficjalnych wypowiedzi Kościoła. Szczególną uwagę zwraca się na adhortację posynodalną Benedykta XVI Verbum Domini (2010). W następnym punkcie zawarte są przykłady interpretacji wybranych tekstów biblijnych. W interpretacji tekstów biblijnych związanych z przemocą legalną przedstawiono komplementarność z prawem naturalnym. Wskazano na problemy w interpretacji prawa „herem”. Zaciekłość „herem” wydaje się być w sprzeczności z biblijnym obrazem Boga. Modlitwy o przemoc zawarte w niektórych psalmach (imprecatory psalm) rzucają cień na teologiczne piękno Psałterza. Aby właściwie zinterpretować te teksty powinno się zwrócić uwagę na: sytuację osoby chorej; prawdziwe intencje psalmisty i kim są jego wrogowie. Według interpretacji chrześcijańskiej, wrogość można odnosić do rzeczywistości duchowego zła. Papieska Komisja Biblijna sprzeciwia się praktykom usuwania trudnych tekstów biblijnych z Lekcjonarza i pomijania ich w homiliach. Komisja zachęca do cierpliwej interpretacji trudnych tekstów biblijnych, ponieważ są one również natchnionym słowem Bożym.
EN
The article is entitled ‘Violence in the Bible in the interpretation of the Pontifical Biblical Commission in the document “Inspiration and Truth of Scripture” ’. The biblical texts speak of legal violence, the law of herem, and imprecatory psalms from a Christian perspective are very difficult to interpret. The Pontifical Biblical Commission indicates the hermeneutical principles necessary for their proper understanding. The article discusses the nature and importance of the Commission's guidelines in the context of a theological discussion. Its scheme is as follows. The first point is the general characteristic of the document “Inspiration and Truth of Scripture” on the background of the earlier official statements of the Church. Special attention is paid to the Post-Synodal Exhortation of Benedict XVI, Verbum Domini (2010). The next point includes examples of interpretations of selected biblical texts. In the interpretation of biblical texts associated with legal violence the complementary nature of Law is shown. It also points out problems in the interpretation of the law “herem”. The ferocity of “herem” seems to be in contrast with the biblical image of God. Prayers for violence contained in some psalms (imprecatory psalms) cast a shadow on theological beauty of the psalter. To properly interpret these texts attention should be paid to: the situation of a person suffering; the true intentions of the psalmist, and who are his enemies. In the interpretation of the Christian, enemies can refer to negatives spiritual realities. The Pontifical Biblical Commission is opposed to the practice of removing difficult biblical texts from the Lectionary and omitting them in homily. The Commission encourages the patient interpretation of difficult texts of the Bible because they are also the inspired word of God.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.