Ten serwis zostanie wyłączony 2025-02-11.
Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 20

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
PL
Przedstawiono wyniki pomiarów wybranych wskaźników zanieczyszczenia kilku małych zbiorników wodnych znajdujących się w miejscowościach położonych na Równinie Wrocławskiej. Badania zbiorników przeprowadzono w latach 2000-2003. Przedstawiono również wnioski, w których scharakteryzowano stan i przyczyny zanieczyszczenia badanych obiektów.
EN
The article presents the results of chosen pollution indicators measurement in several small reservoirs in localities situated on the Wrocławska Plain. The measurements were carried out in the years 2000-2003. The article also presents the conclusions, characterising the state and causes of the pollution in the examined reservoirs.
PL
W pracy przedstawiono charakterystykę stosunków wodnych i ocenę zmienności zasobów retencji glebowej na terenie fragmentu Parku Szczytnickiego we Wrocławiu. Oceny tej dokonano na podstawie pomiarów uwilgotnienia gleby wykonanych w roku 2015 i 2016 oraz wyników monitoringu i prac badawczych prowadzonych w latach wcześniejszych. Szczegółowymi badaniami objęto fragment parku o powierzchni około 8,6 ha, zlokalizowany na północ od Ogrodu Japońskiego, pomiędzy ulicami Mickiewicza i Kopernika. Pomiary uwilgotnienia przeprowadzono metodą TDR w 27 punktach, w środku powierzchniowych warstw gleby 0–25 cm oraz 25–50 cm. Na podstawie analizy przestrzennego rozkładu uwilgotnienia stwierdzono, że w rozpatrywanym okresie występowały znaczne, długotrwałe niedobory wilgoci czynnej warstwy gleby. Nawet na około 36% badanego obszaru w warstwie 25–50 stwierdzono wilgotność gleby poniżej punktu trwałego więdnięcia (PTW, pF = 4,2). Zbiornik wodny o powierzchni 1,1 ha, położony centralnie na badanym terenie, nie wpływał w okresie objętym badaniami na poprawę retencji gruntowo-glebowej. Było to spowodowane okresowym brakiem zasilania systemu wodnego parku z ujęcia na Odrze, której poziom obniżył się z powodu suszy.
EN
The paper presents a characterisation of water relations and an estimation of the variability pertaining to soil water retention resources in the selected area of the Szczytnicki Park in Wrocław. The estimation was performed on the basis of the measurements of soil moisture performed in the years 2015 and 2016, and the results of monitoring and research conducted in an earlier period. The detailed study was conducted on a fragment of the park with the surface area of about 8.6 ha, situated north of the Japanese Garden, between the Mickiewicza and Kopernika streets. Soil moisture measurements were conducted with the TDR method, at 27 points, within the soil layers of 0–25 cm and 25–50 cm. On the basis of the analysis of spatial distribution of soil moisture it was observed that considerable and long-lasting moisture deficits of the active layer of the soil have occurred during the period under study. Moisture levels below the permanent wilting point (PWP, pF = 4.2) were noted on approximately 36% of the study area, in the layer of 25–50 cm. The reservoir with an area of 1.1 ha, situated centrally in the study area, did not cause any improvement of soil-ground water retention during the period of the study. That was due to the periodic lack of supply of the water system of the park from the intake of Oder river in which the water level decreased as a result of a drought.
PL
Badania wykonano we Wrocławiu w okresach wegetacyjnych lat 2011 i 2012 na dwóch modelach modułowych zielonych ścian o zróżnicowanej budowie. Doświadczalne modele zielonych ścian wykonano w formie domków drewnianych o wymiarach 1,5×1,5×2,5 m oraz paneli roślinnych. Każda elewacja posiadała 9 paneli (33×33 cm), a powierzchnia pojedynczej ściany wyniosła 1 m2. Do zazielenienia ścian użyto 60 gatunków roślin reprezentujących krzewy, byliny oraz trawy (Ajuga reptans, Carex ornithopoda ‚Variegata’, Euonymus fortunei ‚Emerald’n Gold’, Festuca ovina ‚Glauca’, Sedum spurium, Spirea japonica ‚Japaness Dwarf’ i inne). W pracy porównano model retencyjny (I) zielonej ściany wykonanej z substratu glebowego o miąższości 15 cm z modelem ekonomicznym (II), w którym panele roślinne składały się z warstwy filcu i wełny mineralnej o miąższości 5 cm. Badania wykazały, że model ekonomiczny (II) nie sprawdził się w warunkach klimatycznych panujących na terenach nizinnych Dolnego Śląska. Posiadał on zbyt małą chłonność, odpływ wody przy zastosowanej dawce nawodnienia kroplowego 4,6 mm na 1 m2 dochodził miesięcznie do 50–77%, pokrycie ściany roślinnością wynosiło około 60%, a ich przeżywalność po okresie zimowym osiągała 5%. Model retencyjny (I) charakteryzował się znacznie lepszymi właściwościami chłonnymi, nie zaobserwowano odpływów, co wskazuje, że cała dawka nawodnienia była zretencjonowana w substracie glebowym. Rozwój roślin był prawidłowy, a przeżywalność oraz ich pokrycie w badanym okresie dochodziło do 90%. Na modelu retencyjnym (I) najlepiej rozwijały się gatunki z rodzaju Sedum sp., Heuchera sp., Potentilla sp., Festuca sp., oraz Pachysandra sp.,a na modelu ekonomicznym (II) w całym okresie doświadczalnym utrzymały się jedynie rośliny z rodzaju Sedum sp., co wskazuje, że te gatunki można stosować w systemach modułowych zielonych ścian w warunkach klimatycznych panujących na terenie nizinnym Dolnego Śląska.
EN
The study was performed in Wroclaw in growing seasons of year 2011 and 2012 on two models of modular green walls of various construction. Experimental models of green walls was made in the form of wooden houses with dimensions of 1,5×1,5×2,5 m and plant panels. Each elevation had 9 panels (33×33 cm) and the surface of a single wall was 1 m2. For the greening the walls was used 60 plant species representing shrubs, perennials and grasses (Ajuga reptans, Carex ornithopoda ‘Variegata ‘, Euonymus fortunei ‘Emerald’n Gold’, Festuca ovina ‘Glauca’, Sedum spurium, Spirea japonica ‘Japaness Dwarf’ and others). The study compares retention model (I) of green wall made with soil substrate having a thickness of 15 cm with an economic model (II), wherein the plant panels consisted of a layer of mineral wool and felt with thickness of 5 cm. Studies have shown that the economic model (II) did not work in the climatic conditions prevailing in the lowlands of Lower Silesia. It had an insufficient absorption capacity. Water outflow at the dose used for drip irrigation of 4,6 mm per 1 m2 came monthly to 50–77%, the covering wall of vegetation was approximately 60%, and the survival rate after the winter period reached only 5%. Retention model (I) was characterized by a much better absorbent properties. There was no water outflows , which indicates that the entire dose of irrigation was stored in the soil substrate. Plant development was normal, survival rate and their coverage in the analyzed period occurred up to 90%. On retention model (I) the best developed species was Sedum sp., Heuchera sp., Potentilla sp., Festuca sp. and Pachysandra sp.. On economic model (II) throughout the whole experimental period remained only plant of the genus Sedum sp., which indicating that these species can be used in systems of modular green wall under the climatic conditions prevailing in the lowland of Lower Silesia.
PL
Badania nad możliwością wykorzystania metod teledetekcyjnych w celu oceny stanu roślinności na zielonych ścianach wykonano na modelach doświadczalnych w latach 2010–2011. Analizowano dwa modele różniące się pomiędzy sobą podłożem wegetacyjnym: model retencyjny (MR I) z substratem glebowym oraz model ekonomiczny (ME II) z filcem hydroponicznym. W poszczególnych panelach posadzono rośliny reprezentujące krzewy, byliny oraz trawy. Łącznie na modelach doświadczalnych zastosowano 60 gatunków roślin dobranych w zależności od wystawy ścian. Ocenę kondycji roślin wykonano na podstawie prowadzonych obserwacji terenowych oraz analizy znormalizowanego wskaźnika roślinności NDVI (ang. Normalized Difference Vegetation Index). Stwierdzono, że roślinność na modelu retencyjnym (MR I) posiada znacznie wyższe wartości wskaźnika NDVI w porównaniu z modelem ekonomicznym (ME II). Porównanie procentowego pokrycia paneli modelu retencyjnego (MR I) i ekonomicznego (ME II) przez roślinny wykonano poprzez oddzielenie płaszczyzny tła od powierzchni roślin, ustalając jako kryterium podziału wskaźnik NDVI z przedziału od -1 do 0,2. Wykazano wyraźny kontrast pomiędzy stopniem pokrycia na badanych modelach na poszczególnych elewacjach. Na modelu retencyjnym (MR I) pokrycie paneli roślinami było znacznie większe niż na modelu ekonomicznym (ME II), gdzie rozwój roślin był ograniczony. Rozwój roślinności na modelu retencyjnym (MR I) z wykorzystaniem substratu glebowego w panelach roślinnych był prawidłowy co wskazuje na możliwość stosowania tego typu rozwiązań w warunkach klimatycznych Dolnego Śląska. Roślinność na modelu ekonomicznym (ME II) charakteryzuje gorszy rozwój w całym okresie wegetacyjnym, dlatego też nie jest on zalecany. Badania wykazały, że możliwa jest ocena stanu roślinności na zielonych ścianach z wykorzystaniem metod teledetekcyjnych bazujących na zmodyfikowanym sprzęcie fotograficznym.
EN
Research on the possibility of using remote sensing methods to evaluate condition of vegetation on the green walls were performed on experimental models in 2010–2011. Two models that differ from one another with vegetation layer were analyzed: a retention model (MR I) with substrate soil and an economic model (ME II) with hydroponic felt. In the individual panels plants representing shrubs, perennials and grasses were planted. In total, on experimental models 60 plant species was applied depending on the exhibition of the walls. The evaluation of the plants condition was performed based on field observations and the analysis of Normalized Difference Vegetation Index (NDVI). Evaluation of vegetation condition using remote sensing methods leads to the conclusion that the vegetation on retention model (MR I) have a much higher NDVI index value compared with the economic model (ME II). The comparison of the percent coverage of panels on retention model (MR I) and economic model (ME II) by the plants was done by separating the background plane from the plant surface. As a division criterion NDVI ratio in the range from -1 to 0.2 was taken. The results showed a clear contrast between the level of plant coverage of the examined models for individual facades. On the retention model (MR I) panels plant covering was significantly higher than on an economic model (ME II) where plant growth was limited. The growth of vegetation on the retention model (MR I) using substrate soil in plant panels was normal suggesting the potential use of such solutions in the climatic conditions of Lower Silesia. Vegetation on the economic model (ME II) is characterized by a worse growth throughout the growing season, which is why it is not recommended. The study showed that it is possible to evaluate the conditions of vegetation on the green walls with the use of remote sensing methods based on a modified photographic camera.
8
Content available remote Ocena stosunków wodnych arboretum w Pawłowicach
80%
10
Content available remote Struktura zlewni eksperymentalnej dla potrzeb modelowania zasobów wodnych
80%
11
Content available remote Czas pracy systemów drenarskich w warunkach Sudetów Środkowych
80%
12
Content available remote Zmienność zapasów wilgoci glebowej w profilach czarnych ziem
80%
14
Content available remote Zastosowanie metody TDR (time domain reflectometry) do pomiaru
80%
EN
The formation of thermal relations in the systems of the plant walls was assessed on the basis of field studies conducted in 2009-2012 at an experimental facility located in Wrocław. The original experimental models were made in the form of free-standing structures - wooden houses with dimensions of 1.5 x 1.5 x 2.0 m and plant panels with an area of 1 m2. The work compared the retention model with the substrate and the economic one with the subsurface irrigation mat to the reference model without vegetation. Analysis of the temperature distribution during 24 hours in the summer half-year at exposures of the retention model, economic model and reference model showed that during the night hours the temperature of the walls and surroundings was similar. During the day, the highest temperature occurred at the southern exposure on the reference model without plants, surpassing the average air temperature. On both models with plant panels, significantly lower temperatures were recorded on all facades during the day compared to the air temperature and temperatures on the reference model. Depending on the model's exposure, the average temperature reduction on the wall surface of the model with substrate during the day was 2.1-4.0°C, and the maximum 8.7-17.0°C. On the construction with the subsurface irrigation mat, obtained the result of reduction of the average temperature on the wall surface in the range of 1.4-3.1°C and the maximum during the day of 5.9-11.7°C. Comparison of the insulating efficiency of plant walls showed that in the local climatic conditions in Wrocław the best insulating properties were obtained by plant panels with a substrate. The analysis of maximum temperature reduction in models with vegetation and the control surface showed the possibility of the temperature limitation within 21-47% depending on the exposure and the type of applied system.
PL
Kształtowanie się stosunków termicznych w systemach roślinnych ścian oceniono na podstawie badań terenowych prowadzonych w latach 2009-2012, na obiekcie doświadczalnym zlokalizowanym we Wrocławiu. Autorskie modele doświadczalne wykonano w formie wolnostojących konstrukcji – domków drewnianych o wymiarach 1,5 x 1,5 x 2,0 m oraz paneli roślinnych o powierzchni 1 m2. W pracy porównano model retencyjny z substratem i ekonomiczny z matą podsiąkową względem modelu referencyjnego bez roślinności. Analiza rozkładu temperatur w ciągu doby w okresie półrocza letniego na wystawach modelu retencyjnego, ekonomicznego i referencyjnego wykazała, że w godzinach nocnych temperatura ścian i otoczenia była zbliżona. W ciągu dnia najwyższa temperatura występowała na wystawie południowej na modelu referencyjnym bez roślin, przewyższając średnią temperaturę powietrza. Na obydwu modelach z panelami roślinnymi odnotowano znacznie niższe temperatury na wszystkich elewacjach w ciągu dnia w porównaniu z temperaturą powietrza oraz temperaturami na modelu referencyjnym. W zależności od wystawy modelu średnia redukcja temperatury na powierzchni ściany modelu z substratem w ciągu dnia wyniosła 2,1-4,0°C, a maksymalna 8,7-16,0°C. Na konstrukcji z matą podsiąkową uzyskano wynik redukcji średniej temperatury na powierzchni ściany w przedziale 1,4-3,1°C i maksymalnej w ciągu dnia wynoszącej 5,9-11,7°C. Porównanie sprawności izolacyjnej roślinnych ścian wykazało, że w lokalnych warunkach klimatycznych Wrocławia najlepsze właściwości izolacyjne uzyskały panele roślinne z substratem. Analiza maksymalnej redukcji temperatur w modelach z roślinnością oraz powierzchnią kontrolną wykazała możliwość ograniczenia temperatur w granicach 21-47% w zależności od wystawy i zastosowanego systemu.
18
80%
PL
Wyniki badań przeprowadzonych w latach 1995–1999 na obiekcie doświadczalnym w dolinie Baryczy wykazały, że na zdrenowanych glinach lekkich, położonych między innymi na iłach, hamowanie odpływu z sieci drenarskiej było możliwe w latach z średnio mokrymi i mokrymi okresami wegetacyjnymi (1996 i 1997). W pracy poddano szczegółowej analizie wartości ciśnienia ssącego w warstwach morfologicznych wybranych profilów glebowych w kilku działach drenarskich. Umożliwiło to w dalszej części określenie zdolności retencyjnych gleb, a także oszacowanie użytecznych rezerw wilgoci glebowej. Stwierdzono, że prowadzenie regulowanej gospodarki wodnej może w istotny sposób zwiększyć rezerwy wody użytecznej dla roślin przez wykorzystanie wody grawitacyjnej, wypełniającej całkowicie pory o średnicy > 30 µm. Ilość wody możliwa do zmagazynowania (w procesie regulacji odpływu) w porach była znaczna i mogła wynosić na badanym obiekcie w zależności od poziomu wody gruntowej do 141 mm.
EN
Studies done in 1995–1999 at a site in the Barycza Valley demonstrated that on drained light clays situated i.a. on silts impeding the runoff from pipe drainage system was only possibile in years with wet and average wet vegetation seasons (1996 and 1997). Detailed analysis has been made of matrix potential for morphological layers of some soil profiles in several drainage sections. This allowed to define the retention capacity of soils and to estimate the available reserves of soil water. It was found that regulation of the water level can substantially increase reserves of water available for plants by utilization of gravitational water that totally filled pores of a diameter > 30 mm. Amount of water capable of being stored (during the runoff regulation) in pores was high and depended on the ground water level.
PL
W pracy przedstawiono charakterystykę stosunków wodnych i ocenę zmienności zasobów retencji glebowej na terenie Parku Południowego we Wrocławiu. Oceny tej dokonano na podstawie pomiarów uwilgotnienia gleby wykonanych w roku 2012 i 2013 oraz wyników badań prowadzonych na tym terenie w latach wcześniejszych. Pomiary wilgotności przeprowadzono metodą TDR w powierzchniowej warstwie gleby 0–25 cm oraz 25–50 cm, w kilkudziesięciu punktach (ok. 60) na terenie całego parku. Pozwoliło to na wygenerowanie map przestrzennego rozkładu uwilgotnienia gleby. Na ich podstawie stwierdzono, że na powierzchni parku występuje zauważalne zróżnicowanie zasobów retencji gromadzonych w glebie. Wyraźnie wyższe wartości uwilgotnienia obserwowano w pobliżu stawu parkowego. Przeprowadzone badania i analizy wskazują, że nadmierne uwilgotnienie w badanych profilach glebowych na terenie parku występuje zazwyczaj w okresie wiosennym i po nawalnych deszczach. Największy wpływ na kształtowanie zasobów retencji glebowej ma wielkość oraz rozkład opadów atmosferycznych.
EN
The paper presents the characteristics of water relations and assessment of changeability of soil retention resources in the Southern Park in Wrocław. The assessment was done on the basis of measurements of soil water content in 2012 and 2013 also the results of field investigations from earlier years were taken into account. The measurements of soil water content were done using TDR method in the upper soil layers 0–25 cm and 25–50 cm in several dozen points (about 60) on the area of Park. It allowed to generate the maps of spatial distribution of soil water content. It was found that on the area of park there was observable diversity of retention resources accumulated in soils. Explicitly higher values of moisture were observed in the vicinity of park pond. The researches and analyses showed that excessive water content in analyzed soils in the area of Park occurred usually in spring and after torrential rains. The value and distribution of precipitation had the highest influence on soil retention resources forming.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.