Cechy wspólne mowy i muzyki są szczególnie widoczne w prozodii. Wyniki badań nad powiązaniami procesów percepcji obydwu tych zjawisk, choć istotne w perspektywie zastosowania muzyki w działaniach służących kształtowaniu prozodii mowy, opisywane są w literaturze stosunkowo rzadko. Niewiele jest również doniesień na ten temat w odniesieniu do osób z uszkodzonym narządem słuchu. W artykule zaprezentowano wyniki badań własnych nad odbiorem zjawisk muzycznych – melodii i rytmu oraz intonacji w mowie przez dzieci z prelingwalnym uszkodzeniem narządu słuchu korzystające z aparatów słuchowych. Wskazują one na obniżoną, w porównaniu z grupą kontrolną, sprawność percepcyjną badanych w zakresie wszystkich tych zjawisk. Najmniejsze zaburzenia dotyczą odbioru struktur intonacyjnych, największe zaś – melodii instrumentalnych.
EN
The features shared by speech and music are particularly noticeable in prosody. The results of studies on the connections between perception processes of the two phenomena, although important from the perspective of the use of music in measures serving to shape the prosody of speech, are described comparatively seldom in literature. There are also few reports concerning persons with impaired hearing. The article presents the results of the authors’ own research on the perception of musical phenomena – melody and rhythm as well as intonation in speech by fitting prelingual hearing-impaired children with hearing aids. As compared with the control group, the results show a lower perception skill of the subjects in respect of all these phenomena. The weakest disorders are reported in the perception of intonation structures, while the strongest – in the perception of instrumental melodies.
W mowie osób z uszkodzonym narządem słuchu, w szczególności z uszkodzeniem prelingwalnym, zauważa się zaburzenia percepcji i realizacji cech i zjawisk prozodycznych. Zaburzenia te dotyczą w szczególności odbioru częstotliwości podstawowej sygnału mowy, której zmiany budują struktury intonacyjne, są głównym czynnikiem tworzącym akcent frazowy oraz pełnią ważną rolę w kodowaniu nacechowania emocjonalnego struktur prozodycznych. Pierwotnymi przyczynami wspomnianych nieprawidłowości są zaburzona kontrola słuchowa wypowiedzi otoczenia, skutkująca niemożnością pełnego korzystania z właściwych wzorców struktur prozodycznych, oraz zaburzona autokontrola słuchowa. W artykule zostały przedstawiono wyniki badań własnych nad percepcją intonacji przez sześcio-jedenastoletnie dzieci z prelingwalnym uszkodzeniem narządu słuchu, z niedosłuchem w stopniu umiarkowanym, znacznym i głębokim oraz z perilingwalnym uszkodzeniem narządu słuchu, z niedosłuchem w stopniu lekkim, umiarkowanym i znacznym. Otrzymane wyniki potwierdzają wpływ wczesnego, prelingwalnego uszkodzenia narządu słuchu na powstanie znacznych zaburzeń rozwoju percepcji struktur intonacyjnych.
EN
The speech of hearing-impaired persons, especially those with prelingual impairment, exhibits observable disorders of perception and realization of prosodic features and phenomena. The disorders particularly affect the perception of basic frequency of speech signals, changes of which (frequency) form intonation structures, contribute as the main factors to forming phrasal stress, and play a significant role in coding the emotional marking of prosodic structures. The primary causes of the foregoing irregularities are the impaired auditory control of utterances of the surrounding people, resulting in the inability to fully use the proper patterns of prosodic structures, and impaired auditory self-control. The article presents the results of the author’s studies on intonation perception by six-to-eleven-year-old children with prelingual hearing impairment, with moderate, severe and profound hearing loss, as well as children with perilingual hearing impairment, with mild, moderate and severe hearing loss. The obtained results confirmed the influence of early-onset prelingual hearing loss on the occurrence of severe disorders in the development of perception of intonation structures.
The features shared by speech and music are particularly noticeable in prosody. The results of studies on the connections between perception processes of the two phenomena, although important from the perspective of the use of music in measures serving to shape the prosody of speech, are described comparatively seldom in literature. There are also few reports concerning persons with impaired hearing. The article presents the results of the authors’ own research on the perception of musical phenomena – melody and rhythm as well as intonation in speech by prelingual hearing-impaired children with hearing aids. As compared with the control group, the results show a lower perception skill of the subjects in respect of all these phenomena. The weakest disorders are reported in the perception of intonation structures, while the strongest – in the perception of instrumental melodies.
The speech of hearing-impaired persons, especially those with prelingual impairment, exhibits observable disorders of perception and realization of prosodic features and phenomena. The disorders particularly affect the perception of basic frequency of speech signals, changes of which (frequency) form intonation structures, contribute as the main factors to forming phrasal stress, and play a significant role in coding the emotional marking of prosodic structures. The primary causes of the foregoing irregularities are the impaired auditory control of utterances of the surrounding people resulting in the inability to fully use the proper patterns of prosodic structures, and impaired auditory self-control. The article presents the results of the author’s studies on intonation perception by six-to-eleven-year-old children with prelingual hearing impairment, with moderate, severe and profound hearing loss, as well as children with perilingual hearing impairment, with mild, moderate, and severe hearing loss. The obtained results confirmed the influence of early-onset prelingual hearing loss on the occurrence of severe disorders in the development of perception of intonation structures.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.