Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

„Z reguły zaczynamy kopać studnię, dopier o wtedy jak dom już się pali”. Profesjonaliści o systemie wspierania rodziny

100%

Basiaga J.

|

2022

|

tom XXVIII

|

nr (3/2022)

171-191

PL

Wprowadzenie. Polski system opiekuńczy ukierunkowany jest na wspieranie rodziny w przezwyciężaniu trudnych sytuacji życiowych. Działania pomocowe mają spowodować ograniczenie konieczności ingerowania w prawa rodzicielskie, wzmacniając jednocześnie skuteczność działań reintegracyjnych umożliwiających przywrócenie rodziny dziecku. Cel. Praktyka opiekuńcza pokazuje, że w Polsce średnio 33 procent dzieci wychowujących się w pieczy zastępczej wraca do rodziny własnej. W powiecie, który został objęty aktualnym badaniem niespełna 19 procent dzieci udaje się przywrócić rodzinę własną. Celem badania jest próba odpowiedzi na pytanie: Jakie czynniki determinują niską efektywność systemu wsparcia rodziny? Metoda badań. W badaniu zastosowano jakościowe studium przypadku. Do zebrania danych wykorzystano technikę wywiadu grupowego, częściowo kierowanego, skoncentrowanego na problemie. Wywiad realizowany był w dwóch grupach fokusowych. Wyniki. W analizie tematycznej zidentyfikowano istotne problemy, które obie grupy fokusowe uwzględniły w swoich ocenach systemu wsparcia rodziny. Trzy z nich zostały zdefiniowane jako te, które w największym stopniu wpływają na jakość jego funkcjonowania. Wyniki badania pokazują, że na niską efektywność systemu wsparcia rodziny wpływają przede wszystkim zbyt późno podejmowane decyzje o potrzebie objęcia rodziny wsparciem społecznym. Problem ten jest dostrzegany na każdym etapie rozwoju niekorzystnych zjawisk w rodzinie. W rezultacie następuje utrwalanie się dysfunkcjonalności rodziny, co w dużym stopniu wpływa na niską efektywność systemu opiekuńczego oraz znaczące ograniczenie możliwości realizowania skutecznej pracy reintegracyjnej.

2

Tymczasowość pieczy w placówkach opiekuńczo-wychowawczych. Raport z badań w województwie śląskim

100%

Basiaga J.

Praca Socjalna

|

2024

|

tom 39(1)

77-97

PL

Jednym z najważniejszych założeń funkcjonowania współczesnego systemu pieczy zastępczej jest tymczasowość opieki nad dzieckiem pozbawionym właściwych warunków życiowych w rodzinie własnej. Pobyt dziecka w pieczy zastępczej służyć ma bowiem odbudowaniu stabilności rodziny i przywrócenie jej dziecku lub – jeśli miałoby to okazać się niemożliwe – uregulowaniu sytuacji prawnej dziecka i rozpoczęciu procedury adopcyjnej. Celem badań jest ustalenie, w jakim stopniu placówki opiekuńczo-wychowawcze realizują założenia o tymczasowości pieczy zastępczej oraz określenie wzajemnych zależności między zmiennymi istotnymi dla realizacji założenia tymczasowości pieczy, jak również ustalenie różnic między miastami na prawach powiatu a powiatami ziemskimi w zakresie wskaźników tymczasowości pieczy. Badanie zostało zrealizowane na podstawie sprawozdań finansowo-rzeczowych z wykonywania zadań z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej w województwie śląskim. Wyniki badania pokazują, że średnio co dziewiątemu dziecku umieszczonemu w placówkach opiekuńczo-wychowawczych udaje się przywrócić rodzinę własną. Jednocześnie systematycznie obniża się wskaźnik adopcji. Innym niepokojącym zjawiskiem jest to, że w grupie wychowanków opuszczających instytucjonalną pieczę zastępczą coraz większy odsetek stanowią usamodzielniający się. Oznacza to, że placówki opiekuńczo-wychowawcze w coraz mniejszym stopniu realizują założenie tymczasowości opieki. Badania pokazały również, że wskaźniki deinstytucjonalizacji oraz intensywności pieczy zastępczej nie mają istotnego statystycznie wpływu na realizację założenia tymczasowości w placówkach opiekuńczo-wychowawczych. Natomiast rodzaj powiatu ma istotny statystycznie wpływ na realizację zadań adopcyjnych.

3

CZYNNIKI UTRUDNIAJĄCE FUNKCJONOWANIE ZAWODOWYCH RODZIN ZASTĘPCZYCH

100%

Basiaga J.

Polityka Społeczna

|

2015

|

tom 42

|

nr 1(490)

24-30

EN

In state politics of foster care there is a tendency to resign from organizing care facilities for children deprived of an appropriate family environment for the forms of family care. One of these forms of care is professional foster family functioning as the family emergency. The purpose of its establishment is to provide care for children up to 10 years until the normalization of their legal status, that is, to return to their own families or placement in an institution of a permanent nature. The object of this analysis are factors that adversely affect the proper functioning of foster families. The research was carried out based on individual cases analysis with the use of the qualitative strategy in 58 professional foster families from the Silesian region. The analyzed factors are of legal and organizational character, which is combined with the lack of proper support from the partners and social.

PL

W polityce opiekuńczej naszego państwa zakłada się odchodzenie od organizowania placówek opiekuńczych dla dzieci pozbawionych właściwego środowiska rodzinnego na rzecz form opieki rodzinnej. Jedną z takich form opieki jest zawodowa rodzina zastępcza, realizująca zadania pogotowia rodzinnego. Celem jej powołania jest zapewnienie opieki dla dzieci do lat 10 do czasu unormowania się ich sytuacji prawnej, to znaczy powrotu do rodziny własnej lub umieszczenia w instytucji opieki o charakterze trwałym. Przedmiotem analizy są czynniki, które wpływają negatywnie na prawidłowe funkcjonowanie rodzin zastępczych. Badania przeprowadzone zostały metodą indywidualnych przypadków z uwzględnieniem strategii jakościowej w 58 zawodowych rodzinach zastępczych z terenu województwa śląskiego.

4

Style wychowania zawodowych rodziców zastępczych

100%

Basiaga J.

|

2020

|

tom XXIII

|

nr (2/2020)

99-119

EN

Introduction. Researchers dealing with the issue of foster parenting agree in defining the factors influencing the quality of the foster parent’s tasks. In this context, significant importance is attached to the foster parents’ upbringing styles (Berrick and Skivenes, 2012; Buehler, Rhodes, Orme, Cuddeback, 2006; Orme et al., 2004). In most cases, experiences in children who have been taken into care are characterized by difficulties that involve various forms of neglect or abuse. These experiences often lead to emotional, developmental, and behavioural problems of children, which require foster parents to have, above all, the ability to create a stable, safe, and predictable educational environment and to adapt the parenting style to the needs of children taken into care (Crum, 2010; Moore, McDonald, Cronbaugh-Auld, 2016). Aim. The aim of the research was to determine the replacement styles of upbringing used by professional foster parents, with the use of the Questionnaire for the Study of Upbringing Style in the Family created by Maria Ryś (2001). The study covered 76 professional foster families conducting family emergency services in the Śląskie and Małopolskie voivodships. Results. The results of the research show that professional foster parents mainly use a democratic style of upbringing, showing high compliance between spouses in the manifestation of individual styles of upbringing. There are statistically significant differences with regard to the age and education of foster parents. The democratic style is most often used by parents with secondary education and those in early adulthood. The autocratic style is most intensely manifested by parents in late adulthood and those with basic education. The liberal loving style is most characteristic of middle-aged parents and those with secondary education. The parents in the study showed the least intense use of the unloving liberal style.

PL

Wprowadzenie. Badacze podejmujący problematykę rodzicielstwa zastępczego są zgodni w definiowaniu czynników wpływających na jakość realizacji zadań rodzica zastępczego. W tym kontekście istotne znaczenie przypisuje się stylom wychowania stosowanym przez rodziców zastępczych (Berrick, Skivenes, 2012; Buehler, Rhodes, Orme, Cuddeback, 2006; Orme i in., 2004). W większości przypadków dzieci przyjęte pod opiekę są po trudnych przeżyciach, które wynikały z różnych form zaniedbywania lub znęcania. Doświadczenia te często prowadzą u dzieci do problemów emocjonalnych, rozwojowych oraz związanych z zachowaniem i wymagają od rodziców zastępczych przede wszystkim umiejętności stworzenia stabilnego, bezpiecznego i przewidywalnego środowiska wychowawczego oraz dostosowania stylu wychowania do potrzeb podopiecznych (Crum, 2010; Moore, McDonald, Cronbaugh-Auld, 2016). Cel. Celem badań było określenie stylów wychowania stosowanych przez zawodowych rodziców zastępczych, przy użyciu Kwestionariusza do Badania Stylu Wychowania w Rodzinie autorstwa Marii Ryś (2001). Badaniem objęto 76 zawodowych rodzin zastępczych realizujących zadania pogotowia rodzinnego na terenie województw śląskiego i małopolskiego. Wyniki. Wyniki badań wskazują, że zawodowi rodzice zastępczy stosują głównie demokratyczny styl wychowania i wykazują przy tym dużą zgodność między małżonkami w przejawianiu poszczególnych stylów. Istotne statystycznie różnice występują w odniesieniu do wieku oraz wykształcenia rodziców zastępczych. Styl demokratyczny najczęściej stosują rodzice mający wykształcenie średnie oraz będący w wieku wczesnej dorosłości. Autokratyczny styl w największym stopniu natężenia przejawiają rodzice w wieku późnej dorosłości oraz mający wykształcenie zasadnicze. Styl liberalny kochający w największym stopniu charakterystyczny jest dla rodziców w wieku średniej dorosłości oraz mających wykształcenie średnie. W najmniejszym stopniu natężenia badani rodzice przejawiają stosowanie stylu liberalnego niekochającego.

5

O trudnych doświadczeniach podopiecznych zawodowych rodzin zastępczych

63%

Badora S. , Basiaga J.

Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka

|

2014

|

tom 13

|

nr 4

116-137

PL

Przedmiotem prezentowanych badań jest krzywdzenie dziecka w rodzinie i w konsekwencji konieczność przejęcia nad nim opieki przez zawodowe rodziny zastępcze o charakterze pogotowia rodzinnego. Opisywane skutki zaniedbań opiekuńczo- wychowawczych dotyczą zdrowia fizycznego i psychicznego dzieci, trudności i deficytów rozwojowych, niedostatecznego przystosowania społecznego oraz braków w edukacji. Ponadto przedstawiono wyniki badań, które obrazują podejmowane przez zawodowych rodziców zastępczych działania na rzecz kompensowania poczucia osamotnienia wychowanków w środowisku lokalnym oraz przedszkolnym i szkolnym. Badania przeprowadzono metodą indywidualnych przypadków z uwzględnieniem strategii ilościowo-jakościowej, w 58 zawodowych rodzinach zastępczych z województwa śląskiego, pod których opieką znajdowało się 207 wychowanków. Uzyskane wyniki wskazują na wysoki poziom zaniedbań we wszystkich obszarach zadań opiekuńczo-wychowawczych. U przeważającej większości wychowanków zdiagnozowano poważne zaniedbania higieniczne, niedożywienie, deprywację poczucia bezpieczeństwa, efekty ujemnego wpływu środowiska pochodzenia na zachowania i prezentowane postawy społeczne oraz niski poziom kompetencji społecznych. W obszarze zaniedbań edukacyjnych należy zwrócić uwagę, że w przeważającej liczbie przypadków rodzice nie zapewniali dzieciom warunków do realizowania obowiązku szkolnego. Podejmując działania na rzecz kompensowania poczucia osamotnienia wychowanków, rodzice zastępczy zwracają szczególną uwagę na ich integrowanie się z rówieśnikami ze środowisk sąsiedzkich oraz nawiązywanie pozytywnych kontaktów ze środowiskiem przedszkolnym lub szkolnym. W bardzo wielu przypadkach działania te nie przynoszą zamierzonych efektów, z uwagi na negatywny stosunek otoczenia społecznego oraz środowisk przedszkolnych i szkolnych (w szczególności nauczycieli) do pełnionej przez rodziców zastępczych funkcji oraz do dzieci znajdujących się pod ich opieką.

EN

The subject of the presented research is harming the child in the family and, consequently, the need to take over the care provided by professional foster families in the character family emergency. Described effects of neglect care and education relate to physical and mental health of children, difficulties and developmental deficits, inadequate social adaptation and deficiencies in education. In addition, the results of study illustrate the actions undertaken by professional foster parents to compensate for feelings of loneliness in the local, preschool and school environment. Research carried out with use of the method of individual cases, taking into account the quantitative and qualitative strategies. Fifty-eight professional foster families from the Silesian region, under whose care is two hundred seven pupils were examined. The results indicate a high level of negligence in all areas of care and educational tasks. The vast majority of pupils were diagnosed with a serious neglect of hygiene, malnutrition, deprivation sense of security. They were also diagnosed with the effects of the negative impact of the environment on the behavior of origin and presented social attitudes and low levels of social competence. In the area of educational negligence, it should be noted that in most cases, the parents did not take action to ensure that children are the conditions to implement compulsory education. By taking action to compensate for feelings of loneliness of the children, foster parents pay special attention to their integration with their peers from neighboring communities and to establish positive relationships with the environment of schools and kindergartens. In many cases, these actions do not produce the desired effects, due to the negative attitude of the social, preschool and school environments (especially teachers) to the functions of foster parents towards the children under their care.

6

Postawy rodzicielskie zawodowych rodziców zastępczych i ich korelacje z doświadczeniami opiekuńczymi z dzieciństwa

63%

Basiaga J. , Łojan A.

|

2022

|

tom XXVII

|

nr (2/2022)

231-258

EN

Introduction. The role of foster parents is to provide a stable and safe environment for adopted children, who usually face a range of behavioural and emotional difficulties (Blythe, Halcomb, Wilkes, & Jackson, 2013; Van Holen, Vanschoonlandt, & Vanderfaeillie, 2017). One of the most important factors influencing the improvement of the life situation of foster children, especially in terms of emotional, developmental, and behavioural problems, are the parental attitudes of foster parents (Schofield, Beck, 2005, 2009). They are, to a large extent, conditioned by parents’ childhood caregiving experiences (Plopa, 2005). Aim. This study aimed to determine professional foster parents’ parenting attitudes and the relationship between their own childhood caregiving experiences and their parenting attitudes. Method. Parental attitudes were determined using the Parental Attitudes Scale (Plopa, 2005), and their childhood caregiving experiences were determined using the Retrospective Assessment of Parental Attitudes Questionnaire (Plopa, 2008). Results. The study results indicate that professional foster parents grew up in family environments in which they experienced, to the most significant extent, parenting behaviours appropriate for attitudes of autonomy and acceptance. At the same time, however, the studied foster parents, in their parenting interactions, present, to the greatest extent, excessively demanding and inconsistent attitudes. The study also showed strong relations between foster parents’ childhood care experiences and their parenting behaviours.

PL

Wprowadzenie. Rola rodziców zastępczych polega na zapewnieniu stabilnego i bezpiecznego środowiska przyjętym pod opiekę dzieciom, które najczęściej borykają się z wieloma trudnościami behawioralnymi i emocjonalnymi (Blythe, Halcomb, Wilkes, Jackson, 2013; Van Holen, Vanschoonlandt, Vanderfaeillie, 2017). Jednym z najważniejszych czynników wpływających na poprawę sytuacji życiowej wychowanków rodzin zastępczych – w szczególności w zakresie problemów emocjonalnych, rozwojowych oraz związanych z zachowaniem – są postawy rodzicielskie rodziców zastępczych (Schofield, Beck, 2005, 2009). One zaś, w dużym stopniu warunkowane są doświadczeniami opiekuńczymi rodziców z dzieciństwa (Plopa, 2005). Cel. Celem badań było określenie postaw rodzicielskich zawodowych rodziców zastępczych oraz ustalenie relacji pomiędzy doświadczeniami opiekuńczymi z dzieciństwa i przyjmowanymi przez nich postawami rodzicielskimi. Metoda. Ustalenia postaw rodzicielskich dokonano przy użyciu Skali Postaw Rodzicielskich (Plopa, 2005), a rodzicielskie doświadczenia opiekuńcze z dzieciństwa określono przy użyciu Kwestionariusza Retrospektywnej Oceny Postaw Rodziców (Plopa, 2008). Wyniki. Wyniki badań wskazują, że zawodowi rodzice zastępczy wychowywali się w środowiskach rodzinnych, w których w największym stopniu doświadczali zachowań rodzicielskich właściwych dla postaw autonomii i akceptacji. Jednocześnie jednak, w swoich oddziaływaniach rodzicielskich, badani rodzice zastępczy w największym stopniu prezentują postawy nadmiernie wymagającą i niekonsekwentną. Badania pokazały również, że istnieją silne relacje pomiędzy doświadczeniami opiekuńczymi z dzieciństwa rodziców zastępczych a ich własnymi zachowaniami rodzicielskimi.