Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Poeci „bruLionu” — kontestatorzy czy moraliści? Na podstawie pierwszej, tzw. „fioletowej” serii publikacji („bibLioteka” 1992)

100%

Utkowska B.

|

nr 17

59-70

EN

The text is an attempt to present the main strategies of autopresentations poets formation “bruLion” and their relationship to the world, tradition and poetry, revealing in the way of imaging and stylistics. The starting point for discussion is proposed by Andrzej Szahaj thesis of the alternation of serious culture (whose hero is the “priest–ascetic “) and carnival culture (with a main figure, “the philosopher–jester”), declaring postmodernity as a time of carnivalesque culture, anarchic freedom, polyphonic, eclecticism, irony and rebellion. In the poems of Marcin Świetlicki and his contemporaries, mainly Grzegorz Wróblewski, Marcin Sendecki, Krzysztof Jaworski, have been traced typical for clownish attitude manifestations of artistic rebellion, distrust of all institutions and authority, disagreement on the ideological literature, protest, provocations, mockery, iconoclasm. In addition to this most distinctive and widely commented “barbaric” and “wild” variant of “bruLion” poetry in the works of some of the representatives of the formation, primarily by Marcin Baran, Jakub Ekier and Paweł Filas, you can also find elements of the strategy of priests (sometimes shamanic), reserved by Andrzej Szahaj for serious culture, characterized the search for ontological and axiological Certainty and Truth. Sketch shows and analyzes examples of just such a — less recognized and less expected — attitude of “bruLionowcy” claiming values violated by the modern world, looking in the postmodernic magma and cultural diversity for some enlightenment, right behind him, usually unidentified and unavoidable to articulate meaning.

2

Reymont w ujęciu kulturoznawczym. Rec.: Małgorzata Litwinowicz-Droździel, Zmiana, której nie było. Trzy próby czytania Reymonta. (Warszawa 2019)

100%

Utkowska B.

|

nr 1

219-229

PL

Artykuł recenzyjny jest poświęcony książce Małgorzaty Litwinowicz-Droździel „Zmiana, której nie było. Trzy próby czytania Reymonta” (2019), będącej propozycją nowego spojrzenia na trzy utwory Władysława Stanisława Reymonta z lat dziewięćdziesiątych XIX wieku: „Pielgrzymkę do Jasnej Góry”, „Fermenty” oraz „Ziemię obiecaną”. Litwinowicz-Droździel osadziła te dzieła w szerokich kontekstach kulturoznawczych i wykorzystała do refleksji nad przemianami modernizacyjnymi na ziemiach polskich pod koniec XIX wieku. Zaproponowany przez nią model lektury ukazuje Reymonta jako pisarza na wskroś nowoczesnego i przełamuje utrwalone schematy interpretowania jego twórczości.

EN

The review paper is devoted to Małgorzata Litwinowicz-Droździel’s „Zmiana, której nie było. Trzy próby czytania Reymonta” (“The Change That Was Not. Three Attempts at Reading Reymont”, 2019), a proposal of a new view on Władysław Stanisław Reymont’s three pieces composed in 1890s, namely “Pielgrzymka do Jasnej Góry” (“A Pilgrimage to Jasna Góra”), “Fermenty” (“Ferments”), and “Ziemia obiecana” (“The Promised Land”). Litwinowicz-Droździel sets the works in a broad cultural studies contexts and employs them to reflect on the modernising changes that took place in Poland towards the end of the 19th century. The reading model that she suggests depicts Reymont as a thoroughly modern writer and violates the accepted modes of interpreting his work.

3

Bezcenne reymontiana. Archiwum mecenasa Witolda Kotowskiego

63%

Samborska-Kukuć D. , Utkowska B.

|

nr 3

199-212

PL

Pierwsza część artykułu poświęcona jest historii archiwum łódzkiego adwokata Witolda Kotowskiego (1899–1988), zasobu zawierającego ważne materiały do życia i twórczości Władysława Stanisława Reymonta, ale wskutek niefortunnych losów nigdy właściwie niewyeksplorowanego. Na podstawie zgromadzonych źródeł, przede wszystkim unikatowych odpisów korespondencji, Kotowski napisał monografię „Reymonta droga do Nobla”, która jednak nie została opublikowana. Po jego śmierci, gdy kolekcja przeszła w ręce prywatne, z dokumentów korzystała wyłącznie Barbara Kocówna. Materiał źródłowy zużytkowała pobieżnie i często błędnie w kilku pracach wydanych po roku 2000, śladowo odnotowując fakt czerpania ze zbiorów. W drugiej części artykułu omówiono zawartość archiwum. Obecnie znajduje się ono w Bibliotece Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi i stanowi zaledwie część dawnego zbioru. Chociaż zachowało się we fragmentach, nadal zawiera wiele bezcennych reymontianów, zwłaszcza nigdzie niepublikowane odpisy listów Reymonta oraz listów do niego kierowanych. Tę dokumentacyjną i dotąd niewyzyskaną wartość przedstawiono na przykładzie korespondencji pisarza ze Zdzisławem Dębickim.

EN

The first part of the paper refers to the history of an archive of a Łódź’s attorney Witold Kotowski (1899–1988), a collection of essential materials of Władysław Stanisław Reymont’s life and output, which, due to unfortunate history, has never been extensively explored. As based on the collated sources—mostly unique copies of letters—Kotowski wrote a monograph “Reymonta droga do Nobla” (“Reymont’s Way to the Nobel Prize”), which has never been published. After Kotowski’s death the documents became private property and it was only Barbara Kocówna who accessed it. Her research, however, was poor and often mistaken in several works published after the year 2000, with scanty information that she had used the resource. The second part of the paper contains the archive’s description. Currently, it is found in the Library of the University of Humanities and Economics in Łódź, but it makes up only a small part of the original assemblage. Though fragmentary, it nonetheless includes many priceless Reymontiana, especially never before published copies of Reymont’s letters and of the ones directed to him. Such documentation and its value, the advantage of which to this day has not been taken, is exemplified in Reymont’s correspondence with Zdzisław Dębicki.