Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Chrześcijaństwo w kulturze amerykańskiej

100%

Perszon J.

Studia Nauk Teologicznych PAN

|

2010

|

nr 5

53-87

EN

This paper constitutes out of necessity only a partial/fragmentary analysis of the influence of Christianity on the culture of the United Sates. There is no doubt that the wish to create a truly Christian society which could be a “new Israel” was a strong motive which became the underlying cause for the founding of the USA. The “founding myth” has been reflected not only in the proclaimed constitution with a pioneering principle of separating the state from the religion but also present in everyday life of a rapidly developing nation, continually fuelled by Protestant leaders. The power of the myth was sustained and spontaneously stimulated by the successive waves of European immigrants systematically Americanized by the local population. The inseparable element of American lifestyle is a specific presence of Christianity in the public sphere in the form of civil religion. After the crisis associated with the expansion of secularism (intellectuals’ heresy after the Second World War) there was a great revival of Christianity in the eighties of the previous century. It was influenced by a fervent religious rhetoric of President R. Reagan and by the attack of Protestant conservatives soon allied with conservatism of Catholic writers/publicists. Despite the growing attitudes of religious indifference, political and social life of contemporary America is permeated with religious elements, declaration of faith in God being perceived positively. A marked religious revival although encompassing only some part of the society makes America, in contrast to Europe, a country of a clearly Christian character.

2

Czy Kościół ma receptę na sekularyzm? Religia jako czynnik sprawczy w polityce w kontekście zmierzchu chrześcijańskiej Europy

100%

Perszon J.

Studia Nauk Teologicznych PAN

|

2014

|

nr 9

103-122

EN

For at least two centuries Europeans, in particular the political elites of Europe, have assumed that modernity and the rational character of the civilization require a marginalization of religion. A separation and juxtaposition of reason and faith, science and religion or the state and the church are regarded as almost obvious. Gradually the legitimate principle of religious freedom has started to be understood as a postulate of “purification” of public life from any references to sacrum and religion itself as an area of irrational and random opinions has been located in the private sphere. This has led to the conviction that religion (Christianity) does not have or should not have any significance in social life, the public order, the legal system or the widely understood political sphere. The central issue of the paper, which is the possibility of reversing the direction taken by European civilization, is conditioned not only by making the secularist policy of the West more friendly towards Christian tradition (for instance by grounding it on natural law) but still more by the revitalization of religious life of the Churches and Christian communities.

DE

Seit wenigstens zwei Jahrhunderten nehmen die Europäer, genauer ihre politischen Eliten, an, dass die Modernität und der rationale Charakter der Zivilisation eine Marginalisierung der Religion erzwingen. Das Auseinanderdividieren und die Gegenüberstellung von Vernunft und Glauben, Wissenschaft und Religion, Staat und Kirche wird für eine Selbstverständlichkeit gehalten. Schrittweise jedoch wurde das richtige Prinzip der Religionsfreiheit als ein Postulat der "Bereinigung" des öffentlichen Lebens von allen Verweisen zum Sacrum verstanden. Die Religion selbst, als eine Späre von irrationalen also beliebigen Behauptungen, wurde in die Privatsphäre verwiesen. Auf diesem Weg entstand die Überzeugung, dass Religion (Christentum) für gesellschaftliches Leben, staatliche Ordnung, Rechtssystem und breit verstandene Sphäre der Politik keine Bedeutung hat oder sogar haben darf. Die Antwort auf die im Artikel analysierte Frage nach der Möglichkeit der Umkehrung dieser Richtung, welche die europäische Zivilisation eingeschlagen hat, hängt nicht nur ab von einer Änderung der säkularistischen Politik des Westens in eine gegenüber der christlichen Tradition mehr "freundliche" (um nur auf ein mögliches Neubedenken des Naturrechtes zu verweisen), sondern ‒ vielleicht in noch größerem Maß ‒ von der Revitalisierung des religiösen Lebens der Kirchen und christlichen Gemeinschaften.

PL

Od co najmniej dwóch stuleci Europejczycy, a dokładniej ich elity polityczne, przyjmują założenie, że nowoczesność i rozumny charakter cywilizacji wymagają marginalizacji religii. Rozdzielenie i przeciwstawienie rozumu i wiary, nauki i religii, państwa i Kościoła uznaje się niemal za oczywistość. Stopniowo jednak słuszna zasada wolności religijnej zaczęła być rozumiana jako postulat „oczyszczenia” życia publicznego z wszelkich odniesień do sacrum, zaś samą religię – jako sferę irracjonalnych, dowolnych mniemań - umieszczono w sferze „prywatnej”. W ten sposób doprowadzono do przekonania, że religia (chrześcijaństwo) nie ma, a nawet mieć nie powinna, żadnego znaczenia dla życia społecznego, porządku państwowego, systemu prawnego i szeroko pojętej sfery politycznej. Odpowiedź na podjęte w artykule pytanie o możliwość odwrócenia kierunku, jaki wybrała cywilizacja europejska, uwarunkowana jest nie tylko zmianą sekularystycznej polityki Zachodu na orientację „życzliwą” tradycji chrześcijańskiej (choćby poprzez oparcie się na prawie naturalnym), ale – być może w jeszcze większym stopniu – rewitalizacją życia religijnego Kościołów i wspólnot chrześcijańskich.

3

Wydział Teologiczny Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

100%

Perszon J.

Studia Nauk Teologicznych PAN

|

2008

|

nr 3

221-226

EN

Th e Department was established at the University of Nicolas Copernicus on October 1st, 2001. Its faculty members were recruited from among the theologians working in two diocesan Seminaries – in Torun and in Włocławek. The fi rst dean was prof. dr hab. George Bagrowicz. His successor, prof. dr hab. John Perszon was elected in 2005, to be then reelected in 2008. Currently, the Department comprises forty two full-time faculty members who specialize in various theological disciplines. Th ere are 480 students. Th e Department off ers graduate degrees, i.e., master’s and doctoral degrees. Students can choose from among four diff erent specializations: priestly, pastoralcatechetic, “Caritas” social work and studies on the family. Th e programs operate with the Polish grading system as the formal grading, but students are also graded according to the ECTS grading scale. One of the highest priorities of the Department has always been promoting international cooperation with other centers of theological studies. Among them, especially three are to be mentioned: Th e School of Th eology of the University of Navarra (Spain), Katolisch-Th eologische Fakultät of the University of Würzburg (Germany), Th e Department of Th eology of the Vytautas Magnus University (Lithuania). Conferences attended by foreign theologians have been organized in Torun and our faculty members actively participated in conferences organized abroad.Th e main academic periodical of the Department is “Teologia i Człowiek” (“Th eology and Man”). Th ere are also four theological series where members of the Faculty publish their papers: Euntes Docete, Scripta Th eologica Th orunensia, Biblia et Patristica Th orunensia and Series Biblica Paulina. In cooperation with the Department of Pedagogy another semi-annual journal “Paedagogia Christiana”. Among the most recent academic projects created by the Department of Th eology is an online collection of biblical articles www.biblistyka.umk.pl). It is an indispensible means for research for all Polish theologians. Th e project is entirely sponsored by the University of Nicolas Copernicus.

4

Eklezjologia św. Tomasza z Akwinu w świetle tradycji Pawłowej

100%

Perszon J.

Teologia w Polsce

|

2016

|

tom 10

|

nr 1

17-32

EN

In the times of Thomas Aquinas the great debate was going on about the nature of the Church and therefore he did not write any ecclesiological treatise. Like other scholastics, Aquinas undertook the questions concerning the Church in the context of Christology and pneumatology since as the Body of Christ, the Church is the work of the Saviour and the Holy Spirit and this process occurs permanently. St. Paul’s metaphor of the Church as “the Body of Christ” developed by another author in the Letter to the Ephesians and the Letter to the Corinthians acquires a form of a comprehensive ecclesiological synthesis in Aquinas’ commentaries which encompass the genesis, nature, structure and mission of the Ecclesia. In a skilful and creative manner, Thomas makes use of the achievements of patristic theology, especially of the works of St. Augustine, alluding to medieval canonistics which was engaged in the conflict between the papacy and the empire. However, he extracts the Christological-pneumatological aspect of this unique community (especially in Expositio in Symbolum), emphasising the divine genesis of the Church and Her eschatic orientation to God (reditus creaturae rationalis ad Deum).

PL

W epoce, w której żył i tworzył Tomasz z Akwinu, nie spierano się o naturę Kościoła. Dlatego nie napisał on żadnego traktatu eklezjologicznego. Kwestie związane z Kościołem podejmował – tak jak inni scholastycy – w kontekście chrystologii i pneumatologii; jako Ciało Chrystusa Kościół jest bowiem dziełem (i proces ten zachodzi permanentnie) Zbawiciela i Ducha Świętego. Pawłowa metafora Kościoła jako „Ciała Chrystusa”, rozwinięta (ale przez innego autora) w Listach do Efezjan i Kolosan, w komentarzach Akwinaty nabiera kształtu wszechstronnej syntezy eklezjologicznej, obejmującej genezę, naturę, strukturę i misję Eklezji. W mistrzowski i twórczy sposób Tomasz z Akwinu korzysta z osiągnięć teologii patrystycznej, przede wszystkim św. Augustyna, nawiązuje też do średniowiecznej kanonistyki, angażującej się w konflikt papiestwa z cesarstwem. Sam jednak (zwłaszcza w Expositio in Symbolum) wydobywa chrystologiczno-pneumatyczny aspekt natury tej unikalnej wspólnoty, podkreślając zarazem boską genezę Kościoła i jego eschatyczne zorientowanie na Boga (reditus creaturae rationalis ad Deum).

5

Kaszubskie pielgrzymowanie w XX wieku

100%

Perszon J.

Studia Pelplińskie

|

2021

|

tom 55

233-267

EN

The Cassubian pilgrimage movement corresponds with the human characteristic of being „on the way”. Its focal points are the Marian shrines with miraculous images. Due to the recent social and technological changes the way people participate in pilgrimages has evolved. More remote locations have become much more accessible. On the other hand, the laicisation phenomena have also taken their toll and there are fewer participants than before. A new opportunity arose from popular piety of local communities such as Sianowo, Swarzewo and Piaseczno. There shrines are still popular among pilgrims during their patronal feasts. Undoubtedly, the pilgrimage movement is a key to understand the Polish religiousness as such.

PL

Ruch pielgrzymkowy Kaszubów wpisuje się w kondycję człowieka, który znajduje się „w drodze”. Specyfika ruchu pielgrzymowania związana jest z istnieniem miejsc, gdzie znajdowały się cudowne wizerunki Matki Bożej. Zmiany społeczne, a także postęp technologiczny sprawił, iż zmienił się sposób pielgrzymowania, natomiast w zasięgu pielgrzymów zaistniały nowe miejsca. Postępująca współcześnie laicyzacja sprawia, iż zmniejsza się nasilenie ruchu pielgrzymkowego. Ogromną nadzieją jest jednak pobożność ludowa małych ojczyzn, sprawiająca, iż miejsca takie jak Sianowo, Swarzewo i Piaseczno są nadal licznie odwiedzane w czasie odpustów. Pielgrzymowanie jest kluczem do zrozumienia w ogóle polskiej religijności.

6

The Crisis of Western Culture and Secularism

100%

Perszon J.

Verbum Vitae

|

2024

|

tom 42

|

nr 2

377-400

EN

The subject of this article is the crisis of Western culture (Christianity) in terms of its sources and consequences. The author attempts to present the diagnosis of European culture by John Paul II and Benedict XVI. They associate its crisis with the internal weakness of Christianity (the Catholic religion) and the influence of philosophical trends and ideologies with the purpose of creating a “new culture” on the ruins of the old one. Postmodern thought, which not only breaks with the rationalism of the Enlightenment but questions (in the name of individual freedom) the truth and the ability to get to know it, plays a special role in this respect. The anti-Christian narrative adopted by intellectual elites in the West, which in some manifestations becomes an ideology of secularism, is thus a consequence of philosophical assumptions. The author suggests that the popularisation of a model of life according to the principle “as if God did not exist,” i.e. the acceleration of de-Christianisation processes (e.g. in Poland) is significantly related to the development of the so-called new media, especially in the form of virtual reality.

7

Piotr Roszak, Wiarygodność i tożsamość. „Teologia wiary” św. Tomasza z Akwinu i współczesność, Wydawnictwo WAM, Kraków 2013, ss. 256 (Myśl Teologiczna, t. 73).

100%

Perszon J.

Teologia w Polsce

|

2013

|

tom 7

|

nr 1

224-229

PL

Recenzja książki: Piotr Roszak, Wiarygodność i tożsamość. „Teologia wiary” św. Tomasza z Akwinu i współczesność, Wydawnictwo WAM, Kraków 2013, ss. 256 (Myśl Teologiczna, t. 73).