W artykule opisano technologię uzdatniania wody oraz zasadę budowy nowego mobilnego filtra opracowanego przez zespół badawczy Wojskowego Instytutu Techniki Inżynieryjnej i przeznaczonego do oczyszczania wody pochodzącej ze źródeł powierzchniowych. Opracowany w WITI filtr, przeznaczony jest do stosowania w Siłach Zbrojnych RP, szczególnie w misjach pokojowych i stabilizacyjnych, a także w PSP oraz w grupach ratowniczych jako urządzenie do oczyszczania wody ze źródeł powierzchniowych. Zasada działania filtra oparta jest na procesie ultrafiltracji wspomaganej mikrofiltracją, sorpcją oraz wymianą jonową. Filtr oczyszcza z wydajnością około 200 l/h wodę surową z zanieczyszczeń naturalnych i celowych toksycznymi substancjami biologicznymi, chemicznymi i promieniotwórczymi. W filtrze wprowadzono również nowatorskie rozwiązania w zakresie zasilania w warunkach polowych polegające na zastosowaniu zestawu prądotwórczego składającego się z czterech baterii ogniw fotowoltaicznych, akumulatora i odpowiednich przetwornic napięcia.
EN
The paper presents water treatment technology and the structure of a new mobile filter which is intended for purification of water coming from surface water sources. The filter was developed by the research team at the Military Institute of Engineer Technology (WITI) and is designed for the use by the Polish Armed Forces, particularly in peacekeeping and stabilization missions, as well as by fire-brigade and rescue groups. The principle of filter operation is based on the process of ultrafiltration supported by microfiltration, sorption and ion exchange. The filter is capable of achieving output capacity of ca. 200 l/h from raw water containing natural and deliberate contaminants caused by biological, chemical and radiological agents. Inventive solutions pertaining to supply under field condition consist of four photovoltaic cells, a battery and proper voltage converters forming a power generation set, which is sufficient to power the whole filter.
Przeprowadzono badania zawartości azotanów(III) i (V) oraz metali ciężkich (Cu, Zn, Cd, Pb) w warzywach z losowo wybranych punktów sprzedaży miasta Opola oraz w konserwach warzywno-mięsnych przeznaczonych do żywienia dzieci. Stwierdzono przekroczenie normy azotanów(Ill) oraz kadmu w konserwach, a także dużą zawartość tego metalu w warzywach.
EN
Nitrates ((III) and (V)) and heavy metals (Cu, Zn, Cd, Pb) contents have been determined in fresh vegetables and canned meat-vegetables mixes for children. The vegetables were obtained from various locations in Southern Poland. Higher than allowed content of nitrates(III) and cadmium has been found in the canned food. High level of this metal also has been found in the fresh vegetables.
W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczących oceny poziomu zanieczyszczenia gleb, wód gruntowych oraz warzyw dwóch kompleksów działkowych Zdzieszowic. Do badanych zanieczyszczeń należały: jony nieorganiczne (azotany (III) i (V), chlorki oraz siarczany), jak również metale ciężkie (Zn, Cu, Pb, Cd). Próby do badań pobierano w całym okresie wegetacyjnym. Oznaczanie ww. analitów wykonano, stosując metody spektrofotometryczne [wzory], potencjometryczne [wzór] i absorpcyjnej spektrometrii atomowej (metale ciężkie). Otrzymane wyniki porównano z obowiązującymi normami, które w większości wypadków były dotrzymane.
EN
Results of assesment of contamination level of soil, groundwater and vegetables of two allotments have been presented. The following contaminants were analyzed: nitrates (III) and (V), chloride, sulfide and heavy metals. Samples were taken in all plant growth period. The following analytical methods were used: spectrophotometric metod, weight method [formula], potentiometric method [formula], atomic absorption spectroscopy method (heavy metals). The results obtained have been compared with legal standards.
Przedstawiono wyniki badań zawartości azotanów (III) i (V) i metali ciężkich w różnych gatunkach warzyw gruntowych pobranych z ogródków działkowych na terenie Kędzierzyna - Koźla. Przeprowadzono także analizę zanieczyszczeń chemicznych wody gruntowej i opadowej oraz gleby z terenu działek. Uzyskane wyniki porównywano z obowiązująymi normami. Stężenie azotanów (III) i (V) w warzywach oraz wodzie gruntowej w niektórych przypadkach przekraczało dopuszczalny poziom. Okoo 40% próbek warzyw przekraczało dopuszczalny przepisami poziom cynku, a ok. 30% dopuszczalny poziom miedzi. Kilka próbek zawierało za duża ilość kadmu. Stwierdzono również wysokie stężenie cynku i kadmu w wodzie oraz w glebach ogródków działkowych.
EN
The results are shown obtained for nitrates (III) and (V) and heavy metals concentrations determined in ground vegetables taken from the allotments in Kdzierzyn - Kole. Analysis of chemical pollutants in ground water and rainfall was also performed. The results obtained were compared with the legal standards. The concentrations of nitrates (III) and (V) in vegetables and ground water sometimes exceeded admissible levels. About 40% and 30% vegetable samples surpassed admissible level of zinc and copper respectively. Few samples contained too much cadmium. The high concentration of zinc and cadmium in ground water and rainfall and high concentration of zinc in soils was also found in the allotments.
Podjęto próbę oceny zanieczyszczenia gleb i roślin metalami ciężkimi oraz azotanami(V) na terenie ogrodów działkowych Krapkowic. Badania dotyczyły dwóch kompleksów działkowych: "Papiernik" i "Kościuszko", które są usytuowane w pobliżu dużych zakładów przemysłowych, mianowicie Zakładów Papierniczych ("Papiernik") i Zakładów Obuwniczych "Otmęt" ("Kościuszko"). Ponadto dla badanych gleb oznaczono następujące parametry agrotechniczne: skład granulometryczny, pH, węgiel organiczny, azot ogólny i mineralny.Podczas poboru próbek warzyw brano pod uwagę takie czynniki, jak: okres wegetacji, miejsce wzrostu warzyw, odległość od tras komunikacyjnych i obiektów przemysłowych, rodzaj gleb, jej pH oraz intensywność oświetlenia. Czynniki te mogą wpływać na kumulację badanych związków w roślinach. Wyniki analiz pokazały istnienie dużego skażenia środowiska w Krapkowicach głównie metalami ciężkimi. Należy więc podjąć odpowiednie kroki w celu ograniczenia zanieczyszczeń warzyw, np. częste wapnowanie, ograniczenie uprawy warzyw łatwo kumulujących zanieczyszczenia, ograniczenie intensywności nawożenia gleb nawozami mineralnymi na korzyść organicznych.
EN
The results obtained for heavy metals and nitrates concentration determined in soil and vegetables taken from allotments in Krapkowice are presented. Investigation was conducted in the "Papiernik" and "Kościuszko" garden allotments, which were situated near industrial plants: paper industry and footwear industry. Agronomic parameters of the soiIs were also analysed: grain composition, pH, organic carbon, total and mineral nitrogen. The following conditions were taken into consideration during the vegetables sampling: vegetation period, place of the vegetables were grown, distance from roads and industrial plants, type of soil, pH and intensity of day light. The results show environmental contamination in Krapkowice " especially by heavy metals. In order to limit the vegetable contamination it is necessary to take into consideration: soil liming, limitation of cultivation of vegetables, which show abiIity to concentrate the contaminants, limitation of using chemical fertilizer (organic manure is better).
W artykule przedstawiono osiągnięcia WITI w zakresie wdrażania technologii uzdatniania wód powierzchniowych i rozwiązań technicznych stosowanych w wojskowych filtrach i stacjach oczyszczania wody. Pokazano typoszeregi filtrów małych, średnich i dużych oraz ich kolejnych modernizacji. W rozdziale „Opracowanie metody usuwania z wody radionuklidów i zastosowanie jej w wojskowych filtrach oczyszczania wody” przedstawiono w skrócie źródła możliwych skażeń promieniotwórczych wody, przydatność typowych procesów oczyszczania wody stosowanych w warunkach polowych do usuwania z niej radionuklidów, wady dotychczas stosowanych technologii oraz zasadę opracowanej metody oczyszczania wody z substancji promieniotwórczych i zastosowanie jej w nowych filtrach wojskowych. W referacie przedstawiono również możliwości wdrożenia technik membranowych do budowy wojskowych filtrów uzdatniania wody z wyszczególnieniem ich wad i zalet oraz zasygnalizowano rozpoczęcie prac o tej tematyce w Wojskowym Instytucie Techniki Inżynieryjnej.
EN
The paper presents projects accomplished by Military Institute of Engineer Technology (WITI) in the area of surface water treatment and technological solutions applied in military water treatment equipment and military water treatment stations. The division of the equipment into those of low-, medium- and high output is given, as is the course of their subsequent upgrades. In the chapter entitled “Development and implementation of the method of removing radionuclides out of water in military water treatment stations” what can be found is a concise description of the possible radioactive contamination sources in water and the applicability of conventionally used field water treatment processes in case of radionuclide removal. The drawbacks of the contemporary technologies are included as well. Described in detail is the newly-developed method of removing radioactive contaminations from water and the application of this method in new military water purifiers is given. The paper also addresses the issue of introducing membrane technologies into the structure of military water treatment equipment and water treatment stations, presenting the advantages and drawbacks of this solution. Additionally, initiation of work on the subject in WITI is indicated.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.